در مورد دکتر دندانپزشک عمومی و جراح دندانپزشکی بیشتر بدانید
دهان و دندان دو عضو مهم بدن انسان هستند. سلامت آن‌ها مانند هر اندام دیگری آرامش و سلامتی کل بدن را تضمین می‌کند. درواقع سلامت دهان و دندان سلامت عمومی بدن را تضمین می‌کند. برای مثال مشکلات قلبی، به دنیا آمدن نوزاد نارس و یا دیابت و بیماری‌های تنفسی می‌تواند تحت تأثیر بیماری‌های دهان و دندان باشد.
چه موقع باید به دندانپزشک عمومی یا جراح دندانپزشک مراجعه کرد؟
حوادث و خشونت می‌توانند علل آسیب‌های دهان و دندان باشند. در صورتی که دهان و دندان دچار سانحۀ غیرمترقبه شد حتماً در اسرع وقت به دندانپزشک عمومی یا جراح دندانپزشکی مراجعه کنید. اگر دندانی در اثر سانحه بیفتد، ممکن است تا حدود ۳۰ دقیقه بعد قابل جایگزین کردن باشد. از طرفی دیگر اگر فرد دچار جراحت‌های شدید در ناحیه دهان و دندان شود جراح دندانپزشکی جراحی را برای درمان انتخاب می‌کند. یا روکش دندان روی دندان‌های مصدوم نصب شود.
عفونت‌های ویروسی یا قارچی نیز بیماری‌های دیگری از دهان و دندان هستند. اگر دهان در معرض ویروس هرپس قرار گیرد، تب‌خال ایجاد می‌شود. عفونت‌های قارچی و ویروسی در بیماران مبتلا به ایدز نیز دیده می‌شود. این عفونت با زخم‌های قرمز و برفک‌های سفید روی لب‌ها و زیر زبان و بافت نرم داخل گونه‌ها همراه است. مراجعه به دکتر دندانپزشک عمومی الزامی است؛ زیرا با تجویز ضد ویروس مناسب عفونت را از بین می‌برد.
پوسیدگی دندان بیماری رایج دندان است. این بیماری باعث از بین رفتن مینای دندان می‌شود و حفره‌ای در دندان ایجاد می‌کند. درواقع در پلاک دندان باکتری از وجود مواد غذایی در لابه‌لای دندان‌ها رشد می‌کند و به دندان‌ها آسیب می‌زند. با متوجه شدن درد دندان باید به دندانپزشک عمومی مراجعه کرد.
مخصوصاً در کودکان این مسئله حیاتی است؛ زیرا مشکلات دندان باعث ایجاد فاصلۀ بین دندان‌ها و اختلال در تکلم کودک می‌شود. گاهی برای جراحی دندان‌های کودک هم نیاز به بیهوشی عمومی می‌شود. کافی است دندان‌ها را مسواک زد و نخ دندان کشید.
التهاب لثه، استخوان‌ها و بافت‌هایی که دندان‌ها محکم نگه می‌دارند در گروه بیماری‌های لثه قرار دارند. تشخیص بیماری لثه کار دشواری است. بهتر است بدانید که لثه رنگ صورتی دارد، محکم است و التهاب و تورم ندارد.
ورم لثه با قرمز و متورم شدن لثه همراه است. بیمار در ناحیۀ لثه درد حس می‌کند و هنگام مسواک زدن و نخ دندان کشیدن، خونریزی لثه دارد. حتی نفس کشیدنش هم تحت تأثیر ورم لثه مشکل می‌شود.
بیماری پریودنتال لثه و استخوان‌های نگه‌دارندۀ دندان‌ها را آسیب می‌زند. نهایتاً لثه‌ها ضعیف شده و دندان‌ها از بین می‌روند.
سرطان دهان به علت رشد غیر طبیعی سلول‌های حفرۀ دهان ایجاد می‌شوند. میزان مرگ و میر بر اثر سرطان دهان دو برابر سرطان کبد است. سرطان می‌تواند در لب‌ها، گونه‌ها، زبان و لثه را آسیب بزند. حتی کف دهان، غدد بزاقی و لوزه‌ها علاوه بر پشت نای و سقف دهان درگیر سرطان می‌شوند.
کافی است با دیدن علائم زیر به دندانپزشک عمومی و جراح دندانپزشکی مراجعه کرد و تحت درمان قرار گرفت
- زخم‌های دهان که بیشتر از دو هفته وجود دارند
- مشاهدۀ توده‌هایی در لب، زبان یا گردن
- خونریزی دهان
- لکه‌های تیرۀ سفید و قرمز در دهان
- گلودرد و مشکل در بلع
شکاف کام و لثه نوعی نقص مادرزادی است که برای درمان آن باید به جراح دندانپزشکی مراجعه کرد.
چه بیماری‌های دیگری با نظارت دندانپزشک عمومی و جراح دندانپزشک قابل درمان است؟
وقتی اوضاع دندان وخیم و غیرقابل درمان باشد تنها راه کشیدن دندان است. اگر دندان عقل رشد کرده باشد، کشیدن یا جراحی دندان بهترین گزینه است. علاوه بر این، دندانی که به خاطر عفونت زیاد آبسه کرده باشد، باید کشیده شود؛ زیرا این عفونت ریشۀ دندان را آسیب زده است و ممکن است باعث بیماری‌های لثه نیز بشود.
دردهای فک می‌توانند بسیار آزاردهنده باشند؛ بنابراین لازم است که با حراج دندانپزشک که در جراحی فک تخصص دارد مشورت و در صورت لزوم فک را جراحی کرد.
همان‌طور که گفتیم گاهی تنها راه کشیدن دندان جراحی هست. این جراحی می‌تواند برای دندان‌های خرد شده یا خروج دندانی که از لثه بیرون زده است، باشد؛ بنابراین جراح دندانپزشکی به دندان و لثه بی‌حسی موضعی می‌دهد و بعد از برش ریزی که اطراف دندان مورد نظر وارد می‌کند، با انبر فورسپس دندان را خارج می‌کند.
بعد از جراحی، دکتر داروی مسکن و توصیه‌های لازم را برای بیمار تجویز می‌کند. از طرفی شستشوی منظم و رژیم غذایی مناسبی را به بیمار توصیه می‌کند.
دندانپزشک عمومی و جراح دندانپزشکی. کدام یک را باید انتخاب کرد؟
همۀ دندان‌پزشکان دورۀ ۷ یا ۸ ساله‌ای تحصیل می‌کنند. بعد از اتمام این دوره مدرک دندانپزشکی عمومی را دریافت می‌کنند. پس از آن دورۀ تخصص در زمینه‌های مختلف از جمله جراحی دندانپزشکی را می‌گذرانند.
دندانپزشک عمومی وظایفی مانند معاینۀ دهان، پر کردن دندان، جرم‌گیری، عصب‌کشی و درمان بیماری‌های لثه را بر عهده دارد؛ بنابراین افرادی که با علائمی مانند درد، خونریزی و التهاب دهان، دندان و لثه روبه‌رو می‌شوند به دندان‌پزشکان عمومی مراجعه می‌کنند. دکتر هم بعد از معاینه روش درمانی مناسبی را پیش می‌گیرد یا بیمار را به جراح دندانپزشکی ارجاع می‌دهد.
علاوه بر معاینه دهان و دندان، فعالیت‌های دیگری نیز در تخصص دندانپزشک عمومی قرار دارد. تصویربرداری از فک، دهان و دندان، اسکن دیجیتال، نصب روکش دندان، جراحی لثه، کمک به درمان دندان‌قروچه و ترمیم دندان نمونه‌هایی از این مهارت‌ها هستند.
بعد از گذراندن دورۀ تخصص جراحی، مدرک جراحی دندانپزشکی دریافت می‌شود. البته می‌توان آن را به لثه، فک یا دندان محدود کرد. با این حال مهارت‌های زیر در تخصص جراح دندانپزشکی است:
- معاینه و درمان اورژانسی آسیب‌های دهان و دندان را انجام می‌دهد. مثلاً رفع پوسیدگی و حفره‌های دندان یا پر کردن و ترمیم دندان
- رفع مشکل شکستگی دندان و خارج کردن دندان خرد شده با جراحی مهارت دیگر جراح دندانپزشک است.
- جراح دندانپزشک می‌تواند بعد از معاینه شما را از وضعیت دهان و دندانتان آگاه کند. حتی مشاوره، راهنمایی‌های لازم و ارجاع به دکتر دیگر برای او امکان‌پذیر است.
با توجه به اهمیت سلامت دهان، دندان و لثه باید بهداشت دهان و دندان را رعایت کرد. مسواک زدن و نخ کشیدن منظم، استفاده از دهان‌شویه‌ها و قرقره کردن آب نمک مهم است. از طرفی با دیدن تغییر لثه، التهاب و تورم آن یا خونریزی لثه و دندان و درد باید به دندانپزشک عمومی و جراح دندانپزشک مراجعه کرد.
