معرفی دارو: گلیسیرین

گلیسیرین (Glycerin) یک دارو بدون نسخه است که در دسته‌ داروهای گوارشی (ملین‌ها و نرم‌کننده‌ها) قرار می‌گیرد. این دارو برای پیشگیری از یبوست و به صورت شیاف از راه مقعد استفاده می‌شود. در این مطلب از وبلاگ اسنپ‌دکتر شما را با موارد استفاده، عوارض جانبی و نحوه نگهداری این دارو آشنا خواهیم کرد.

موارد استفاده گلیسیرین

گلیسیرین متعلق به دسته‌ای از داروها است که به عنوان مسهل هیپراسموتیک شناخته می‌شوند که با کشیدن آب به روده‌ها کار می‌کند. معمولاً طی ۱۵ تا ۶۰ دقیقه پس از مصرف این دارو به اجابت مزاج منجر می‌شود. برای بزرگسالان، دفعات طبیعی حرکات روده از یک بار در روز تا یک تا دو بار در هفته متفاوت است. یبوست بهتر است با نوشیدن مایعات زیاد، خوردن غذاهای سرشار از فیبر و ورزش منظم درمان شود.

این دارو فقط برای استفاده مقعدی است. تمام دستورالعمل‌های بسته‌بندی محصول را بخوانید و دنبال کنید یا طبق دستورالعمل پزشک استفاده کنید. اگر شیاف خیلی نرم است، قبل از بیرون آوردن از بسته‌بندی، آن را به مدت ۳۰ دقیقه در یخچال قرار دهید یا آب سردی روی آن بگیرید. دستان خود را قبل و بعد از استفاده از این محصول بشویید.

پس از وارد کردن شیاف به مقعد، در صورت امکان ۱۵ تا ۲۰ دقیقه در موقعیت خود بمانید تا زمانی که احساس تمایل شدید به دفع مدفوع کنید. این محصول را بیش از یک بار در روز استفاده نکنید، مگر اینکه توسط پزشک شما دستور دیگری داده شده باشد. اگر این محصول به طور مداوم استفاده شود، ممکن است باعث از بین رفتن عملکرد طبیعی روده و عدم توانایی در دفع مدفوع بدون استفاده از محصول شود.

عوارض جانبی گلیسیرین

تحریک و سوزش رکتوم (قسمت انتهایی روده بزرگ)، ناراحتی شکمی و گرفتگی عضلات یا مقادیر کمی مخاط در مدفوع از عوارض نادر این دارو است. در صورت ماندگاری یا بدتر شدن هر یک از این عوارض، سریعاً به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.

اگر پزشک برای شما این دارو را تجویز کرده، سود مصرف این دارو را بیش از خطر عوارض جانبی آن دانسته است. بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند، عوارض جانبی جدی ندارند.

در صورت بروز هرگونه عارضه‌ جانبی جدی مانند درد شدید و مداوم معده و شکم، مدفوع خونی، خونریزی مقعدی، اصرار مداوم به داشتن حرکات روده و اسهال مداوم، فوراً این علائم را با پزشک خود در میان بگذارید.

اسهالی که متوقف نشده باشد، ممکن است منجر به کم آبی بدن شود. در صورت مشاهده‌ علائم کم آبی بدن مانند کاهش ادرار غیر‌معمول، خشکی دهان و تشنگی غیر‌معمول، ضربان قلب سریع یا سرگیجه و سبکی سر، سریعاً با پزشک خود تماس بگیرید.

واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک جدی، از جمله بثورات پوستی، خارش و تورم (به خصوص صورت و زبان و گلو)، سرگیجه‌ شدید، مشکل تنفسی، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

موارد احتیاط مصرف گلیسیرین

در صورتی که پیشتر از گلیسرین استفاده کرده‌ و به آن واکنش آلرژی داشته‌اید، قبل از مصرف دوباره پزشک خود را از این موضوع مطلع کنید. این دارو ممکن است حاوی مواد غیرفعالی باشد که می‌تواند باعث واکنش‌های آلرژیک یا سایر مشکلاتی شود. افرادی با شرایط زیر نباید از این دارو استفاده کنند:

• حساسیت شدید به گلیسیرین
• اختلالات شدید کبدی و کلیوی
• دیابت
• انسداد روده
• شکم درد
• تراکم مدفوع
• جراحی شکم
• سالمندان
• بیمارانی که به تازگی جراحی رکتوم انجام داده‌اند
• خونریزی رکتال (قسمت انتهایی روده بزرگ)
• تهوع و استفراغ همراه با شکم درد
• در صورت مصرف ماده‌ مسهل دیگری به مدت بیش از یک هفته

اگر بیش از دو هفته تغییر ناگهانی در عادت‌های روده‌ای داشته‌اید یا اگر بیش از یک هفته نیاز به استفاده از ملین دارید، قبل از استفاده از این محصول با پزشک خود مشورت کنید. این‌ها می‌توانند علائم یک مشکل جدی پزشکی باشند. در دوران بارداری، این دارو باید فقط در صورت نیاز استفاده شود. در ضمن مشخص نیست که آیا این دارو به شیر مادر منتقل می‌شود یا خیر!

تداخلات دارویی گلیسیرین

مصرف طولانی مدت این دارو ممكن است به دليل دفع پتاسيم اثر داروهای نگهدارنده‌ پتاسيم را كاهش دهد. به طور کلی، گلیسیرین تداخل شناخته شده‌ای با سایر داروها ندارد. اما مهم است همیشه تحت نظر پزشک این دارو را مصرف کنید.

علائم اوردوز این دارو

این دارو در صورت بلعیدن ممکن است مضر باشد. در صورت مصرف بیش از حد این دارو و نمایش علائم جدی مانند غش کردن یا مشکل تنفس حتما با اورژانس 115 تماس بگیرد. علائم اوردوز اغلب شامل اسهال (مدفوع آبکی)، دی هیدراته شدن و از دست دادن الکترولیت بدن (کاهش آب موجود در بدن) شود.

فراموش کردن مصرف دارو گلیسیرین

اگر شما یک دوز را از دست دادید، هرگز برای جبران دوز فراموش شده آن را دو برابر نکنید. مصرف دو برابر دارو عوارض جانبی دل پیچه و یا سایر واکنش های ناخوشایند ایجاد می‌کند.

نحوه نگهداری این دارو

دارو را از گرما یا سرمای زیاد دور نگه دارید. آن را در حمام نگهداری نکنید. تمام محصولات دارویی را از کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید. دارو را در زمان منقضی شدن، مصرف نکنید و آن را دور بیندازید.