نگاهی به خطرات و عوارض تعیین جنسیت
در حال حاضر به واسطه پیشرفت‌های علم پزشکی، والدینی که قصد فرزندآوری دارند می‌توانند جنسیت فرزند خود را پیش از تولد تعیین کنند. با وجود اینکه روش‌های مختلف این کار از قبیل IVF مزایا و نتایج کاملا مطلوبی را رقم می‌زنند، اما در عین حال عوارض مشخصی دارند که باید حتما پیش از انجام و پیگیری به آنها توجه شود. در مطلب از وبلاگ اسنپ‌دکتر شما را با خطرات تعیین جنسیت و عوارض ناشی از آن آشنا خواهیم کرد. با این حال، بهترین کار برای رفع ابهامات، مراجعه به پزشک است. پزشک می‌تواند با بررسی وضعیت شما، تمامی خطرات پیش رو را برای شما شرح دهد.
خطرات تعیین جنسیت با روش IVF
در روش IVF برای افزایش شانس موفقیت از داروهای باروری تزریقی به منظور تحریک تخمک‌گذاری و انتقال جنین استفاده می‌کنند که این داروها و روند کلی این فرآیند ممکن است عوارض و خطرات زیر را به همراه داشته باشند:
تهدید سلامت جنین
چنانچه والدین به هر دلیلی روش تعیین جنسیت با IVF را انتخاب کنند، مادر باید پیش از انجام هرکاری داروهای خاصی را مصرف کند که عوارض مشخصی را برای سلامت او به همراه دارد؛ علاوه‌براین چنانچه درمانگر نتواند سلول برداشته شده از رویان یا جنین را به درستی درون تخمک فیکس کند، روند بارداری با مشکلات متعددی روبه‌رو می‌شود و سلامت جنین هم در معرض خطر قرار می‌گیرد.
استرس و فشار روانی بالا
از جمله مهم‌ترین عوارض تعیین جنسیت می‌توانیم به استرس و فشار روانی بالای ناشی از آن اشاره کنیم. به دلیل اینکه پیگیری روش IVF هزینه‌های بالایی را به والدین تحمیل می‌کند و احتمال شکست آن هم وجود دارد، استرس و فشار روانی بالایی برای رسیدن به نتیجه مطلوب به آنها وارد می‌شود.
چندقلوزایی
در روش IVF بیشتر از یک رویان در رحم کاشته می‌شود، به همین جهت احتمال چندقلوزایی و در نتیجه آن خطر زایمان زودرس و تولد نوزادانی با وزن پایین افزایش می‌یابد.
بارداری خارج‌رحمی یا اکتوپیک
بررسی‌ها و مطالعات انجام شده نشان می‌دهند که حدود ۵ درصد از بانوانی که از روش IVF برای باروری و تعیین جنسیت استفاده می‌کنند، با مشکل بارداری خارج رحمی یا اکتوپیک مواجه می‌شوند. در این حالت تخمک بارورشده به جای رحم در فضایی خارج از آن از قبیل لوله‌های فالوپ باقی می‌ماند و به رشد خود ادامه می‌دهد.
تخمک‌های بارورشده توانایی زنده ماندن در محیط‌های خارج از رحم را ندارند، به همین دلیل این مدل بارداری همواره به سقط جنین منجر می‌شود و راهکاری هم برای نگه‌داری جنین و حفظ بارداری وجود نخواهد داشت.
بروز سرطان تخمدان
مشاهده بیماری سرطان تخمدان در بین خطرات تعیین جنسیت چندان هم دور از انتظار نیست، چرا که پیش از پیگیری این فرآیند داورهای تحریک رشد تخمک و تخمک‌گذاری برای مادر تجویز می‌شود که خطر ابتلای او به سرطان تخمدان را افزایش می‌دهند.
در حالت عادی ممکن است خروج یک تخمک از تخمدان منجر به پارگی دیواره آن شود که بدن می‌تواند این آسیب را بدون مشکل ترمیم کند؛ با این حال مصرف داروهای تحریک‌کننده تخمک‌گذاری تعداد این آسیب‌ها و در نتیجه احتمال بروز اشتباه در ترمیم و جهش سلولی را افزایش می‌دهد که در نهایت بروز سرطان تخمدان را به همراه خواهد داشت.
سندروم تحریک بیش از حد تخمدان (OHSS)
از دیگر اثرات مصرف داروهای تحریک‌کننده تخمک‌گذاری می‌توانیم به سندروم تحریک بیش از حد تخمدان یا هیپراستیمولاسیون تخمدانی اشاره کنیم که منجر به درد و تورم در این بخش از بدن مادر می‌شود. البته عوارض این وضعیت صرفا به مورد ذکر شده ختم نمی‌شود و حالت تهوع، استفراغ، تنگی نفس، کاهش تعداد دفعات ادرار، غش و افزایش ناگهانی وزن ظرف مدت ۳ تا ۵ روز را هم در برمی‌گیرد.
سایر عوارض داروهای مصرفی
در درمان ناباروری و تعیین جنسیت به کمک IVF داروهایی تجویز می‌شوند که در صورت عدم موفقیت ممکن است تغییراتی نظیر مشکل در تنفس، حساس شدن پستان‌ها، نفخ، یبوست، تغییر در خلق‌و‌خو، گرگرفتگی و انقباض در شکم را به همراه داشته باشند.
زایمان زودرس
مانند بسیاری از موارد بارداری طبیعی، خطر زایمان زودرس و پایین بودن وزن نوزاد در زمان تولد به واسطه IVF وجود دارد که می‌توانند خطرات کوتاه تا بلند‌مدتی را برای سلامت فرزند شما ایجاد کنند. با این حال در شرایطی که مادر به صورت مداوم زیر نظر پزشک قرار داشته باشد و مراقبت‌های لازم را هم انجام دهد احتمال زایمان زودتر از موعد به حداقل میزان ممکن کاهش می‌یابد.
بروز عفونت در مادر
یکی از مهم‌ترین خطرات تعیین جنسیت با روش IVF بروز عفونت است. از آنجایی که در این حالت تخمک استخراج و بعد به رحم منتقل می‌شود احتمال درگیر شدن رحم و واژن با عفونت افزایش می‌یابد. در هر صورت چنانچه این روند را در یک مرکز معتبر و تحت نظارت پزشکی ماهر انجام دهید، خطر ابتلا به عفونت به حداقل می‌رسد.
ابعاد اجتماعی و فرهنگی تعیین جنسیت
عوارض تعیین جنسیت صرفا به مسائل و مشکلات سلامتی مربوط نمی‌شود و جنبه‌های اجتماعی و فرهنگی متعددی را هم به شرح زیر در برمی‌گیرد:
تاثیرگذاری بر روابط آینده والدین و فرزندان
در صورتی که جنسیت انتخابی در آینده ایده‌آل والدین نباشند و آنها از انتخاب خود پشیمان شوند، روابط بین والدین و فرزند به شدت تحت تاثیر قرار می‌گیرد. در شرایطی که والدین صرفا به سبب جنسیت خاصی فرزند خود را انتخاب کرده‌اند، ممکن است نسبت به جنبه‌های فردی او احساس سرخوردگی و نارضایتی کنند.
نابرابری جنسیتی و تبعیض
زمانی که جنسیت خاصی توسط والدین ترجیح داده شود در نهایت عدم توازن جنسیتی در جامعه بروز می‌کند که عواقب و مشکلات خاص خود را به همراه دارد. برای مثال نگرش‌های سنتی و تبعیض‌آمیز به جای کاهش در جامعه تقویت و عمیق‌تر می‌شوند.
مسائل اخلاقی و حقوقی
بسیاری از افراد باور دارند که دخالت در روند تولید مثل و انتخاب جنسیت به معنی نقض اخلاقیات انسانی است که در نهایت منجر به نادیده گرفتن ارزش‌های انسانی و نابرابری جنسیتی می‌شود؛ علاوه‌براین زمانی که والدین جنسیت فرزند خود را انتخاب می‌کنند اولین قدم‌ها را به سمت تولد فرزندان سفارشی در آینده‌ای نه چندان دور و انتخاب ویژگی‌های دیگر آنها از قبیل ظاهر یا هوش دلخواهشان بر می‌دارند.
پیامدهای فردی متعدد برای کودکان
آمارها نشان می‌دهند کودکانی که از طریق تعیین جنسیت به دنیا آمده‌اند در طول زندگی خود با چالش‌های متعددی روبه‌رو می‌شوند؛ چرا که مجبور هستند با فشارهای اجتماعی به منظور مطابقت با انتظارات والدین و جامعه و بحران‌های هویتی مربوط به جنسیت و فردیت کنار بیایند.
چطور می‌توان خطرات تعیین جنسیت با IVF را کاهش داد؟
اگر با وجود تمامی موارد فوق همچنان به تعیین جنسیت فرزند خود پیش از تولد علاقه دارید می‌توانید به منظور کاهش عوارض ناشی از این فرآیند به موارد زیر توجه کنید:
- مادر باید بر مراقبت از بدن خود تمرکز کند تا خطرات این روش به حداقل برسند.
- مادر باید در تمامی مراحل تعیین جنسیت آرامش خود را حفظ و از استرس و اضطراب هم دوری کند.
- به منظور رشد سالم کودک خود داروهای تجویز شده از سمت پزشک را تا زمان توصیه شده مصرف کنید و از قطع ناگهانی و خوسرانه‌ی آنها بپرهیزید.
- حتما از یک رژیم غذایی سالم که سرشار از انواع میوه، سبزیجات، ماهی، گوشت و محصولات لبنی است پیروی کنید.
- در صورت نیاز از مکمل‌های اسید فولیک به منظور حفظ سلامت جنین خود استفاده کنید.
- مادران شاغل بهتر است در طی درمان با IVF از کار خود مرخصی بگیرند و ورزش‌های سنگین و فعالیت‌های جنسی خود را هم به صورت کنترل شده و با صلاح‌دید پزشک پیگیری کنند.
سخن پایانی
همان‌طور که ملاحظه کردید تعیین جنسیت جدا از خطرات و عوارضی که برای سلامت مادر و جنین ایجاد می‌کند پیامدهای فردی، اجتماعی و حقوقی مشخصی را هم به همراه دارد که حتما باید پیش از انجام این فرآیند تمامی آنها را در نظر بگیرید. در هر صورت چنانچه این فرآیند را تحت نظارت بهترین و مجرب‌ترین متخصصان کشور انجام دهید، خطرات ناشی از آن برای شما و فرزندتان به حداقل می‌رسد. به منظور دریافت اطلاعات بیشتر در این زمینه می‌توانید به صورت تلفنی یا آنلاین با پزشکان اسنپ دکتر در ارتباط باشید و نگرانی‌های خود را با آنها در میان بگذارید.
