چرا وقتی سرما می‌خوریم دچار آبریزش بینی می‌شویم؟
ما به دلایل مختلفی دچار آبریزش بینی می‌شویم؛ دلایلی از جمله دمای هوای بیرون، سرماخوردگی، آنفلوانزا یا آلرژی. برای درمان آبریزش بینی در شرایطی که سرماخورده باشیم یا مبتلا به آنفلوانزا شده باشیم، نوشیدن مایعات زیاد به خصوص آب و استراحت تا حد ممکن است. همچنین می‌توانیم علائم را با یک اسپری بینی نمکی کاهش دهید یا یک دستگاه بخور آب سرد در اتاق قرار دهید تا با احتقان تشدید شده به وسیله هوای خشک سرد مقابله کنید. اما چرا زمانی که مبتلا به آنفلوانزا یا سرماخوردگی می‌شویم آبریزش بینی امان ما را می‌برد؟ در این مطلب از وبلاگ اسنپ‌دکتر به این سوال پاسخ داده‌ایم.
آبریزش بینی چیست؟
زمانی که سرما می‌خورید، به آنفلوانزا مبتلا می‌شوید یا آلرژی شما عود می‌کند یا دما هوای بیرون با دمای بدن شما متفاوت است، مخاط بینی از بینی بیرون می‌آید. «رینوره»، اصطلاحی است که اغلب در کنار عبارت «آبریزش بینی» به کار می‌رود. رینوره به ترشحات رقیق و عمدتاً شفافی گفته می‌شود که ممکن است در زمان ابتلا به بیماری مشاهده کنید. اصطلاح دیگری که ممکن است اغلب مشاهده کنید «رینیت» است. رینیت التهاب بافت‌های بینی شما است.
چرا آبریزش بینی شروع می‌شود؟
هنگامی که یک ویروس سرماخوردگی یا عامل آرژی مانند گرد و غبار برای اولین بار وارد بدن شما می‌شود، پوشش بینی و سینوس‌های شما که با پاکت‌های پر از هوا در اطراف صورت قرار گرفته‌اند، تحریک می‌شوند و بینی شما شروع به تولید مخاط شفاف می‌کند. این مخاط باکتری‌ها، ویروس‌ها یا عواملی که باعث آلرژی می‌شوند را به دام می‌اندازند و کمک می‌کند تا آنها از بینی و سینوس‌ها خارج شوند.
آیا رنگ مخاط نشانه عفونت است؟
پس از دو یا سه روز، مخاط بینی شما ممکن تغیر رنگ بدهد و سفید یا زرد شود. گاهی اوقات هم ممکن است مخاط بینی سبز رنگ شود. همه اینها طبیعی است و به معنای وجود عفونت نیست.
چگونه بینی شما برای محافظت از بدن شما تلاش می‌کند؟
فرآیند تنفس، از بینی آغاز می‌شود. هوا از طریق بینی وارد ریه‌ها می‌شود. بینی مجرایی است که همانند فیلتر عمل می‌کند. یعنی هوا را مرطوب، گرم یا سرد می‌کند. این کار کمک می‌کند تا هوایی که به ریه‌ها شما وارد می‌شود تمیز باشد. پوشش خاصی از مخاط یا یک بافت مرطوب، ناحیه داخل بینی شما را می‌پوشاند. بینی شما از غدد تولید کننده مخاط زیادی تشکیل شده است. با ورود باکتری‌ها، آلرژن‌ها، گرد و غبار یا سایر ذرات مضر به بینی، مخاط آنها را به دام می‌اندازد. مخاط حاوی آنتی‌بادی‌ها یا آنزیم‌هایی است که باکتری‌ها و ویروس‌هایی که به صورت ناخواسته وارد بدن می‌شوند را از بین می‌برند.
پوشش مخاطی بینی همچنین شامل مژک‌ها هستند؛ موهای ریزی که به طور مداوم در حرکتند و ذرات مضر جمع‌آوری شده و مخاطی را که در آن گیر کرده‌اند از طریق بینی به پشت گلو منتقل می‌کنند. سپس مخاط، توسط اسید موجود در معده شما از بین می‌رود. بخش دیگری از این مخاط و ذرات به وسیله سرفه یا عطسه از بدن خارج می‌شوند.
چرا در هوای سرد آبریزش بینی کم‌تر می‌شود؟
اما وقتی دمای هوای بیرون سرد می‌شود، سرعت فرآیند به دام انداختن ویروس‌ها، باکتری‌ها و آلرژن‌ها و منتقل کردن آن به پشت گلو کاهش می‌یابد. در بسیاری از مواقع، مخاط در بینی شما باقی می‌ماند و سپس می‌چکد یا بیرون می‌ریزد.
چرا مخاط بخش مهمی از سیستم راه هوایی است؟
موکوس (مخاط) برای مرطوب نگه داشتن راه هوایی و عملکرد مناسب آن مورد نیاز است. مخاط نه تنها از ورود ذرات مضر به ریه‌ها جلوگیری می‌کند، بلکه حاوی آنتی‌بادی‌هایی است که به از بین بردن باکتری‌ها کمک می‌کند. اگر مخاط بیش از حد تولید شود، بدن شما می‌خواهد از شر آن چیزی خلاص شود که منجر به سرفه می‌شود. به همین خاطر است که مخاط اضافی را بیرون می‌ریزد و آن را از بینی خارج می‌کند.
چه چیزی باعث آبریزش بینی می‌شود؟
آبریزش بینی شما ممکن است یک یا چند علت داشته باشد. علل احتمالی عبارتند از:
- آلرژی
- هوای سرد
- سرماخوردگی معمولی
- آنفولانزا
- رینیت چشایی (نوعی از رینیت غیر آلرژیک که هنگام خوردن غذاهای خاص باعث آبریزش بینی می‌شود.)
آیا آبریزش بینی از علائم COVID-19 است؟
بله، «احتقان یا آبریزش بینی» از علائم بیماری کرونا است.
سایر علائم رایج عبارتند از:
- سرفه
- تنگی نفس یا مشکل در تنفس
- تب یا لرز
- خستگی
- سردرد
- از دست دادن چشایی یا بویایی
- دردهای عضلانی یا بدن درد
- گلودرد
- اسهال
- تهوع یا استفراغ
چرا بینی در زمان ابتلا به سرماخوردگی یا آنفلوانزا کیپ می‌شود؟
احتقان زمانی اتفاق می‌افتد که بافت‌های پوشاننده بینی متورم می‌شوند و تنفس را دشوار می‌کنند. تورم به این دلیل ایجاد می‌شود که رگ‌های خونی در بینی ملتهب هستند.
آیا آبریزش بینی می‌تواند باعث گلودرد شود؟
بله
آیا آبریزش بینی می‌تواند باعث عفونت گوش شود؟
رینیت یا التهاب بافت‌های بینی، گاهی اوقات می‌تواند با عوارضی از جمله عفونت گوش میانی همراه باشد.
آیا آبریزش بینی مسری است؟
آبریزش بینی به خودی خود مسری نیست، اما اغلب آبریزش بینی نشانه بیماری مانند سرماخوردگی است که می‌تواند از فردی به فرد دیگر منتقل شود.
آیا نیاز است برای جلوگیری از آبریزش بینی دارو مصرف کنیم؟
آبریزش بینی شما احتمالا خود به خود متوقف می‌شود. به طور کلی نیازی به درمان ندارد. اما، استثنائاتی وجود دارد.
هرچند آبریزش بینی خود به خود درمان می‌شود اما با این حال، باید با یک پزشک مشورت کنید، اگر:
- علائم بیش از 10 روز ادامه داشته باشد و هیچ بهبودی مشاهده نشود.
- علائم شدید یا غیرعادی هستند.
- اگر در کودک خردسال، مخاط بینی فقط از یک طرف سوراخ بینی خارج می‌شود، سبز رنگ، خونی یا بدبو است (ممکن است یک جسم خارجی در بینی او گیر کرده باشد.)
پزشک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد تا مطمئن شود که آبریزش بینی نشانه یک بیماری جدی‌تر نیست.
چگونه از شر آبریزش بینی خلاص شویم؟ چه داروهایی را امتحان کنیم؟
برای درمان آبریزش بینی به داروهای تجویزی مانند آنتی‌بیوتیک نیازی نیست. گاهی اوقات، یک داروی ضد احتقان بدون نسخه ممکن است به بزرگسالان کمک کند، اما در صورت داشتن شرایط خاص لازم است که به پزشک مراجعه کرد.
به طور معمول، بهترین درمان برای آبریزش بینی شامل موارد زیر است:
- استراحت کنید.
- مایعات به خصوص آب زیاد بنوشید.
- از اسپری بینی نمکی برای کمک به تسکین علائم استفاده کنید. استفاده از اسپری‌های ضد احتقان بینی را طبق دستورالعمل روی بسته بندی به مدت چند روز استفاده کنید.
- دستگاه بخور خنک در کنار تخت شما می‌تواند به بهبود احتقان در هوای خشک زمستانی کمک کند.
چه درمانی برای آبریزش بینی به دلیل آلرژی توصیه می‌شود؟
- زمانی که گرده‌های گیاهان در هوا زیاد است، معمولا در صبح زود و در روزهای بادی در خانه بمانید.
- در فصل آلرژی پنجره‌ها را بسته نگه دارید و تا حد امکان از تهویه مطبوع استفاده کنید.
- از ماسک پزشکی استفاده کنید.
- اگر در فضای باز کار می‌کنید بلافاصله پس از ورود به داخل خانه لباس‌هایتان را عوض کنید و دوش بگیرید.
- اگر به حیوانات آلرژی دارید، از تماس با گربه‌ها و سگ‌ها خودداری کنید.
همچنین، بسیاری از داروهای بدون نسخه ایمن و موثر مثل اسپری‌های استروئیدی بینی و آنتی‌هیستامین‌های خوراکی وجود دارند که به کنترل علائم آلرژی کمک می‌کنند. اگر علائم شدید باشد، ممکن است پزشک داروهای تجویزی را توصیه کند یا شما را برای آزمایش و درمان هدفمند به متخصص آلرژی ارجاع دهد.
درمان خانگی ساده برای درمان آبریزش بینی
- قطره‌های نمکی (آب شور) بدون نسخه را می‌توان به آرامی در سوراخ‌های بینی ریخته تا مخاط بینی شما شل شود.
سایر داروهای خانگی که می‌توانید امتحان کنید، عبارتند از:
- نوشیدن چای و نوشیدنی‌های گرم
- بخور صورت
- دوش آب گرم
آیا می‌توان از آبریزش بینی جلوگیری کرد؟
رعایت بهداشت خوب مهم است و اغلب می‌توان با رعایت بهداشت فردی از گسترش میکروب‌ها جلوگیری کرد. آبریزش بینی نشانه برخی از بیماری‌های مسری است. در اینجا چند نکته ساده برای جلوگیری از انتشار چنین میکروب‌هایی توصیه می‌شود:
- دست‌های خود را مرتب بشویید.
- دستمال‌های استفاده شده را بعد از گرفتن بینی خود دور بیندازید.
- از کسانی که سرماخوردگی یا عفونت دارند دور بمانید.
- غذاهای سالم بخورید و به طور منظم ورزش کنید تا سیستم ایمنی خود را تقویت کنید.
- در هنگام سرفه و عطسه جلوی بینی و دهان خود را بگیرید.
- سطوح معمولی مانند میز، اسباب بازی، دستگیره در و وسایل حمام را تمیز و ضدعفونی کنید.
در نهایت ….
آبریزش بینی شما خود به خود متوقف می‌شود. با این حال، اگر علائم آن شدید است، بیش از 10 روز طول کشیده، یا اگر از کودکی مراقبت می‌کنید که تنها از یک سوراخ بینی آب می‌آید، مخاط آن سبز رنگ یا خون یا بدبو می‌شود، باید به پزشک مراجعه کنید.
