آیا از آن دسته از پدر و مادرهایی هستید که پاسخ دادن به سوالات جنسی کودکان برایتان سخت و دشوار است؟ حتما با خود فکر کرده‌اید که تا بزرگسالی خبری از حرف‌ها و فکرهای جنسی بین شما و کودکتان نخواهد بود. واقعیت را بخواهید همانطور که کودکان راه رفتن و صحبت کردن را یاد می‌گیرند، همزمان در حال یادگیری بدن خود هستند. شاید برایتان پیش آمده باشد که در حمام، کودک با کنجکاوی می‌خواهد از نام اندام‌های جنسی سر در بیاورد؛ در همین موقعیت می‌توانید به سادگی نام‌های اندام‌های جنسی را به او آموزش دهید. بنابراین خجالت نکشید، نخندید و سعی نکنید پاسخ‌های عجیب و غیرواقعی به کودکان بدهید. باید بدانید که صحبت در مورد مسائل جنسی با کودکان تا جوانی آنها ادامه خواهد داشت؛ پس این قصه سر دراز دارد و بهتر است که پایه درست و دقیقی برای تربیت کودک بنا بگذارید تا در آینده به دلیلی ناآگاهی با مشکل مواجه نشوند. بنابراین با ما در این مقاله در وبلاگ اسنپ‌دکتر همراه باشید تا از چگونگی تربیت جنسی کودکان و پیامدهای نا آگاهی از آن بیشتر بگوییم.
آموزش جنسی به کودکان، میوه ممنوعه نیست!
این تصور اشتباه در بین عموم مردم وجود دارد که آموزش جنسی باعث انحراف کودکان می‌شود. در حالی که متخصصان بسیاری معتقد هستند که باید اطلاعات کاملی از مسائل جنسی که شامل بدن، تمایلات و تفاوت‌های جنسیتی می‌شود به کودکان آموخت. سن ۴ و ۵ سالگی بهترین زمان برای آموزش‌های جنسی و آگاه کردن آنها با اندام‌های خصوصیشان است. لمس خوب و بد لمس نیز باید ذکر شود.
باورتان بشود یا نه کودکان وقتی با اینترنت آشنا می‌شوند، بسیاری از اطلاعات خود را از این طریق و همچنین از همسالان خود دریافت می‌کنند. نمی‌توان چشم و گوش کودکان را بست و به آنها اجازه ورود به عصر دیجیتال یا جمع‌های دوستی را نداد، پس بهتر است با داشتن نظارتی دقیق، اطلاعاتی درست و علمی به آنها بدهید. اغلب کودکان در سنین ۵ تا ۸ سالگی کنجکاو هستند که چگونه به دنیا آمده‌اند؟ اما متاسفانه بسیاری از والدین از پاسخ دادن به آن فرار می‌کنند یا جواب‌های غیر واقعی به کودکان می‌دهند. در حالی که می‌توان به سادگی گفت که در شکم مادرشان کیسه‌ای به نام رحم وجود دارد که نوزاد به مدت ۹ ماه در آن رشد می‌کند و به دنیا می‌آید.
سر صحبت را با کودک باز کنید
برخی از کودکان به دلیل خصوصیات اخلاقی متفاوتی که دارند، سؤالات زیادی نمی‌پرسند و تلاش می‌کنند که از دیگران و با استفاده از وسایل ارتباطی به پرسش‌های خود پاسخ دهند. پس بهتر است زمان مناسبی را در نظر بگیرید و با آنها در مورد بارداری و چگونه به دنیا آمدنش صحبت کنید و از او بپرسید که چه اطلاعاتی از به دنیا آمدن بچه‌ها دارد. اگر برایتان تماس چشمی با کودک سخت است، می‌توانید در هنگام رانندگی با او صحبت کنید که آرامش خوبی در میان باشد.
انتظار رفتارهای جنسی از کودک داشته باشید
بسیاری از کودکان نوپا، کنجکاوی جنسی طبیعی خود را از طریق لمس مداوم اندام‌های جنسی خود ابراز می‌کنند. اگر کودک شما در جمع اندام‌های خصوصی‌اش را لمس کرد، سعی کنید حواس او را پرت کنید. گاهی اوقات وقتی کودک در معرض اضطراب یا بی‌توجهی قرار می‌گیرد این عمل را انجام می‌دهد. پس در این موقعیت‌ها بدون پرخاش کردن به کودک، با او صحبت کنید که لمس اندام‌های جنسی کار درستی نیست؛ در صورت تکرار زیاد این رفتار با پزشک کودکان مشورت کنید.
دکتر بازی راهی برای کنجکاوی جنسی
در سن 3 یا 4 سالگی، کودکان اغلب متوجه می‌شوند که پسران و دختران اندام تناسلی متفاوتی دارند. با شروع کنجکاوی طبیعی، ممکن است کودک خود را در معرض “دکتر” بازی یا معاینه اندام‌های جنسی کودک دیگر قرار دهد. برای جلوگیری از بروز چنین رفتاری، می‌توانید در مورد تفاوت دختر و پسر با آنها به زبان ساده صحبت کنید.
چگونه به سوالات جنسی کودکان پاسخ دهیم؟
صحبت از مسائل جنسی، موضوعی ساده نیست. پس، از فرصت‌های روزمره برای بحث در مورد رابطه جنسی استفاده کنید. به عنوان مثال، اگر در خانواده خانم بارداری وجود دارد، می‌تواند مثال خوبی باشد که به کودک خود بگویید: نوزادان در یک مکان خاص در داخل مادر به نام رحم رشد می‌کنند. اگر فرزند شما جزئیات بیشتری در مورد چگونگی رسیدن نوزاد به آنجا یا نحوه تولد نوزاد می‌خواهد، این جزئیات را به عنوان نمونه در نظر بگیرید:
- نوزادان چگونه وارد شکم مادر می‌شوند؟ می‌توانید بگویید: «مادر و بابا با در آغوش گرفتن همدیگر به روشی خاص بچه می‌سازند».
- نوزادان چگونه به دنیا می‌آیند؟ برای برخی از بچه‌ها، گفتن این جمله کافی است: «پزشکان و پرستاران به نوزادانی که آماده به دنیا آمدن هستند کمک می‌کنند». اگر فرزندتان جزئیات بیشتری می‌خواهد، می‌توانید بگویید: ” بعضی از کودکان از واژن مادر و برخی دیگر با عمل جراحی به دنیا می‌آیند.”
- چرا همه آلت تناسلی یکسانی ندارند؟ یک توضیح ساده را امتحان کنید، مانند: “بدن پسران و بدن دختران متفاوت ساخته شده‌اند.”
- چرا آن قسمت پایین مو دارد؟ به سادگی بگویید”بدن ما با افزایش سن تغییر می‌کند.” اگر فرزندتان جزئیات بیشتری می‌خواهد، اضافه کنید: «پسرها در نزدیکی آلت تناسلی‌شان و دختران در نزدیکی واژن‌شان مو رشد می‌کند».
با بزرگ شدن کودک، منتظر سوالات دقیق‌تری باشید که باید پاسخ‌های بهتری به آنها بدهید. در نظر داشته باشید که با ایجاد فضای آزاد و صادقانه برای گفتگوهای جنسی نه تنها او را آگاه می‌کنید بلکه از بروز مشکلات جنسی در سنین نوجوانی و جوانی جلوگیری می‌کنید.
یونسکو برای تربیت جنسی کودکان چه می‌کند؟
یونسکو معتقد است که با آموزش مسائل جنسی، کودکان یاد می‌گیرند که از سنین پایین با یکدیگر با احترام رفتار کنند و مهارت‌های لازم در برخورد با موقعیت‌های پرخطر جنسی را بدست بیاورند. تربیت جنسی کودک باعث می‌شود که بدن خود را بشناسد و در معرض بیماری‌های عفونی مقاربتی، سوءاستفاده جنسی و خشونت‌های جنسی قرار نگیرند. یونسکو به همین دلیل راهنمایی برای آموزش جنسی کودکان در بیرون و مدرسه، تهیه کرده است که در بسیاری از کشورها به کودکان در مدارس آموزش داده می‌شود.
روش‌های تربیت جنسی کودک در سنین متفاوت
۱-۲ سال: برای کودکانی که در سن ۱ تا ۲ سالگی قرار دارند، بهترین زمان برای معرفی اعضای بدن، هنگام تعویض لباس و حمام است.
۲-۳ سال: اکثر کودکان ۲تا ۳ سال در مورد بدن خود و سایر کودکان بسیار کنجکاو هستند. آنها همچنین متوجه تفاوت بین دختر و پسرها می‌شوند. پس ممکن است فرزندتان از شما درباره نام اندام‌های جنسی و تفاوت آن با جنس مخالف خود بپرسد.
۴-۵ سال: این کودکان اغلب می‌پرسند که نوزادان از کجا آمده‌اند. آنها می‌توانند درک کنند که کودک در رحم رشد می‌کند و برای بچه‌دار شدن به یک اسپرم (مانند یک دانه کوچک) و یک تخمک (مثل یک تخمک کوچک) نیاز است.
۶-۸ سال: در سن ۶ سالگی، بسیاری از کودکان علاقه‌مند هستند که چگونه نوزادان به وجود می‌آیند. پس اگر کودک شما می‌پرسد: “چگونه کودک وارد رحم شما شد؟” ابتدا از کودک بپرسید که نظر او در این مورد چیست. پاسخ کودک به شما کمک می‌کند تا از آنچه که قبلا فرزندتان یاد گرفته است، باخبر شوید. سپس می‌توانید به سادگی توضیح دهید که برای ایجاد یک نوزاد، لازم است یک اسپرم و یک تخمک بهم متصل شوند. همچنین می‌توانید توضیح دهید هنگام رابطه جنسی دو۲ نفر، چگونه واژن و آلت تناسلی در تماس باهم قرار می‌گیرند. همچنین خوب است توضیح دهید که آمیزش جنسی کاری است که بزرگسالان زمانی که هر دو بخواهند و رضایت داشته باشند، انجام می‌دهند و برای کودکان مناسب نیست.
ناآگاهی جنسی کودکان چه پیامدی دارد؟
ناآگاهی جنسی عواقب قابل توجهی برای کودکان دارد. در حالی که پیامدهای خاص ممکن است براساس زمینه و تجربیات هر فردی متفاوت باشد، در اینجا برخی از اثرات کلی آن را بیان می‌کنیم:
- پیامدهای دراز مدت سوء استفاده جنسی از کودکان: برای جلوگیری از بروز سوء استفاده جنسی از کودکان (CSA) که تجربه‌ای آسیب زا با عواقب طولانی مدت است؛ باید به کودکان آموزش داد. این تجربه نامطلوب در دوران کودکی اثرات جبران ناپذیری روی سلامت روان و شکل گیری شخصیت کودک می‌گذارد.
- تاثیر منفی بر سلامت جنسی: ناآگاهی جنسی می‌تواند منجر به باورهای غلط، عدم درک و نگرش‌های ناسالم نسبت به تمایلات جنسی شود. فقدان دانش در مورد سلامت جنسی و اقدامات ایمن جنسی می‌تواند خطر ابتلا به عفونت‌های مقاربتی (STIs) و بارداری ناخواسته را افزایش دهد. در حالی که آگاهی از مسائل جنسی در ایجاد هویت جنسی سالم و درگیر شدن در روابط جنسی امن و درست را در بزرگسالی تا حدود خوبی تضمین می‌کند.
