جواب آزمایش پاپ اسمیر – آموزش تفسیر آزمایش پاپ اسمیر

آزمایش پاپ اسمیر یکی از رایج‌ترین روش‌های تشخیص و پیشگیری زود هنگام از سرطان دهانۀ رحم در بانوان است. انجام شدن این آزمایش برای همۀ زنانی که سه سال از اولین رابطۀ جنسی‌شان می‌گذرد ضروری است و نوعی غربالگری به حساب می‌آید.

آزمایش پاپ اسمیر چیست؟

آزمایش پاپ اسمیر تستی مخصوص برای تشخیص زود سرطان‌های سرویکس (دهانۀ رحم) است. دهانۀ رحم به قسمتی از بدن بانوان گفته می‌شود که واژن و رحم در آنجا به یکدیگر می‌رسند. آزمایش پاپ اسمیر نوعی غربالگری محسوب می شود که نحوۀ انجام شدن آن ساده و هزینه اش مقرون به صرفه است و در سریع ترین زمان ممکن سرطان را تشخیص خواهد داد که ارزشمندی و اهمیت آن نیز به همین دلیل است.

همۀ خانم‌ها بعد از سپری شدن سه سال از اولین رابطۀ جنسی شان، باید آزمایش پاپ اسمیر را انجام بدهند. سن شروع انجام این آزمایش در کشورهای غربی ۲۱ سالگی است، زیرا براساس آمار، اغلب دختران تا سن ۲۱ سالگی رابطۀ جنسی خواهند داشت. توجه داشته باشید که در این تعریف، رابطۀ جنسی به صرف دخول گفته نمی شود و منظور از آن هرگونه تماس پوستی در نواحی تناسلی است.

چرا آزمایش پاپ اسمیر مهم است؟

در ابتدا باید بدانیم که علت ایجاد سرطان دهانۀ رحم چیست. اگر نام ویروس پاپیلوما انسانی (HPV) را شنیده باشید، باید بدانید که می­‌تواند در طول رابطۀ جنسی و برخی حالات بسیار نادر دیگر از فردی به فرد دیگر منتقل شود و خودش را مخفی کند. در بعضی مواقع این ویروس می تواند موجب ایجاد زگیل های تناسلی شود که خطر چندانی ندارد.

خطر از جایی آغاز می شود که که ویروس اچ پی وی می تواند با ایجاد تغییراتی بر روی سلول های دهانۀ رحم، فرد را به سرطان سرویکس مبتلا کند. از آن جایی که این آسیب ها و تغییرات به تدریج و در طول چندین سال ایجاد می شود، با انجام آزمایش پاپ اسمیر می توان آن را بسیار زود تشخیص داد و ضایعات پیش سرطانی را کنترل کرد.

تفسیر آزمایش پاپ اسمیر چگونه انجام می شود؟

در بیشتر مواقع فرد باید به منظور تجزیه و تحلیل جواب آزمایش پاپ اسمیر خود به پزشک درخواست کنندۀ آزمایش پاپ اسمیر مراجعه کند. اما شاید کسی مایل باشد پیش از مراجعه به پزشک، خودش هم اطلاعات آزمایش را بررسی کند.

ما در این مقاله دربارۀ حالت های مختلف جواب آزمایش پاپ اسمیر و اصطلاحات تخصصی آن توضیحاتی ارائه خواهیم داد. تنها نکته ای که باید به آن توجه کنید این است که تفسیر شما از آزمایش پاپ اسمیر به صورت صد در صد قابل اعتماد نیست و نباید با تحلیل خودتان نگران یا خوشحال بشوید.

فرایند تفسیر آزمایش پاپ اسمیر چگونه است؟

نتیجۀ آزمایش پاپ اسمیر بعد از نمونه گیری به آزمایشگاه ارسال می شود و پاتولوژیست به طور دقیق سلول های سرویکس را بررسی و با معیارهای مشخصی آن را براساس ویژگی های ظاهری طبقه بندی خواهد کرد. مثبت بودن جواب پاتولوژی همیشه به معنای وجود سرطان دهانۀ رحم نیست و فقط نشان دهندۀ این است که پاتولوژیست در نمونه سلول های غیر طبیعی (دیسپلازی-Dysplasia) دیده است. در این مواقع پزشک متخصص با بررسی آزمایش پاپ اسمیر تشخیص می دهد که شما نیاز به اقدامات تشخیصی و درمانی بیشتری دارید یا نه.

به خاطر داشته باشید که حتی در صورتی که جواب آزمایش شما منفی شده باشد، باید در دوره های زمانی مشخص به غربالگری ادامه دهید. در واقع منفی بودن گزارش آزمایش پاپ اسمیر در شما، به معنای ایمنی و بی نیازی از آزمایش ها و غربالگری های بعدی نیست.

خواندن جواب آزمایش پاپ اسمیر چگونه است؟

برگۀ نتایج آزمایش پاپ اسمیر بخش های مختلفی دارد که در ادامه معرفی خواهد شد:

۱. مشخصات بیمار و پزشک (IDENTITY)

در این بخش مشخصات پزشک درخواست کننده، بیمار و تاریخ نمونه گیری برای آزمایش درج می شود.

۲. نوع نمونه (SPECIMEN TYPE)

نمونه گیری پاپ اسمیر با دو روش انجام می شود: سنتی (Conventional) یا روش جدید پاپ اسمیر مایع (Liquid based). این قسمت از آزمایش مخصوص درج نام یکی از این دو روش است.

۳. کفایت نمونه (SPECIMEN ADEQUACY)

این بخش مخصوص درج نظر پاتولوژیست دربارۀ آزمایش پاپ اسمیر و نمونۀ بیمار است. هرچه نمونه از نظر تکنیک و تعداد سلول ها استانداردتر باشد، تشخیص این بخش دقیق تر خواهد بود. تفسیرهایی که ممکن است در این بخش ببینید عبارتند از:

• Satisfactory: رضایت بخش بودن کیفیت نمونه
• Unsatisfactory: رضایت بخش نبودن کیفیت نمونه. احتمال خدشه دار شدن نمونه توسط التهاب یا خون وجود دارد.
• Endocervical/Transformation zone present or absent: قسمتی از دهانۀ رحم، محل گذار بافت رحم به بافت واژن است و بیشترین ریسک ابتلا به سرطان هم مختص همین منطقه است. حضور داشتن ناحیۀ گذار، به بررسی بافت ها کمک بسیاری می کند، ولی مسئله اینجاست که ممکن است این بخش در افراد یائسه یا نوجوان در هنگام آزمایش پاپ اسمیر به طور طبیعی قابل مشاهده نباشد. در صورتی که در نمونه، این بخش دیده نشده باشد، با وجود طبیعی بودن سلول های پاپ اسمیر، معمولاً آزمایش های بیشتر درخواست خواهد شد.

۴. نتیجۀ آزمایش (INTERPRETATION/RESULT)

این بخش مخصوص بیان ویژگی های بافتیِ نمونۀ اخذ شده است و در آن ممکن است با یکی از این عبارت ها مواجه شوید:

• Inflammation: التهاب

شایع ترین یافته ها در آزمایش پاپ اسمیر قرمزی ها و التهاب هاست که در اغلب مواقع علامت مشکل خاصی نیست. توصیف شدت التهاب ها با سه عبارت انجام می شود: ۱. Mild: خفیف ۲. Moderate: متوسط ۳. Severe: شدید. التهاب های شدید ممکن است نشان دهندۀ عفونت در ناحیه باشد و نیازمند بررسی های بیشتر علائم بالینی دیگر نیز هست.

• Organism: ارگانیسم

ارگانیسم به معنای وجود باکتری، قارچ، انگل یا ویروس در نمونه است. توصیف این بخش با عبارت های زیر انجام می­شود:

• Normal flora: حضور و تشخیص باکتری های نرمال واژن که طبیعی است.
• Trichomonas vaginalis: زمانی که این تک یاخته در آزمایش پاپ اسمیر مشاهده شود، احتمالاً فرد واژینیت دارد. این احتمال زمانی تقویت می شود که واژن قرمز و ترشحات آن بدبو شده باشد و فرد در حین رابطۀ جنسی احساس درد کند. این بیماری می تواند به واسطۀ رابطۀ جنسی با فرد مبتلا انتقال یابد.
• Candida: مشاهدۀ نوعی عفونت قارچی در آزمایش
• Shift in flora/Bacterial vaginosis: رشد غیر طبیعی باکتری های نرمال واژن که می تواند موجب ایجاد باکتریال واژینوزیس بشود. این بیماری یا بی علامت است و یا فرد مبتلا ترشحاتی با بوی شبیه به بوی ماهی خواهد داشت.
• Cellular changes consistent with herpes simplex virus: به علت وجود ویروس هرپس تغییراتی در سلول ها ایجاد شده که نیازمند بررسی بیشتر است.

Epithelial cell abnormality یا نتایج غیر طبیعی سلول اپیتلیال چیست؟

در آزمایش پاپ اسمیر، این قسمت مهم ترین بخش تشخیص زود هنگام سرطان است. در هر مرحله ضایعات مختلفی دیده می شود که ما در ادامه نام و تعریفِ ساده ای از آن ها را خواهیم آورد. در این بخش اصطلاحات ابتدای لیست کم خطرتر است و هرچه پیش می رود، خطرناک تر خواهد شد. ولی در ابتدا بهتر است معنای چند اصطلاح تخصصی پر تکرار در نتایج آزمایش پاپ اسمیر را بدانید:

• Epithelial cell: سطحی ترین سلول های پوشاننده­اند که در سرویکس دو نوع متفاوت دارد: استوانه ای و سنگفرشی.
• Glandular cell: سلول استوانه ای که به صورت طبیعی قسمت بالایی سرویکس را می پوشاند.
• Squamous cell: سلول سنگفرشی که به صورت طبیعی قسمت های پایینی سرویکس و دیوارۀ واژن را می پوشاند.

تفسیر بخش اصلی آزمایش پاپ اسمیر و معنای هر قسمت:

Negative for intraepithelial lesion or malignancy: نتیجۀ آزمایش منفی است و فرد تغییرات سرطانی یا پیش سرطانی در نمونه ندارد.
ASC-US) Atypical squamous cells of undetermined significance) (تغییرات غیرمعمول و نامشخص): سلول های غیر طبیعی در نمونه بوده و برای بررسی بیشتر آزمایش های دیگری مورد نیاز است.
ASC-H) Atypical squamous cells, cannot exclude HSIL) (تغییرات سلولی نامعمول و مشکوک به HSIL): غیر طبیعی بودن این سلول ها بیشتر از مورد قبلی است و قطعاً آزمایش پاپ اسمیر دیگری درخواست خواهد شد.
LSIL) Low grade squamous intraepithelial lesion) (ضایعۀ درجه پایین): این گزارش نشانگر احتمال تماس فرد با ویروس HPV است. تغییرات پیش سرطانی اندکی در LSIL مشاهده می شود که در اغلب مواقع و مخصوصاً در جوان­تر ها عقب نشینی خواهد کرد.

خطر بروز سرطان دهانۀ رحم در خانم های ۳۰ تا ۶۴ ساله در طول ۵ سال بعد از تشخیص LSIL حدود ۱۶ درصد است و این یعنی از میان هر ۱۰۰۰۰ زن در این بازۀ سنی فقط ۱۶ نفر به سرطان سرویکس مبتلا خواهند شد که این خطر در خانم های ۲۱ تا ۲۴ ساله صفر است. یعنی در بازۀ سنی ۲۴-۲۱ سال، با گذشت زمان، تقریباً تمام  LSIL ها طبیعی می شود. پزشک ممکن است با مد نظر قرار دادن سن و علائم بالینی فرد در این مواقع، برای مدتی تست ها را تکرار کند و یا درخواست بررسی های بیشتری داشته باشد. دو تست مشهور در این زمینه ۱. کولپوکسکوپی (مشاهدۀ داخل سرویکس و واژن با دوربین) و ۲. HPV (بررسی بافت سرویکس به منظور تشخیص حضور ویروس های خطرناک HPV ) است.

HSIL) High grade squamous intraepithelial lesion) (ضایعۀ درجه بالا): وجود این گزینه در نتایج آزمایش پاپ اسمیر معنای دگرگونی های سلولی و پیش سرطانی قابل توجه است. در چنین مواقعی پزشک دستور بررسی هایی مثل کولپوسکوپی صورت خواهد داد.
Squamous cell carcinoma: متأسفانه وجود این گزارش در این آزمایش نشان دهندۀ وجود سرطان است. پزشک برای نمونه گیری کولپوسکوپی انجام می دهد و آن را به آزمایشگاه خواهد فرستاد. بعد از تأیید نهایی سرطان، شیوه های درمانی به فرد پیشنهاد می شود.

اگر با توجه به تمام نکاتی که برای تفسیر و خواندن آزمایش پاپ اسمیر در این مقاله از سایت اسنپ دکتر گفته شد باز هم تفسیر برایتان مشکل است، هرچه زودتر با پزشک متخصص زنان صحبت کنید تا نگرانی تان برطرف شود.