خواص خار مریم از دیابت تا کلیه و کبد + نحوه مصرف خار مریم

گیاه خار مریم که برای بسیاری شناخته شده است، مزایای متعددی از جمله خواص دارویی دارد. به همین دلیل بسیاری آن را استفاده می‌کنند. در این مقالۀ اسنپ دکتر شما را با این گیاه دارویی بیشتر آشنا می کنیم.

خار مریم را بیشتر بشناسیم

خار مریم با نام علمی (Silybum marianum) در میان ایرانیان به ماریتیغال و در میان بریتانیایی‌ها به خار شیری (milk thistle) یا خار اسکاتلندی معروف است. آن‌گونه که در کتاب‌های مرجع گیاه شناسی ثبت شده است، خار مریم گیاهی دو لپه ای، از راستۀ گل مینا و تیرۀ کاسنیان می‌باشد. گیاهی خودرو است که هر سال یا گاهی هر دو سال یک بار رشد می‌کند. برگ‌های سبز رنگ مایل به زرد با رگه‌های سفید دارد. در حالی که گل‌هایش بنفش یا قرمز رنگ است.

گیاه خار مریم چه شکلی است؟

خار مریم، گیاهی با طول 30 تا 200 سانتی‌متر است و شکلی تقریباً مخروطی دارد. بوته نیز تا قطر حدود 160 سانتی‌متر رشد می‌کند. دربارۀ ظاهر این گیاه باید گفت که عموماً قسمتی پنبه‌ای دور خود داشته و بیشتر فضای آن تو خالی است. پراکندگی برگ‌های گیاه خار مریم دو یا چند برگی است که معمولاً مستطیلی یا نیزه مانند است.

گل گیاه خار مریم چه ویژگی‌هایی دارد؟

دانه‌های سبز رنگ تیرۀ مایل به سیاه گیاه خار مریم در کاسه‌ای زرد رنگ قرار گفته است. این گل 4 تا 12 سانتی‌متر پهنا دارد. در نیم کرۀ شمالی زمین از اوایل خرداد تا اواسط شهریور می‌روید. در حالی که رویش آن در نیم کرۀ جنوبی از آذر تا اوایل بهمن ماه انجام می‌شود.

زیستگاه خار شیری کجاست؟

شاید برای شما هم جالب باشد بدانید که خواستگاه خار مریم در سواحل جنوب شرقی انگلستان، ایران، آمریکا، استرالیا و نیوزیلند است. به علت خواص دارویی فراوانی که دارد، کشورهایی مانند اتریش، آلمان، مجارستان، آرژانتین و چین به کشت آن می‌پردازند. کاشت این گیاه از اوایل اسفند تا اواسط فروردین انجام می‌شود. برداشت هم در ماه مرداد و شهریور صورت می‌گیرد. در ایران کشت خار مریم در استان‌های گلستان، مازندران، فارس و کهکیلویه و بویراحمد بیشتر از هر منطقۀ دیگری انجام می‌شود.

خواص دارویی گیاه خار مریم چیست؟

گیاه خار شیری با دانه‌های غنی از مواد آلی از ارزش دارویی قابل توجهی برخوردار است. از دانه‌های این گیاه عصاره‌هایی با غلظت‌های بالا به دست می‌آورند. اسیدهای چرب مختلفی مانند لینولئیک اسید نیز در عصارۀ استخراج شده از این گیاه وجود دارد. با این وجود در مجموع این عصاره نقش مهمی در سلامت بازی می‌کند. در ادامه نقش درمانی گیاه خار مریم را به طور کامل مورد بررسی می‌دهیم.

خواص درمانی گیاه خار شیری

عصارۀ گیاه خار مریم از عناصری تشکیل شده است که سلامتی اندام‌های مختلف بدن را تضمین می‌کند. سیلیمارین 4-6 درصد در گیاه و 65- 80 درصد در عصارۀ خار مریم وجود دارد. در ضمن دارای 20 تا 35 درصد اسید چرب هم می‌باشد. سیلیمارین خود شامل هفت نوع فلاونولیگنان از جمله موارد زیر است:

• سیلیبین نوع (A)
• سیلیبین نوع (B)
• ایزوسلیبین نوع (A)
• ایزوسلیبین نوع (B)
• سیلی کریستین
• ایزوسل کریستین
• سیلی دیانین

علاوه بر مواد فوق یک نوع هم تاکسیفولین دارد. مجموع این مواد موجب بهبود سلامتی اندام‌های بدن می‌شود که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.

محافظت از سلامتی کبد

گیاه خار مریم به خاطر مواد و عناصری خود، خاصیت سم زدایی قابل توجهی برای کبد دارد. التیام بخشی کبد به اندازه‌ای است که سیروز کبدی را درمان می‌کند. در واقع بیماری‌های کبدی مختلف مانند سیروز کبدی، کبد چرب الکلی، کبد چرب غیرالکلی، هپاتیت و حتی سرطان کبد را درمان می‌کند. علاوه بر این التهاب کبد به مقدار زیادی کاهش می‌یابد.

خار شیری برای پیشگیری از بیماری‌های کبدی

برای حفظ سلامتی کبد در طب سنتی مصرف گیاه خار مریم را توصیه می‌کنند. بنابراین مصرف خار شیری از ابتلای هپاتیت ویروسی حاد و مزمن، سیروز، یرقان یا زردی و اختلالات کیسه صفرا جلوگیری می‌کند.

راهکار تقویت سیستم ایمنی

اگر شما هم به دنبال راهی برای ارتقای سیستم ایمنی خود هستید، مصرف گیاه خار مریم را توصیه می‌کنیم. این گیاه با کمک عناصر خود تولید گلوتاتیون را در بدن افزایش می‌دهد. بنابراین با مبارزه علیه استرس اکسیداتیو احتمال ابتلا به عفونت و بیماری کاهش می‌یابد. به این وسیله سیستم ایمنی بدن هم تقویت می‌شود.

کاهش ابتلا به سرطان

مصرف گیاه خار مریم آنتی اکسیدان بدن را تا حد زیادی تأمین می‌کند. بنابراین رادیکال‌های آزاد کمتری به وجود می‌آید. این ویژگی باعث بهبود سیستم ایمنی و محافظت از بدن در برابر ابتلا به سرطان در اندام‌های مختلف مانند سینه، پروستات و کبد می‌شود.

تنظیم قند خون بدن با گیاه خار شیری

آنتی اکسیدان‌های فراوانی که در خار مریم وجود دارد که کمک زیادی به بهبود عملکرد پانکراس و تنظیم انسولین و کاهش قند خون بدن می‌کند. جالب است بدانید که پژوهش‌های مختلفی در این راستا صورت گرفته است. یکی از این تحقیقات نشان داد که افراد مبتلا به دیابت نوع 2 که مدت 4 ماه پیاپی گیاه خار مریم مصرف کرده‌اند، با کاهش قند خون و سطح انسولین مواجه شدند.

درمان کلیه و کیسۀ صفرا

کلیه و مجاری ادراری و کیسۀ صفرا با مصرف گیاه خار مریم سم زدایی می‌شوند. این پاکیزگی با بهبود عملکرد اندام‌های مذکور همراه است.

سلامت قلب تضمین می‌شود

گیاه خار مریم باعث کاهش میزان کلسترول می‌شود. این در حالی است که خود چربی‌های مفید و امگا 3 دارد. به همین دلیل با مصرف آن خطر گرفتگی عروق و سکتۀ قلبی را کاهش می‌دهد و عملکرد قلب به شکل قابل قبولی بهبود می‌یابد.

شفافیت و زیبایی پوست

آنتی اکسیدان موجود در گیاه خار مریم و کاهش رادیکال‌های آزاد در بدن چین و چروک‌های پوست را کاهش داده و موجب جوان سازی پوست می‌شود. گفتنی است که سیلیمارین خود در نقش ضد آفتابی طبیعی از پوست در مقابل آفتاب محافظت می‌کند. به همین دلیل سوختگی و التهاب پوست کاهش می‌یابد و شفافیت و درخشندگی پوست بیشتر می‌شود.

• تست کرونا در منزل
• آٰزمایش در منزل
• خدمات پرستاری در منزل
• ویزیت پزشک عمومی در منزل
• ویزیت پزشک متخصص در منزل

لاغری را با مصرف گیاه خار مریم تجربه کنید

همان‌طور که پیش از این هم اشاره کردیم، خار شیری کلسترول و تری گلیسیرید خون را کم می‌کند. علاوه بر این سوخت و ساز بدن هم افزایش می‌یابد. کاهش اشتها هم یکی دیگر از نتایج مصرف خار مریم است. بنابراین می‌توانید کاهش وزن را به راحتی تجربه کنید.

بهبود عملکرد مغز؛ جلوگیری از پیشرفت بیماری

پیشرفت بیماری‌های مغز و اعصاب مانند پارکینسون، ام اس و آلزایمر با مصرف گیاه خار مریم تا حد زیادی کم می‌شود. علاوه بر این با کاهش کلسترول خون و چربی سوزی درصد ابتلا به سکتۀ مغزی را کاهش می‌دهد. در نتیجه شاهد بهبود عملکرد مغز خواهیم بود.

تأثیر گیاه دارویی در بهبود عملکرد جنسی

شاید تا کنون خوانده باشید که سندروم پیش از قاعدگی با نفخ، حساسیت سینه و گرفتگی عضلات همراه است. البته تغییرات روحی هم در این دوره مشاهده می‌شود. مصرف خار مریم این علائم را کنترل می‌کند. اما در زنان و مردان می‌تواند باعث تنظیم ترشح هورومون‌های جنسی و افزایش شانس باروری شود. حتی شانس لقاح مصنوعی نیز افزایش می‌یابد.

خار مریم چه تأثیرات دیگری دارد؟

مصرف گیاه خار مریم به راحتی باعث درمان سوزش معده و سوء هاضمه می‌شود. تنظیم اسید معده و آنزیم‌های مترشحه می‌توانند این مشکلات گوارشی را رفع کند. علاوه بر سیستم گوارش، پروستات هم در اثر مصرف خار مریم عملکرد بهتری خواهد داشت و احتمال ابتلا به سرطان پروستات در مردان کم می‌شود. سلامت استخوان‌ها هم با مصرف این گیاه دارویی تضمین می‌شود.

طرز استفاده و مقدار مصرف خار مریم

از گیاه خار مریم به شکل دم کرده و تنتور استفاده می‌کنند همچنین برای استفاده بیشتر از خواص خار مریم می‌توان گلچه‌های آن را همانند کنگر فرنگی خورد.

گل خار مریم و هم تخم آن قابل استفاده می‌باشند اما مطالعات نشان ‌میدهند تخم گیاه خار مریم بیشتر دارای خواص درمانی است، به همین جهت در اکثر مکمل‌های غذایی و یا چای‌های کیسه‌ای از عصاره تخم خار مریم استفاده می‌شود.

طرز تهیه دم کرده:

3/5 گرم دانه نیمکوب را در 150 سی سی آب جوش به مدت 10 الی 15 دقیقه دم کنید. روزانه 3 نوبت و نیم ساعت قبل از غذا مصرف شود.

طرز تهیه تنتور:

15 تا 25 قطره را روزانه 4 الی 5 بار مصرف کنید.

برای کمک به درمان هپاتیت و سیروس کبدی:

160 الی 800 میلی‌گرم در روز در 3 نوبت، برای سیروس کبدی به مدت 2 سال و برای هپاتیت سه ماه مصرف شود.

برای کمک به تصفیه کبد در افرادی که دچار تنبلی کبد هستند:

250 میلی‌گرم یک بار در روز به مدت 8 هفته مصرف شود.

افراد عادی نیز برای بهره‌گیری از خواص خار مریم و پاکسازی کبد خود میتوانند 140 الی 250 میلی‌گرم از آن را به مدت 4 هفته مصرف کنند، البته بهتر است از فراورده‌های استاندارد شده خارمریم استفاده کنیم چون مواد موثر آنها قویتر بوده و بهتر از دم کرده و تنتور آن است.

موارد احتیاط و منع مصرف

گیاه خار مریم نباید هم‌زمان با داروهایی که متابولیزم آنها در کبد است مانند آسپرین، استامینوفن و غیره استفاده شود، اگر داروی خاصی مصرف میکنید و یا به هر گونه بیماری مبتلا می‌باشید قبل از مصرف گیاه خار مریم با پزشک مشورت کنید.

جمع‌بندی

گیاه خار مریم که در کشورهای مختلف کاشته می‌شود، از اهمیت بالایی برخوردار است. از سلامتی کبد، کلیه و کیسۀ صفرا گرفته تا بهبود عملکرد مغز و قلب و عروق با مصرف خار مریم امکان پذیر است. بنابراین با مشاوره از متخصصان تغذیه از خواص این گیاه بهره‌مند شوید.