احتمالا هیچ کس دوست ندارد، هنگام خواب صدای خروپف کردن فرد دیگری را در پس زمینه و به عنوان موسیقی خواب بشوند و احتمالا اگر جزو افرادی باشید که هنگام خواب خروپف می‎‌کنید، دیر یا زود با اعتراض اطرافیان‎‌تان مواجه می‏‌شوید. حدود 40٪ از زنان بزرگسال و 57٪ از مردان بزرگسال هنگام خواب خروپف می‌کنند و احتمالا خانواده و اطرافیان خود را از صدای خروپف خود آزرده می‎‌کنند. روش‌هاي متعددي وجود دارد كه مي‌توانند كمك كنند تا خروپف را درمان كرد. در ادامه اين مقاله از وبلاگ اسنپ‎‌دکتر با ما همراه باشيد تا بيشتر با خروپف و راه‎‎‌های درمان آن آشنا بشوید.

چرا خروپف مي‌كنيم؟

خروپف صدای ناخوشایندی است که وقتی در هنگام خواب نفس می‌کشید و هوا نمی‌تواند آزادانه از طریق راه هوایی جریان پیدا کند، ایجاد می‌‏شود. وقتی راه هوایی باریک یا نیمه مسدود شود، تنفس باعث لرزش بافت‌های راه هوایی فوقانی و  لرزش بافت‌ها هنگام تنفس می‌شود و صدایی تولید می‎‎‌کند که به آن خروپف می‏‌گوییم. دلایل زیادی برای مسدود شدن مجاری تنفسی و ايجاد خروپف وجود دارد که مي‌تواند شامل موارد زير باشد:

آپنه خواب انسدادی (OSA)

آپنه يا وقفه انسدادی خواب، یک اختلال تنفسی است که باعث وقفه‌های مداوم در خواب می‌شود. همه کسانی که خرخر می‌کنند دچار آپنه انسدادی خواب نیستند، اما اکثر افراد مبتلا به OSA خروپف می‌کنند. نشانه‌هاي OSA مي‌تواند شامل موارد زير باشد:

1. توقف تنفس در خواب (افراد مبتلا به آپنه انسدادی خواب معمولاً دوره‌هایی را تجربه می‌کنند که تنفس در هر ساعت خواب حداقل پنج بار کند یا متوقف مي‌شود).
2. خواب‌آلودگی مفرط در طول روز
3. مشکل در تمرکز
4. سردردهای صبحگاهی
5. گلودرد هنگام بیدار شدن از خواب
6.  بي‌قراری در خواب
7. نفس نفس زدن یا خفگی در شب
8. فشار خون بالا
9. درد قفسه سینه در شب
   

   

گرفتگی مزمن بینی

گرفتگی بینی در هنگام خواب ممکن است با کاهش جریان هوا و يا انسداد راه هوایی منجر به خروپف شود. آلرژی یا عفونت شایع‌ترین دلایل گرفتگی‌بینی است، اما قرار گرفتن در محیط با هوای خشک یا داشتن یک تیغه بینی انحرافی از عوامل دیگر است ‌گرفتگي‌بيني مي‌باشد. 

موقعیت بدن در هنگام خواب

خروپف بیشتر هنگام خوابیدن به پشت يا طاقباز خوابیدن اتفاق می‌افتد. هنگامی که به پشت می‌‎خوابید، نیروی جاذبه بافت‌های اطراف مجاری تنفسی شما را به سمت پایین می‌کشد و باعث باریک شدن راه هوایی می‌شود. 

کم‌کاری تیروئید

کم‌کاری تیروئید حالتی است که در آن غده تیروئید به‌اندازه کافی هورمون تیروئید تولید نمی‌کند. در صورت عدم درمان منجر به علائمی مانند پف صورت، گرفتگی صدا، کندی گفتار و ضربان قلب کند می‌شود. همچنین می تواند سبب تقويت خروپف شود. محققان مطالعات درمورد خواب را روی 20 بیمار با کم‌کاری تیروئید انجام دادند و دریافتند که همه آنها خرخر می‌کنند. 

اضافه وزن 

داشتن بافت اضافی در گردن می‌تواند سبب تنگ شدن مجاری تنفسی و يا انسداد مجاری هوایی شود. کاهش وزن ممکن است باعث بهبود خروپف در افراد دارای اضافه وزن شود. یک مطالعه نشان داد که مردانی که حداقل شش پوند از دست داده‌اند، کاهش تعداد دفعات خروپف را تجربه کرده‌اند.

آناتومی سر و گردن

اندازه و شکل ساختارهای خاص می‌تواند مجرای تنفسی را منقبض کرده و منجر به خروپف شود. به عنوان مثال، افراد اگر دارای تیغه انحرافی در بيني خود باشند، بیشتر خرخر می‌کنند، این زمانی است که دیواره بین سوراخ‌های بینی خم شده یا به یک طرف متمایل شده است. علاوه بر این، رشد در مجاری بینی به نام پولیپ، داشتن فک کوچک و بزرگ شدن زبان یا لوزه‌ها می‌تواند خروپف را تقويت کند.

داروهای الکلی و آرام بخش

الکل و سایر داروهای آرامبخش با شل کردن عضلاتي كه از بافت اطراف راه هوایی پشتیبانی می‌کنند، باعث خروپف شوند. بنابراین، افرادي با خروپف‌های مزمن، از جمله مبتلایان به OSA، که الکل می‌نوشند، خروپف شدیدتری را تجربه می‌کنند. 

سیگار کشیدن

استعمال سیگار عامل  دیگری برای ایجاد خروپف است. به طور دقیق مشخص نیست که چرا افراد سیگاری بیشتر خرخر می‌کنند، اما محققان پیشنهاد می‌کنند که این امر ممکن است به دلیل التهاب مجاری هوایی فوقانی در افراد سیگاری باشد. ثابت شده است که ترک سیگار باعث بهبود خروپف می‌شود، اما ممکن است زمان‌بر باشد.

تمرين خانگي براي توقف خروپف

مطالعات نشان می‌دهد که با تلفظ برخی از صداهای و پیچیدن زبان به روش‌های خاص، عضلات دستگاه تنفسی فوقانی تقویت می‌شوند و بنابراین خروپف را کاهش می دهند. تمرینات زیر می‌توانند کمک‌کننده باشند:

• صدا هاي (a,o,e,i,u) را با صدای بلند به مدت سه دقیقه و چند بار در روز تکرار کنید.
• نوک زبان خود را پشت دندان‌های جلویی بالا قرار دهید. زبان خود را به مدت سه دقیقه در روز به عقب بلغزانید.
• دهان خود را ببندید و لب‌های خود را جمع کنید. 30 ثانیه در این حالت بمانید.
• با دهان باز، فک خود را به سمت راست حرکت داده و 30 ثانیه نگه دارید. این کار را در سمت چپ تکرار کنید.
• وقت خود را صرف آواز خواندن کنید. آواز خواندن می تواند کنترل عضلات در گلو و کام نرم را افزایش دهد و خروپف ناشی از شلی عضلات را کاهش دهد.

نكته‌اي كه بايد به آن توجه شود آن است كه در صورت وجود خروپف مزمن، انسداد راه تنفسي، تيروئيد كم‌كار و ديگر بيماري‌هاي تشديدكننده خروپف، حتما به پزشك مراجعه شود.

خروپف از جمله عواملي است كه مي‌تواند زندگي خصوص مارا تحت تاثير قرار داده و باعث آزار اطرافيان و درنتيجه آزار خودمان شود. خروپف مي‌تواند نتيجه‌‌ي برخي بيماري‌هاي خاص باشد. اما با مراجعه به پزشك و درمان اصولي و تمرين‌هاي خانگي مي‌توان آن را كاهش داده و يا متوقف كرد.

نویسنده: مینا اکبری