آکنه و دانه‌های رنگی روی پوست
دانه‌های رنگی پوست مطلبی است که در این بخش از مجله‌ی پزشکی اسنپ دکتر به آن خواهیم پرداخت.
آکنه چیست؟
آکنه نوعی بیماری پوستی است که به شکل دانه‌های رنگی روی پوست نمایش داده می‌شود و وقتی فولیکول‌ها با چربی‌ها و سلول‌های مردهی پوست پر می‌شود به صورت دانه‌هایی روی پوست ظاهر می‌شود و باعث جوش و جوش‌های سر سیاه خواهد شد. آکنه همچنین لکه‌های پوستی هستند که تغییر رنگ داده‌اند و به صورت نامنظم در مناطقی از پوست وجود دارند. آکنه در همه‌ی سنین دیده می‌شود. اما در نوجوانان بیشتر است هرچند درمان‌های مؤثری دارد. اما گاهی اوقات پایدار و مقاوم .به درمان است
آکنه کدام نواحی شکل می‌گیرد؟
آکنه اکثراً در صورت، پیشانی، کمر، شانه و پیشانی ظاهر می‌شود. به این دلیل که این نواحی بیشترین غدد چربی را دارند و چربی زیادی را تولید می‌کنند. آسیب‌های پوستی و التهابات آن در ایجاد آکنه نقش بسزایی دارند. به دلیل تفاوت در سطح ملانین، لکه‌های پوستی تغییر رنگ یافته معمولاً در قسمت‌های خاصی از بدن ایجاد می‌شوند.
ملانین ماده‌ای است که به پوست رنگ می‌دهد و از آن در برابر آفتاب محافظت می‌کند و هنگامی که ملانین در یک ناحیه از پوست بیش از حد تولید شود باعث تغییر رنگ در آن ناحیه می‌شود. آکنه می‌تواند بسته به شدتی که دارد، می‌تواند در روحیه و روان افراد اثر بگذارد و همچنین روی پوست ایجاد زخم و جای جوش شود. اگر درمان را سریع شروع کنید تا حد زیادی از به وجود آمدن این مشکلات جلوگیری خواهید کرد.
علائم آکنه چیست؟
علائم آکنه با توجه به شدت آن متفاوت هستند:
- جوش سرسفید (منافذ بسته پوست)
- جوش‌های سرسیاه (منافذ باز پوست)
- جوش‌ها و برجستگی‌های کوچک قرمز (پاپول)
- جوش چرکی (پاپول‌هایی که نوک آنها چرک وجود دارد)
- توده‌های بزرگ و دردناک زیر پوستی
- توده‌های چرکی و دردناک زیر پوستی (ضایعات کیستی)
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر نتوانستید با درمان‌های مراقبتی و پیشگیری، آکنه را درمان کنید به پزشک مراجعه کنید تا اگر آکنه ادامه پیدا کرد و شدیدتر شد، برای شما داروهای قوی‌تری تجویز کند. در اکثر خانم‌ها آکنه سال‌ها ادامه می‌یابد و یک هفته قبل از قاعدگی شروع می‌شود که این نوع آکنه در زنانی که از داروهای ضد بارداری استفاده می‌کنند، بدون دارو و درمان از بین می‌روند. در افراد مسن ممکن است به طور ناگهانی روی پوست آنها آکنه ظاهرشود که ممکن است منشأ آن بیماری زمینه‌ای باشد که نیاز به درمان دارد.
هشدار سازمان بهداشت و دارو
هشدار سازمان غذا و دارو این است که داروهای آکنه و محصولات پوستی که بدون نسخه‌ی پزشک استفاده می‌شوند، می‌توانند باعث ایجاد واکنش جدی برای پوست شوند. که این واکنش معمولاً بسیار کم است و نباید با واکنش‌هایی مانند قرمزی، خارش و تحریک مناطقی که از دارو استفاده کردید آن را اشتباه بگیرید. اگر بعد از استفاده از محصولی واکنش‌هایی مانند ضعف، تورم چشم، لب و صورت، سفتی گلو و مشکل تنفسی ایجاد شد فوراً به پزشک مراجعه کنید.
عواملی که باعث ایجاد آکنه می‌شوند
- تولید بیش از حد چربی پوست
- باکتری‌های پوست
- التهاب پوست
- مسدود شدن فولیکول‌های مو توسط چربی‌ها و سلول‌های مردهی پوست
- شکلگیری جوش‌های مختلف
در صورتی که دیواره‌ی فولیکول برجسته شود ممکن است جوش سر سفید ایجاد شود یا باعث ایجاد جوش سر سیاه شود. جوش‌های سر سیاه مانند منافدی هستند که از خاک پرشده‌اند اما در واقع منافذ با چربی‌های سطح پوست، باکتری و آلودگی‌ها پر شده‌اند که با قرار گرفتن در معرض هوا به رنگ قهوه‌ای در می‌آیند. در صورت التهاب و آلوده شدن فولیکول‌های مو به باکتری، جوش‌های برجستهٔ قرمز روی پوست ایجاد می‌شوند. در اثر التهاب فولیکول‌های مو در پوست، توده‌هایی شبیه به کیست در زیر سطح پوست ایجاد می‌شود. اما منافذ دیگر پوست که غدد عرق هستند معمولاً نقشی در ایجاد آکنه ندارند.
آکنه چگونه ایجاد و بدتر می‌شود؟
- رژیم غذایی: طبق مطالعات مصرف بعضی از غذاها و خوراکی‌ها از جمله خوراکی‌های غنی از کربوهیدرات مانند نان و چیپس، باعث بدتر شدن آکنه می‌شوند.
- مصرف داروهای خاص: مصرف داروهای حاوی کورتیکواستروئید، تستوسترون و لیتیوم نیز باعث ایجاد آکنه و بدتر شدن آن می‌شوند.
- تغییرات هورمونی: هورمون آندروژن که در دختران و پسران درحال بلوغ افزایش می‌یابد باعث بزرگتر شدن غدد سبابه و ترشح چربی بیشتر می‌شود که در نتیجه آکنه ایجاد خواهد شد. اما در افراد مسن به ویژه زنان منجر به شکستگی می‌شود.
دیگر عوامل مؤثر در آکنه زدن
- استرس و فشار روحی: اگر پوست شما آکنه نداشته باشد، استرس نمی‌تواند باعث ایجاد آکنه در پوست شما شود. اما اگر قبلاً روی پوست خود آکنه داشتید و دچار استرس شدید ممکن است وضعیت آنها را بدتر کند.
- سن: افراد در همه‌ی سنین دچار آکنه می‌شوند. اما این امر در نوجوانی شایع تر است.
- سابقه‌ی خانوادگی: ژنتیک در ایجاد آکنه نقش دارند و اگر والدین شما هر دو آکنه دارند، احتمال اینکه شما نیز به آکنه دچار شوید زیاد است.
- اصطکاک و فشار بر روی پوست: در اثر برخورد و فشار تلفن همراه، یقه‌های تنگ و کلاه ایمنی ممکن است پوست شما دچار آکنه شود.
عوامل مؤثر در بروز آکنه و تشدید آنها
- غذاهای چرب و شکلات: خوردن غذای چرب و شکلات در ایجاد آکنه تأثیر چندانی ندارد.
- بهداشت پوست: پوست کثیف باعث به وجود آمدن آکنه نمی‌شود بلکه مالش بیش از حد پوست با شوینده‌ها و مواد شیمیایی باعث تحریک پوست و بدتر شدن وضعیت آکنه روی پوست می‌شود.
- لوازم آرایشی: مواد آرایشی نیز تأثیری بر وخیم تر شدن وضعیت آکنه ندارند مخصوصاً اگر از وسایل بدون چربی برای آرایش خود استفاده می‌کنید که منافذ پوست را مسدود نمی کنند.
عوارض آکنه روی پوست نوعی دانه های رنگی پوست
- جای زخم: اگر پوست بر اثر آکنه زخم شد، زخم‌ها و جای آنها ممکن است پس از بهبود آکنه به مدت طولانی بر روی پوست باقی بمانند.
- تغییر رنگ پوست: امکان دارد پس از بهبودی آکنه، پوست آسیب دیده نسبت به قبل تیره‌تر یا روشن‌تر شود. افرادی که پوست تیره دارند بیشتر از افراد با پوست روشن، دچار این عوارض می‌شوند.
عواملی که باعث ایجاد لکه‌های پوستی بی رنگ می‌شوند
- پرتو درمانی: افرادی که تحت پرتو درمانی هستند و مواردی از جمله خشکی پوست، تاول زدن و لایه‌برداری باعث ایجاد لکه‌های پوستی روی پوست آنها خواهد شد.
- آفتاب سوختگی: سوختگی سطح پوست، قرمزی و تورم پوست، سوختگی شدید و تاول دار و قرار گرفتن طولانی مدت در معرض آفتاب
- آکنه روزاسه: بیماری پوستی که دوره‌ی کمرنگ شدن و عود را می‌گذراند و غذاهای پر ادویه، نوشیدنی‌های الکلی، استرس، نور خورشید و باکتری‌های روده‌ای باعث عود آن می‌شوند. همچنین گرگرفتگی صورت، برجستگی‌های صورت، خشکی پوست و حساسیت پوست از علائم روزاسه هستند.
سوختگی
شدت سوختگی که بسته به شدت آن به سه دسته‌ی سوختگی‌های
- درجه یک: تورم جزئی و پوست خشک قرمز که هنگام فشار سفید می‌شود.
- سوختگی‌های درجه دو: تاول‌های دردناک، واضح و پوستی که قرمز است.
- سوختگی‌های درجه سه: که به رنگ سفید یا قهوه‌ای تیره یا برنز است.
چند نوع بیماری پوستی
- کاندیدا: معمولاً در چین‌های پوستی زیر بغل، باسن، بین انگشتان ایجاد می‌شوند. این مشکل با خارش، سوزش و سوختگی شروع می‌شود. سپس با تاول‌هایی که به باکتری آلوده می‌شوند وارد ترک پوست می‌شوند.
- اگزما: که تکه‌های پوسته پوسته‌ی زرد یا سفید رنگ هستند که ممکن است قرمز باشند و خارش داشته باشند.
- ملانوم: یک شکل جدی از سرطان است که بیشتر در افرادی که پوست روشن دارند ایجاد می‌شود.
- ملاسما: نوع دیگری از بیماری‌های پوستی که باعث ایجاد لکه‌های تیره در صورت، گردن، سینه و بازو می‌شود. ممکن است بعد از یک سال خود به خود برطرف شود و حتی امکان دارد برطرف نشوند و دائمی باشد.
- لکه‌های آبی مغولی: بیماری پوستی بی‌ضرری که در نوزادان آسیایی در پشت و باسن آنها دیده می‌شود و معمولاً در نوجوانی محو می‌شوند.
- درماتیت تماسی: که در اثر تماس با ماده‌ی حساسیت‌زا چند ساعت بعد و در محلی روی پوست که ماده‌ی تحریک کننده با آن تماس پیدا کرده ظاهر می‌شود، در این صورت پوست خارش‌دار، پوسته پوسته و قرمز و دارای تاول می‌باشد.
- آکنهٔ توت فرنگی: آکنه‌های برجسته‌ی قرمز و بنفش که در صورت، پوست سر، سینه و پشت ظاهر می‌شوند. در بدو تولد کودکان ایجاد شده و به تدریج با بزرگتر شدن کودک محو می‌شوند.
- خونریزی در پوست: که یک وضعیت اورژانسی است. باید به فوریت‌های پزشکی مراجعه کرد و هنگامی که رگ خونی ترکیده یا زیر پوست نشت کند ظاهر می‌شود. به علت آسیب یا ضربه یا بیماری‌های جدی رخ خواهد داد. اگر خونریزی در پوست با درد و تورم بیش از حد همراه باشد باید به پزشک یا اورژانس مراجعه کنید.
بعضی بیماری های پوستی چگونه ایجاد می‌شوند
- ویتیلیگو: که با از بین رفتن رنگدانه‌های پوست در اثر تخریب سلول‌هایی که به پوست رنگ می‌دهند، ایجاد می‌شود.
- زخم استاز: که دارای علائم درماتیت پیشرفته است و در مناطقی از بدن که جریان خون در آنجا ضعیف است رخ می‌دهد. مانند پایین ساق پا
زخم‌های دردناک، نامنظم و کم عمق از علائم این بیماری پوستی است. - سرطان سلول سنگ فرشی: در نواحی مانند صورت، گوش‌ها و پشت دست که در معرض اشعه‌ی ماوراء بنفش قرار می‌گیرند ظاهر می‌شود. به صورت برجستگی‌های قرمز و پوسته پوسته هستند. همیشه درحال رشد هستند به گونه‌ای که به راحتی خونریزی می‌کند و بهبود نمی‌یابد.
بررسی نهایی دانه‌های رنگی پوست
در این مطلب به دانه های رنگی پوست پرداختیم و سعی بر آن شد مطالب کاملی را در این زمینه بیان کنیم. توصیه می‌شود در صورت مشاهده هر یک از علائم گفته شده حتماً با یک پزشک حاذق مشورت کنید.
