چرا در روزهای ابری دچار سردرد می‌شویم؟
آیا هرگاه هواشناسی یک گزارش آب و هوایی پخش می‌کند، شما نگران هستید که روز بعد میگرنتان عود کند؟ برخی از افراد با تغییرات آب و هوایی دچار سردرد می‌شوند. دکتر عماد استمالیک، متخصص سردرد، درد صورت و میگرن در این مطلب از وبلاگ اسنپ‌دکتر به این سوالات پاسخ داده است؛ چگونه آب و هوا می‌تواند باعث میگرن شود و چگونگی می‌توان از آن پیشگیری کرد.
تفاوت بین سردرد و میگرن
مردم اغلب سردرد و میگرن را یا باهم اشتباه می‌گیرند، یا که هر دو را یکسان می‌دانند. دکتر استمالیک می‌گوید: «بسیاری فکر می‌کنند که میگرن فرقی با سردردهای شدید ندارد، که کاملاً در اشتباه هستند. سردرد و میگرن می توانند دلایل مختلفی داشته باشند.»
سردرد در هر سطحی از درد می تواند علائم حمله میگرنی باشد، اما میگرن در واقع یک بیماری عصبی یا عدم تعادل مغزی است که علائم دیگری نیز در بدن ایجاد می‌کند.
علائمی که میگرن با آنها همراه است:
- حساسیت به نور
- تهوع و استفراغ
- ناراحتی معده
- درد شکم
- از دست دادن اشتها
- سرگیجه
- تاری دید
- بی حسی
- گزگز یا ضعف
دوره‌های میگرنی از سیگنال‌های مختلف در تعامل داشتن با مغز، رگ‌های خونی و اعصاب اطراف آن ناشی می‌شوند که باعث هر یک از علائم بالا می‌شوند. به ویژه در هنگام سردرد میگرنی، اعصاب خاصی از رگ‌های خونی شما فعال می‌شوند و سیگنال‌های درد را به مغز شما ارسال می‌کنند؛ به همین دلیل است که دردهای میگرنی حتی بیشتر در سر احساس می‌شوند.
سردردهای ناشی از فشار هوا چیست؟
دکتر استمالیک می‌گوید که استفاده از اصطلاح سردرد ناشی از “فشار هوا” ممکن است گمراه‌کننده باشد. بسیاری از افرادی که آلرژی دارند، تصور می‌کنند سردرد ناشی از فشار هوا یا سردرد سینوسی دارند.
او ادامه میدهد: «بسیاری از بیمارانی که در تمام طول زندگی خود دچار مشکلات سینوسی بوده‌اند، در واقع میگرن دارند. زمانی که تاریخچه سردردهای آنها را عمیقاً از منظر پزشکی بررسی کنیم و سؤالات درست را بپرسیم، تفسیر نهایی این است که آنها میگرن داشتند و به اشتباه سردردهای سینوسی برای آنها تشخیص داده شده است.»
علائم سردرد فشار بارومتریک
فشار هوا به این معنای است که نیروی هوای اطراف، بدن ما را تحت فشار قرار میدهد. بیشتر علائمی که افراد در این نوع سردرد تجربه می‌کنند، مانند علائم همه سردردها و میگرن‌های معمولی است. همچنین داروهایی که برای درمان آن استفاده می‌شود مانند همه سردردها و میگرن‌‌ها است. علاوه بر این، راهی برای جلوگیری از تغییرات آب و هوا و فشار هوا وجود ندارد.
علاوه بر علائم معمولی میگرن مانند تهوع، استفراغ و حساسیت به نور و صدا، کسانی که میگرن ناشی از فشار هوا را دارند ممکن است علاوم زیر را تجربه کنند:
- ناراحتی یا درد صورت در اطراف سینوس‌ها
- چشمان اشک آلود
دکتر استمالیک می‌گوید: «کسانی که با فشار هوا دچار میگرن می‌شوند، تغییرات بصری و حسی در بدن خواهند داشت. همچنین باید به این نکته توجه داشت که این علائم فقط در افرادی که مشکلات مربوط به سینوس یا علائم آلرژی دارند، دیده نمی‌شود و افرادی که سردردهای ناشی از فشار هوا دارند نیز این موارد را تجربه می‌کنند.»
چرا تغییرات در فشار هوا باعث سردرد می‌شود؟
تحقیقات نشان میدهد که تغییرات در الگوهای آب و هوا با تغییرات فشار و دمای محیطی مرتبط است و به نوبه خود می‌تواند با شروع سردردهای خفیف تا شدید همراه باشد. علائم سردرد ناشی از فشار هوا ممکن است شامل حساسیت به نور، اختلال در بینایی و درد دائمی سر باشد. برای بعضی از افراد، تغییرات آب و هوا سریعاً علائم سردرد و میگرن را نشان میدهد، این در حالی است که برای سایر افراد دیرتر این اتفاق می‌افتد.
علائم سردرد ناشی از فشار هوا
بعضی از افراد ممکن است قبل از اینکه تغییرات آب و هوا رخ دهد آن را پیش‌بینی و حس کنند. علائم مشترک بین سردرد ناشی از فشار هوا شامل موارد زیر هستند:
- سردرد بین ۴ ساعت تا ۳ روز
- حساسیت بیش از حد به نور، صدا و بوها
- حالت تهوع، دل درد و استفراغ
- اختلال در بینایی
- بی حسی در سر و گردن
- فشار در ناحیه سر و گردن
- تغییر کردن احساسات، معمولاً افسردگی و نگرانی
- سرگیجه
- افزایش ادرار
- زیاد خمیازه کشیدن
- لکنت زبان
- اختلال در حافظه
- ظهور حلقه روشنی از انرژی اطراف اجسام
- سخت تمرکز کردن و خوابیدن
- اشتیاق پیدا کردن نسبت به غذاهای خاصی
چرا در روزهای ابری دچار سردرد می‌شویم؟
محققان معتقدند که تغییرات فشار اتمسفر به خاطر اختلاف فشار بین حفره سینوس و ساختارها و فضای درون گوش داخلی، نسبت به اطراف است. بسته به سرعت وقوع و قدرت این تغییرات فشار هوا، احتمال دارد باعث درد دائمی در سر شوید. این تغییر فشار می‌تواند به علت جریان هوای محدود در سینوس‌ها و اتاقک‌های گوش باشد. افزایش فشار ممکن است به علت اتساع عروق خونی و جریان خون نامتعادل در مغز باشد که باعث افزایش ریسک ابتلا به سردرد و میگرن می‌شود. معمولاً، در افراد مبتلا به سردرد، در فعالیت سیستم عصبی اختلال ایجاد می‌شود که باعث افزایش فعالیت آن می‌شود.
در اغلب موارد، چندین روش درمان کم خطر برای درمان و پیشگیری از سردرد، به ویژه میگرن وجود دارد.
سایر علائمی که نیاز به مراقبت‌های پزشکی دارند، عبارتند از:
- تب
- بی حالی
- اسهال خونی
- ضعیف و بی حس شدن عضلات
- از دست دادن بینایی یا دوبینی هنگامی که درد طولانی می‌شود
- گیج شدن و از دست دادن تمرکز و حافظه
روش‌های معمول خانگی برای درمان سردرد ناشی از فشار هوا و میگرن
- از کیسه یخ یا پَد استفاده کنید و آنها را روی مناطقی از سر و گردن که درد در این نواحی احساس می‌شوند، قرار دهید.
- استراحت کنید و نفس عمیق بکشید.
- از مواد خوراکی از جمله کافئین، الکل، قند بیش از حد که به تشدید سردرد منجر می‌شود، اجتناب کنید.
- از فعالیت فیزیکی یا بلند کردن جسمی سنگین بپرهیزید.
- حمام گرم بگیرید.
راه‌های پیشگیری از سردردها و میگرن‌های فشاری عبارتند از:
- آب بنوشید و بدنتان را هیدراته نگه دارید.
- از مصرف محرک‌هایی مانند کافئین پرهیز کنید.
- از مصرف الکل اجتناب کنید.
- از مصرف قند زیاد و چربیهای ناسالم خودداری کنید.
- یک جدول زمانی منظم برای خواب خود در نظر بگیرید.
- به صورت منظم ورزش کنید.
- تکنیک‌های کاهش استرس مثل یوگا یا مدیتیشن انجام دهید.
- به صورت متعادل غذا بخورید و وعدههای غذایی را به صورت منظم دریافت کنید.
- برای وضعیت‌های خاص که الگوهای تحریک کننده هوا بروز می‌کنند، برای کاهش استرس و خستگی مزمن که میتوانند باعث تشدید درد سر شوند، برنامهریزی کنید.
- از داروهای غیر استروئیدی ضد التهابی بر اساس تجویز، در یک دوره زمانی 24 ساعته وقتی که تغییرات الگوهای جوی بروز می‌کنند، استفاده کنید.
داروهای رایج برای پیشگیری از سردردها یا میگرن‌های شدید
- داروهای ضد حمله یا تشنج
- داروهای ضدافسردگی و ضد اضطراب
- بتا بلوکرها
- درمان جایگزینی هورمونی یا بوتاکس
چه کسی در معرض سردردهای ناشی از آب و هوایی هستند؟
هر کسی در هر سنی ممکن است دچار انواع سردرد و میگرن شود. اما بر مبنای اعلام سازمان جهانی بهداشت زنان دوبرابر از مردان در خطر ابتلا به میگرن قرار دارند، که احتمالاً دلیل آن نوسانات هورمونی است.
به علاوه بیشتر، مردمی دچار این سردردهای میگرنی می‌شوند که تاریخچه خانوادگی ابتلا به این اختلالات را دارند. همچنین به نظر می‌رسد که این نوع اختلالات اغلب در بارورترین یا فعالترین سالیان زندگی، یعنی در سنین 25 تا 55 سالگی رخ میدهد که به طبع بیشترین لطمه را نیز وارد می‌کند.
