هر آنچه باید درباره درمان آکنه با سابسیژن بدانید
چه حسی دارید اگر به شما بگوییم که درمان موثری برای از بین بردن اسکارهای آکنه وجود دارد؟! درمان آکنه با سابسیژن (Subcision) یک روش جراحی ساده و سرپایی برای صاف و زیباتر کردن ظاهر پوست است. پزشک در این عمل با استفاده از یک سوزن کوچک، به برداشتن اسکار آکنه از بافت زیرین می‌پردازد. این عمل نهایتا باعث تحریک تولید کلاژن جدید و ترمیم پوست می‌شود. به زبان ساده، پزشک پوست شما را بلند می‌کند تا ظاهر اسکار آکنه کاهش یابد. تا انتهای این مطلب همراه ما باشید تا علاوه‌بر بررسی چگونگی عمل سابسیژن، مزایا و عوارض جانبی آن را نیز توضیح دهیم.
درمان آکنه با سابسیژن چیست؟
سابسیژن یک روش جراحی جزئی و ساده است که برای درمان اسکارهای فرورفته (Depressed) و چین و چروک‌های پوستی استفاده می‌شود. به عمل سابسیژن، جراحی برش زیرجلدی (Subcutaneous incisional surgery) نیز می‌گویند. روش کم‌تهاجمی سابسیژن، برای جدا کردن بافت زخمی اسکارهای فرورفته از پوست زیرین خود، درمانی ایده‌آل به‌حساب می‌آید.
درمان آکنه با سابسیژن، تکنیکی است که با بی‌حسی موضعی و برای اسکارهایی که تحت فشار قرار گرفته‌اند، به‌کار می‌رود. در این روش سوزن زیرپوستی مخصوصی به نام Hypodermic needle وارد پوست می‌شود. لبه تیز سوزن به شکستن رشته‌های فیبروتیک (Fibrotic strands) منجر خواهد شد که جای زخم را به بافت زیرین متصل می‌کنند. بدین‌ترتیب با آزاد شدن رشته‌های فیبروتیک و رسوب کلاژن جدید، اسکار یا جای زخم ترمیم می‌شود.
روش درمانی با سابسیژن ممکن است باعث ایجاد فرآیندهای جدیدی مانند ترمیم زخم و تحریک کلاژن‌سازی شود. البته معمولا برای دستیابی به نتیجه مطلوب، نیاز است این کار به دفعات متعدد انجام شود. هزینه عمل سابسیژن، بسیار کمتر از استفاده از لیزر برای درمان مشکلات پوستی است. از طرفی، عمل جزئی سابسیژن را می‌توان با خیال راحت و به صورت سرپایی انجام داد. مزیت دیگر این روش آن است که معمولا درد چندانی ندارد و همان میزان درد، به خوبی توسط بیمار تحمل می‌شود.
چه نوع اسکارهایی را می‌توان با سابسیژن درمان کرد؟
سابسیژن در انواع خاصی از اسکارها، بیشترین میزان موفقیت را به دنبال دارد. به عبارتی، مهم است که نوع اسکار، عمق اسکار، جنس پوست و… را در نظر بگیرید. اگرچه سابسیژن اغلب برای درمان اسکار آکنه استفاده می‌شود، اما ممکن است به کاهش ظاهر زخم‌های ناشی از شرایط دیگر، مانند موارد زیر نیز کمک کند:
- جای زخم مربوط به بیماری آبله مرغان
- اسکارهای ناشی از جراحت یا جراحی
- فرورفتگی‌های مرتبط با سلولیت
- انواع پیوند‌های پوستی فرورفته
- چین و چروک‌های عمیق
عمل درمان آکنه با سابسیژن چگونه است؟
برای اینکه درد به حداقل برسد، از بی‌حسی استفاده می‌شود. سپس، یک سوزن دو شاخه کوچک، به زیر سطح پوست وارد شده و به‌طور مکرر، از یک طرف به سمت دیگر زیر اسکار، حرکت داده می‌شود، تا جای زخم از بافت زیرین جدا شود. به عبارتی، سوزنی که از طریق زخم وارد پوست می‌شود، بافت‌های همبند فیبری که جای زخم را به لایه‌های عمیق‌تر پوست متصل می‌کنند، می‌شکند.
بسته به شکل و اندازه اسکار، این کار ممکن است بارها تکرار شود. پس از اتمام عمل، از کمپرس سرد برای کنترل خونریزی و التهاب پوست استفاده می‌شود. این روش اغلب با فیلر برای بهبود بیشتر جای زخم ادامه پیدا می‌کند.
پیش از عمل سابسیژن چه باید کرد؟
مهم است که قبل از درمان آکنه با سابسیژن، از یک متخصص پوست مشاوره بگیرید؛ به‌خصوص اگر از داروهای خوراکی برای بهبود وضعیت آکنه پوست خود استفاده می‌کنید. همچنین قبل از روز ویزیت، بهتر است از داروهای رقیق‌کننده خون مانند آسپرین، الکل، جینکوبیلوبا یا ویتامین E استفاده نکنید. علاوه‌بر آن، یادتان باشد که پوست باید قبل از سابسیژن، کاملا تمیز شود؛ چرا که سوزن وارد پوست شده و هرگونه بریدگی در پوست می‌تواند باعث عفونت شود. نکته مهم دیگری که باید به آن اشاره کرد، این است که سابسیژن نباید در مناطقی که عفونت یا اپیدمی فعال است، انجام شود.
روند انجام سابسیژن چگونه است؟
در این بخش می‌خواهیم مراحل عمل درمان آکنه با سابسیژن را به‌طور دقیق‌تر بررسی کنیم:
- ابتدا پوست با محلول آماده‌سازی پوست تمیز و ناحیه موردنظر ضدعفونی می‌شود.
- سپس اسکارها با قلم جراحی ترسیم می‌شوند.
- سابسیژن با تزریق بی‌حسی موضعی انجام می‌شود. بنابراین در ادامه، داروی بی‌حسی به پوست تزریق می‌شود.
- یک سوزن مخصوص در زیر جای زخم وارد می‌شود تا الیافی که آن را به سمت پایین می‌کشند، برش دهد.
- سوزن‌های با اندازه کوچکتر را می‌توان برای زخم‌ها و چین و چروک‌های سطحی کوچک استفاده کرد.
- سوزن با زاویه در کنار جای اسکار قرار می‌گیرد، در حالیکه مورب رو به بالا و موازی با سطح پوست است.
- سوزن ۹۰ درجه چرخانده شده و مجددا به داخل اسکار پوستی می‌رود.
- هنگامی که نوارهای فیبری در قسمت زیرجلدی عمیق بریده می‌شوند، صدای ترق ترق شنیده می‌شود.
- این آسیب نه تنها اپیدرم را از درم تحتانی آزاد می‌کند، بلکه آسیبی ایجاد می‌کند که رشد کلاژن را تحریک کرده و ظاهر اسکار را در طول زمان بهبود می‌بخشد.
- سوزن خارج شده و اطراف محل خروج، فشار داده می‌شود تا از خونریزی و تشکیل یک هماتوم بزرگ جلوگیری شود.
- پس از اتمام عمل، برای حفظ هموستاز و کاهش خطر خونریزی و تورم، به ناحیه مورد نظر فشار دستی وارد می‌شود.
- معمولا در محل انجام سابسیژن تورم بسیار زیادی به دلیل ماده بی‌حسی ایجاد می‌شود. به همین خاطر بلافاصله پس از جراحی، کیسه‌های یخ روی زخم قرار داده می‌شود.
در نهایت، شکستن و آزاد شدن رشته‌های فیبری، بلند شدن پوست و افزایش رسوب کلاژن جدید در هنگام آزاد شدن رشته‌های فیبروتیک، منجر به بهبود و صاف‌تر شدن ظاهر جای زخم می‌شود. علاوه‌بر آن، بدن به‌طور خودکار تولید کلاژن را برای بهبود زخم و بلند کردن پوست، افزایش می‌دهد.
در این عمل، با روش‌های استریل، خطر عفونت به حداقل می‌رسد. برای مثال، یک پماد آنتی‌بیوتیک موضعی برای جلوگیری از عفونت و تسریع روند بهبودی استفاده می‌شود. برخی از پزشکان نیز آنتی‌بیوتیک خوراکی و داروهای ضد‌التهابی را توصیه می‌کنند. در هر صورت، انتظار می‌رود زخم در حدود شش تا ده هفته یا به عبارتی، کمتر از دو تا سه ماه بهبود یابد. هرچند گاهی‌اوقات نتایج موفقیت‌آمیز سابسیژن، بلافاصله بعد از عمل نیز قابل‌مشاهده است.
مراقبت‌های پس از عمل سابسیژن کدام است؟
طی چند روز پس از عمل، باید انتظار درجه‌ای از کبودی و تورم را داشته باشید. در ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول پس از عمل، کمی احساس درد در نواحی درمان‌شده نیز طبیعی است. تورم خفیف معمولا کمتر از ۴۸ ساعت طول می‌کشد، اما در برخی موارد نادر، تورم ممکن است تا یک هفته ادامه یابد. ممکن است به برخی از بیماران در هفت روز اول پس از درمان آنتی‌بیوتیک داده شود. بنابراین صبور باشید و اجازه دهید روند درمان به درستی طی شود. از این رو، چند توصیه مراقبتی پس از درمان آکنه با سابسیژن وجود دارد، که مهم‌ترین آنها به قرار زیر است:
- صورت خود را دو بار در روز با صابون ضد باکتری بشویید. (البته برای اولین شستشو ۸ تا ۱۲ ساعت صبر کنید)
- فعالیت‌های منظم شستشو یا دوش گرفتن ممکن است بعد از ۲۴ ساعت از سر گرفته شود. مگر اینکه پزشک شما، به‌طور ویژه دستور دیگری داده باشد.
- در ۲۴ ساعت اول بعد از عمل، از خوردن غذاها و نوشیدنی‌های گرم با دمای بالا خودداری کنید.
- به مدت ۲۴ ساعت از آرایش کردن یا استفاده از سایر محصولات آرایشی در نواحی موردنظر خودداری کنید.
- طبیعی است که پوست در ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول حساس و دردناک باشد. به همین خاطر، می‌توانید با مشورت پزشک از آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای ضد‌التهابی برای درد و التهاب مداوم به مدت ۵ تا ۷ روز پس از درمان استفاده کنید.
- پانسمان را به مدت ۴۸ ساعت بعد از عمل، در محل درمان نگه دارید.
- تا ۴۸ ساعت پس از درمان، هیچ فعالیت شدیدی مانند ورزش نداشته باشید.
- در ۴۸ ساعت اول، از مصرف داروهای رقیق‌کننده خون، مانند آسپرین و ایبوپروفن خودداری کنید.
- تمام داروهای تجویز شده برای جلوگیری از عفونت را حتما مصرف کنید.
- از دست زدن به صورت خودداری کنید، مگر اینکه دستانتان به‌خوبی تمیز و ضدعفونی شده باشند.
- تا ۴۸ ساعت پس از درمان، از اعمال فشار یا کشش در ناحیه مورد نظر خودداری کنید.
- برای محافظت از پوست و جلوگیری از ایجاد هیپرپیگمانتاسیون (لکه‌های تیره پوستی)، از کرم ضدآفتاب با SPF بالا (SPF ۳۰ یا بالاتر) استفاده کنید.
- نواحی درمان را دستکاری نکنید، زیرا این کار ممکن است به عفونت منجر شود.
- برای به حداقل رساندن تورم و کبودی، می‌توانید از کمپرس سرد استفاده کنید.
- برای تسکین تورم و درد، یک پارچه سرد و مرطوب را در فواصل زمانی ۱۰ تا ۱۵ دقیقه، روی ناحیه درمان قرار دهید.
- هر بار بعد از دوش گرفتن، یک لایه نازک وازلین را به آرامی روی ناحیه درمان بمالید.
- پوسته‌هایی را که در ناحیه موردنظر ایجاد می‌شوند دستکاری و جدا نکنید.
- از سرگیری درمان آکنه چند روز پس از عمل، برای جلوگیری از بروز جوش‌های بیشتر مهم است. به همین دلیل، برای دریافت برنامه دقیق با متخصص پوست خود مشورت کنید.
درمان آکنه با سابسیژن کانولا چیست؟
سابسیژن کانولا (Cannula Subcision) برای نواحی کوچکی که نیاز به سابسیژن دارند، بهترین راه است. در این روش، با سوزن سوراخ کوچکی روی پوست ایجاد می‌شود و یک کانول از طریق سوراخ به زیر پوست منتقل می‌شود. کانولا برای جدا کردن نوارها و تارهای بافت اسکار، که جای زخم را به سمت پایین می‌کشند، استفاده می‌شود.
انواع کانول‌ها در اندازه‌ها و طول‌های مختلف وجود دارد و پزشک، مناسب‌ترین آنها را متناسب با پوست فرد انتخاب می‌کند. ویژگی بارز کانول‌ها این است که نسبتا صاف هستند و از این رو، کمتر به عروق خونی و اعصاب آسیب می‌رسانند.
سابسیژن با سوزن نوکور چیست؟
نوع سوزن مورد استفاده، به نوع اسکار آکنه بستگی دارد. به‌طور معمول، از یک سوزن زیرپوستی 18-23G یا یک سوزن 18G Nokor در این عمل استفاده می‌شود. سوزن نوکور (Nokor needle) یک سوزن دوشاخه است که مخصوص عمل سابسیژن طراحی شده و یکی از اولین وسایل عمل سابسیژن به شمار می‌رود. پزشک، سابسیژن سوزنی نوکور را در مواردی پیشنهاد می‌کند که جای زخم بسیار سفت و فیبروتیک بوده و برای شکستن آن نیاز به یک دستگاه بسیار تیز است. از لحاظ ظاهری، نوکور یک تیغه کوچک است که روی یک سوزن کوتاه قرار گرفته. این تیغه بسیار تیز است؛ به این معنی که کبودی و سایر عوارض جانبی در این روش، به‌طور قابل‌توجهی بیشتر خواهد بود. حتی احتمال خونریزی با سوزن نوکور، به مقدار زیادی افزایش می‌یابد.
بی‌حسی تامسنت چیست؟
این بی‌حسی برای زمانی است که از محلول رقیق بی‌حس‌کننده موضعی استفاده می‌شود. در روش درمان آکنه با سابسیژن، حجم زیاد آن به پوست اجازه می‌دهد تا از بافت‌های زیرین بلند شود. در طول عمل سابسیژن با بی‌حسی تامسنت (Tumescent anaesthesia)، تقریبا خونریزی وجود ندارد. حتی اگر مناطق بزرگی در حال درمان باشند، باز هم خطر کبودی یا هماتوم بسیار کم است.
تامسنت ناحیه تحت درمان را بی‌حس کرده و به‌طور موقت حرکات عضلانی را کاهش می‌دهد. البته پلک زدن یا جمع کردن لب‌ها نیز برای مدت کوتاهی، ممکن است دشوار باشد. علاوه‌بر آن، بی‌حسی تامسنت پوست را سفت کرده و بدین ترتیب، می‌توان روش سابسیژن را به‌طور موثرتری انجام داد.
برای درمان آکنه با سابسیژن چند جلسه نیاز است؟
توانایی بدن افراد در تشکیل کلاژن (بافت اسکار) متفاوت است. از این رو، تعداد سابسیژن‌های مورد نیاز برای اصلاح فرورفتگی پوست به نوع، محل، میزان فرورفتگی و شدت درمان بستگی دارد. اما به‌طور معمول، سه تا شش ویزیت برای اکثر موارد اسکار کافی است. از طرفی، معمولا بین جلسات سابسیژن، فواصل زمانی حداقل یک ماهه توصیه می‌شود.
آیا نتایج عمل سابسیژن دائمی است؟
با آزاد کردن اسکار آکنه از بافت‌های زیرین، پوست سطحی آزاد شده، به سمت بالا بلند می‌شود و در نهایت، پوست صاف‌تری خواهید داشت. باید گفت با این روش، نتایج تا حد زیادی دائمی هستند. اما با این حال، در طول دوره بهبودی ممکن است جای زخم دوباره خود را نشان دهد.
برای جلوگیری از این اتفاق، پرکننده‌ها یا فیلرهای پوستی اغلب به‌عنوان یک فاصله و حایل بین پوست و بافت اسکار استفاده می‌شوند. در طول زمان، فیلرها به‌طور طبیعی توسط بدن جذب می‌شوند و در نهایت با کلاژن جدید جایگزین شده و در نتیجه، جای زخم به‌طور دائمی از بین می‌رود. معمولا برای کسب بهترین نتیجه، تا زمانی که جای زخم به‌طور کامل از بین برود، فرآیند سابسیژن را هر ماه با لیزر تکرار می‌کنند.
لازم به ذکر است، سابسیژن نمی‌تواند به‌طور کامل اسکار آکنه را از بین ببرد. با این حال این روش، سایه پوست را کاهش می‌دهد. همچنین مهم است توجه داشته باشید که سابسیژن جایگزینی برای درمان آکنه نیست. از این رو، ادامه روند درمان آکنه طبق دستور یک متخصص پوست، برای به حداقل رساندن شکل‌گیری جوش‌های جدید و کاهش احتمال ایجاد اسکار بسیار مهم است.
مزایای استفاده از درمان آکنه با سابسیژن چیست؟
فواید روش درمان آکنه با سابسیژن معمولا با کاهش اسکار و جای زخم آن همراه است. در واقع سابسیژن تنها روشی است که می‌تواند جای زخم‌هایی را که به دلیل فرآیند اسکار آکنه به‌وجود آمده‌اند، از بین ببرد. از طرفی، کاهش بافت اسکار از ایجاد اسکارهای جدید در اطراف محل جوش یا آکنه نیز جلوگیری می‌کند. از دیگر مزایای استفاده از این روش، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ظاهر پوست را بهبود می‌بخشد
- بافت اسکار را کاهش می‌دهد
- باعث تولید کلاژن جدید در پوست می‌شود
- به‌طور قابل‌توجهی ظاهر اسکار را حدودا ۱۰ تا ۶۰ درصد، بهبود می‌بخشد
- پوست را سفت و حجیم کرده و به صاف شدن جای زخم آکنه کمک می‌کند
- می‌تواند در ترکیب با فیلرهای پوستی HA، جای زخم، خطوط ریز و چین و چروک را از بین ببرد
عوارض عمل سابسیژن کدام است؟
مانند هر عمل جراحی، برای عمل درمان آکنه با سابسیژن نیز خطراتی وجود دارد که بهتر است از آنها آگاه باشید. البته خوشبختانه این خطرات چندان هم رایج نیستند. خطر اصلی، ایجاد کبودی است؛ همچنین ممکن است خونریزی رخ دهد. حتی احتمال دارد در صورت گیر افتادن خون در زیر پوست، هماتوم (جمع شدن خون در بخشی از بدن و بیرون از رگ‌های خونی) ایجاد شود و ممکن است هماتوم نیاز به درمان بیشتری داشته باشد. البته خوشبختانه، استفاده از بی‌حسی تامسنت، این خطر را در سطوح بسیار پایین نگه می‌دارد.
پس از عمل سابسیژن نه تنها درد، بلکه تورم و کبودی در محل تزریق هم کاملا رایج است. همچنین عوارض جانبی کمتر شایعی نیز در این روش وجود دارند که در بخش زیر به آنها اشاره می‌کنیم:
- احتمال دارد رنگ پوست تغییر کند
- احتمال هماتوم به دلیل خونریزی وجود دارد
- گاهی اوقات ممکن است یک یا چند ندول (توده سفت) زیر پوست ایجاد شود
- احساس درد یا حساسیت در محل درمان شده محتمل است
- احتمال عفونت در داخل یا اطراف محل مورد نظر وجود دارد
- عفونت معمولا به صورت پاپول (سفت‌دانه) یا پوسچول (چرک‌دانه) موضعی ظاهر می‌شود
- احتمال هایپرپیگمانتاسیون موقت پس از التهاب وجود دارد
- ممکن است به عصب یا رگ خونی در نواحی فک پایین، گیجگاهی و بناگوشی آسیب وارد شود
ارتباط درمان آکنه با سابسیژن و فیلر چیست؟
حین عمل سابسیژن، آزاد شدن بافت‌های فیبروتیک حفره‌ای را زیر پوست ایجاد می‌کند که خون می‌تواند در آن جمع شود. این حفره، از چسبیدن دوباره و کوتاه‌مدت اسکارها جلوگیری می‌کند. سابسیژن به همراه پرکننده یا فیلرهای پوستی (Dermal Filler)، بهترین درمان برای اسکارهای آتروفیک بزرگ (Strophic Scars) مانند اسکارهای چرخشی (Rolling scars) و اسکارهای بسته‌شده (Tethered scars) است.
برای جلوگیری از فروپاشی و چسبیدن مجدد بافت‌های اسکار به پوست زیرین پس از عمل سابسیژن، استفاده از درمان‌های بازسازی‌کننده مانند فیلرها توصیه می‌شود. بدین ترتیب، فیلرها می‌توانند به تقویت روند بهبود و ترمیم پوست کمک کنند. در حقیقت، فیلرها به تحریک تولید کلاژن، بهبود و ترمیم پوست و دستیابی به ظاهری صاف و یکدست کمک می‌کنند.
علاوه‌بر آن، فیلرهای پوستی از ساختار پوست پشتیبانی کرده و از طریق خاصیت حفظ آب، پوست را هیدراته نگه می‌دارند. ترکیب سابسیژن با فیلرهای پوستی، برای اسکارهای آتروفیک آکنه، می‌تواند به نتایج طولانی‌مدت و خوشایند منجر شود.
آیا عمل سابسیژن برای درمان اسکار آکنه کافی است؟
سابسیژن اغلب در کنار سایر درمان‌های پزشکی برای کاهش جای زخم یا اسکار آکنه توصیه می‌شود. این درمان‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- رتینوئیدهای موضعی (Topical retinoids): این کرم‌های تجویزی که حاوی ویتامین A هستند، می‌توانند به صاف کردن ظاهر پوست و ترمیم جای زخم کمک کنند.
- لایه برداری شیمیایی (Chemical peels): روش لایه‌برداری شیمیایی با از بین بردن لایه بالایی پوست، جای زخم را بهبود می‌دهد.
- میکرونیدلینگ درماپن (Dermapen microneedling): این روش یک درمان کاملا طبیعی است که هم اثرات ضد پیری و هم اثرات ترمیم‌کننده دارد. همچنین برای بهبود اسکارهای آتروفیک آکنه، جراحات، اسکار آبله مرغان یا منافذ بزرگ شده به کار گرفته می‌شود. در این روش، از سوزن‌های ریزی برای تحریک تولید کلاژن استفاده می‌شود.
- درم ابریژن (Dermabrasion): در این روش از یک برس سیمی یا یک چرخ الماسی با لبه‌های زبر برای لایه‌برداری و تراز کردن بالاترین لایه پوست استفاده می‌شود. این تکنیک روی اسکارهای کم‌عمق، بیشترین تاثیر را دارد.
- لیزر درمانی (Laser therapy): این درمان شامل استفاده از لیزر برای برداشتن بالاترین لایه پوست و التیام بیشتر جای زخم به کار گرفته می‌شود.
موارد منع عمل سابسیژن چیست؟
روش درمان آکنه با سابسیژن ممکن است در برخی شرایط، مانند موارد زیر، مناسب نباشد:
- بیماران با سابقه اسکار هیپرتروفیک یا کلوئید (Hypertrophic or Keloid scars)
- رتینوئید خوراکی سیستمیک مانند آسیترتین و ایزوترتینوئین (Acitretin و Isotretinoin)
- خونریزی یا اختلالات لخته شدن خون یا انعقاد خون (Coagulopathy)
- عفونت فعال باکتریایی یا ویروسی
درمان آکنه با سابسیژن و زیبایی پوست
سابسیژن روشی ایمن و موثر است که اسکارهایی را که به بافت‌های عمیق‌تر در پوست چسبیده‌اند، برش زده و آزاد می‌کند. با چگونگی انجام این عمل، اقدامات پیش و پس از آن، همچنین خطرات احتمالی و مزایای آن، به‌طور مفصل در این مطلب آشنا شدیم. در حالی که گاهی‌اوقات نتایج سابسیژن بلافاصله قابل مشاهده است، اما به‌طور معمول برای نتیجه مطلوب، باید حدود ۲ تا ۴ ماه به آن فرصت داد. علاوه‌بر آن، با ادامه روند بازسازی بافت اسکار، نتایج تا یک سال پس از درمان قابل مشاهده است. از این رو می‌توان گفت، درمان آکنه با سابسیژن می‌تواند یک روش بسیار موثر و در عین حال ساده، جهت کمک به کاهش ظاهر اسکار آکنه و جای زخم آن باشد.
