چطور افراد به مواد مخدر معتاد می‌شوند؟ آیا یک بار مصرف مواد مخدر می‌تواند باعث اعتیاد به آن شود؟ آیا مصرف هرگونه موادی می‌تواند منجر به اعتیاد شود. چطور می‌توان اعتیاد به مواد مخدر را درمان کرد؟ چه راه‌هایی برای ترک اعتیاد وجود دارد؟ در ادامه این مطلب از وبلاگ اسنپ‌دکتر به سوالات مربوط به ترک اعتیاد پاسخ داده‌ایم؟
اعتیاد به مواد مخدر که به اصطلاح اختلال استفاده از مواد مخدر نیز نامیده می‌شود، بیماری است که بر مغز و رفتار فرد تأثیر می‌گذارد و منجر به ناتوانی در کنترل استفاده از داروی خاص یا داروی قانونی یا غیرقانونی (هروئین، کوکائین) می‌شود. موادی مانند الکل، ماری جوانا و نیکوتین نیز به عنوان مواد مخدر در نظر گرفته می‌شوند. هنگامی که به مصرف دارو یا ماده خاصی اعتیاد پیدا کنید، ممکن است با وجود صدمه‌ای که مصرف این ماده یا دارو به شما وارد می‌کند باز هم تمایل به استفاده از دارو را داشته باشید.
اعتیاد به مواد مخدر به چه معناست؟
اعتیاد به مواد مخدر می‌تواند با مصرف تفریحی به جهت تجربه کردن یک دارو یا ماده اعتیادآور در موقعیت‌های اجتماعی آغاز شود. برای برخی افراد، مصرف مواد مخدر ادامه پیدا می‌کند. اعتیاد در برخی افراد با مواد افیونی یا با قرار گرفتن در معرض داروهای گفته شده یا دریافت دارو و مادۀ خاصی از دوست و آشنا شروع می‌شود. خطر اعتیاد و سرعت وابستگی فرد در مواد مخدر متفاوت است. برخی از داروها مانند مسکن‌های افیونی خطر بیشتری دارند و سریع‌تر از سایر داروها باعث اعتیاد می‌شوند.
آیا اعتیاد بیماری به حساب می‌آید؟
اعتیاد به مواد مخدر بیماری است که مغز و رفتار فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد و باعث می‌شود فرد در استفاده از یک دارو ناتوان باشد. موادی مانند الکل، ماری جوانا و نیکوتین نیز به عنوان مواد مخدر شناخته می‌شوند و هنگامی که فردی معتاد است، با وجود صدمه‌ای که می‌بیند ممکن است به استفاده از آنها ادامه دهد. اعتیاد به مواد مخدر می‌تواند به صورت استفادهٔ آزمایشی و تفریحی آغاز شود و به تدریج استفاده از آن زیاد شده، در نتیجه به اعتیاد ختم شود. خطر اعتیاد و سرعت وابسته شدن به مواد مخدر متفاوت است.
درمان مؤثر برای اعتیاد به مواد مخدر
برخی از داروها مانند مسکن‌های افیونی خطرناک‌تر هستند و نسبت به بقیه مواد اعتیادآور‌تر هستند. ممکن است با گذشت زمان، فرد به مقدار بیشتری مواد مخدر برای مصرف نیاز داشته باشد. اما بعد از مدتی فقط برای داشتن احساس خوب، به سراغ آن خواهد رفت. با افزایش مصرف مواد مخدر فرد معتاد به این نتیجه می‌رسد که کنار گذاشتن آن بسیار دشوار است، تلاش برای ترک مواد مخدر هوس شدید به همراه دارد و باعث بیماری جسمی خواهد شد و ممکن است برای ترک مواد مخدر به کمک پزشک، خانواده، دوستان یا گروه‌های پشتیبانی نیاز داشته باشد.
علائم اعتیاد به مواد مخدر
از علائم یا رفتارهای اعتیاد به مواد مخدر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- احساس اجبار به جهت استفاده مکرر (روزانه یا حتی چندین بار) در روز از دارو اشاره کرد. این افراد با گذشت زمان، نیاز به مصرف مقدار بیشتری از دارو پیدا می‌کنند.
- صرف هزینه برای دارو، حتی اگر توانایی پرداخت آن را ندارید.
- عدم رعایت تعهدات و مسئولیت‌های کاری یا کاهش فعالیت‌های اجتماعی یا تفریحی به دلیل مصرف مواد مخدر
- استفاده از دارو به شکل بی دلیل ادامه می‌یابد، حتی اگر فرد بداند که این موضوع باعث ایجاد مشکلاتی در زندگی وی شده یا آسیب‌های جسمی یا روحی وارد می‌کند.
- اصرار شدید برای مصرف دارو که باعث می‌شود افکار دیگر به کلی مسدود شوند.
- نیاز به مصرف مقدار بیشتری از دارو در مدت زمان طولانی‌تر از انتظار
- نیاز به مقدار بیشتری از دارو با گذشت زمان برای همان اثر گذاری
- عدم رعایت تعهدات و مسئولیت‌های کاری و کاهش فعالیت‌های اجتماعی و تفریحی
- ادامه دادن به مصرف مواد مخدر حتی اگر باعث ایجاد مشکلاتی در زندگی شود یا آسیب‌های جسمی و روحی وارد کند.
- انجام کارهای غیر عقلانی مانند سرقت برای تهیه مواد که در حالت عادی انجام نمی‌دهند
- انجام کارهای خطرناک هنگامی که تحت تأثیر دارو قرار گرفته‌اند مانند رانندگی پر خطر
تشخیص اعتیاد یک فرد به مواد مخدر
ممکن است برای غلبه بر اعتیاد به مواد مخدر به کمک پزشک، خانواده، دوستان، گروه‌های پشتیبانی یا یک برنامه درمانی سازمان یافته نیاز داشته باشید. اعتیاد به مواد مخدر نوعی بیماری است که با مصرف مکرر دارو یا مصرف مواد مخدر مشخص می‌شود. تا حدی که از نظر جسمی و روانی به این مواد وابسته شوید. صرف نظر از نوع اعتیاد فرد به مواد مخدر، ادامه مصرف مواد مخدر به زودی می‌تواند به یک مشکل جدی تبدیل شود و منجر به طیف وسیعی از عواقب طولانی مدت شود و حتی ممکن است کشنده باشد.
اختلال مصرف مواد مخدر
تشخیص اعتیاد به مواد مخدر (اختلال مصرف مواد) نیاز به ارزیابی کاملی دارد و اغلب شامل ارزیابی توسط روانپزشک، روانشناس یا مشاور متخصص مربوط به الکل و مواد مخدر است. برای ارزیابی مصرف مواد مخدر از خون، ادرار یا سایر آزمایشات استفاده می‌شود. اما این آزمایش‌ها تنها مرتبط با تشخیص اعتیاد نیست. با این حال، ممکن است از این آزمایشات برای نظارت بر درمان و بهبودی استفاده شود.
راهنمای تشخیص اختلال مصرف مواد مخدر
برای تشخیص اختلال مصرف مواد اعتیادآور، بیشتر متخصصان سلامت جسم و روان از معیارهایی که در کتابچه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5)، که توسط انجمن روانپزشکان آمریکا منتشر شده است، استفاده می‌کنند. بعضی مواقع تشخیص اینکه بدخلقی و عصبانیت فرد، طبیعی است یا از علائم مصرف مواد مخدر است، کار دشواری به حساب می‌آید. علائم احتمالی اینکه یکی از اعضای خانوادهٔ شما به مصرف مواد مخدر معتاد است عبارتند از:
- ایجاد مشکل در مدرسه یا سرکار: غیبت کردن مکرر در مدرسه یا سرکار، عدم علاقه به کار و مدرسه، افت نمرات درسی یا عملکرد کاری
- عدم رسیدگی به ظاهر: عدم علاقه به لباس مناسب و تمیز و ظاهری آراسته
- عدم سلامت جسمی: کم شدن انرژی و انگیزه، کاهش وزن، قرمز شدن چشم‌ها
- تغییر در رفتار: تلاش برای جلوگیری از ورود اعضای خانواده به اتاق خود و تغییرات شدید در روابط و نحوه رفتار با خانواده و دوستان
- درخواست پول از دیگران: درخواست ناگهانی پول بدون توضیح منطقی یا اینکه وسیله‌ای از منزل شما ناپدید شده است. ممکن است گاهی اوقات نشان دهنده این باشد که فرد معتاد برای مصرف مواد مخدر آنها را فروخته باشد.
کمک‌های اولیه برای درمان اعتیاد به مواد مخدر
ماهیت اعتیاد آور بسیاری از مواد به علت ایجاد حس لذت در مغز ناشی می‌شود. اگرچه ساز و کارهای دقیق عملکرد انواع مواد مخدر متفاوت است. اما بسیاری از داروهای درمانی در درمان اعتیاد به بازگرداندن تعادل در فرایندهای عصبی شیمیایی که در اثر مصرف مواد مخدر و الکل مختل شده‌اند، کمک می‌کنند. در مراحل اولیه ما می‌فهمیم که در صورت عدم درمان، اعتیاد به مواد مخدر می‌تواند منجر به مشکلات ویرانگر و در برخی موارد غیر قابل جبران شود و تأثیرات مخربی بر تمام زمینه‌های زندگی فرد بگذارد.
از جمله توانایی فرد برای عملکرد روزانه، روابط فرد با دیگران، عملکرد فرد در محل کار و سلامت عمومی و کیفیت زندگی فرد بسیار اثر گذار است. با این حال اعتیاد به مواد مخدر قابل درمان است و مهمترین قدم جستجوی متخصص درمان، روش درمان و اعتیاد به نوع مواد مخدر است. برای کمک به درمان انواع خاصی از اعتیاد، ممکن است داروهای درمانی برای فرد تجویز شود که لذت مصرف و ترک مصرف داروی ضد اعتیاد را کاهش می‌دهد و با اثرات مواد مخدر در بدن فرد بیمار مقابله می‌کند.
داروهایی برای درمان اعتیاد به مواد مخدر
داروهایی که ممکن است برای کنترل وابستگی به مواد استفاده شوند یا در غیر این صورت به عنوان بخشی از درمان اعتیاد برای استفاده در نظر گرفته شده‌اند، عبارتند از:
- نالترکسون (Naltrexone)
- بوپرنورفین (Buprenorphine)
- دی سولفیرام (Disulfiram)
- کمپرال (Acamprosate)
- مودافينيل (Modafinil)
- میرتازاپین (Mirtazapine)
- بوپروپیون (Bupropion)
- گاباپنتین (Gabapentin)
- ویگاباترین (Vigabatrin)
- باکلوفن (Baclofen)
- توپیرامات(Topiramate)
اگرچه درمان قطعی برای اعتیاد به مواد مخدر وجود ندارد، اما گزینه‌های درمانی که در زیر توضیح داده شده است می‌توانند به فرد کمک کنند تا بر اعتیاد خود غلبه کرده و بدون مواد مخدر، سالم زندگی کنید. درمان فرد معتاد بستگی به داروی مصرفی و هرگونه اختلال پزشکی یا بهداشت روانی مرتبط با آن دارد. پیگیری طولانی مدت برای جلوگیری از عود بیماری مهم است و در وهلۀ اول همه چیز به خود فرد معتاد بستگی دارد.
مراحل درمان اعتیاد و وابستگی به مواد شیمیایی
این نوع درمان شامل مواردی از جمله:
- جلسات درمانی فردی، گروهی یا خانوادگی
- تمرکز بر درک ماهیت اعتیاد، عاری از مواد مخدر و جلوگیری از عود مجدد
- سطح و شدت مراقبت، که بسته به نیاز فرد متفاوت است. مانند درمان سرپایی و بستری
بنابراین در ابتدا فرد نیاز به یک محیط امن برای درمان بیماری خود دارد که اولین مکانی که به او پیشنهاد می‌شود مراکز درمانی مختص ترک اعتیاد هستند. مراکز ترک اعتیاد مواد مخدر، از امکانات بسیار ابتدایی تا بسیار لوکس را شامل می‌شوند. نوع مرکزی که بیمار در آن حضور می‌یابد به بودجه و سطح پوشش بیمه وی بستگی دارد.در حالی که مراکز لوکس امکانات رفاهی بیشتری نسبت به مراکز با امکانات اولیه ارائه می‌دهند، اما همیشه نمی‌توان گفت که بهترین مراکز درمانی هستند.
بیماران باید قبل از تصمیم گیری نهایی، مرکز توانبخشی را با دقت بررسی کنند. قبل از ورود به مرکز توانبخشی، بیماران ممکن است مجبور به انجام درمان سم زدایی شوند.
مراحل سم زدایی (خروج مواد اعتیاد آور از بدن فرد)
سم زدایی فرآیندی است که در آن بیمار مواد اعتیاد آور را از بدن خود دفع می‌کند. طول این روند از ابتدا تا انتها متفاوت است. اما اغلب حدود یک هفته طول می‌کشد. پس از سم زدایی، بیماران بهبود یافته توسط پزشکان و پرستاران کنترل می‌شوند و در صورت لزوم داروهایی برای مدیریت ترک اعتیاد به آنها داده می‌شود. هنگامی که بیمار سم زدایی را به اتمام رساند، آمادۀ توانبخشی است.
چرا سم‌زدایی انجام می‌شود؟
هدف از سم زدایی این است که فرد را قادر به جلوگیری از مصرف داروی اعتیاد آور با سریع‌ترین و امکان‌پذیرترین روش و حالت موجود می‌کند. برای برخی از افراد، ممکن است انجام درمان سم زدایی به صورت سرپایی انجام شود. برخی دیگر ممکن است نیاز به پذیرش در بیمارستان یا مرکز درمان و بستری شدن داشته باشند. ترک داروها از دسته‌های مختلف مانند داروهای ضد افسردگی، محرک‌ها یا مواد افیونی، عوارض جانبی متفاوتی ایجاد می‌کند و به رویکردهای مختلفی نیاز دارد. سم زدایی ممکن است شامل کاهش تدریجی دوز دارو یا جایگزینی موقت سایر مواد مانند متادون، بوپرنورفین یا ترکیبی از بوپرنورفین و نالوکسان باشد.
تعریفی از رفتار درمانی
قبل از شروع درمان سم زدایی، یک مشاور اعتیاد یا یک متخصص بهداشت و سلامت جسم و روان فرد بیمار را از نظر اعتیاد وی مورد ارزیابی قرار می‌دهد. در این ارزیابی فرد بیمار، گزارش‌های خود در مورد سوء مصرف مواد، سوابق پزشکی، غربالگری ادرار، آزمایش خون را ارائه می‌دهد. شخصی که ارزیابی را انجام می‌دهد از این اطلاعات برای کمک به ایجاد یک برنامۀ درمانی فردی متناسب با نیازهای فرد بیمار استفاده خواهد کرد.
مراحل رفتار درمانی
بخشی از برنامۀ مربوط به درمان اعتیاد متعلق به رفتار درمانی است که به نوعی روان درمانی محسوب می‌شود و می‌تواند توسط روانشناس یا روانپزشک انجام شود، یا ممکن است یک مشاور متخصص در این زمینه به فرد مشاوره‌های لازم را بدهد. درمان و مشاوره ممکن است به صورت فردی، خانوادگی یا گروهی انجام شود.
درمانگر یا مشاور می‌تواند:
- به فرد کمک کند تا روش‌هایی برای کنار آمدن و کنترل کردن تمایلات دارویی خود ایجاد کنید.
- راهکارهایی را برای جلوگیری از مصرف دارو و جلوگیری از بازگشت به سمت آن به فرد پیشنهاد می‌دهد.
- پیشنهاداتی در مورد نحوۀ مقابله با بازگشت به مسیر قبلی بیمار در صورت بروز آن ارائه می‌دهد.
- دربارۀ موضوعات مربوط به شغل، مشکلات حقوقی و روابط با خانواده و دوستان با شما صحبت می‌کند.
- با اعضای خانواده فرد صحبت می‌کند تا به آنها در ایجاد مهارت‌های ارتباطی بهتر و حمایت از آنها کمک کند.
مصرف بیش از حد مواد افیونی
داروها به 2 دلیل مختلف استفاده می‌شوند. یکی برای برای کنترل علائم حاد ناشی از ترک و اشتیاق و حفظ پرهیز و رجوع دوباره پس از رفع ترک مصرف مادۀ اعتیادآور است. تنها برخی اعتیاد‌ها با دارو قابل درمان هستند. این مواد شامل مواد افیونی مانند هروئین و مسکن‌های تجویز شده و الکل است. در مصرف بیش از حد مواد مخدر و افیونی، نالوکسن (Naloxone)، که به عنوان پادزهر مواد مخدر عمل می‌کند، توسط پزشک و پرستاران مربوطه یا کسی که شاهد مصرف بیش از حد داروی فرد معتاد بوده است می‌تواند داده شود.
نقش نالوکسان در درمان اعتیاد چیست؟
نالوکسان اثر داروهای افیونی را به طور موقت معکوس می‌کند. در حالی که نالوکسان سال‌هاست که در بازار وجود دارد، مواردی مانند نارکن (narcan) که به صورت اسپری بینی حاوی داروی نالوکسان وجود دارد و (Evzio) که نوعی دستگاه تزریق نالوکسان است و هر دو به عنوان کنترل کنندۀ مسمومیت ناشی از مواد مخدر عمل می‌کنند، در بازار موجود هستند اگرچه بسیار گران هستند. (Evzio) یک دستگاه تزریق نالوکسن کوچک است که دستورالعمل‌های صوتی را برای راهنمایی کاربر و قرار دادن خودکار سوزن در ران برای تزریق نالوکسن ارائه می‌دهد.
در نهایت پزشکان و مشاوران در مراکز توانبخشی به بیماران کمک می‌کنند تا برای خودشان هدف گذاری کنند. بیماران به خود و عزیزانشان متعهد می‌شوند که برای ایجاد تغییر مثبت در زندگی خود تلاش خواهند کرد. پزشکان برای کمک به بیماران در غلبه بر انکار و انجام انتخاب‌ها و تعهدات سالم، آنها را در مورد عواقب و پیامدهای سوء مصرف مواد مخدر و اعتیاد آموزش می‌دهند. بیماران در مورد تأثیراتی که داروها بر روی بدن آنها می‌گذارد موارد لازم را یاد می‌گیرند و به این امید که انگیزه بیشتری برای ایجاد تغییرات لازم دارند قادر به ترک مراکز ترک اعتیاد هستند.
علائم مصرف و مسمومیت با مواد مخدر
نشانه‌های مصرف مسموم شدن با آن بسته به نوع مواد متفاوت است که در زیر به چند نمونه از آنها اشاره خواهیم کرد.
ماری جوانا، حشیش و موادی که حاوی حشیش هستند
فرد معتاد با سیگار کشیدن، خوردن یا استنشاق کردن از آن استفاده می‌کند و در مواردی با سایر مواد مانند الکل و مواد غیر قانونی مورد استفاده قرار می‌گیرد و بیشتر اوقات اولین موادی است که امتحان می‌شود.
علائم و نشانه‌های استفاده از ماری جوانا و حشیش
- احساس سرخوشی
- افزایش احساس ادراکی مانند بینایی، شنوایی، چشایی
- قرمز شدن چشم‌ها
- خشکی دهان
- افزایش فشار خون و ضربان قلب
- مشکل در تمرکز و به خاطر سپردن چیزی
- اضطراب
- رد بوی حشیش روی لباس و نوک انگشت
- واکنش آهسته
- هوس کردن بعضی از غذاها در زمان‌های نامعقول
علائم استفاده طولانی مدت حشیش
- کاهش حضور ذهن
- کاهش عملکرد در مدرسه یا هنگام کار کردن
- کاهش تعداد دوستان
نمک حمام
دو نوع از مواد مصنوعی که (کانابینوئیدهای مصنوعی و کاتیون‌های مصنوعی) نام دارند در بیشتر کشورها غیرقانونی و ممنوع هستند. اثرات این مواد خطرناک و غیرقابل پیش بینی است. زیرا کنترل کیفی نمی‌شوند و شناخته شده نیستند. کانابینوئیدهای مصنوعی که (k2) یا (Spice) نیز نامیده می‌شوند، روی گیاهان خشک پاشیده شده و دود می‌شوند.
حتی می‌توان آنها را به صورت چای گیاهی مصرف کرد و برخلاف ادعای سازندهٔ آن، ترکیبات آنها نه تنها طبیعی و بی ضرر نیستند، بلکه شیمیایی و خطرناک و تا حد زیادی شبیه به ماری جوانا هستند. کاتیون‌ها که به نمک حمام نیز معروف می‌باشند، به کوکائین شباهت دارند و مواد تغییر دهندهٔ ذهن هستند. کاتیون‌ها به صورت خوردن، استنشاق و تزریق استفاده می‌شوند و بسیار اعتیاد آور خواهند بود. همچنین می‌توانند باعث مسمومیت شدید شوند که منجر به تهدید سلامتی و حتی مرگ می‌شوند.
علائم و استفاده‌های اخیر از نمک حمام
- افزایش انرژی و تحرک
- اجتماعی شدن
- افزایش میل جنسی
- از دست دادن کنترل عضلات
- افزایش فشارخون و ضربان قلب
- احساس رضایت
- وحشت زدگی
- توهم زدن و هذیان گفتن
- رفتار خشونت آمیز
- احساس سرخوشی
- تغییر حس بینایی، چشایی، شنیداری
- اضطراب و تحریک شدید
- توهم زدن
- افزایش ضربان قلب و فشار خون
- استفراغ
- گیجی
باربیتورات‌ها، بنزودیازپین‌ها و خواب آورها
این مواد ضد افسردگی سیستم عصبی مرکزی هستند که اکثراً برای داشتن احساس آرامش، تمایل به فراموش کردن و کنترل استرس استفاده می‌شوند.
علائم استفاده اخیر از باربیتورات‌ها، بنزودیازپین‌ها و خواب آورها
- خواب آلودگی
- لکنت زبان
- تحریک پذیری و تغییرات خلق و خو
- عدم تمرکز
- حرکات غیر ارادی چشم‌ها
- تنفس کند و کاهش فشار خون
- سرگیجه
- سقوط یا تصادف
کوکائین، مت و سایر محرک‌ها
که برای تقویت انرژی، بهبود عملکرد در مدرسه و سرکار و کاهش وزن مورد استفاده قرار می‌گیرند.
علائم استفاده اخیر از کوکائین، مت و سایر محرک‌ها
- احساس نشاط و اعتماد به نفس بیش از حد
- افزایش انرژی
- افزایش هوشیاری
- پرخاشگری
- گیجی و توهم زدن
- اضطراب و تحریک پذیری
- حالت تهوع و استفراغ و کاهش وزن
- احتقان بینی
- زخم دهان و لثه و پوسیدگی دندان
- بی خوابی
- افسردگی
داروهای باشگاهی
که معمولاً در کلوپ‌ها و مهمانی‌ها استفاده می‌شوند مانند اکستازی، گاما هیدروکسی بوتیریک اسید، مولتی فلونیترازپام و کتامین این داروها از یک دسته نیستند اما خطرات و تأثیرات مشابه و طولانی مدتی دارند. علائم استفاده از گاما هیدروکسی و فلونیترازپام شامل شل شدن عضلات، گیجی، از دست دادن حافظه و حمله جنسی هستند.
علائم استفاده از داروهای باشگاهی
- توهم زدن
- لرزش غیر ارادی
- لرز و تعریق
- گرفتگی عضلات و جمع شدن دندان‌ها
- شل شدن عضلات و مشکلات حرکتی
- از دست دادن حافظه
- کاهش هوشیاری
مواد توهم زا
استفاده از این نوع مواد، می‌تواند علائم مختلفی ایجاد کند.
علائم استفاده از مواد توهم زا
- کاهش درک
- تغییر سریع در احساسات
- ضربان قلب و فشار خون بالا
- لرزش
- تجربۀ دوباره از توهم در سال‌های بعد
- توهم زدن
- مشکل در صحبت کردن
- عدم تحمل صدای زیاد
- عدم احساس درد
- حرکات غیر ارادی چشم‌ها
- پرخاشگری و خشونت
- مشکلات حرکتی
- بعضی اوقات تشنج و کما
هنگام مصرف مواد مخدر چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر در مصرف مواد مخدر زیاده روی شده و مشکلاتی را به وجود آورده، فرد معتاد هرچه زودتر به پزشک مراجعه کند شانس او برای بهبودی طولانی مدت بیشتر است. حتی می‌تواند به پزشک متخصص بهداشت روان یا پزشکی که در زمینۀ داروی اعتیاد آگاه است یا متخصص روانپزشکی اعتیاد و مواد مخدر مراجعه کند. همچنین در مواردی مانند اینکه فرد معتاد نمی‌تواند مصرف مواد را ترک کند، با وجود صدماتی که مواد وارد می‌کند به استفاده از آن ادامه می‌دهد، مصرف مواد مخدر باعث رفتارهای ناامن مثل سوزن زدن و رابطهٔ جنسی محافظت نشده می‌شود باید به پزشک مراجعه کرد.
اگر شما یا یکی از اعضای خانواده مواد مخدر مصرف کرده باشید و دارای علائم زیر باشید باید به پزشک یا اورژانس مراجعه کنید:
- مصرف بیش از حد مواد
- عدم هوشیاری
- مشکل در تنفس
- تشنج
- علائم حمله قلبی مانند درد قفسه سینه
عوارض تغییر دهنده زندگی در اثر مصرف مواد مخدر
- ابتلا به بیماری واگیردار مانند ایدز که از طریق سوزن آلوده یا رابطه جنسی به فرد منتقل می‌شود.
- مشکلات جسمی: مشکلات روحی و جسمی کوتاه مدت و بلند مدت بسته به نوع مواد مصرفی
- افزایش خطر تصادف: افرادی که اعتیاد دارند بیشتر تحت تأثیر قرار گرفته و حین رانندگی کارهای خطرناک آنها باعث تصادف می‌شود.
- خودکشی کردن: افرادی که معتاد هستند بیشتر از سایرین در معرض خودکشی کردن هستند.
چرا گرایش به مواد مخدر وجود دارد؟
افرادی که به مواد مخدر اعتیاد دارند، تمایلی به درمان و ترک اعتیاد ندارند و ایجاد مشکلات آن را انکار می‌کنند. عوامل مختلفی در ایجاد اعتیاد به مواد مخدر نقش دارند که اصلی ترین عوامل آن عبارت اند از: محیط و ژنتیک.
- محیط: که شامل عوامل محیطی مانند باورها و نگرش‌های خانواده و قرار گرفتن در بین کسانی که فرد را به مصرف مواد مخدر تشویق می‌کنند در مصرف مواد مخدر نقش دارند.
- ژنتیک: وقتی که فردی شروع به استفاده از یک دارو می‌کند، تحت تأثیر صفات ارثی اعتیاد به وجود می‌آید و گسترش پیدا می‌کند که ممکن است سرعت پیشرفت بیماری را کم یا زیاد کند.
تغییر در رویکرد مغز در اثر مصرف مواد مخدر
اعتیاد جسمی زمانی اتفاق خواهد افتاد که استفاده زیاد از مواد مخدر باعث احساس لذت در مغز شود. مواد اعتیاد آور باعث تغییرات فیزیکی در سلول‌های عصبی خواهند شد. افراد مختلف در هر سن و جنسیتی با هر وضعیت اقتصادی ممکن است به مواد مخدر اعتیاد پیدا کنند که برخی از عوامل در سرعت اعتیاد نقش بسزایی دارند. در ادامه به برخی از این عوامل اشاره خواهد شد.
سابقه خانوادگی اعتیاد
اعتیاد می‌تواند ژنتیکی باشد و در برخی از خانواده‌ها بیشتر دیده شود. اگر یکی از اقوام مانند پدر، مادر، خواهر یا برادر به مواد مخدر یا الکل اعتیاد داشته باشند، افراد بیشتر در معرض خطر معتاد شدن هستند.
اختلال سلامت روان
اگر فردی دارای اختلالات روانی مانند افسردگی، کمبود توجه، بیش فعالی باشد، احتمال اعتیاد او به مواد مخدر بیشتر است که می‌تواند راهی دردناک برای مقابله با احساساتی مثل اضطراب، افسردگی و تنهایی باشد و ممکن است حتی این مشکلات را بدتر کند.
فشار همسالان
فشار همسالان عامل مهمی برای شروع استفاده از مواد مخدر است.
مصرف داروهای اعتیاد آور
بعضی از داروها مانند: داروهای مسکن افیونی ممکن است در مقایسه با سایر داروها سریع‌تر منجر به اعتیاد شوند و مصرف داروهای سبک می‌تواند شروع مسیر اعتیاد به مواد مخدر باشد.
با سلام ممنون از مطالب مفید تون لطفا از مواد مخدر شیشه و امفیتامین ها هم مقاله بنوسید