درمان خانگی کم خونی
کمخونی یا آنمی، وضعیتی است که در بدن به اندازه کافی گلبول قرمز یا هموگلوبین وجود ندارد. گلبولهای قرمز در بدن مسئول حمل اکسیژن به بافت‌های بدن هستند؛ بنابراین کمخونی می‌تواند منجر به خستگی، ضعف و سایر علائم شود. تغذیه مناسب برای بیماران مبتلا به کم خونی، یکی از راه‌های موثر برای مدیریت و درمان این بیماری است. در این مقاله از وبلاگ اسنپ دکتر به بررسی مواد غذایی مفید برای افزایش سطح آهن و سایر مواد مغذی مورد نیاز برای تولید گلبولهای قرمز پرداختهایم. آگاهی از رژیم غذایی حاوی آهن، می‌تواند به بهبود وضعیت سلامت مبتلایان به کم خونی و آنمی کمک کند. با این حال، اگر نشانه‌های کم خونی را در خود مشاهده می‌کنید، بهتر است از خود درمانی خودداری کنید و به پزشک مراجعه کنید.
دلایل بیماری کمخونی
علت‌های مختلفی برای وقوع بیماری کمخونی وجود دارد که برخی از شایع‌ترین آنها عبارتند از:
- کمبود آهن: کمبود آهن، شایع‌ترین علت کمخونی به شمار می‌آید. آهن برای تولید هموگلوبین، پروتئینی که اکسیژن را حمل می‌کند، بسیار ضروری است.
- بیماری‌های مزمن: برخی بیماری‌ها مانند بیماری‌های کلیوی، سرطان و بیماری‌های التهابی روده می‌توانند باعث ایجاد بیماری کمخونی شوند.
- اختلالات خونی: این نوع اختلالات مانند تالاسمی و کمخونی داسی‌شکل، از شایع‌ترین علت‌های ایجاد بیماری کمخونی هستند.
- از دست دادن خون: خروج خون از بدن در مواردی نظیر دوران قاعدگی، زخم، جراحت شدید و جراحی، می‌توانند عاملی برای ایجاد کمخونی در بدن باشند.
علائم شروع بیماری کمخونی
از شایع‌ترین علائم کمخونی می‌توان به خستگی و ضعف، رنگ‌پریدگی پوست، تنگی نفس، سرگیجه و سبکی سر اشاره کرد. همچنین تپش قلب، سردرد، درد قفسه سینه، مشکلات تمرکزی، خشک و شکننده‌شدن پوست، خشکی مو، شکستگی ناخن و زخم‌شدن اطراف دهان نیز از دیگر علائم این بیماری محسوب می‌شوند.
معمولا پزشکان برای تشخیص کمخونی، آزمایش خون را برای بررسی سطح هموگلوبین، تعداد گلبولهای قرمز و سایر پارامترهای خونی توصیه می‌کند.
برای درمان کم خونی چه بخوریم؟
همانطور که پیش‌تر به آن پرداختیم، تغذیه مناسب یکی از بهترین راه ها برای درمان بیماری کم خونی است. در ادامه تعدادی از موثرترین مواد غذایی در این زمینه را به شما معرفی می‌کنیم.
- گوشت قرمز: یکی از بهترین منابع آهن، گوشت قرمز است که به‌راحتی توسط بدن جذب می‌شود.
- ماهی و مرغ: حاوی آهن و سایر مواد مغذی ضروری هستند.
- سبزیجات دارای برگ سبز تیره: این نوع سبزیجات مانند اسفناج، کلم‌پیچ و بروکلی سرشار از آهن گیاهی هستند و دشمن کم خونی به‌شمار می‌آیند.
- حبوبات: لوبیا، نخود و عدس منابع خوبی از آهن و پروتئین هستند.
- آجیل و دانه‌ها: بادام، گردو، کنجد و تخم کتان، مقدار زیادی آهن و سایر مواد مغذی دارند.
- میوه‌های خشک: کشمش، انجیر و آلو حاوی فیبر هستند که در درمان کمخونی بسیار موثر است و به‌عنوان تغذیه‌ای مناسب برای درمان کم خونی شناخته می‌شوند.
- منابع گیاهی حاوی ویتامین سی: نارنگی، بروکلی، گریپ فروت، کیوی، سبزیجات برگی، خربزه، پرتقال، فلفل دلمه‌ای، توت فرنگی و گوجه از منابع غنی از ویتامین سی هستند و می‌توانند میزان جذب آهن از مواد غذایی را افزایش دهند.
غذاهای مضر برای کم خونی
تغذیه مناسب نقش مهمی در درمان و پیشگیری از کمخونی دارد. برخی از غذاها به‌دلیل تداخل در جذب آهن، روند بهبودی را کند می‌کنند. گزینه‌های زیر از غذاها یا عادت‌هایی هستند که از جذب آهن جلوگیری می‌کنند و موجب ایجاد کمخونی می‌شوند:
- مصرف اشتباه غذاهای حاوی تانن: تانن‌ها ترکیباتی هستند که در چای و قهوه یافت می‌شوند. این ترکیبات با آهن تداخل و از جذب آن جلوگیری می‌کنند. بنابراین بهتر است بین مصرف غذاهای حاوی آهن و این مواد غذایی حداقل ۲ ساعت فاصله بیندازید.
- مصرف نادرست لبنیات: کلسیم موجود در لبنیات با آهن رقابت و از جذب آن جلوگیری می‌کند. بهتر است مصرف لبنیات را حداقل ۲ ساعت قبل یا بعد از مصرف خوراکی‌های حاوی آهن انجام دهید.
- نوشابه‌های گازدار: اسید فسفریک موجود در نوشابه‌های گازدار با آهن ترکیب می‌شود و از جذب آن جلوگیری می‌کند.
درمان کم خونی شدید در بانوان
عارضه کم خونی در زنان، به‌دلیل کمبود آهن، ویتامین B12 یا اسید فولیک رخ می‌دهد. این عارضه با علائمی مانند خستگی مفرط، تنگی نفس، رنگ‌پریدگی و ضعف عضلات همراه است. ازآنجایی‌که زنان عادت ماهیانه می‌شوند و خون زیادی از آنها می‌رود، باید علاوه‌بر مصرف غذاهای مفید از موارد زیر هم استفاده کنند:
- قرص آهن،
- مکمل‌های ویتامین B12
- فولیک اسید
درمان خانگی کم خونی
کمخونی مشکل شایعی است که افراد زیادی در جامعه دچار آن هستند. خوشبختانه، علاوه‌بر درمان‌های پزشکی، برخی راهکارهای طبیعی نیز می‌توانند به بهبود کمخونی کمک کنند. در ادامه برخی از گیاهان دارویی و نوشیدنی‌های خانگی موثر در درمان کم خونی را به شما معرفی می‌کنیم.
- دمنوش گزنه: گزنه حاوی مقدار زیادی آهن و ویتامین C است و به‌عنوان تقویت‌کننده خون شناخته می‌شود.
- گیاه شنبلیله: شنبلیله موجب افزایش تولید گلبولهای قرمز خون می‌شود.
- عسل: عسل به‌دلیل داشتن آهن و سایر مواد مغذی، برای درمان کمخونی مفید است.
- انار: انار میوه‌ای سرشار از آهن و آنتی‌اکسیدان است که به بهبود کمخونی کمک می‌کند.
- آب‌چغندر: آب چغندر حاوی نیترات است که در افزایش سطح اکسیژن خون تاثیر می‌گذارد.
- آب‌هویج: هویج حاوی بتاکاروتن است که در بدن به ویتامین A تبدیل می‌شود. این ماده نقش بسیار موثری در تولید گلبولهای قرمز خون دارد و نوشیدنی مفیدی برای کم خونی به حساب می‌آید.
- آلو خشک: آلو خشک منبع خوبی از آهن و پتاسیم است که به بهبود کمخونی کمک می‌کند.
- جگر: جگر و به‌طور کلی ماهیچه‌های داخلی حیوانات از منابع غنی از آهن هستند. جگر حاوی میزان بالایی از فولات است و می‌تواند به تامین آهن کمک کند. همچنین از سایر ارگان‌های داخلی غنی از آهن می‌توان به دل، کلیه و زبان گوسفند و گاو اشاره کرد.
نقش صبحانه در درمان کم خونی
کمخونی یکی از مشکلاتی است که بسیاری از افراد با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند. خوشبختانه با داشتن رژیم غذایی متعادل و انتخاب درست مواد غذایی می‌توان به بهبود این مشکل کمک کرد. یکی از بهترین راه‌های درمان کم خونی با رژیم غذایی مناسب، خوردن صبحانه است. در ادامه با مزیت‌‌های صبحانه در درمان کم خونی آشنا می‌شویم.
- تامین انرژی اولیه بدن
- جلوگیری از افت قند خون
- جذب آهن
بهترین صبحانه برای کم خونی
در این مطلب شما را با مهم‌ترین و بهترین وعده غذایی برای کم خونی آشنا کردیم. در ادامه به ۴ صبحانه که به کاهش کم خونی کمک می‌کنند، اشاره می‌کنیم.
- غلات غنی‌شده با آهن: غلات صبحانه‌ای که با آهن غنی شده‌اند، انتخابی عالی برای شروع روز هستند. می‌توانید آنها را با شیربادام و میوه‌های تازه میل کنید.
- تخم‌مرغ و سبزیجات: تخم‌مرغ منبع خوبی از پروتئین و آهن است. همراه کردن آن با سبزیجاتی مانند اسفناج یا کلم، میزان آهن دریافتی را افزایش می‌دهد.
- عدسی و نان سنگک: عدسی منبع گیاهی مفید و غنی‌شده با آهن است. مصرف عدسی در صبحانه همراه با نان سنگک، انتخابی عالی خواهد بود.
- ارده و شیره انگور: ارده و شیره انگور هر دو سرشار از آهن هستند. ترکیب این دو ماده غذایی، صبحانه‌ای سنتی و مقوی برای افراد کم‌خون به حساب می‌آید.
در آخر
با رعایت نکات تغذیه‌ای و مصرف غذاهای مناسب، می‌توانید به‌طور موثر با کمخونی مقابله کنید. همچنین بهتر است از مصرف غذاهایی که مانع جذب آهن می‌شوند، بپرهیزید. شما می‌توانید برای درمان بیماری کم خونی خود یا اعضای خانواده‌تان از مشاوره پزشکی آنلاین و تلفنی اسنپ‌دکتر بهره‌مند شوید.
