آیا افتادگی رحم میتواند خطرناک باشد؟
آیا از افتادگی رحم رنج میبرید؟ احساس سنگینی در لگن، مشکل در دفع ادرار و مدفوع و درد هنگام رابطه جنسی از علائم شایع این بیماری است.
خوشبختانه، با پیشرفت علم پزشکی، درمانهای موثری برای افتادگی رحم وجود دارد. اما تشخیص دقیق و انتخاب بهترین روش درمانی، نیازمند مراجعه به پزشک متخصص زنان به صورت حضوری یا آنلاین است.
ویزیت آنلاین، علاوه بر صرفهجویی در وقت و هزینه، به شما این امکان را میدهد تا در هر زمان و مکانی، با پزشک خود مشورت کنید و از مشاوره تخصصی بهرهمند شوید.
افتادگی رحم چیست؟
افتادگی رحم (Uterine Prolapse) یا پرولاپس، وضعیتی است که در آن رحم از جایگاه طبیعی خود در لگن خارج میشود و به سمت واژن حرکت میکند یا حتی از آن بیرون میزند. این مشکل معمولا به دلیل ضعیف شدن عضلات و بافتهای نگهدارنده رحم رخ میدهد و با علائمی همچون احساس سنگینی در لگن، فشار بر مثانه و روده و درد هنگام رابطه جنسی همراه است.
زنان یائسه و زنانی که زایمانهای طبیعی متعدد داشتهاند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به افتادگی رحم هستند. اگر افتادگی رحم باعث ناراحتی یا اختلال در زندگی روزمره شما شده است، باید به پزشک مراجعه کنید.
مراحل افتادگی رحم
پزشکان برای طبقهبندی افتادگی رحم از یک سیستم استفاده میکنند. مراحل افتادگی رحم به شرح زیر است:
درجه ۱: رحم در قسمت بالایی واژن قرار میگیرد.
درجه ۲: رحم در دهانه واژن قرار میگیرد.
درجه ۳: دهانه رحم از واژن بیرون میزند.
درجه ۴: کل رحم از واژن خارج میشود.
دلایل افتادگی رحم
افتادگی رحم در اصل به دلیل ضعیف شدن عضلات و بافتهای حمایتی لگن رخ میدهد. عواملی که میتوانند باعث این ضعف شوند عبارتند از:
زایمان طبیعی: زایمان طبیعی، بهویژه زایمانهای متعدد، طولانی، دشوار یا زایمان نوزادان درشت، میتواند به عضلات کف لگن آسیب برساند.
یائسگی: کاهش سطح هورمون استروژن در دوران یائسگی، قدرت و الاستیسیته بافتهای حمایتی رحم را کاهش میدهد.
افزایش سن: با افزایش سن، عضلات و بافتهای بدن به طور طبیعی ضعیفتر میشوند.
فشار مداوم بر عضلات لگن: شرایطی مانند یبوست مزمن، چاقی، سرفههای شدید و مزمن و بلند کردن اجسام سنگین، با وارد کردن فشار مداوم بر عضلات کف لگن، میتوانند به افتادگی رحم منجر شوند.
زایمان اول در سن بالا: زنانی که در سنین بالاتر اولین فرزند خود را به دنیا میآورند، بیشتر در معرض خطر افتادگی رحم هستند.
تومورهای لگن: در موارد نادر، وجود تومور در لگن به افتادگی رحم منجر میشود.
علائم افتادگی رحم
افتادگی خفیف رحم معمولا با هیچ علامتی همراه نیست. اما در موارد متوسط تا شدید، ممکن است علائم زیر را تجربه کنید:
احساس بیرونزدگی: ممکن است تودهای را در واژن خود احساس کنید یا ببینید.
سنگینی لگن: احساس سنگینی یا کشیدگی در ناحیه لگن بسیار رایج است.
مشکلات ادراری: ممکن است در تخلیه کامل مثانه دچار مشکل شوید یا دچار بیاختیاری ادرار، بهخصوص هنگام سرفه یا ورزش، شوید.
مشکل در اجابت مزاج: ممکن است در دفع مدفوع دچار مشکل شوید و نیاز به زور زدن داشته باشید.
احساس فشار یا سنگینی در لگن یا واژن: بسیاری از زنان مبتلا به افتادگی رحم، احساس فشار یا سنگینی در ناحیه لگن یا واژن را توصیف میکنند.
سایش بافت: ممکن است احساس کنید بافت واژینال به لباستان ساییده میشود.
درد لگن یا کمر: ممکن است احساس درد یا ناراحتی در ناحیه لگن یا کمر داشته باشید.
مشکلات در رابطه جنسی: افتادگی رحم میتواند باعث درد یا ناراحتی در هنگام رابطه جنسی شود و لذت جنسی را کاهش دهد.
عفونتهای مکرر مثانه: افتادگی رحم میتواند خطر ابتلا به عفونتهای ادراری را افزایش دهد.
خونریزی واژینال: خونریزی غیر طبیعی واژینال از دیگر علائم احتمالی است.
افزایش ترشحات واژینال: برخی از زنان مبتلا به افتادگی رحم، افزایش ترشحات واژینال را تجربه میکنند.
علائم افتادگی رحم معمولا با ایستادن یا نشستن طولانیمدت بدتر میشود. همچنین، فعالیتهای فیزیکی مانند ورزش یا بلند کردن اجسام سنگین میتواند باعث تشدید علائم شود.
آیا افتادگی رحم میتواند خطرناک باشد؟
افتادگی رحم به طور مستقیم زندگی فرد را تهدید نمیکند. بااینحال، میتواند عواقب روانی و جسمی قابل توجهی داشته باشد. از جمله این عواقب میتوان به احساس بد نسبت به بدن، کاهش عزت نفس، اضطراب، افسردگی، ناراحتیهای فیزیکی، بیاختیاری مدفوع یا ادرار و محدودیت در روابط جنسی اشاره کرد.
پیشگیری از افتادگی رحم
برای کاهش خطر ابتلا به افتادگی رحم، میتوانید اقدامات زیر را انجام دهید:
کنترل یبوست: زور زدن برای دفع مدفوع میتواند عضلات لگن را ضعیف کند. مصرف مایعات کافی و غذاهای پر فیبر مانند میوهها، سبزیجات، حبوبات و غلات کامل به نرم شدن مدفوع و جلوگیری از زور زدن هنگام اجابت مزاج کمک میکند.
پرهیز از بلند کردن اجسام سنگین: از بلند کردن اجسام سنگین بپرهیزید و در صورت بلند کردن اجسام، از عضلات پاهای خود استفاده کنید، نه کمرتان.
کنترل سرفه: اگر سرفه مزمن دارید، به پزشک مراجعه کنید. ترک سیگار نیز میتواند به کاهش سرفه کمک کند.
کنترل وزن: جلوگیری از افزایش وزن بیش از حد، به کاهش فشار بر روی عضلات کف لگن کمک میکند.
تشخیص افتادگی رحم
برای تشخیص افتادگی رحم، پزشک ابتدا معاینه لگن انجام میدهد، یعنی با فشار دادن پایین شکم و بررسی واژن، میزان افتادگی رحم را بررسی میکند. همچنین، ممکن است از شما بخواهد عضلات لگنتان را سفت کنید تا بتواند قدرت این عضلات را ارزیابی کند.
علاوه بر معاینه فیزیکی، احتمال دارد پزشک از شما بخواهد پرسشنامهای را پر کنید تا اطلاعات بیشتری در مورد علائم و تاثیر افتادگی رحم بر زندگی روزمرهتان به دست آورد.
اگر بیاختیاری شدید ادرار دارید، ممکن است آزمایشهای دیگری مانند نوار مثانه (تست اورودینامیک) برای بررسی عملکرد مثانه نیز انجام شود.
درمان افتادگی رحم
انتخاب روش درمان افتادگی رحم، به عواملی مانند سن بیمار، شدت علائم، وجود بیماریهای زمینهای، تمایل به بارداری در آینده و سبک زندگی فرد بستگی دارد. رایجترین روشها، شامل موارد زیر میشود:
-
روشهای درمانی غیر جراحی
اقدامات خود مراقبتی: کاهش وزن، درمان یبوست و انجام تمرینات کگل برای تقویت عضلات کف لگن، میتوانند به کاهش علائم و جلوگیری از پیشرفت بیماری کمک کنند. تمرینات کگل، شامل منقبض کردن، نگهداشتن و سپس شل کردن عضلات کف لگن است.
پساری واژینال: پساری واژینال وسیلهای نرم و انعطافپذیر است که به منظور نگه داشتن اندامهای لگنی مانند مثانه، رحم و روده، داخل واژن قرار میگیرد. این وسیله از افتادگی این اندامها به داخل واژن جلوگیری میکند.
-
روشهای درمانی جراحی
هیستروپکسی: این جراحی برای ثابت نگه داشتن رحم در جای خود انجام میشود. اگر قصد بارداری مجدد دارید، هیستروپکسی گزینه مناسبی است.
تقویت ساختارهای کف لگن: در این روش، با استفاده از بخیه، عضلات و بافتهای ضعیف کف لگن تقویت میشوند.
هیسترکتومی: زهدانبرداری یا برداشتن رحم، برای موارد شدید افتادگی رحم و زمانی که بیمار تمایلی به بارداری مجدد ندارد، توصیه میشود.
کولپوکلیزیس: این جراحی برای بستن کانال واژن انجام میشود و برای افرادی که تمایلی به رابطه جنسی از طریق واژن ندارند، مناسب است.
مشگذاری: در این روش، یک تکه مش مصنوعی برای حمایت از بافتهای واژینال قرار داده میشود.
مراجعه به پزشک برای درمان افتادگی رحم را جدی بگیرید
اگر علائم افتادگی رحم، آزارتان میدهد و مانع انجام فعالیتهای روزمرهتان شده است حتما برای مشورت با پزشک اقدام کنید. با مراجعه بهموقع و پیروی از توصیههای پزشک، میتوانید بهسرعت به زندگی عادی خود بازگردید.
پزشکان با بهرهگیری از جدیدترین روشهای تشخیصی و درمانی، بهترین گزینه را برای درمان شما انتخاب خواهند کرد. برای شروع مسیر تشخیص درمان میتوانید از خدمات ویزیت آنلاین نیز بهرهمند شوید و از طریق اسنپدکتر، با پزشکان و متخصصان مشاوره آنلاین دریافت کنید.