معرفی دارو: اورلیستات
اورلیستات (Orlistat) داروی کمکی است که برای کاهش وزن استفاده میشود. یکی از دلایل چاقی جذب بیش از اندازه چربیهای دریافتی است. اورلیستات باعث میشود که حدود یک سوم از این چربیها جذب بدن نشوند. مکانیسم عمل آن نیز به این شکل است که بر روی آنزیمهای که باعث هضم چربی میشوند، اثر میگذارند. در این مطلب از وبلاگ اسنپدکتر به معرفی این دارو، موارد استفاده و عوارض جانبی آن پرداختهایم.
موارد استفاده اورلیستات
اورلیستات برای درمان چاقی تجویز میشوند. این دارو بدون تجویز دکتر و نسخه قابل تهیه نیست. همچنین لازم به ذکر است که باید آن را همراه با رژیم غذایی مخصوص و ورزش مصرف کرد. مصرف اورلیستات به تنهایی ممکن است خطرناک باشد و باعث کاهش وزن چشمگیری نشود. اورلیستات معمولاً زمانی توسط پزشک تجویز میشود که شاخص توده بدنی فرد بالاتر از 28 باشد.
عوارض جانبی اورلیستات
اورلیستات مانند هر داروی شیمیایی دیگری ممکن است عوارضی به همراه داشته باشد. این عوارض ممکن است هیچ وقت خودشان را نشان ندهند. همچنین میزان درگیری با آنها در افراد مختلف متفاوت است. در ادامه برخی از این عوارض جانبی را نام بردهایم:
- سردرد
- سرگیجه
- خشکی پوست
- ادم پا
- خستگی
- اضطراب
- اختلال خواب
- کاهش قند خون
- اختلال در قاعدگی
- درد شکمی و نفخ
- ترشحات روغنی از مقعد
- حرکات مداوم روده
- مدفوع چرب
- کمردرد و پا درد
- گازهای روده به همراه ترشح
موارد احتیاط مصرف اورلیستات
در صورتی که باردار و یا در حال شیردهی هستید پیش از مصرف این دارو به پزشک خود اطلاع دهید. زیرا که ممکن است این دارو از طریق مادر به جنین یا از طریق شیر به نوزاد منتقل شود. همچنین در صورت پرخوری عصبی، کاهش اشتهای شدید، ایجاد آلرژی مانند خارش و حساسیت و یا سابقه بیماریهایی مربوط به سیستم گوارشی، عدم هضم غذا، مشکلات معده، کلیه و دیگر بیماریهایی زمینهای یا سابقه پیوند اعضا حتماً پیش از مصرف این دارو با پزشک مشورت کنید.
به هیچ وجه این دارو را بدون توصیه پزشک استفاده نکنید. زیرا که این قرص به دلیل دفع چربیها، ویتامینهای حل شده در چربی را نیز دفع میکند. در نتیجه باید در کنار آن از مولتیویتامینها نیز استفاده شود. میزان مصرف یا طول دوره درمان را از مقادیر تجویز شده بیشتر نکنید. زیرا که این کار سبب افزایش سرعت درمان نمیشود و فقط ریسک ابتلا به عوارض جانبی را افزایش خواهد داد.
لازم به ذکر است اگر مبتلا به دیابت هستید، کاهش وزن میتواند منجر به کنترل قند خون شود. قند خون خود را مرتباً کنترل کنید و پزشک را در جریان نتایج قرار دهید. ممکن است نیاز به تغییر داروهای دیابت، برنامه غذایی و رژیم غذایی خود داشته باشید.
تداخلات دارویی اورلیستات
اورلیستات ممکن است اثر بعضی داروها دیگر را تشدید و خنثی کند یا باعث کاهش تاثیر داروهای دیگر شود. به همین دلیل پیش از مصرف این دارو، باید لیست داروهای دیگری که مصرف میکنید را در اختیار پزشک خود قرار دهید. داروهایی که اورلیستات باعث کاهش اثر آنها میشود شامل:
- آمیودارون، داروهای ضد صرع
- داروهای ضد رتروویروسها
- سیکلوسپورین
- لووتیروکسین
- مولتی ویتامین/ فلوراید (حاوی ویتامینهای A، D و E)
- مولتی ویتامین/ مینرال (حاوی ویتامین های A، D، E، K، فولات و آهن)
- مولتی ویتامین/ مینرال (حاوی ویتامینهای A، E و بدون آهن)
- پاریکلسیتول،
- پروپافنون
- سینگلید
- تریهپتانیون
- آنالوگهای ویتامین (D)
- ویتامینهای محلول در چربی
اورلیستات همچنین اثر داروها و ویتامینهایی مانند آنتاگونیستهای ویتامین (K) را افزایش میدهد.
علائم اوردوز اورلیستات
در صورت مصرف بیرویه اورلیستات مانند هر داروی دیگری ممکن است باعث اوردوز شود و خطرات زیادی به دنبال داشته باشد. بنابراین در صورتی که این دارو بیش از اندازه مصرف شد سریعا به اورژانس مراجعه کنید. علائم اوردوز با اورلیستات میتواند تحرکات شدید روده و اختلال در سیستم گوارشی باشد.
فراموش کردن مصرف دارو
اورلیستات بنا به تشخیص پزشک برای شما تجویز شده و باید طبق برنامه خاصی مصرف میشود. این دارو را معمولاً سه بار در روز و همراه با غذا مصرف میکنند. در صورتی که از برنامه مصرف دارو عقب ماندهاید بهتر است زمانی که متوجه شدید دارو را مصرف کنید. اما در صورتی که به نوبت بعدی استفاده از دارو نزدیکتر است، دیگر طبق برنامه عمل کنید و دوز قبلی را استفاده نکنید.
لازم به ذکر است که در صورت فراموشی اصلاً دوز دارو را دوبرابر نکنید.
نحوه نگهداری اورلیستات
قرص اورلیستات را در بستهبندی خودش در دمایی زیر 30 درجه سانتیگراد نگهداری کنید. همچنین این قرص را از دسترس اطفال و حیوانات خانگی دور نگه دارید. زیرا که مصرف بیرویه این دارو خطرات بسیاری به دنبال خواهد داشت.
قرص اورلیستات به صورت کپسول خوراکی عرضه شده و در داروخانهها همراه با نسخه یافت میشود. توجه داشته باشید که این قرص را بدون نسخه پزشک نمیتوانید تهیه کنید.
جمعبندی
در آخر لازم است بدانید که حتماً دستورالعملهای پزشک خود را در مورد هرگونه محدودیت در غذا، نوشیدنی یا فعالیت بدنی اعمال کنید. همانطور که گفته شد باید همراه با مصرف این قرص از برنامه غذایی خاصی استفاده کرده و همراه با آن ورزش کنید. نکته دیگری که باید به آن توجه شود آن است که هنگام استفاده از اورلیستات سعی کنید میزان چربی مصرفی را در سه وعده خود تقسیم کنید تا در دفع آن نیز مشکلی پیش نیاید.