روشهای جدید درمان آلزایمر چیست؟
آلزایمر، بیماری است که بهصوت تدریجی حافظه و تواناییهای شناختی افراد را تحتتاثیر قرار میدهد. با افزایش طول عمر جمعیت جهان، شیوع این بیماری نیز رو به افزایش است. به همین دلیل، یافتن راههای موثر برای درمان و پیشگیری از آن، اهمیت ویژهای دارد. پیشرفتهای جدیدی در زمینه درمان شکل گرفته که افراد زیادی را امیدوار کرده است. در این مقاله به بررسی آخرین دستاوردهای علمی در زمینه درمان جدید آلزایمر، چالشهای موجود و چشمانداز آینده این بیماری میپردازیم.
علت وقوع بیماری آلزایمر چیست؟
علت دقیق آلزایمر هنوز بهطور کامل شناخته نشده است، اما عوامل متعددی در بروز این بیماری نقش دارند که برخی از آنها عبارتند از:
- عوامل ژنتیکی: برخی جهشهای ژنی با افزایش خطر ابتلا به آلزایمر مرتبط هستند.
- عوامل محیطی: عوامل محیطی مانند ضربه به سر، برخی عفونتها و سبک زندگی ناسالم نیز میتواند در بروز بیماری نقش داشته باشند.
- افزایش سن: افزایش سن، احتمال خطر ابتلا به آلزایمر را افزایش میدهد. اغلب بیمارانی که به این بیماری مبتلا شدهاند، در سنین بالا هستند.
علائم بیماری آلزایمر
علائم این بیماری بهتدریج و بهصورت پیشرونده ظاهر میشود و شدت آنها با پیشرفت بیماری افزایش پیدا میکند. برخی از شایعترین علائم آلزایمر عبارتند از:
اختلال حافظه و فراموشی
اختلال در حافظه و فراموشی یکی از اولین و بارزترین علائم آلزایمر است. فراموش کردن خاطرات و اتفاقات اخیر، نام افراد یا اشیاء و مشکل در یادآوری قرار ملاقاتها از جمله این اختلالات هستند.
اختلال در زبان و گفتار
فرد ممکن است برای یافتن کلمه مناسب برای بیان منظور خود مشکل داشته باشد یا کلمات را اشتباه بهکار ببرد.
مشکل در تفکر و قضاوت
تصمیمگیریهای ضعیف، مشکلات در حل مسائل و کاهش توانایی در برنامهریزی از دیگر علائم هستند.
اختلال در جهتیابی
فرد مبتلا به آلزایمر ممکن است در مکانهای آشنا گم شود یا راه بازگشت به خانه را پیدا نکند.
تغییرات رفتاری
تحریکپذیری، اضطراب، افسردگی یا بیتفاوتی از جمله تغییرات خلقی هستند که در افراد مبتلا به آلزایمر میتوان مشاهده کرد.
چشمانداز آینده برای درمان بیماری آلزایمر
با وجود چالشها، امید است با تلاشهای متخصصان، دولت و جامعه، وضعیت درمان آلزایمر در ایران بهبود یابد. محققان در سراسر جهان بهدنبال یافتن درمانهای جدید آلزایمر هستند. استفاده ترکیبی از داروها و تغییر سبک زندگی ممکن است به بهبود نتایج درمان کمک کند. ناگفته نماند شناسایی خطر و پیشگیری از بروز بیماری هم، یکی از مهمترین راهکارها برای مقابله با آلزایمر است.
در زمینه درمان بیماری آلزایمر چه راهکارهایی پیشنهاد میکنیم؟
- مشاوره با پزشک: در صورت مشاهده هرگونه علائم زوال عقل، حتما با پزشک خود مشورت کنید.
- تغذیه سالم: مصرف میوهها، سبزیجات، ماهی و انواع مغزها میتواند به سلامت مغز کمک بسیار زیادی کند.
- فعالیت بدنی: ورزش منظم، بهویژه ورزشهای هوازی، برای سلامت مغز بسیار مفیدند.
- تحریک ذهنی: یادگیری مهارتهای جدید، حل پازل و خواندن کتاب میتواند به تقویت مغز کمک کند.
- روابط اجتماعی: حفظ روابط اجتماعی قوی، به ویژه در دوران سالمندی جهت جلوگیری از آلزایمر بسیار موثر است.
درمان جدید آلزایمر در ایران
درمان آلزایمر در ایران با چالشهای متعددی روبهرو است که برخی از آنها عبارتند از:
- دسترسی محدود به داروهای جدید: متاسفانه برخی از داروهای جدید و موثر برای درمان آلزایمر در ایران، بهدلیل هزینه بالا و محدودیتهای واردات، در دسترس بیماران ایرانی نیستند.
- کمبود متخصصان و آگاهی عمومی پایین: تعداد متخصصان مغز و اعصاب و روانپزشکان متخصص در زمینه آلزایمر در ایران کافی نیست. از سوی دیگر بسیاری از مردم در مورد علائم اولیه آلزایمر و اهمیت تشخیص زودهنگام آن آگاهی ندارند.
داروهای جدید درمان آلزایمر
در سالهای اخیر، چندین داروی جدید برای درمان آلزایمر مورد تایید سازمان غذا و داروی آمریکا (FAD) قرار گرفته است. این داروها با هدف کاهش سرعت پیشرفت بیماری و بهبود کیفیت زندگی بیماران طراحی شدهاند. داروهای جدید با هدف قرار دادن پروتئینهای آمیلوئید و تاو که در ایجاد پلاکهای مغزی در بیماری آلزایمر نقش دارند، عمل میکنند.
اگرچه این داروها میتوانند تا حد زیادی روند پیشرفت بیماری را کند کنند، اما درمان قطعی برای آلزایمر محسوب نمیشوند. همچنین برخی از داروها علاوهبر هزینه بالا، با عوارضی نظیر ورم و خونریزی همراهند.
داروی leqembi
لکمبی یا leqembi یکی از جدیدترین و امیدوارکنندهترین داروهای درمان آلزایمر محسوب میشود. این دارو توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FAD) تایید شده است. لکمبی با هدف قرار دادن پروتئین آمیلوئید که در تشکیل پلاکهای مغزی نقش دارد، به کند کردن روند پیشرفت این بیماری کمک میکند.
داروی Donanemab
دونانماب یا Donanemab، یکی دیگر از درمانهای جدید بیماری آلزایمر به حساب میآید. این دارو نیز مانند لکمبی، یک آنتیبادی مونوکلونال به شمار میآید که برای هدف قراردادن پروتئین آمیلوئید طراحی میشود. دونانماب نیز در مطالعات بالینی نتایج امیدوارکنندهای را نشان داده است.
داروهای مبتنی بر تاو
داروهای مبتنی بر تاو، از دیگر روشهای جدید درمان آلزایمر است. علاوهبر پروتئین آمیلوئید، پروتئین تاو نیز در ایجاد آلزایمر نقش مهمی دارد. محققان نیز درحال توسعه داروهایی هستند که بهطور مستقیم بر پروتئین تاو تاثیر میگذارند و از تجمع آن در مغز جلوگیری میکنند.
کلام پایانی
در این مقاله کوشیدیم شما را با اخبار جدید و چشمانداز مربوط به این بیماری آشنا کنیم. درمان جدید آلزایمر این امید را به جامعه بخشیده است که در آیندهای نزدیک شاهد پیشرفتهای چشمگیری در زمینه درمان و پیشگیری فراموشی باشیم.