ماموپلاستی چیست؟ انواع روش‌های جراحی و راه‌های جلوگیری از عوارض
سینه‌های بیش از حد بزرگ یا کوچک ممکن است باعث استرس و کمبود اعتماد به نفس برای بسیاری از افراد شود. اندازه و سایز پستان‌ها و حتی فرم و میزان افتادگی آنها می‌تواند فرد را دچار کمردرد و گردن درد کند یا حتی روی توانایی او برای شرکت در برنامه‌های ورزشی و سایر فعالیت‌های بدنی تاثیر منفی بگذارد. این روزها بسیاری از افراد می‌خواهند با یک جراحی ماموپلاستی به اندازه و شکل دلخواه سینه دست پیدا کنند تا هم لباس‌هایی که دوست دارند را بپوشند و هم سلامت فیزیکی بهتری پیدا کنند. در این مقاله انواع روش‌های جراحی ماموپلاستی و نکاتی درباره بهبودی سریع‌تر بعد از عمل و جلوگیری از عوارض در اختیار شما قرار داده شده تا اگر به فکر انجام این جراحی زیبایی هستید با اطلاعات دقیق‌تری تصمیم بگیرید.
ماموپلاستی چیست؟
جراحی ماموپلاستی (Mammoplasty) گروهی از روش‌های جراحی است که هدف آن تغییر سایز یا تغییر شکل ظاهری پستان‌ها است. دو نوع اصلی ماموپلاستی وجود دارد:
- ماموپلاستی بزرگ‌کننده که برای افزایش سایز، تغییر شکل یا تغییر بافت پستان‌ها انجام می‌شود. این جراحی معمولا شامل کاشت ایمپلنت (پروتز) در پستان یا انتقال چربی برای افزایش اندازه سینه می‌شود. این جراحی می‌تواند حجم از دست رفته پستان‌ها پس از کاهش وزن یا بارداری را بازگرداند، شکل گردتری به پستان بدهد یا عدم تقارن اندازه سینه‌ها را از بین ببرد.
- ماموپلاستی کوچککننده که برای کاهش سایز، تغییر شکل یا تغییر بافت سینه‌ها انجام می‌شود. جراحی کوچک کردن پستان معمولا شامل برداشتن چربی، پوست و سایر بافت‌ها برای کاهش سایز و اندازه سینه‌هاست. در واقع این عمل یک روش جراحی زیبایی است که هدف آن کاهش سایز و اندازه پستانهای بزرگ و رفع افتادگی آن‌هاست. هدف از این جراحی هم رسیدن به اندازه و شکل دلخواه و راحت‌تر سینه برای بیمار است.
انواع روش‌های جراحی ماموپلاستی
در جراحی ماموپلاستی کوچککننده جراح از طریق برش و لیپوساکشن اقدام به از بین بردن چربی اضافی پستان و کاهش سایز و اندازه آن میکند. بسته به شکل و اندازه سینه‌ها و مقدار بافتی که باید برداشته شود، روش مورد استفاده برای کاهش اندازه پستان‌ها می‌تواند متفاوت باشد:
- لیپوساکشن (Liposuction)
در این روش جراح بریدگی‌های کوچکی در پوست ایجاد میکند و یک لوله نازک متصل به یک خلاء که چربی و مایعات را از پستان می‌کشد، وارد سینه میکند. این روش معمولا برای کاهش‌های کوچک و افرادی که پوستشان به‌راحتی و بدون مشکل به جای خود باز می‌گردد، استفاده می‌شود. از نکات مثبت این روش این است که جای زخم یا اسکار کمتری نسبت به سایر تکنیک‌های جراحی باقی می‌گذارد.
- عمودی یا آبنبات چوبی (Vertical or lollipop)
این روش برای کوچک کردن پستانهای متوسط و افتادگی قابل مشاهده بهترین نتیجه را می‌دهد. برای این روش پزشک در حین عمل جراحی برش‌های دایره‌ای در اطراف نوک پستان و سپس یک برش مستقیم تا چین زیر سینه ایجاد میکند. سپس بافت و چربی اضافی را برداشته، سینه را تغییر شکل داده و بالاتر می‌برد. علت نام‌گذاری این روش هم است که جای زخم ایجاد شده ممکن است شبیه آبنبات چوبی باشد.
- T معکوس یا لنگر
این نوع جراحی (که به آن برش وایز نیز گفته می‌شود) برای کاهش سایز سینه‌های بزرگ و افرادی که افتادگی یا ناهمواری زیادی دارند بهترین گزینه است. در این روش جراح برش‌هایی را در اطراف لبه آرئول (هاله پستان) ایجاد میکند (مستقیماً از آرئول به سمت چین سینه و به صورت افقی در امتداد چین زیر سینه) و بافت اضافی را حذف میکند.
در جراحی ماموپلاستی بزرگ‌کننده هم کار گذاشتن ایمپلنت در پستان یا انتقال چربی برای افزایش اندازه پستان و رسیدن به سایز دلخواه بخش اصلی کار است.
البته جراح در طول جراحی ماموپلاستی می‌تواند نوک پستان‌ها را بالا بیاورد و به اصطلاح لیفت سینه (Breast lift augmentation) یا ماستوپکسی (Mastopexy) هم انجام دهد. البته این کار با بزرگ کردن سینه (ایمپلنت) و جراحی برای بزرگتر کردن پستان‌ها متفاوت است.
چه کسانی کاندیدای جراحی ماموپلاستی هستند؟
جراحی ماموپلاستی اساسا یک نوع جراحی زیبایی محسوب می‌شود و انجام آن یک انتخاب شخصی است. با این حال در مواردی کوچک کردن سایز سینه روی کیفیت زندگی و اعتماد به نفس فرد اثر می‌گذارد. برای مثال برخی از شایع‌ترین ناراحتی‌های فیزیکی که پستانهای بزرگ برای یک فرد ایجاد میکنند عبارتند از:
- درد مزمن کمر، گردن و شانه
- شیارها و بریدگی‌های عمیق شانه ناشی از فشار بند لباس زیر
- بثورات مزمن یا تحریک پوست زیر سینه‌ها
- تنفس دشوار در هنگام دراز کشیدن
- مشکلات عصبی مانند بی‌حسی یا گزگز
- درد سینه حین ورزش و سایر فعالیت‌ها
- مشکل در پوشیدن برخی لباس‌ها، از جمله پیراهن و مایو
- حالت خمیده
در چنین مواردی فرد کاندیدای عمل جراحی ماموپلاستی برای کوچک کردن پستان خواهد بود. البته شرایط زیر می‌تواند باعث عقب افتادن زمان جراحی حتی در صورت این ناراحتی‌های فیزیکی شود:
- پستانهای بیمار هنوز در حال رشد هستند. با اینکه نوجوانان هم می‌توانند این جراحی را انجام دهند، اما در صورت ادامه رشد پستان‌ها ممکن است به جراحی دوم نیاز شود.
- بیمار در آستانه دوره شیردهی است. از آنجایی که این جراحی می‌تواند بر توانایی فرد در شیردهی تاثیر بگذارد، بهتر است تا پایان دوره شیردهی عمل جراحی انجام نشود.
- فرد در حال تلاش برای کاهش وزن است. چون کاهش یا افزایش وزن می‌تواند بر اندازه پستان تاثیر بگذارد.
مزایای جراحی ماموپلاستی
جراحی کوچک‌کردن پستان موفقیت‌آمیز می‌تواند درد در قسمت بالای کمر، گردن و شانه‌ها را بهبود دهد. همچنین کمک میکند فرد برای شرکت در فعالیت های بدنی راحت‌تر باشد و تصویر بهتری از بدن خود پیدا کند.
مطالعات هم نشان می‌دهد که پس از جراحی ماموپلاستی کوچککننده، افراد کمتر دچار درد کمر و گردن می‌شوند، بثورات مزمن یا تحریک پوست زیر پستان‌ها هم تا حد زیادی از بین می‌رود. همچنین ورزش کردن و خرید لباس زیر برای فرد آسان‌تر می‌شود. در نتیجه، افراد بعد از این جراحی، افزایش عزت نفس، تصویر بدنی بهتر از خود و بهبود کیفیت زندگی را تجربه میکنند.
علاوه بر این‌ها جراحی کوچک کردن سینه، برای آن دسته از افرادی که در معرض خطر سرطان پستان هستند، می‌تواند یک استراتژی پیشگیری موثر و تشخیص در مراحل اولیه برای مقابله با سرطان پستان باشد. زیرا با کوچک کردن اندازه امکان بررسی سلامت آنها و دقت آزمایشات تشخیصی مثل ماموگرافی هم بیشتر می‌شود.
برخی از گزارش‌های پزشکی نیز به رابطه کاهش سرطان پستان و ماموپلاستی تقویتی با استفاده از ایمپلنت اشاره میکنند. براساس این پژوهش‌ها نه تنها هیچ داده‌ای برای اثبات افزایش نرخ سرطان پستان در بیماران با ماموپلاستی افزایشی وجود ندارد، بلکه میزان سرطان پستان در بیمارانی که ماموپلاستی تقویتی انجام داده‌اند، کمتر است. البته به گفته مختصصان میزان بروز کمتر سرطان پستان در بیمارانی که مایل به انجام ماموپلاستی تقویتی هستند، احتمالاً به دریافت کالری کمتر توسط آنها مربوط می‌شود. چون در بیشتر موارد این بیماران با توجه به لاغری، ریسک کمی برای ابتلا به سرطان پستان دارند.
عوارض و خطرات ماموپلاستی
جراحی ماموپلاستی هم مانند هر جراحی دیگری می‌تواند خطرات و عوارضی مثل عفونت، باقی ماندن جای زخم و خونریزی داشته باشد. همچنین بیمار ممکن است چند ساعت اولیه بعد از عمل عوارض بیهوشی از جمله حالت تهوع، خشکی دهان یا گلو درد را تجربه کند.
شایع‌ترین عوارض و خطرات احتمالی جراحی ماموپلاستی عبارتند از:
- عوارض جانبی داروهای بیهوشی
- خونریزی
- لخته شدن خون
- آسیب به اعصاب، رگ‌های خونی و سایر قسمت‌های بدن
- تجمع مایع در زیر پوست (سروما)
- از دست دادن جریان خون
- عفونت
- تغییر در حس یا بی‌حسی در نوک پستان‌ها
- باقی‌ماندن جای زخم
- مشکل یا ناتوانی در شیردهی
- اندازه و شکل پستان‌ها یا آرئول ممکن است تا حدودی با هم متفاوت باشد (عدم تقارن سینه‌ها)
- بافت اسکار که شکل ایمپلنت پستان را مخدوش میکند (انقباض کپسولی) در ماموپلاستی برای بزرگ کردن پستان
- نشت یا پارگی ایمپلنت در جراحی ماموپلاستی برای بزرگ کردن پستان
همچنین در موارد نادر بعد از جراحی، نوک پستان و آرئول ممکن است جریان خون کافی برای زنده ماندن نداشته باشند، که به آن نکروز نوک پستان می‌گویند.
نکات مهم درباره مشاوره قبل از جراحی ماموپلاستی
قبل از انجام عمل جراحی ماموپلاستی باید برای گرفتن مشاوره به پزشک مراجعه کنید. در این جلسه مشاوره جراح از شما می‌پرسد چه داروهایی مصرف می‌کنید، چه آلرژی‌هایی دارید، آیا سیگار می‌کشید و آیا هرگونه جراحی قبلی داشته‌اید یا خیر؟ احتمالا باید مصرف برخی داروها از جمله آسپرین یا سایر داروهای ضد التهابی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن را قبل از عمل متوقف کنید.
جراح شما همچنین به اطلاعات خاصی در مورد بارداری و شیردهی، ماموگرافی، سابقه شخصی یا خانوادگی مشکل پستان و هرگونه سابقه توده یا بیوپسی پستان نیاز دارد. چون باید برای انجام این جراحی در وضعیت جسمی و روحی خوبی باشید.
مهم است که در طول این مشاوره درباره اینکه چرا به‌دنبال جراحی ماموپلاستی هستید کاملا شفاف باشید. مثلا اینکه درباره سایز پستان خود چه احساسی دارید و چه نوع شرایط فیزیکی را تجربه می‌کنید را حتما به پزشک بگویید.
در نهایت جراح پستانهای شما را معاینه و اندازه‌گیری میکند. ممکن است درخواست عکس‌برداری و ماموگرافی بدهد تا درباره اینکه چه مقدار از بافت پستان باید برداشته شود دقیق‌تر تصمیم‌گیری کند.
جراحی ماموپلاستی چگونه انجام می‌شود؟
جراحی ماموپلاستی برای کوچک کردن پستان حدود ۲ تا ۵ ساعت و گاهی بیشتر طول می‌کشد. در شروع جراحی متخصص بیهوشی به شما بیهوشی عمومی می‌دهد، سپس جراح یک برش در اطراف نوک پستان و هاله و پایین هر سینه ایجاد میکند و روی پستان به شکل سوراخ کلید به سمت پایین می‌رود. در ادامه کار پوست، بافت و چربی اضافی برداشته شده و نوک پستان جابجا می‌شود.
در این جراحی معمولا نوک پستان و ناحیه اطراف آن دست نخورده و چسبیده به پستان باقی می‌مانند. اما جراح برای ماموپلاستی سینه‌های بزرگ، ممکن است نیاز داشته باشد این قسمت‌ها را بردارد و نوک پستان جدیدی اضافه کند.
در پایان هم جراح برش‌ها را بخیه می‌زند و آنها را با گاز مخصوص پانسمان میکند. ممکن است برای حذف خون یا مایع اضافی از ناحیه جراحی هم یک لوله زیر هر بازو قرار داده شود.
در جراحی ماموپلاستی بزرگ‌کننده پستان ایمپلنت‌هایی در سایز و اندازه مشخص زیر عضله قفسه سینه یا روی عضله سینه کار گذاشته می‌شوند. برای این کار جراح برش‌هایی که معمولاً بین ۳ تا ۵ سانتی‌متر طول دارند روی پستان ایجاد میکند.
دوره نقاهت و بهبودی ماموپلاستی چقدر طول می‌کشد؟
دوره نقاهت و بهبودی بعد از عمل ماموپلاستی ممکن است برای افراد مختلف متفاوت باشد. برخی از افراد به چند هفته زمان برای ریکاوری نیاز دارند، اما برخی دیگر تنها بعد از چند روز بهبود پیدا میکنند. احتمالا بتوانید بیشتر فعالیت‌های معمول خود را در عرض ۳ تا ۴ هفته دوباره شروع کنید. اما بهتر است حداقل یک هفته بعد از این جراحی‌ها از محل کار یا دانشگاه و… مرخصی بگیرید.
برای چند هفته پس از جراحی، به پوشیدن لباس زیر ورزشی یا لباس زیر مخصوص جراحی نیاز خواهید داشت و احتمالا احساس خستگی و درد پستان داشته باشید. برای کاهش این درد پزشک به شما یک مسکن خوراکی می‌دهد. در ضمن حواستان باشد که تا یک ماه از بلند کردن اجسام سنگین و فعالیت بدنی سنگین خودداری کنید. در چند هفته اول پس از جراحی بهتر است فعالیت ورزشی و بدنی خود را به پیاده روی سبک محدود کنید.
طبیعتا مدتی طول می‌کشد تا اثرات کامل و نهایی جراحی ماموپلاستی را مشاهده کنید. هرچند احتمالا از همان ابتدا و فورا نتایج اولیه و کلی را احساس می‌کنید. با این حال بهبودی و رفع تورم پستان‌ها ممکن است چند هفته یا ۲ تا ۳ ماه طول بکشد. گاهی نرم شدن کامل پستان‌ها ممکن است تا یک سال هم طول بکشد.
مراقبت‌های بعد از عمل جراحی ماموپلاستی
جراحی ماموپلاستی یک جراحی نسبتا سنگین محسوب می‌شود و بیمار بعد از بازگشت به خانه نیاز به مراقبت‌های ویژه دارد. بهتر است قبل از رفتن به جراحی، خانه را برای زمانی که از جراحی برمی‌گردید آماده کنید. مثلا بهتر است این موارد را برای خانه تهیه کنید:
- یخ فراوان
- گاز استریل و حوله تمیز
- پیراهن‌های گشاد و راحت
- پمادها یا کرم‌های مخصوص برای پانسمان محل‌های زخم
- داروهای تسکین‌دهنده درد مانند استامینوفن
- لباس زیر مخصوص بعد از جراحی
برای راحتی بیشتر بهتر است تلفن را در فاصله نزدیک به محل استراحت اصلی خود قرار دهید. همچنین بد نیست مجلات، کتاب‌ها و فیلم‌های مورد علاقه‌تان هم کنار تخت‌تان باشد.
برای بهبودی سریع‌تر می‌توانید نکات مراقبتی زیر را بعد از عمل جراحی ماموپلاستی انجام دهید:
- لباس زیر مخصوص بعد از جراحی را حتما بپوشید.
- فعالیت بدنی را ۴ تا ۶ هفته و تا زمانی که زخم پستان‌ها بهبود پیدا کند، محدود کنید.
- ویزیت‌های بعدی برای بررسی کنترل زخم‌ها و میزان بهبودی را فراموش نکنید.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر بعد از جراحی هرگونه نشانه‌ای از عفونت، از جمله قرمزی، حساسیت یا تورم غیر معمول در محل جراحی یا تب داشتید باید فورا با پزشک خود تماس بگیرید.
علاوه بر این‌ها در شرایط زیر حتما باید به پزشک مراجعه کنید:
- داشتن هرگونه ترشح غیرعادی از محل برش (از جمله چرک)
- اگر هر یک از بخیه‌ها قبل از برداشتن آنها باز شود
- بزرگ شدن یک یا هر دو پستان همراه با درد و فشار
مشاوره آنلاین درباره جراحی ماموپلاستی در اسنپ دکتر
فقط یک جراح پلاستیک می‌تواند به این سوال که آیا شما کاندیدای مناسبی برای جراحی ماموپلاستی کوچک هستید یا خیر، پاسخ دهد. پس اگر به فکر جراحی کوچک کردن پستان هستید یا می‌خواهید ماموپلاستی بزرگ‌کننده سینه انجام بدهید، باید حتما با یک جراح پلاستیک متخصص صحبت کنید. مهم است که قبل از رفتن به زیر تیغ جراحی بدانید این عمل چه خطرات و عوارض احتمالی ممکن است برای بدن شما داشته باشد. همچنین مهم است که بدانید جراح دقیقا چه کاری قرار است برای شما انجام دهد و شما باید انتظار چه نتیجه‌ای را داشته باشید. برای دریافت مشاوره آنلاین درباره جراحی ماموپلاستی همیشه می‌توانید از وب‌سایت و اپلیکیشن اسنپ دکتر کمک بگیرید.
