لیپوساکشن چیست و چه خطراتی دارد؟

لیپوساکشن نوعی جراحی زیبایی است که برای از بین بردن چربی‌های اضافه از قسمت‌های خاصی از بدن انجام می‌شود. این روش، یک روش محبوب برای فرم‌دهی به بدن و بهبود ظاهر است و به‌ویژه در میان افرادی که رژیم‌های غذایی و ورزش را امتحان کرده و به نتیجه مطلوب خود نرسیده‌اند رواج دارد.

در این مطلب از اسنپ دکتر، از تجربه لیپوساکشن و خطرات و عوارض آن برای سلامتی می‌گوییم تا بتوانید با آگاهی بیشتری در مورد این عمل جراحی تصمیم بگیرید.

لیپوساکشن چیست؟

لیپوساکشن (Liposuction)، که با نام‌های لیپو (Lipo) یا لیپوپلاستی (Lipoplasty) نیز شناخته می‌شود، نوعی جراحی زیبایی است که برای از بین بردن چربی‌های اضافه بدن انجام می‌شود.

این عمل معمولا توسط یک جراح پلاستیک یا متخصص پوست روی ناحیه باسن، شکم، ران‌ها، کمر، بازوها، گردن، زیر چانه یا صورت، به منظور بهبود فرم ظاهری یا پیکرتراشی (Body Contouring) انجام می‌شود. به طور معمول، افرادی که قبلاً رژیم غذایی و ورزش را امتحان کرده‌اند اما نتوانسته‌اند از شر این چربی‌های موضعی سرسخت خلاص شوند، به لیپوساکشن روی می‌آورند. البته، لیپوساکشن گاهی نیز همراه با سایر جراحی‌های زیبایی مانند لیفت صورت، کوچک کردن سینه و جراحی زیبایی شکم (ابدومینوپلاستی) انجام می‌شود.

در عمل لیپوساکشن، جراح در عضو مورد نظر یک برش ایجاد می‌کند و یک لوله نازک به نام کانولا (Cannula) را به زیر پوست وارد می‌کند. کاربرد کانولا شل کردن چربی‌ها‌یی است که در ادامه با مکش از بدن فرد خارج می‌شوند.

در نظر داشته باشید: لیپوساکشن روشی برای کاهش وزن نیست. این عمل با خطرات جدی و عوارض احتمالی همراه است، بنابراین قبل از هر اقدامی باید با یک پزشک متبحر در این زمینه مشورت کنید.

انواع لیپوساکشن

چند تکنیک مشخص برای لیپوساکشن وجود دارد که وجه مشترک همه آن‌ها استفاده از لوله کانولا است که به یک دستگاه وکیوم متصل می‌شود و چربی را از بدن فرد خارج می‌کند:

• لیپوساکشن تامسنت (Tumescent)

این روش رایج‌ترین تکنیک لیپوساکشن است. در روش تامسنت، جراح ابتدا یک محلول استریل را به ناحیه‌ای که قرار است چربی برداشته شود تزریق می‌کند. این محلول استریل حاوی سرم نمکی (آب نمک)، لیدوکائین و اپی‌نفرین است که با کاهش خونریزی و درد، خروج چربی با مکش را آسان‌تر می‌کند.

• لیپوساکشن با کمک امواج فراصوت (UAL)

در این روش که به آن لیپوساکشن اولتراسونیک نیز گفته می‌شود، از امواج فراصوت برای ذوب کردن چربی‌ها قبل از مکش آن‌ها از بدن استفاده می‌شود. امواج فراصوت به صورت ارتعاشی به زیر پوست تابانده می‌شوند و دیواره سلول‌های چربی را به طور مکانیکی تخریب می‌کنند. این کار باعث می‌شود که چربی‌ها به حالت مایع درآیند و به‌راحتی از طریق کانولاها مکش شوند.

• لیپوساکشن با کمک لیزر (SmartLipo)

در این روش، از لیزر برای ذوب کردن چربی‌ها قبل از مکش آن‌ها از بدن استفاده می‌شود.

آیا لیپوساکشن برای شما مناسب است؟

لیپوساکشن برای برخی افراد مناسب است و برای برخی دیگر ممکن است مناسب نباشد. در این میان، داشتن انتظارات واقع‌بینانه بسیار اهمیت دارد. لیپوساکشن باعث رفع سلولیت نمی‌شود، بنابراین اگر برای این هدف به سراغ لیپوساکشن می‌روید، باید بدانید به نتیجه دلخواه خود نخواهید رسید.

فراموش نکنید که لیپوساکشن یک عمل جراحی است و مانند هر جراحی دیگری با خطراتی همراه است. بنابراین برای انجام آن، می‌بایست از سلامت عمومی خوبی برخوردار باشید. حداقل شرایط لازم برای کاندیدا بودن عمل لیپوساکشن، عبارتند از:

• داشتن وزنی حداکثر ۳۰ درصد بالاتر از وزن ایده‌ال
• داشتن پوست سفت با خاصیت ارتجاعی مناسب
• نکشیدن سیگار

پزشکان انجام لیپوساکشن را برای افرادی که مشکلات گردش خون، بیماری قلبی، دیابت یا سیستم ایمنی ضعیف دارند، توصیه نمی‌کنند. برای اینکه بفهمید لیپوساکشن گزینه مناسبی برای شما است یا خیر، با پزشک خود صحبت کنید و نگرانی‌هایتان را با او در میان بگذارید.

افراد مناسب برای لیپوساکشن، افرادی هستند که:

• پوست اضافی زیادی ندارند.
• پوستشان خاصیت ارتجاعی خوبی دارد.
• از تناژ عضلانی خوبی برخوردارند.
• تجمع چربی آن‌ها با رژیم غذایی یا ورزش از بین نمی‌رود.
• از سلامت جسمانی و عمومی خوبی برخوردارند.
• اضافه وزن یا چاقی ندارند.
• سیگار نمی‌کشند.

در صورت داشتن شرایط زیر، بهتر است از لیپوساکشن اجتناب کنید:

• سیگاری هستید.
• مشکلات مزمن سلامتی دارید.
• سیستم ایمنی ضعیفی دارید.
• اضافه‌وزن دارید.
• پوست شل و افتاده‌ای دارید.
• سابقه بیماری‌هایی مانند دیابت، بیماری قلبی عروقی، ترومبوز وریدی عمقی (DVT) یا تشنج دارید.
• داروهایی مصرف می‌کنید که می‌توانند خطر خونریزی را افزایش دهند، مانند داروهای رقیق‌کننده خون.

تجربه لیپوساکشن

عمل لیپوساکشن نیازمند بیهوشی عمومی است. به این معنی که در طول جراحی لیپوساکشن هیچ دردی را احساس نخواهید کرد. با این حال، بعد از عمل احساس درد خواهید داشت و دوران نقاهت شما نیز ممکن است با درد همراه باشد.

بسته به نواحی تحت عمل، مدت بستری در بیمارستان می‌تواند کوتاه یا بلند باشد. برخی از این جراحی‌ها را می‌توان به صورت سرپایی هم انجام داد. احساس درد، تورم، کبودی، کوفتگی و بی‌حسی بعد از لیپوساکشن شایع است.

برای به حداقل رساندن درد قبل از عمل، می‌توانید:

• نگرانی‌های خود درباره درد را با پزشکتان مطرح کنید.
• درباره نوع بیهوشی که استفاده خواهد شد، با او صحبت کنید.
• در مورد هرگونه دارویی که می‌توانید قبل از عمل مصرف کنید، سؤال بپرسید.

برای به حداقل رساندن درد بعد از عمل، می‌توانید:

• تمامی داروهای تجویز شده از جمله مسکن‌ها را مصرف کنید.
• لباس‌های فشاری توصیه‌شده (گن‌های بعد از عمل) را بپوشید.
• بر اساس توصیه‌های پزشک، بعد از جراحی، درن‌ها را در جای خود نگه دارید. (درن‌ها لوله‌های کوچک و نازکی هستند که برای تخلیه مایعات اضافی از محل عمل، پس از جراحی‌هایی مانند لیپوساکشن، استفاده می‌شوند. این مایعات می‌توانند شامل خون، لنف و چربی باشند. نگه داشتن درن‌ها در جای خود، طبق دستورالعمل پزشک، برای اطمینان از تخلیه کامل مایعات و جلوگیری از تجمع مایعات و عفونت در محل عمل، ضروری است.)
• استراحت کنید و سعی کنید که آرامش داشته باشید.
• مایعات فراوان بنوشید.
• از مصرف نمک که می‌تواند باعث افزایش تورم (ادم) شود، خودداری کنید.

خطرات لیپوساکشن چیست؟

لیپوساکشن به طور کلی یک روش ایمن است. ولی مانند هر عمل جراحی جدی دیگری، خطرات و عوارض جانبی بالقوه‌ای نیز دارد. مهم است قبل از انجام عمل، در مورد تمام خطرات احتمالی لیپوساکشن با پزشک خود صحبت کنید.

خطرات حین جراحی

• آسیب به اندام‌های دیگر: احتمال سوراخ شدن یا آسیب به سایر اندام‌ها در حین عمل وجود دارد.
• آسیب به اعصاب، عروق خونی، عضلات، ریه‌ها و اندام‌های شکمی: آسیب به این اندام‌ها در حین جراحی، عوارض جدی و بالقوه‌ای را به دنبال دارد.
• خونریزی: احتمال خونریزی در حین یا بعد از عمل وجود دارد.
• عوارض ناشی از بیهوشی: بیهوشی عمومی، خود با خطراتی همراه است.
• سوختگی ناشی از تجهیزات: در صورتی که از تجهیزات خاصی مانند پروب‌ اولتراسوند استفاده شود، احتمال سوختگی وجود دارد.
• آسیب به اعصاب: در طول جراحی ممکن است به اعصاب آسیب وارد شود.
• شوک: افت ناگهانی فشار خون که می‌تواند تهدیدکننده زندگی باشد.
• مرگ: هر عمل جراحی، حتی با کمترین تهاجم، با خطر مرگ همراه است.

خطرات بلافاصله پس از جراحی

• لخته شدن خون در ریه‌ها: لخته شدن خون در ریه‌ها می‌تواند وضعیتی جدی و حتی کشنده باشد.
• تجمع مایع اضافی در ریه‌ها: تجمع بیش از حد مایعات در ریه‌ها می‌تواند منجر به مشکلات تنفسی شود.
• آمبولی چربی (لخته شدن چربی): ذرات چربی می‌توانند از محل جراحی جدا شده و در جریان خون حرکت کنند. در صورت رسیدن ذرات چربی به ریه‌ها، وضعیتی جدی به وجود می‌آید.
• عفونت: مانند هر جراحی دیگری، لیپوساکشن نیز با خطر عفونت همراه است.
• هماتوم: تجمع خون در زیر پوست که می‌تواند باعث کبودی و تورم شود.
• سروما: تجمع مایعات در زیر پوست که نیاز به خارج کردن با سوزن دارد.
• ادم (تورم): تورم بعد از لیپوساکشن طبیعی است، اما در صورت شدید شدن نیاز به درمان دارد.
• نکروز پوستی (مرگ سلول‌های پوستی): در صورت قطع شدن خون‌رسانی به بخشی از پوست، ممکن است سلول‌های پوستی بمیرند.
• واکنش به بیهوشی و سایر داروها: برخی افراد ممکن است نسبت به داروهای بیهوشی یا سایر داروهای تجویز شده بعد از عمل، واکنش‌های آلرژیک نشان دهند.
• واکنش به لیدوکائین: برخی افراد ممکن است نسبت به لیدوکائین (داروی بی‌حسی موضعی) واکنش آلرژیک نشان دهند.
• مشکلات قلبی و کلیوی: در موارد نادر، لیپوساکشن می‌تواند منجر به مشکلات قلبی یا کلیوی شود.
• مرگ: همان‌طور که در مورد حین جراحی اشاره شد، خطر مرگ هرچند نادر، وجود دارد.

خطرات در دوران نقاهت

• مشکلات در شکل ظاهری بدن: ممکن است در نواحی تحت درمان، ناهمواری، موج‌دار شدن یا فرورفتگی ایجاد شود.
• بی‌حسی، کبودی، درد، تورم و کوفتگی: بروز این عوارض طبیعی است اما در صورت شدید شدن نیاز به پیگیری پزشک دارد.
• عفونت: خطر عفونت در دوران نقاهت نیز وجود دارد.
• عدم تعادل مایعات بدن: در صورت مصرف نکردن مایعات کافی یا خروج بیش از حد مایعات از بدن، ممکن است تعادل الکترولیت‌ها به هم بخورد.
• جای زخم (اسکار): جای زخم بعد از لیپوساکشن طبیعی است اما وسعت و قابل توجه بودن آن بستگی به عوامل مختلفی مانند میزان ارتجاعی بودن پوست دارد.
• تغییر در حس لامسه پوست: ممکن است در نواحی تحت درمان، حس لامسه ضعیف شود.
• تغییر رنگ پوست: در برخی موارد ممکن است تغییراتی در رنگ پوست نواحی تحت درمان ایجاد شود.
• مشکلات در بهبودی: در صورت رعایت نکردن نکات مراقبتی یا بروز عوارض جانبی، ممکن است روند بهبودی طولانی‌تر شود.

دوران نقاهت لیپوساکشن چقدر طول می‌کشد؟

بسته به نوع جراحی، ممکن است نیازی به بستری شدن در بیمارستان نداشته باشید، اما احتمالا حداقل چند هفته کبودی، تورم و کوفتگی را تجربه خواهید کرد. به طور معمول، جراح برای کنترل تورم، به مدت ۱ تا ۲ ماه پس از جراحی، استفاده از لباس فشاری را تجویز می‌کند. به منظور جلوگیری از عفونت نیز ممکن است مصرف آنتی‌بیوتیک تجویز شود.

روند بهبودی در افراد مختلف، متفاوت است. اکثر افراد می‌توانند ظرف چند روز به سر کار خود بازگردند و طی ۲ هفته فعالیت‌های عادی خود را از سر بگیرند.

عوارض بلندمدت لیپوساکشن چیست؟

عوارض بلندمدت لیپوساکشن می‌تواند برای افراد مختلف، متفاوت باشد.

• لیپوساکشن سلول‌های چربی را به طور دائمی از نواحی هدفمند بدن خارج می‌کند. بنابراین، اگر بعد از لیپوساکشن وزن اضافه کنید، چربی در سایر نقاط بدن ذخیره خواهد شد. این چربی جدید می‌تواند در لایه‌های عمیق‌تر زیر پوست تجمع یابد که در صورت رشد در اطراف کبد یا قلب، خطرناک است.
• برخی افراد ممکن است دچار آسیب دائمی به اعصاب و تغییر در حس لامسه شوند.
• همچنین در برخی موارد، در نواحی تحت ساکشن، فرورفتگی یا گودی ایجاد می‌شود و یا پوست برای همیشه ناهموار و موج‌دار خواهد شد.

آیا نتایج لیپوساکشن دائمی است؟

همان‌طور که گفتیم، پس از جراحی لیپوساکشن، همچنان ممکن است وزن اضافه کنید و سلول‌های چربی جدیدی تشکیل شوند که معمولا در نواحی مختلف بدن، غیر از نواحی تحت درمان، تجمع می‌یابند.

برای حفظ فرم ظاهری جدید خود پس از جراحی، رژیم غذایی متعادلی داشته باشید که شامل مقادیر زیادی پروتئین بدون چربی، میوه و سبزیجات، غلات کامل و لبنیات کم‌چرب باشد. همچنین، ورزش منظم را فراموش نکنید.

جمع‌بندی

لیپوساکشن یک عمل جراحی زیبایی انتخابی است که می‌تواند با خطرات جدی همراه باشد. این روش، یک راه‌حل برای کاهش وزن محسوب نمی‌شود و جایگزینی اصولی برای رژیم غذایی سالم و ورزش منظم نخواهد بود. بنابراین، ممکن است برای برخی افراد گزینه مناسبی نباشد. پس، قبل از عمل جراحی لیپوساکشن، حتما با یک جراح واجد شرایط مشورت کنید و درباره عوارض و خطرات احتمالی این عمل، به آگاهی کامل برسید.