روغن اسطوخودوس (خواص و فواید اسطوخودوس)

در این مطلب می‌توانید تمامی فواید روغن اسطوخودوس را جهت سلامتی مطالعه نمایید. همان‌طور که امروز این روغن محبوبیت زیادی پیدا کرده است، شاید بد نباشد به اثرات آن بر تمامی جوانب سلامتی اشاره کنیم. این روغن به عنوان مسکن طبیعی می‌تواند اضطراب را کاهش دهد و خواب را بهبود می‌بخشد. در ادامۀ این مطلب از اسنپ دکتر به جزییات و ویژگی‌های دیگر آن خواهیم پرداخت.

ویژگی‌ های روغن اسطوخودوس

اسانس اسطوخودوس یکی از محبوب‌ترین و کاربردی‌ترین روغن‌های گیاهی است که در رایحه درمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روغن که از گیاه (Lavandula angustifolia) تقطیر می‌شود. این گیاه باعث آرامش در بیشتر افراد می‌گردد. اعتقاد بر این است که اضطراب، عفونت‌های قارچی، آلرژی، افسردگی، بی‌خوابی، اگزما، حالت تهوع و گرفتگی‌های دوران قاعدگی را درمان می‌کند. در روش‌های کاربرد این روغن می‌توان ادعا کرد، روغن اسطوخودوس یک روغن چند منظوره است. درواقع این روغن دارای اثرات ضد التهابی، ضد قارچی، ضد افسردگی، ضد عفونت، ضد باکتری ومیکروبی و همچنین ضد اسپاسم، ضد درد، با خاصیت سم‌زدایی، کاهش فشار خون و آرام بخشی است.

فواید مهم روغن اسطوخودوس

در ادامۀ این مطلب به برخی فواید روغن اسطوخودوس و اثرات آن بر انسان اشاره خواهیم کرد.

درمان اضطراب

در حالی که در حال حاضر فقدان آزمایشات بالینی گسترده در مورد بررسی اثرات اسطوخودوس بر روی افراد مبتلا به اضطراب وجود دارد، تعدادی از مطالعات نشان می‌دهد که این روغن ممکن است برخی از مزایای ضد اضطراب را برای افراد به همراه داشته باشد.

چندین مطالعه اثرات کاهش اضطراب اسطوخودوس را در جمعیت‌های خاص اثبات کرده است. به عنوان مثال مطالعۀ منتشر شده در (Physiology & Behavior) در سال 2005 بر روی 200 نفر که در انتظار درمان دندانپزشکی بودند، انجام شد و نشان داد که استشمام رایحۀ اسطوخودوس نه تنها اضطراب را کاهش می‌دهد بلکه باعث بهبود خلق و خوی افراد نیز می‌شود.

علاوه بر این یک مطالعه آزمایشی منتشر شده در زمینۀ مکمل‌های درمانی در عمل بالینی در سال 2012 نشان داد، رایحه درمانی مبتنی بر روغن اسطوخودوس می‌تواند به تسکین اضطراب در زنان پس از زایمان کمک کند. در آزمایشی با حضور 28 زن که در 18 ماه گذشته زایمان کرده بودند، محققان دریافتند که چهار هفته جلسات رایحه درمانی به مدت دو بار در هفته و به مدت 15 دقیقه به کاهش افسردگی علاوه بر کاهش سطح اضطراب کمک می‌کند.

همچنین برخی شواهد نشان می‌دهد که مصرف روغن اسطوخودوس ممکن است به رفع اضطراب کمک کند به عنوان مثال در گزارشی که در سال 2012 در (Phytomedicine) منتشر شد. دانشمندان 15 آزمایش بالینی که قبلاً منتشر شده بود را تجزیه و تحلیل کردند. پس از این نتیجه گرفتند که مکمل‌های غذایی حاوی روغن اسطوخودوس ممکن است روی بیمارانی که با اضطراب یا استرس دست و پنجه نرم می‌کنند، برخی از اثرات درمانی داشته باشد. با مرور جدیدتر تحقیقات 5 مطالعه در سال‌های 2010، 2014، 2015 و 2016 نشان داد که شرکت‌کنندگان با اضطراب متوسط تا شدید مزایای این روغن را دریافت کردند.

درمان بی‌خوابی

چندین مطالعه نشان داده است که اسانس اسطوخودوس می‌تواند به تقویت خواب و جلوگیری از بی‌خوابی کمک کند. مطالعه‌ای که در سال 2015 در مجله طب مکمل و جایگزین منتشر شد، نشان داد ترکیبی از تکنیک‌های بهبود خواب و روغن درمانی اسطوخودوس به دانشجویان کمک می‌کند، خواب شبانۀ بهتری داشته باشند. مطالعه بر روی 79 دانش آموز مبتلا به مشکلات خواب نشان داد، همچنین استنشاق اسطوخودوس هنگام خواب باعث بهبود انرژی و نشاط در طول روز می‌شود.
مطالعه‌ای که در سال 2018 در مجله پرستاری جامع منتشر شد، تأثیر اسطوخودوس بر خواب را تأیید کرد. در این مطالعه بر 30 نفر از ساکنان خانه سالمندان مزایای رایحه درمانی اسطوخودوس جهت بهبود خواب، کیفیت و مدت زمان آن در جمعیت مسن دیده شد.

عوارض جانبی احتمالی

اسانس اسطوخودوس ممکن است در برخی افراد باعث تحریک پوست یا واکنش آلرژیک شود. اگر پس از استفاده از اسطوخودوس دچار حالت تهوع، استفراغ یا سردرد شدید، بلافاصله مصرف آن را قطع کنید. از آن جا که مصرف اسانس اسطوخودوس می‌تواند اثرات سمی داشته باشد، این دارو نباید بدون تجویز پزشک برای برخی بیماران استفاده شود. به جز در مواقعی که تحت نظارت پزشک متخصص مصرف گردد.

مقدار و نحوه تهیه

هیچ مقدار توصیه شده‌ای به صورت روزانه از روغن ضروری اسطوخودوس وجود ندارد. مطابق اصول رایحه درمانی تنفس رایحه اسانس اسطوخودوس یا استفاده از اسانس اسطوخودوس روی پوست، پیام عصبی را به سیستم لیمبیک منتقل می‌کند. یعنی همان جایی از مغز که بر سیستم عصبی تأثیر می‌گذارد و به تنظیم احساسات کمک می‌کند.
یک روش محبوب شامل ترکیب روغن اسطوخودوس با یک روغن حامل (مانند جوجوبا یا بادام شیرین) است. روغن اسانس اسطوخودوس پس از مخلوط شدن با روغن دیگر می‌تواند روی پوست به ماساژ ماساژ جذب شود. همچنین می توانید چند قطره روغن اساسی اسطوخودوس را روی پارچه یا دستمال کاغذی اسپری و رایحه آن را استشمام کنید. علاوه بر این می‌توانید روغن را به یک دستگاه بخاردهنده جهت رایحه درمانی اضافه کنید.

بهترین روغن اسطوخودوس را چگونه تهیه کنیم؟

تهیۀ روغن‌های اصل این گیاه توسط (FDA) نظارت نمی‌شوند و نیازی به رعایت هیچ استاندارد مشخصی ندارند. هنگام خرید روغن‌های اصلی لازم است فروشگاهی را انتخاب کنید که خود این گیاه را مستقیم تقطیر کند. یا مستقیماً با دستگاه‌های تقطیر معتبر سروکار داشته باشد. علاوه بر این گفته می‎‌شود، باید از کروماتوگرافی گازی و طیف سنجی جرمی (GC / MS) جهت تجزیه و تحلیل کیفیت محصول استفاده کند.
هنگام خرید اسانس خالص اسطوخودوس در بسته‌بندی‌های خارجی برچسب نام لاتین آن را (Lavandula angustifolia) بررسی کنید. هیچ روغن یا ماده دیگری نباید در ترکیبات این محصول ذکر شود. اگر روغن دیگری مانند روغن نارگیل جامد، روغن جوجوبا یا روغن بادام شیرین در ترکیبات آن مشاهده کردید. اسطوخودوس رقیق شده و نباید از آن جهت استفادۀ خالص اسطوخودوس استفاده شود. لازم به ذکر است شیشه‌های این روغن عموماً تیره است و در محلی دور از نور خورشید نگهداری می‌شوند.

آیا اسانس اسطوخودوس می تواند آلرژی را درمان کند؟

بسیاری از طرفداران روغن‌های مؤثر در درمان استفاده از ترکیبی از اسطوخودوس، لیمو و روغن نعناع را در تسکین علائم آلرژی توصیه می کنند. همچنین این افراد ادعا می کنند اسطوخودوس یک آنتی هیستامین طبیعی است. مطالعه 1999 که در یک داروسازی بررسی شد، نشان داد که روغن اسطوخودوس واکنش‌های آلرژیک فوری را در موش مهار می‌کند.

آیا افزودن روغن اسطوخودوس به ریمل مژه باعث رشد سریع مژه می شود؟

گفته می شود که افزودن روغن اسطوخودوس به ریمل مژه و ابرو کمک می‌کند تا مژه‌ها ضخیم و سریعتر رشد کنند. تئوری پشت این امر آن است که ذرات ریز در لابه‌لای مژه‌ها با تجمع بیش از حد سبب جلوگیری از رشد مژه‌ها می‌شوند. استفاده از اسطوخودوس جهت از بین بردن این ذرات باعث رشد سریع مژه‌ها می‌شود. البته هیچ یافتۀ علمی جهت اثبات این ادعا وجود ندارد.

آیا روغن اسطوخودوس درمان مناسبی در طاسی است؟

چند مطالعه در طول سال‌ها نشان داده است که روغن اسطوخودوس ممکن است ریزش مو را معکوس کند. مطالعه‌ای که در سال 2016 روی موش‌ها انجام شد، نشان داد که روغن اسطوخودوس اگر به صورت موضعی استفاده شود، باعث رشد قابل ملاحظۀ مو می‌شود. یک مطالعه قبلی در سال 1998 در افراد مبتلا به آلوپسی آره آتا(نوعی ریزش مو و کچلی سر) نشان داد، بهبود رشد مو با ترکیبی موضعی از اسطوخودوس، آویشن، رزماری و چوب درخت سرو وجود دارد.

گرچه اسطوخودوس ممکن است به تسکین اضطراب خفیف کمک کند. اما نباید از آن به جای درمان تخصصی جهت درمان روان در هر نوع اختلال اضطرابی استفاده کرد. اگر علائمی از اضطراب مانند نگرانی مداوم، خستگی، بی‌خوابی و ضربان قلب سریع را در خود به صورت مداوم دارید. حتماً به جای این که اضطراب خود را با اسطوخودوس درمان کنید، با پزشک متخصص خود مشورت کنید.

تحقیقات در مورد اثربخشی رایحه ‌درمانی و استفاده از روغن‌های درمانی استخراج شده از گیاهان محدود است. با این حال برخی مطالعات نشان داده‌اند، آروماتراپی ممکن است فوایدی برای سلامتی داشته باشد، از جمله:

• رهایی از اضطراب و افسردگی.
• کیفیت زندگی، به ویژه در افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن سلامتی.

مطالعات محدودی نشان می‌دهد آروماتراپی با روغن اسطوخودوس در موارد زیر کمک کننده است:

• درد فرو رفتن لوله‌های مخصوص در بدن افرادی که دیالیز می‌شوند، کمتر خواهد شد.
• خواب افراد در زمان بستری را بهبود می‌بخشد.
• سبب کاهش درد در کودکان تحت عمل جراحی لوزه نیز شد.

روغن‌های مورد استفاده در رایحه درمانی به طور معمول از قسمت‌های مختلف گیاهان استخراج و سپس تقطیر می‌شوند. روغن‌های بسیار غلیظ ممکن است مستقیماً یا غیرمستقیم استنشاق شوند. یا از طریق ماساژ، لوسیون یا نمک حمام روی پوست قرار داده شوند. تصور می‌شود رایحه‌درمانی با تحریک گیرنده‌های بویایی در بینی مؤثر است.

سپس پیام‌ها را از طریق سیستم عصبی به سیستم لیمبیک ( خشی از مغز که احساسات را کنترل می‌کند) ارسال می‌کند. همچنین ثابت شده است که بسیاری از روغن‌های اصل در صورت استفاده طبق دستور بی‌خطر هستند.

با این حال این روغن‌های مورد استفاده در رایحه‌درمانی توسط سازمان غذا و دارو تأیید نمی‌شوند. وقتی روغن روی پوست ماساژ داده می‌شود، عوارض جانبی آن به صورت واکنش‌های آلرژیک، تحریک پوست و حساسیت به آفتاب خواهد بود.

علاوه بر این تحقیقات بیشتری در تعیین چگونگی تأثیر روغن‌های گیاهی در کودکان، تأثیر روغن بر روی زنان باردار یا شیرده و همچنین تعامل روغن‌ها با انواع داروها و سایر روش‌های درمانی لازم است. اگر قصد آروماتراپی دارید، با یک فرد متخصص در زمینۀ مراقبت‌های بهداشتی یا یک آروماتراپیست آموزش دیده در مورد خطرات و مزایای احتمالی این روش مشورت کنید.

بررسی نهایی
از آن جایی که روغن‌های گیاهی و عصاره‌های آن‌ها از زمان‌های دور مورد استفاده قرار می‌گیرد. نمی‌توان برای تمامی افراد این درمان را توصیه کرد. بیشتر پزشکان در این زمینه اعتقاد دارند، استفاده از روغن‌های گیاهی از آن جا که سبب آرامش و تنظیم خلق و خوی افراد می‌شوند، روند درمان را سرعت می‌بخشند. البته به نظر می‌آید، تأثیرات جانبی و بیشتر این مواد بر سلامت روان و بهبود خواب در طولانی مدت مشاهده می‌شوند.

منبع: mayoclinic ، verywellmind