مقایسه رژیم کتوژنیک و رژیم ۷ روزه جنرال موتورز
رژیم جنرال موتورز بهتر است یا رژیم کتوژنیک؟
رژیم کتوژنیک و رژیم جنرال موتورز هر دو به عنوان روشهایی برای کاهش وزن محبوبیت پیدا کردهاند. با این حال، تفاوتهای اساسی بین این دو رژیم وجود دارد.
رژیم کتوژنیک یک رژیم غذایی با چربی بالا، پروتئین متوسط و کربوهیدرات بسیار کم است. این رژیم بدن را به حالت کتوز سوق میدهد که در آن به جای کربوهیدرات، برای تولید انرژی، چربی میسوزاند. از طرفی، رژیم جنرال موتورز یک برنامه غذایی محدود و کمکالری است که ادعا میکند میتواند در 7 روز بدن شما را سمزدایی کند و وزن شما را به سرعت کاهش دهد.
در این مطلب از اسنپ دکتر، مقایسه رژیم کتوژنیک و رژیم ۷ روزه جنرال موتورز از نظر هدف، انتخاب غذا، پایداری، پایه علمی، خطرات سلامتی، مزایا و معایب بالقوه را ارائه میدهیم.
رژیم کتوژنیک چیست؟
رژیم کتوژنیک (Ketogenic Diet) یا رژیم کتو (Keto Diet)، یک رژیم غذایی با چربی بالا، پروتئین متوسط و کربوهیدرات بسیار کم است. هدف این رژیم، القای وضعیتی متابولیک به نام کتوز (Ketosis) است که در آن بدن برای تأمین انرژی خود، به جای کربوهیدرات، چربی ذخیرهشده را میسوزاند. در این حالت، کبد چربی را به مولکولهایی به نام کتون (Ketone) تبدیل میکند که میتوانند به جای گلوکز (قند) به عنوان منبع اصلی انرژی استفاده شوند.
این رژیم در گذشته برای درمان و کنترل برخی بیماریها مانند صرع و دیابت استفاده میشد و اخیرا به عنوان روشی برای کاهش وزن نیز محبوب شده است. پایبندی به رژیم کتو در بلندمدت دشوار است و ممکن است برای همه افراد مناسب نباشد.
ترکیب غذایی رژیم کتوژنیک
یکی از مواد غذایی که در رژیم کتوژنیک گنجانده میشود، درشت مغذیها است. در حالت کلی میتوانید براساس نسبتهای زیر درشتمغذیها را مصرف کنید::
- چربی: ۷۰ تا ۸۰ درصد
- پروتئین: ۱۰ تا ۲۰ درصد
- کربوهیدرات: ۵ تا ۱۰ درصد
در یک رژیم ۲۰۰۰ کالری، این درصدها به معنای مصرف ۱۶۵ گرم چربی، ۴۰ گرم کربوهیدرات و ۷۵ گرم پروتئین است. در این رژیم، معمولا مصرف کل کربوهیدرات به کمتر از ۵۰ گرم در روز (حتی کمتر از یک شیرینی ساده متوسط) کاهش مییابد و گاه ممکن است تا ۲۰ گرم در روز نیز برسد.
مزایای رژیم کتوژنیک
رژیم کتوژنیک فواید متعددی برای سلامتی دارد، از جمله:
- کاهش وزن: به طور قابل توجهی چربی بدن را میسوزاند و باعث کاهش وزن میشود.
- کنترل قند خون: قند خون و سطح انسولین را به طور قابل توجهی پایین میآورد.
- بهبود عملکرد مغز: برخی تحقیقات نشان میدهد که رژیم کتوژنیک برای سلامت مغز مفید است و به کاهش علائم بیماریهای آلزایمر، پارکینسون و صرع کمک میکند.
- کاهش خطر ابتلا به برخی بیماریها: بر اساس نتایج برخی تحقیقات، رژیم کتوژنیک ممکن است خطر ابتلا به برخی بیماریها مانند بیماریهای قلبی و برخی انواع سرطان را کاهش دهد و با کاهش سطح انسولین، به کنترل سندرم تخمدان پلیکیستیک کمک کند.
معایب و خطرات احتمالی رژیم کتوژنیک در بلندمدت
رژیم کتو نیز مانند اغلب رژیمها، دارای معایب و خطرات احتمالی است که البته بیشتر معطوف به بلندمدت است و ممکن است در رژیمهایی با مدتزمان طولانی بروز پیدا کند.
- خطرات سلامتی: در بلندمدت ممکن است باعث بیماریهای سنگ کلیه، پوکی استخوان، افزایش اسید اوریک خون، کاهش پروتئین خون و تجمع چربی در کبد شود.
- کمبود ریزمغذیها: اگر گروههای غذایی مختلف در رژیم غذایی شما گنجانده نشود، ممکن است بدن در بلندمدت با کمبود مواد مغذی مواجه شود.
- تداخلات دارویی: در افراد مصرفکننده داروهای SGLT-2 برای دیابت نوع ۲، خطر کتواسیدوز دیابتی را افزایش میدهد.
رژیم جنرال موتورز چیست؟
رژیم غذایی جنرال موتورز (General Motors) یا بهاختصار GM، که به رژیم ۷ روزه جنرال موتورز یا رژیم پاکسازی جنرال موتورز نیز معروف است، یک برنامه غذایی محدود و کمکالری است که ادعا میکند میتواند بدن شما را سمزدایی کند و در 7 روز وزن شما را به سرعت کاهش دهد. البته هیچ تحقیق علمی وجود ندارد که این ادعاها را تایید کند.
این رژیم غذایی، اولین بار در سال ۱۹۸۵ برای کارکنان شرکت جنرال موتورز طراحی شد. گفته میشود در طراحی این رژیم غذایی، وزارت کشاورزی و سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) و مرکز تحقیقاتی جانز هاپکینز مشارکت داشتهاند.
ترکیب غذایی رژیم جنرال موتورز
رژیم غذایی جنرال موتورز (GM) بر پایه مصرف یک غذا یا گروه غذایی خاص در هر روز بنا شده است. برخلاف رژیمهای اتکینز یا کتو، این رژیم نیازی به حذف یا جایگزینی کامل هیچ گروه غذایی یا غذای خاص دیگری ندارد و فقط با خوردن مواد غذایی مشخص در روزهای مختلف به مدت ۷ روز عمل میکند.
برای مثال، برنامه غذایی شما در روز دوم فقط به سبزیجات محدود میشود، در حالی که در روز پنجم، خوردن چندین گوجه فرنگی و مقدار زیادی گوشت مجاز است.
هرچند این رژیم میتواند برای کاهش وزن کوتاهمدت مؤثر باشد، اما ممکن است از نظر تغذیهای متعادل نباشد و پیروی از آن برای برخی افراد دشوار باشد.
مزایای رژیم جنرال موتورز
اگرچه رژیم 7روزه جنرال موتورز دارای معایبی است، اما چندین مزیت هم دارد که ابتدا به آنها اشاره میکنیم:
- مصرف بیشتر میوه و سبزیجات: یکی از مزایای اصلی این رژیم، تأکید بر مصرف زیاد میوه و سبزیجات است. از آنجایی که میوه و سبزیجات سرشار از فیبرند و کالری کمی دارند، باعث ایجاد احساس سیری میشوند و از تجمع چربی در بدن جلوگیری میکنند.
- کاهش مصرف قند: این رژیم غذایی، مصرف قند چه در غذاها و نوشیدنیها و چه در نوشیدنیهای الکلی را ممنوع کرده است. مطالعات متعدد، ارتباط بین محدود کردن مصرف قند با بهبود سلامتی، از جمله کاهش چاقی، بیماریهای قلبی و دیابت نوع ۲ را نشان دادهاند.
معایب و خطرات رژیم جنرال موتورز
رژیم غذایی جنرال موتورز معایب و خطرات بالقوهای نیز دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره میکنیم:
- کاهش وزن سریع و ناپایدار: این رژیم با وعده کاهش وزن زیاد در مدت کوتاه، روشی غیراصولی و ناپایدار برای تناسب اندام ارائه میدهد. محدودیتهای شدید و کمکالری بودن این رژیم، پایبندی به آن را در بلندمدت دشوار میکند و احتمال افزایش وزن مجدد پس از اتمام رژیم را افزایش میدهد.
- نداشتن تأییدیه علمی: این رژیم غذایی از پشتوانه علمی قوی برخوردار نیست و کارآیی آن با مطالعات دقیق مورد بررسی قرار نگرفته است.
- نداشتن تعادل تغذیهای: رژیم جنرال موتورز بر مصرف گروههای غذایی خاص در روزهای مختلف تأکید دارد و تنوع غذایی بسیار کمی را ارائه میدهد. این امر میتواند منجر به کمبود ریزمغذیهای ضروری مانند ویتامینها، مواد معدنی و فیبر شود.
- ایجاد رابطه ناسالم با غذا: محدودیتهای شدید این رژیم میتواند زمینهساز عادات غذایی ناسالم و وسواس فکری در مورد غذا شود.
- کاهش توده عضلانی: رژیمهای غذایی با کالری بسیار کم اغلب باعث تحلیل رفتن توده عضلانی میشوند. از دست دادن عضله میتواند در درازمدت سرعت متابولیسم را کاهش دهد و حفظ وزن کاهشیافته را دشوار کند. همچنین کمبود پروتئین کافی در این رژیم، میتواند منجر به ضعف عضلانی شود.
- خطرات سلامتی: رژیم جنرال موتورز میتواند برای افراد مبتلا به آرتروز و بیماریهای قلبی خطرناک باشد.
مقایسه رژیم کتوژنیک و رژیم جنرال موتورز
حالا که تا حدودی با رژیم کتوژنیک و رژیم جنرال موتورز آشنا شدیم، این دو برنامه غذایی را از ابعاد مختلف (هدف، انتخاب غذا، پایداری، پایه علمی، خطرات سلامتی، مزایای بالقوه و معایب بالقوه) مقایسه میکنیم تا درک بهتری از تفاوتهای آن دو به دست آورید.
هدف:
- رژیم کتوژنیک: بدن را به سوزاندن چربی به جای کربوهیدرات برای تأمین انرژی سوق میدهد و از طریق چربیسوزی، باعث کاهش وزن و بهبود سلامتی فرد میشود.
- رژیم جنرال موتورز: به دنبال کاهش وزن سریع از طریق یک برنامه محدود و کمکالری است.
انتخاب غذا:
- رژیم کتوژنیک: سرشار از چربیهای سالم (آووکادو، آجیل، روغن زیتون)، پروتئین متوسط، کربوهیدرات بسیار کم (سبزیجات برگدار، برخی توتها) است و به برنامهریزی دقیقی نیاز دارد تا مطمئن شود تمام مواد مغذی تأمین میشوند.
- رژیم جنرال موتورز: این رژیم بسیار محدود است و تنوع غذایی کمی را در هر روز ارائه میدهد، که میتواند منجر به کمبود مواد مغذی شود.
پایداری:
- رژیم کتوژنیک: در صورت بهکارگیری دانش، برنامهریزی و تعهد کافی، میتواند یک رژیم غذایی بلندمدت باشد.
- رژیم جنرال موتورز: برای بلندمدت توصیه نمیشود. به دلیل محدودیتهای شدید و کمکالری بودن، معمولا پایدار نیست و میتواند منجر به افزایش وزن مجدد در آینده شود.
پایه علمی:
- رژیم کتوژنیک: توسط تحقیقات علمی متعددی پشتیبانی میشود که نشان میدهند این رژیم میتواند منجر به کاهش وزن، بهبود قند خون، کاهش خطر بیماریها و سلامت مغز شود. تحقیقات بیشتری برای تعیین بیخطری رژیم کتو در بلندمدت در حال انجام است.
- رژیم جنرال موتورز: هیچ مدرک علمی برای اثبات ادعاهای این رژیم در مورد سمزدایی یا کاهش وزن سریع وجود ندارد.
خطرات سلامتی:
- رژیم کتوژنیک: معمولا برای افراد سالم بیخطر است، اما گرفتن رژیم طولانیمدت کتو، ممکن است خطراتی را برای افراد داشته باشد، مانند سنگ کلیه، پوکی استخوان، افزایش اسید اوریک خون، کاهش پروتئین خون، تجمع چربی اضافه در کبد و کمبود ریزمغذیها.
- رژیم جنرال موتورز: با وجود کوتاهمدت بودن آن، ممکن است برای برخی افراد، بهویژه افراد مبتلا به آرتروز و بیماریهای قلبی خطرناک باشد.
مزایای بالقوه:
- رژیم کتوژنیک: میتواند باعث کاهش وزن، کنترل قند خون (برای افراد مبتلا به دیابت نوع ۲) و کاهش عوامل خطر ابتلا به برخی بیماریها شود.
- رژیم جنرال موتورز: ممکن است به دلیل محدودیت کالری منجر به کاهش وزن کوتاهمدت (بیشتر وزن آب بدن) شود، اما رویکردی پایدار برای سلامتی نیست.
معایب بالقوه:
- رژیم کتوژنیک: ممکن است در ابتدا باعث آنفولانزای کتو (با علائم خستگی، سردرد و…) شود. یبوست، بوی بد دهان و سنگ کلیه در برخی افراد، از دیگر عوارض آن است که نیاز به نظارت پزشک دارد.
- رژیم جنرال موتورز: خستگی، سردرد، گرسنگی، تحریکپذیری به دلیل انتخابهای محدود غذا و کمبود مواد مغذی، از جمله عوارض این رژیم غذایی است. درمجموع، رویکردی متعادل برای خوردن نیست.
به طور کلی:
- رژیم کتوژنیک: یک رویکرد با مزایای بلندمدت است، اما به دلیل عوارض جانبی احتمالی، نیازمند برنامهریزی و راهنمایی از سوی یک متخصص تغذیه است.
- رژیم جنرال موتورز: یک برنامه کاهش وزن سریع است که به جای ایجاد عادات سالم، بر محدودیت تمرکز دارد. بنابراین، برای کاهش وزن طولانیمدت یا سلامت کلی بدن مناسب نیست.
رژیم جنرال موتورز بهتر است یا رژیم کتوژنیک؟
البته نمیتوان به طور قطعی گفت که کدام رژیم، کتو یا جنرال موتورز، بهتر است. زیرا این دو رژیم مزایا، معایب، رویکردها و اهداف متفاوتی دارند. اما در حالت کلی با توجه به مواردی که در بالا اشاره کردیم، رژیم کتوژنیک در مقایسه با رژیم جنرال موتورز، انتخابی پایدارتر برای کاهش وزن و بهبود سلامتی در نظر گرفته میشود.
اگر به دنبال یک رژیم غذایی پایدار برای کاهش وزن و بهبود سلامتی هستید، رژیم کتوژنیک ممکن است انتخاب بهتری باشد. با این حال، اگر به دنبال کاهش وزن سریع در کوتاهمدت هستید، رژیم جنرال موتورز ممکن است وسوسهانگیزتر باشد.
در نظر داشته باشید که: بهترین رژیم غذایی به نیازها، اهداف سلامتی و ترجیحات غذایی شما بستگی دارد. قبل از شروع هر رژیم غذایی جدید، با یک متخصص تغذیه معتبر یا پزشک خود مشورت کنید، بهویژه اگر دارای شرایط سلامتی خاصی هستید.