عوارض مصرف و روش‌های ترک کراک

بسیاری اعتیاد به کراک را یک قمار بزرگ می‌دانند و آن را به فرو رفتن در باتلاق تشبیه می‌کنند، زیرا این ماده مخدر با اینکه می‌تواند برای مدتی به مصرف‌کننده احساس خوبی دهد، اما با گذشت زمان، میل فرد به مصرف آن بیشتر می‌شود و کنترل وسوسه برای عدم‌مصرف این ماده سخت‌تر می‌شود. حتی اگر فرد مقدار کمی کراک استفاده کند، باز هم این ماده تاثیرات منفی خود را بر روح و جسم او می‌گذارد. مصرف این مخدر می‌تواند فرد را پارانوئید، پرخاشگر و دچار توهم کند یا او را با خطر سکته مغزی و حمله قلبی روبه‌رو کند. متاسفانه اعتیاد و سوء مصرف کراک نه تنها بر شخص مصرف‌کننده، بلکه بر اطرافیان او نیز تاثیر منفی می‌گذارد. آگاهی از خطرات و تبعات منفی مصرف این ماده مخدر می‌تواند افراد را از مصرف آن باز دارد. همچنین اطلاع از روش‌های ترک کراک می‌تواند به افرادی که برای ترک اقدام کرده‌ موثر باشد. ترک هر مخدری به ویژه کراک بهتر است زیر نظر پزشک و روانشناس انجام شود. بنابراین بهتر از است، پیش از هر اقدامی از یک متخصص کمک بگیرید. در این مطلب از وبلاگ اسنپ‌دکتر شما را با مخدر کرک، نشانه‌های مصرف، عوارض و روش‌های ترک آن آشنا خواهیم کرد. 

کراک چیست؟

کراک کوکائین یا کراک (Crack)، شکل کریستالی و غلیظ کوکائین است. کراک از محرک‌های قوی، بسیار اعتیاد‌آور و سریع‌الاثر است. مصرف‌کنندگان معمولا کراک را با استفاده از یک لوله شیشه‌ای یا فویل و نی می‌کشند. پس از کشیدن کراک، این ماده از طریق جریان خون به مغز می‌رسد. اثر اولیه کراک آزاد کردن مقدار زیادی دوپامین است. دوپامین، یک انتقال‌دهنده عصبی مهم در مغز است که نقش اساسی در تنظیم خلق و خو، انگیزه، لذت و حرکت دارد.

نشئگی و سرخوشی که به‌واسطه آزاد شدن دوپامین در مغز پس از مصرف کراک ایجاد می‌شود، معمولا ۵ تا ۱۰ دقیقه طول می‌کشد. پس از این زمان، سطح دوپامین در مغز به شدت کاهش یافته و باعث می‌شود فرد احساس افسردگی کند. از آنجایی‌که اثرات کراک آنی است و برای مدت کوتاهی دوام دارد، باعث می‌شود فرد خیلی زود پس از اولین مصرف، تمایل به مصرف مقدار بیشتری از آن داشته باشد. همچنین مصرف‌کنندگان اغلب تمایل دارند این ماده مخدر را چندین بار پشت سر هم بکشند تا اثرات خوشایند آن مانند خوشحالی، اعتماد‌به‌نفس و انرژی فیزیکی و ذهنی را بارها تجربه کنند. اما متاسفانه این الگوی استفاده می‌تواند به سرعت باعث اعتیاد به کراک شود. اغلب افراد فکر می‌کنند که می‌توانند این مخدر را به راحتی کنار بگذارند، در حالی که در عرض دو تا سه هفته به آن اعتیاد پیدا می‌کنند. 

خطرات مصرف کراک تقلبی 

معمولا برای افزایش حجم و سود بیشتر، توزیع‌کنندگان مواد مخدر، از مواد دیگری در ترکیبات کراک استفاده می‌کنند که باعث می‌شود تاثیرات گوناگونی روی افراد بگذارد و سلامتی آنها را بیش از پیش تهدید کند. برای مثال ممکن است تولیدکنندگان در ساخت کراک از موادی مانند لوامیزول (دارویی برای درمان عفونت‌های کرم انگلی) یا پودر شیر، قندهایی مانند گلوکز، نشاسته، کافئین، لیدوکائین، بنزوکائین، پاراستامول، آمفتامین، اسکوپولامین و استریکنین استفاده کنند. این ترکیبات خطر جدی برای مصرف‌کنندگان دارند. 

آیا مصرف یک مرتبه کراک ما را معتاد می‌کند؟ 

کراک بسیار اعتیاد‌آور است و اغلب باعث می‌شود فرد بلافاصله پس از اولین دوره مصرف، دوباره هوس کشیدن و تجربه آن لذت آنی را داشته باشد. از طرفی، کنار گذاشتن کراک معمولا باعث علائم فیزیکی از جمله گرفتگی شدید عضلانی، آشفتگی، اسهال، لرزش و بی‌خوابی می‌شود. زیرا مصرف این ماده مخدر باعث بروز تغییراتی در عملکرد مغز می‌شود. بنابراین پس از قطع مصرف، برای رهایی از احساسات ناخوشایند و علائم آزاردهنده، فرد میل و ولع شدیدی برای استفاده مجدد دارد. به همین دلیل مصرف‌کننده وادار می‌شود که دوباره این مخدر را مصرف کند. از این رو، یکی از انواع مواد مخدر غیرقانونی که بیشترین پتانسیل ایجاد وابستگی روانی را دارد، کراک است که حتی با وجود آگاهی از خطرات جسمی و روحی، ترک آن بدون کمک افراد حرفه‌ای دشوار است.  

مراحل اعتیاد به کراک چگونه است؟

اعتیاد به کراک پس از وابستگی ذهن و بدن مصرف‌کننده به آن اتفاق می‌افتد. این اعتیاد اغلب با مسائل سلامت عاطفی یا روانی مرتبط است و می‌تواند توسط عوامل محیطی و ژنتیکی تحریک شود. هر مصرف‌کننده‌ای اعتیاد به کراک را به‌طور متفاوتی تجربه می‌کند، اما برخی از مهم‌ترین مراحلی که احتمالا همه مصرف‌کنندگان تجربه می‌کنند به شرح زیر است:  

تشخیص اعتیاد به کراک 

اعتیاد به کراک می‌تواند هر فردی را بدون در نظر گرفتن نژاد، سن، جنسیت یا وضعیت اجتماعی و اقتصادی تحت‌تاثیر قرار دهد. از این رو، تشخیص اعتیاد به کراک همیشه آسان نیست. با این وجود، تغییر در ویژگی‌های رفتاری، روانی و فیزیولوژیکی از نشانه‌های بارز سوء مصرف کراک است که غالبا در تمام مصرف‌کنندگان دیده می‌شود. 

عوارض مصرف کراک چیست؟

پس از استنشاق کراک و ورود این ماده به ریه‌ها، اجزای فعال آن به سرعت جذب جریان خون شده و منجر به نشئگی سریع و کوتاه‌مدت می‌شود. در این زمان مغز مملو از دوپامین است که باعث می‌شود فرد خوشحالی، افزایش انرژی و هوشیاری را تجربه کند. در کسانی‌که مبتلا به ADHD (نوعی اختلال بیش‌فعالی و کم‌توجهی) هستند، کراک می‌تواند اثر آرام‌بخشی داشته و منجر به اعتماد‌به‌‌نفس بیشتر نیز شود. اما طیف گسترده‌ای از اثرات ناخوشایند کوتاه‌مدت و بلند‌مدت نیز زندگی فرد را تهدید می‌کند. همچنین اگر افراد، تجهیزات مصرف کراک از جمله سوزن را بین خود به اشتراک بگذارند، در کوتاه‌مدت یا بلند‌مدت در معرض خطر عفونت به چندین بیماری جدی قرار می‌گیرند، از جمله:

• ایدز (HIV)
• هپاتیت B
• هپاتیت C

عوارض کوتاه‌مدت مصرف کراک

در کوتاه‌مدت، مصرف کراک بر نواحی مختلف مغز، از جمله ناحیه هیپوکامپ و آمیگدال که در پردازش احساسات و تشخیص خطر، یادگیری، حافظه و تصميم‌گيری نقش مهمی ایفا می‌کند، تاثیر می‌گذارد.

کراک بلافاصله پس از کشیدن یا تزریق شدن باعث افزایش ضربان قلب، فشار خون و دمای بدن می‌شود و ممکن است افراد را دچار اسپاسم عضلانی و تشنج نیز بکند. همچنین از آنجایی‌که مصرف کراک واکنش مردمک به نور را کند می‌کند، رگ‌های چشم افراد مصرف‌کننده غالبا پاره شده و چشم‌های خونی دارند و ممکن است مشکلات بینایی را نیز تجربه کنند.

عوارض بلندمدت مصرف کراک

در بدن افرادی که برای مدت طولانی کراک مصرف می‌کنند، تولید طبیعی دوپامین متوقف می‌شود و در نتیجه وابستگی بیشتری به کراک وجود پیدا می‌کنند. این امر مصرف‌کنندگان را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری‌های روانی جدی از جمله روان‌پریشی قرار می‌دهد. همچنین آسیب‌های ماندگار ناشی از مصرف طولانی‌مدت کراک می‌تواند منجر به ضعف در تصمیم‌گیری، قضاوت و حافظه فرد شود.

سوء مصرف طولانی‌مدت کراک می‌تواند به بسیاری از اندام‌های حیاتی بدن آسیب برساند و باعث آسیب کبدی، نارسایی کلیه و پوسیدگی شدید دندان شود. همچنین به دلیل به خطر افتادن عملکرد سیستم ایمنی، افراد را مستعد ابتلا به عفونت‌های مختلف پوستی و داخلی قرار می‌دهد.

عوارض مصرف کراک در دوران بارداری

اگر مادر باردار کراک مصرف کند، در معرض خطر سقط جنین قرار می‌گیرد. از طرفی اگر نوزاد به دنیا بیاید ممکن است دچار مشکلات رشدی باشد. از این رو، بهترین کاری که یک مادر باردار می‌تواند برای فرزند متولد‌نشده خود انجام دهد، این است که مصرف کراک را در اسرع وقت ترک کند.

خطر مرگ با مصرف همزمان کراک با برخی داروها

کراک هرگز نباید با هیچ ماده دیگری مصرف شود، زیرا ممکن است عوارض مصرف آن را تا حد زیادی افزایش دهد و حتی منجر به مرگ فرد مصرف‌کننده شود. 

مشتقات تریاک 

هنگامی‌که فرد ماده محرک کراک را با یکی از مشتقات تریاک مانند هروئین مصرف کند، به آن اسپیدبال (Speedball) می‌گویند. محرک‌ها و هروئین اثرات معکوسی روی مغز دارند. مصرف همزمان مشتقات تریاک با کرک می‌تواند خطرات جبران ناپذیری را برای مصرف‌کننده به همراه داشته باشد، از جمله:

• حالت سردرگمی شدید
• تاری دید
• گیجی
• خواب‌آلودگی
• اختلال روانی
• سکته
• حمله قلبی
• نارسایی تنفسی

داروهای ضد افسردگی

مخلوط کردن کراک با داروهای ضد افسردگی می‌تواند خطر ابتلا به سندرم سروتونین را افزایش دهد و باعث عوارض زیر شود:

• تعرق مفرط
• لرزش
• ضربان قلب تند
• تشنج
• مرگ 

علائم سوء مصرف کراک

با توجه به اثرات قوی کراک، حتی فردی که برای اولین مرتبه آن را مصرف می‌کند، ممکن است در معرض خطر مصرف بیش از حد، اعتیاد به مواد و همچنین سایر عوارض و خطرات سلامتی ناشی از مصرف این مخدر قرار گیرد. از این رو بهتر است علائم هشداردهنده مصرف بیش‌از‌حد کراک را بشناسیم:

• نبض ضعیف و کند
• احساس ناراحتی در قفسه سینه
• حالت تهوع و استفراغ
• مشکل در تنفس
• سکته
• تشنج
• مرگ

درک علائم سوء مصرف کراک مهم است. زیرا مصرف بیش‌از‌حد آن یک وضعیت اورژانس پزشکی جدی به حساب می‌‌آید که نیاز به رسیدگی فوری دارد و مراجعه به اورژانس و مراکز درمانی دارد. علاوه‌بر آن، شما می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد عوارض مصرف کراک و راه‌های ترک آن، از پزشکان و روانشناسان اسنپ‌دکتر کمک بگیرید.

چگونه می‌توان مصرف کراک را قطع کرد یا به حداقل رساند؟

چند ساعت اول یا روزهای ابتدایی پس از قطع مصرف کراک بسیار حیاتی است. اگر در این زمان افراد بتوانند با اراده‌ای قوی با هوس‌ها و تمایلات خود مبارزه کنند، خیلی زود به احساس بهتر می‌رسند. برای رهایی از کراک، استراتژی‌های زیر می‌توانند به افراد کمک کنند:

• به مراکز ترک اعتیاد مراجعه کنند.
• در گروه‌هایی که برای کمک به خود (خودیاری) تشکیل می‌شوند شرکت کنند تا حمایت لازم را دریافت و بتوانند با افراد هم‌نوع خود در دوران بهبودی ملاقات کنند.
• از سایر داروها و مواد آسیب‌رسان مانند الکل دوری کنند.
• از افرادی که مواد مخدر مصرف می‌کنند و مکان‌هایی که با مصرف کراک ارتباط دارند، دوری کنند.
• قدرت بدنی خود را از طریق تغذیه سالم، خواب کافی و ورزش منظم تقویت کنند.
• به کار، تحصیل، گذراندن وقت با اعضای خانواده و سایر فعالیت‌های سالم و فرح‌بخشی که با مصرف کراک ارتباطی ندارند، مشغول شوند.
• حتما موضوع را با خانواده خود در میان بگذارند تا از حمایت و پشتیبانی آن‌ها برای ترک کراک بهره‌مند شوند.

برنامه درمانی برای ترک اعتیاد به کراک

دریافت برنامه درمانی از مرکز توان‌بخشی یا متخصص معتبر، بسیار مهم است. برنامه درمانی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• سم‌زدایی: اگرچه سم‌زدایی فرایندی دشوار است، اما با مراقبت‌های کلینیک ترک اعتیاد، فرآیند ترک کراک با اطمینان بیشتری پیش می‌رود.
• درمان بستری: تیمی از متخصصان پزشکی در یک محیط امن و مطمئن، فرد را به‌خوبی حمایت و راهنمایی می‌کنند. هنگامی که فرد بستری می‌شود، می‌تواند بدون حواس‌پرتی، تنها روی بهبودی خودش تمرکز کند.
• درمان سرپایی: حضور سرپایی در مرکز ترک اعتیاد برای وابستگی خفیف به کراک یا تقویت آنچه فرد در طول دوره درمان بستری آموخته، ایده‌آل است.

کراک تا چه مدت در ادرار، بزاق و خون باقی می‌ماند؟

مواد مخدر از جمله کرک در قسمت‌های مختلف بدن برای زمان متفاوتی باقی می‌مانند و از طریق آزمایش اعتیاد قابل تشخیص است. برای تشخیص مصرف کراک از طریق آزمایش‌ها به نکات زیر اشاره می‌کنیم:

کراک و عوارض مصرف آن

همانطور که گفتیم کراک نوعی ماده مخدر بسیار اعتیاد‌آور است. هنگامی‌که این ماده مصرف می‌شود، فرد حس سرخوشی آنی و کوتاه‌مدتی را تجربه می‌کند. همچنین پس از اولین استفاده، مصرف‌کننده برای تجربه مجدد و رفع نیازهای بدنش، به مقدار بیشتری از کراک ولع پیدا می‌کند؛ غافل از آنکه مصرف کراک می‌تواند بلافاصله مسیر زندگی را تغییر دهد و جسم و روح را در معرض طیف وسیعی از اثرات نامطلوب قرار دهد. عوارض مصرف کراک بسیار گسترده است و شامل مواردی مانند پوسیدگی دندان، مشکلات تنفسی، آسیب کبدی، حمله قلبی، بی‌قراری، پارانویا و پرخاشگری است. در حالی‌که غلبه بر اعتیاد به کراک دشوار است، اما خوشبختانه تغییر شرایط و تجربه زندگی سالم با درمان حرفه‌ای و دریافت مشاوره از افراد متخصص، کاملا امکان‌پذیر است. سرویس آنلاین اسنپ‌دکتر امکان مشاوره با پزشکان متخصص را فراهم کرده است تا در سریع‌ترین زمان ممکن بتوان با پزشکان و مشاوران گفت‌وگو کرد. افرادی که به دنبال ترک مواد مخدر به خصوص کراک هستند، می‌توانند با کمک مشاوره آنلاین اسنپ‌دکتر، در هر ساعت از شبانه‌روز به روانشناس و مشاور دسترسی داشته باشند.