آیا گرگرفتگی یا تعریق شبانه می‌تواند نشانه بیماری باشد؟

احتمالا تا به حال اصطلاح “علائم وازوموتور” به گوشتان نخورده باشد؛ اما با نام‌های رایج‌تر آن مثل گرگرفتگی و تعریق شبانه آشنا هستید. در این مطلب از وبلاگ اسنپ‌دکتر به دلایل گرگرفتگی و تعریق شبانه پرداخته‌ایم و به این سوال پاسخ داده‌ایم که آیا ممکن است گرگرفتگی نگران کننده باشد؟

در حدود سن 40 سالگی، افرادی که قاعدگی را تجربه می‌کنند، سطوح استروژن و پروژسترون در بدنشان کاهش می‌یابد. این تغییرات در بدن و هورمون‌ها می‌تواند علائم شروع یائسگی باشد. دقیقاً مشخص نیست که چه اتفاقی در بدن رخ می‌دهد که باعث گرگرفتگی می‌شود؛ با این حال اعتقاد بر این است که این تغییرات هورمونی بر مرکز دمای مغز شما تاثیر می‌گذارد، که می تواند منجر به تغییرات دمای بدن شما شود.

علائم گرگرفتگی

مهم­ترین علامت گر گرفتگی احساس داغی شدید از درون است. اما این تنها علامت گر گرفتگی نیست و این عارضه، علائم دیگری نیز دارد که عبارت­‌اند از:

• تپش قلب
• احساس ناگهانی گرما از طریق بدن و صورت گسترش پیدا می‌کند
• تعریق در قسمتهای فوقانی بدن
• ظاهر برافروخته
• احساس لرز و سرما پس از گرگرفتگی
• استرس و اضطراب

 علل گرگرفتگی بدن

گرگرفتگی در اثر عوامل مختلفی ایجاد می­شود که به طور خلاصه، شامل موارد زیر می­‌شوند:

• چاقی و اضافه وزن
• مشکلات غذایی
• پرکاری تیروئید
• استرس و اضطراب
• بعضی از سرطان‌ها
• مشکلات قلبی
• تب
• برخی از داروها
• هوای گرم
• غذاها و نوشیدنی­های تند یا پر ادویه
• آلرژی یا حساسیت­های غذایی
• وجود عفونت یا ویروس در بدن

علت گرگرفتگی و ضعف بدن چیست؟

• پرکاری تیروئید

یکی از دلایل گر گرفتگی مشکلات مربوط به غده تیروئید است. با پرکاری تیروئید، سوخت و ساز بدن به شدت افزایش می‌یابد و همین افزایش سوخت و ساز باعث گرم شدن شما می شود. در این حالت، ممکن است بیشتر تشنه شوید یا بیشتر عرق کنید.

تغییر در قاعدگی یا اختلال در حاملگی هم می‌تواند یکی از عوامل پرکاری تیروئید و گرفتن شما باشد.

•  یائسگی

یائسگی یکی از دوره‌های طبیعی زندگی خانم­ها، در حدود ۵۰ سالگی آن­هاست که در آن قاعدگی برای همیشه متوقف می‌شود. یائسگی می­تواند باعث گرگرفتگی، عرق شدید، سرگیجه و تپش قلب شدید شود.

•  نارسایی زودرس تخمدان­‌ها

نارسایی زودرس تخمدان­ها، نوعی یائسگی زودرس است. یکی از مشکلاتی که در خانم‌های زیر ۴۰ سال رخ می‌دهد، این یائسگی زودرس است که باعث گرگرفتگی تعریق شبانه و اختلالات خواب در آن­ها می‌شود که باید برای درمان آن خیلی سریع به پزشک مراجعه کرد.

• تب

اگر میانگین دمای طبیعی بدن از ۳۷ درجه بیشتر شود، برای بدن انسان تحول بزرگی است. بالا رفتن دمای بدن باعث احساس گرگرفتگی در فرد می‌شود و سیستم ایمنی بدن را تضعیف می­‌کند.

• مصرف کافئین

مصرف قهوه یا نوشیدنی­‌های دارای کافئین می­تواند باعث افزایش متابولیسم بدن و تحریک سیستم اعصاب مرکزی و در نتیجه گرگرفتگی بدن شود.

• سندروم کارسینوئید

این سندروم که در اثر وجود یک نوع درون ریز ایجاد می‌شود که مقادیر زیادی هورمون سروتونین ترشح می‌کند و باعث گر گرفتن بدن می‌شود.

• عفونت شدید

عفونت­‌های شدید یا سرطان باعث گر گرفتگی می‌شود که با تعریق شدید در خواب همراه است.

گرگرفتگی در چه سنینی بیشتر شایع است؟

هنگامی که زنان مرحله یائسگی را طی می‌کنند، توانایی باروری را در شکل طبیعی از دست می‌دهند و کم­کم پریود آن­ها قطع می­شود، در حالی که مردان آندروپوز هنوز توانایی باروری دارند. سالانه بیش از ۴۰۸ میلیون مرد در سراسر جهان گزارش علائم آندروپوز یا یائسگی مردانه را داده­اند. یکی از شایع­ترین علائم آندروپوز، گرگرفتگی است. مردان بین ۴۰ و ۵۵ سال معمولاً دچار آندروپوز می­شوند که با گرگرفتگی و تعریق شبانه همراه است.

رژیم غذایی مناسب، حمایت‌های روحی از سوی خانواده، خواب کافی و فعالیت‌های ورزشی، انجام تفریحات سالم و مهیج، گذراندن اوقات بی‌کاری با دوستان، مواردی است که آقایان برای درمان این مشکل باید در مد نظر داشته باشند. هم­چنین باید از چای، قهوه، غذاهای پرادویه و بسیار شیرین پرهیز نمایند و از مایعات فراوان استفاده کنند.

استفاده از حبوبات، غلات، شیر، سویا، ماست کم ‌چرب، ماهی آزاد، سبزیجات سبز رنگ، انجیر و غذاهای حاوی روغن امگا۳ سودمند است. مردان در این دوره نباید تحت فشار باشند و لازم است که زنان در صورت وقوع این مشکل، همسرشان را بیشتر مورد حمایت عاطفی خود قرار دهند.

آیا گرگرفتگی نگران‌کننده است؟ 

پزشک متخصص داخلی و سلامت زنان آندریا سیکون توضیح می دهد که چه علائمی می‌تواند طبیعی و چه علائمی خطرناک باشد.

چه علائمی در گرگرفتگی طبیعی است؟

گرگرفتگی یکی از علائم رایج یائسگی است و می‌تواند بسیار اذیت‌کننده باشد. دکتر سیکون می‌گوید: «بسیاری از گرگرفتگی‌ها از ناحیه بالاتنه شروع می‌شود. سپس گسترش می‌یابد و به دنبال آن ممکن است گاهی احساس سرما کنید.»

برخی از افراد ممکن است گرگرفتگی را تجربه نکنند اما برای کسانی که آن را تجربه‌‌ می‌کنند، شدت و مدت زمان هر گرگرفتگی می‌تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. دکتر سیکون توضیح می‌دهد: «افرادی که تعریق شدیدتری دارند ممکن است در طول روز یا شب مجبور باشند چند دست لباس‌‌های خود یا ملحفه خود را عوض کنند. گرگرفتگی، تعریق شبانه و سایر علائم وازوموتور می‌تواند حدود چهار تا هفت سال طول بکشد.» دکتر سیکون می‌گوید: «بیشتر افراد گرگرفتگی را تجربه می‌کنند و اغلب شدت آن‌ها خفیف تا متوسط ​است.»

آیا گرگرفتگی می‌تواند نشانه به خطر افتادن سلامتی ما باشد؟

اگر گرگرفتگی و تعریق شبانه در زنان مربوط به یائسگی باشد، خطرناک نیستند.

آیا گرگرفتگی می‌تواند به معنای مشکلات قلبی باشد؟

دکتر سیکون می‌گوید: «گرگرفتگی، به خودی خود، برای شما مضر نیست. اما اگر متوجه شدید که فقط هنگام حرکت (ورزش یا انجام کارهای خانه و غیره) دچار گرگرفتگی می‌شوید و گرگرفتگی با علائم دیگری مانند سنگینی قفسه سینه یا تنگی نفس همراه است، وقت آن رسیده که به پزشک مراجعه کنید.

چه زمانی با پزشک خود تماس بگیرید؟

چه در روز چندین بار گرگرفتگی داشته باشید، چه از تعریق بیش از حد خجالت بکشید یا به دلیل تعریق شبانه شدید در داشتن یک خواب خوب در شب مشکل داشته باشید، مهم است بدانید که تنها نیستید.

تخمین زده می شود که 75 درصد از افرادی که یائسه می‌شوند گرگرفتگی را تجربه می‌کنند و اگر گرگرفتگی شما در زندگی شما اختلالی ایجاد می‌کند، بهتر است برای گرفتن راهکارهای درمانی به پزشک مراجعه کنید. مطمئن شوید که پزشکی را انتخاب کرده‌اید که در درمان گرگرفتگی تجربه داشته باشد، چه پزشک مراقبت‌های اولیه و چه متخصص زنان و زایمان.

پزشک شما ممکن است این سوالات را از شما بپرسد. مثل:

• چه حسی دارید؟
• هر چند وقت یکبار دچار گرگرفتگی می‌شید؟
• چه زمانی  توی روز گرگرفتگی دارید؟
• چه علائم دیگه‌ای رو همراهش تجربه می‌کنید؟
• در حال حاضر دارویی مصرف می‌کنید؟

به جز گزینه‌های پیشگیری که متخصص توصیه می‌کند ممکن است پزشک شما گزینه‌های درمانی را نیز پیشنهاد کند؛ از جمله هورمون درمانی، داروهای تجویزی غیر هورمونی و درمان‌های دارویی دیگر. در این صورت؛ مطمئن شوید که پزشک مزایا و معایب داروهای تجویزی را با شما درمیان می‌گذارد.

سخن پایانی

دکتر سیکون می‌گوید: «با این حال که همه ما می‌دانیم گرگرفتگی بخشی طبیعی از زندگی است؛ اما همچنان این دوره می‌تواند زندگی افرادی که تجربه‌اش می‌کنند را برای مدتی مختل کند. اکثر مردم نمی‌خواهند در مورد یائسگی صحبت کنند، چون از صحبت از آن خجالت می‌کشند؛ اما باید بدانید که گرگرفتگی قابل مدیریت است و هیچ‌کس نباید از تجربه کردنش خجالت بکشد.»