زگیل تناسلی در مردان؛ علائم، راههای انتقال و درمان
یکی از شایعترین بیماریهای جنسی زگیل تناسلی است. عامل اصلی این بیماری، ویروس اچپیوی (HPV) است و علائم و عوارض بسیار خطرناکی را برای مردان و زنان به همراه دارد. در این مطلب از وبلاگ اسنپ دکتر شما را با زگیل تناسلی، علائمی آن در مردان، روشهای درمان، نحوه تشخیص و راههای پیشگیر از ابتلا به آن آشنا خواهیم کرد. اطلاع از این بیماری میتواند احتمالا ابتلا به این بیماری را کاهش دهد. در صورت مشاهده علائم زگیل تناسلی حتما به پزشک مراجعه کنید و از اون مشورت بگیرید.
زگیل تناسلی چیست؟
زگیل تناسلی (Genital Warts) زائدههای نرمی هستند که روی اندام تناسلی ظاهر شده و میتوانند باعث درد، ناراحتی و خارش بسیار زیاد شوند. در واقع، زگیل تناسلی یک عفونت مقاربتی است که توسط نوع کمخطری از ویروس پاپیلومای انسانی یا همان اچپیوی (HPV) ایجاد میشود. نوع کمخطر این ویروس مثل HPV 6 و HPV 11 تفاوتهای زیادی با انواع پرخطر پاپیلومای انسانی دارد و در حادترین حالت منجر به دیسپلازی دهانه رحم و سرطان میشود. به نقل از مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، اچپیوی بهعنوان شایعترین بیماری مقاربتی شناخته میشود و افرادی که رابطه جنسی متعدد دارند، در برابر عوارض اچپیوی از جمله زگیل تناسلی آسیبپذیر هستند. زگیل تناسلی بر بافتهای مرطوب ناحیه تناسلی اثر میگذارد و میتواند مانند برجستگیهای کوچک و گوشتیای به نظر برسند یا ظاهری شبیه گُل کلم داشته باشند. با این حال، در بسیاری از موارد، زگیلهای تناسلی به شکلی بسیار کوچک روی آلت تناسلی ظاهر میشوند که بهسختی قابل مشاهده است.
علائم زگیل تناسلی در مردان چیست؟
زگیل تناسلی از طریق هر نوع روابط جنسی منتقل میشود و ممکن است هفتهها یا ماهها بعد از انتقال عفونت، زگیل بر روی پوست فرد مبتلا ظاهر شود. زگیل تناسلی همیشه با چشم انسان قابل مشاهده نیست و ممکن است بهرنگ پوست باشد یا اندازهای بسیار کوچک داشته باشد. زگیلهایی با اندازه بزرگ، ظاهری شبیه گل کلم دارند و هنگام لمس کردن به شکل یک برآمدگی بهنظر میرسند. برای مردان، زگیل تناسلی ممکن است در نواحی زیر ظاهر شود:
- آلت تناسلی
- کیسه بیضه
- کشاله ران
- ران
- داخل یا اطراف مقعد
در کنار موارد ذکر شده، زگیل تناسلی میتواند روی لبها، دهان، زبان یا گلوی فردی که تماس جنسی دهانی با مبتلایان اچپیوی داشته نیز ظاهر شود. علاوه بر مشاهده زگیل در بخشهای مختلف بدن، علائم عنوانشده در ادامه نیز نشاندهنده ابتلا به عفونت پاپیلومای انسانی است:
- خارش
- خونریزی
- سوزش
رشد و بزرگتر شدن زگیل تناسلی در گذر زمان، درد و خارش بیشتری را برای فرد مبتلا به همراه دارد.
علائم زگیل تناسلی در زنان چیست؟
زگیلهای تناسلی مانند زائدههای کوچک گوشتی به رنگ صورتی یا قرمز هستند که در اطراف اندام جنسی رشد میکنند. علائم HPV در زنان به صورت زگیلهایی اطراف ناحیه تناسلی بروز مییابد. نوع زگیل بسته به نوع ویروسی که به آن مبتلا شدهاید، متفاوت خواهد بود. زگیل تناسلی در زنان بیرون واژن، داخل دهانه رحم یا اطراف مقعد بروز پیدا میکند. در صورت برقراری ارتباط دهانی با فرد آلوده، امکان بروز زگیلها در دهان یا گلو نیز وجود دارد. از آنجایی که هیچ راهی برای پیشبینی رشد یا ناپدید شدن زگیلها وجود ندارد، افراد مبتلا باید معاینه شده و روند درمان را طی کنند.
عامل ایجاد زگیل تناسلی چیست؟
طبق گفته موسسه ملی سرطان، حدود ۹۰ درصد از زگیلهای تناسلی در اثر انتقال نوع ۶ و ۱۱ اچپیوی ایجاد میشود.
- ۳۰ تا ۴۰ گونه از اچپیوی در جهان وجود دارد که بهطور خاص بر اندام تناسلی تأثیر میگذارد اما تعداد کمی از آنها میتوانند باعث ایجاد زگیل تناسلی در بدن اشخاص شوند.
- ویروس اچپیوی عموماً از طریق تماس پوستبهپوست منتقل میشود و به همین دلیل به عنوان یک بیماری مقاربتی شناخته میشود.
- مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها عنوان کرده است که احتمال ابتلا به اچ پی وی در افرادی که رابطه جنسی متعدد و محافظت نشده دارند، بسیار زیاد است و ممکن است در برههای از زندگی به این بیماری مبتلا شوند.
- این ویروس همیشه منجر به ایجاد عوارضی مانند زگیل تناسلی نمیشود و در بیشتر موارد، بدون آسیب به سلامتی بدن، خود به خود از بین میرود.
- زگیل تناسلی معمولاً توسط چندین نوع از اچپیوی ایجاد میشود که با عوامل ایجاد زگیل روی دستها یا سایر قسمتهای بدن، متفاوت است.
زگیل تناسلی چگونه تشخیص داده میشود؟
برای تشخیص این بیماری، پزشکان اقدامات زیر را انجام میدهند:
- پزشک ابتدا درباره سلامتی و سابقه فعالیت جنسی شما سوالاتی میپرسد که شامل علائمی است که تجربه کردهاید و اینکه آیا رابطهای داشتهاید یا خیر.
- معاینه فیزیکی مناطقی که مشکوک به زگیل تناسلی است. ممکن است پزشک با یک مشاهده بتواند از وجود زگیل تناسلی آگاه شود.
در برخی از موارد نیز، هنگام آزمایش، پزشکان یک محلول اسیدی به نام استووایت (Acetowhite) را روی پوست شما میریزند تا زگیل تناسلی را بیشتر نمایان کنند. در چنین شرایطی، این محلول میتواند احساس سوزش خفیفی را در بدن ایجاد کند.
عوارض احتمالی زگیل تناسلی چیست؟
انواع کمخطر ویروس اچپیوی باعث ایجاد زگیل تناسلی میشوند. با این حال، انواع خطرناکتر اچپیوی مثل HPV 16 و HPV 18 میتوانند منجر به سرطانهای آلت تناسلی، مقعد، حنجره و سرطان مری شود.
زگیل تناسلی چگونه درمان میشود؟
درحالی که زگیل تناسلی بهمرور زمان از بین میرود، اچپیوی به خودی خود میتواند در سلولهای پوستی شما باقی بماند؛ عاملی که میتواند بروز زگیل تناسلی در بازههای زمانی مختلف از زندگیتان را به همراه داشته باشد. در کنار این موضوع، مدیریت علائم احساسشده اهمیت ویژهای دارد چرا که باید از انتقال ویروس به شخصی دیگر جلوگیری کنید. با استفاده از روشهای دارویی، جراحی و برخی روشهای خانگی، میتوان زگیل تناسلی را درمان کرد. لازم به ذکر است که زگیل تناسلی با دارویهای رفع زگیل بدون نسخه (OTC) قابل درمان نیست.
درمان زگیل تناسلی با دارو
پزشکان ممکن است داروهای موضعیای را برای درمان زگیل تجویز کنند که میتواند شامل موارد زیر باشد:
- ایمیکوئیمود (Imiquimod)
- پودوفیلین و پودوفیلوکس
- تریکلرواستیک استید یا TCA
درمان زگیل تناسلی با عمل جراحی
اگر زگیل تناسلی شما با گذشت زمان از بین نرفت، ممکن است برای برداشتن آنها به انجام یک عمل جراحی جزئی نیاز داشته باشید. با این حال، پزشکان میتوانند با روشهای زیر، زگیل را حذف کنند:
- کوتر الکتریکی یا سوزاندن زگیل با جریان الکتریکی
- کرایوسرجری یا انجماد زگیل
- درمانهای لیزری
- برداشتن یا بریدن زگیل
- تزریق داروی اینترفرون
درمانهای خانگی زگیل تناسلی
داروهای مورد استفاده برای زگیلهای دست و نواحی مختلف بدن با زگیلهای تناسلی متفاوت است. به همین ترتیب، از درمانهای بدون نسخه برای زگیل تناسلی استفاده نکنید. بهطور کلی، برخی درمانهای کلی برای درمان زگیل تناسلی در خانه وجود دارد که چندان معتبر نیست و نمیتوان به آنها اتکا کرد. به همین دلیل، پیش از امتحان روشهای درمانی خانگی با یک پزشک در این رابطه مشورت کنید.
راههای پیشگیری زگیل تناسلی چیست؟
برای پیشگیری از ابتلا به ویروس اچپیوی و زگیل تناسلی، روشهای مختلفی وجود دارد. بهتر است قبل از سن ۱۸ سالگی واکسن گارداسیل را تزریق کنید و از رابطه جنسی محافظت نشده بپرهیزید. در ادامه به هر کدام از روشها اشاره میکنیم:
- واکسنهای گارداسیل و گارداسیل ۹ میتوانند از شما در برابر شایعترین گونههای HPV که باعث زگیل تناسلی میشود، محافظت کنند. امکان دریافت این واکسن، برای اشخاص در سنین ۹ تا ۴۵ سال وجود دارد و بسته به سن فرد، دو یا سه واکسن تجویز میشود.
- رابطه جنسی محافظت شده: استفاده از کاندوم در هر بار رابطه، میتواند خطر ابتلا به زگیل تناسلی را کاهش دهد. نکته مهم در این میان، استفاده از یک مانع فیزیکی برای جلوگیری از انتقال است.
در ایران کدام واکسنها برای زگیل تناسلی موجود است؟
سه واکسن مختلف ویروس اچپیوی در ایران یافت میشود که برای اهداف متفاوتی کاربرد دارد و از نظر دسترسی نیز با یکدیگر متفاوتاند. این واکسنها عبارتاند از:
- واکسن چهار ظرفیتی یا گارداسیل (Gardasil) که انواع ۶، ۱۱، ۱۶ و ۱۸ اچپیوی را هدف قرار میدهد. تهیه این واکسن در ایران آسان است.
- واکسن ۹ ظرفیتی یا گارداسیل ۹ (Gardasil 9) که جدا از انواع مورد هدف واکسن چهار ظرفیتی، نوعهای ۳۱، ۳۳، ۴۵، ۵۲ و ۵۸ را نیز پوشش میدهد. تهیه این واکسن در ایران سخت است.
- واکسن دو ظرفیتی سرواریکس (Cervarix) که برای درمان نوع ۱۸ و ۱۶ ویروس اچپیوی مورد استفاده قرار میگیرد.
لازم به ذکر است که پاپیلوگارد نیز بهعنوان واکسن ایرانی مورد استفاده برای درمان انواع شایع اچپیوی و جلوگیری از بروز زگیل تناسلی در زنان مورد استفاده قرار میگیرد و در ایران یافت میشود.
آیا اچ پی وی درمان دارد؟
هرچند حذف زگیلها به وسیله جراحی و سایر روشهای پزشکی امکانپذیر است، اما هیچ درمانی برای ویروس اچپیوی وجود ندارد. با این حال، در بسیاری از موارد، این ویروس به خودی خود در اشخاص بیمار از بین میرود. اگر مبتلا به اچپیوی هستید، باید با پزشکی در اینباره صحبت کنید تا بتواند پس از تشخیص، به درمان علائم شما بپردازد و شما را برای آزمایشهای بعدی آماده کند. آزمایشهای مستمر نشان میدهد که آیا عفونت اچپیوی در بدن شما باقی مانده است یا خیر. در طول این آزمایشها، اگر تغییرات سلولیای در بدن شما ایجاد شده باشد، پزشک تصمیم میگیرد که آیا این تغییرات نیاز به پیگیری بیشتری دارد یا خیر. عموماً این ویروس را میتوان در طی آزمایش پاپ اسمیر واژینال یا مقعد تشخیص داد. همانطور که پیشتر نیز به این موضوع اشاره کردیم، اچپیوی به خودی خود قابل درمان نیست اما عوارض حاصل از این ویروس همچون زگیل تناسلی، راههای درمانی بسیار زیادی دارد. در برخی موارد، زگیل تناسلی پس از مدتی بهخودی خود از بین میرود اما در برخی موارد، با استفاده از کرایوتراپی یا الکتروسرجری و کرمهای موضعی، باید به درمان زگیل بپردازید.
آیا زگیل تناسلی باعث ناباروری در مردان میشود؟
مطالعهای در سال ۲۰۱۱ نشان میدهد که مردانی که مایع منی آنها حاوی ویروس اچپیوی است، ممکن است با مشکلات ناباروری مواجه شوند. اگر اسپرم حاوی اچپیوی، تخمکی را بارور کند، ممکن است خطر سقط زودرس نیز در زنان افزایش پیدا کند. مطالعهای دیگر در سال ۲۰۱۴ نیز نشان میدهد که اسپرمهای حاوی اچپیوی میتواند در ناباروری مردان و زوجین اثرگذار باشد. با این حال، تحقیقات انجامشده در اینباره نتوانسته نتایج کاملاً دقیقی را دراینباره ارائه دهد و باید بررسیهای بیشتری دراینباره انجام شود. اگر فکر میکنید که زگیل تناسلی دارید، با پزشک خود صحبت کنید تا بتواند تشخیص دهد که آیا زگیل دارید یا خیر و بهترین گزینههای درمانی شما چیست. جدا از این موضوع، در چنین شرایطی، مهم است که با همسر خود صحبت کنید؛ فرایندی که ممکن است چالشبرانگیز باشد اما آگاه کردن آنها درباره وضعیت خود میتواند از ابتلای آنها به ویروس اچپیوی جلوگیری کنید.