آیا نازک شدن آندومتر در بارداری خطرناک است؟

ضخامت آندومتر در بارداری نقش بسیار مهمی در تعیین مسائل دوران بارداری دارد. آندومتر، پوشش رحمی است که در آن جنین برای شروع بارداری در آن قسمت لانه گزینی می‌کند. در این مطلب از وبلاگ اسنپ‎‌دکتر به درباره ضخامت آندومتر و تاثیر آن بر بارداری پرداخته‌ایم.

ضخامت آندومتر در هر ماه بارداری تغییر می‌کند و همچنین یک ویژگی معینی است که در طول آزمایشات تصویربرداری (اسکن سونوگرافی) ارزیابی و بررسی می‌شود. پزشک ممکن است برای تعیین و علت اصلی خونریزی غیرطبیعی رحم در دوران بارداری ضخامت آندومتر در بیماران را بررسی کند. ما در این مقاله از پزشکت سعی کرده‌ایم در مورد ضخامت طبیعی آندومتر در دوران بارداری و تغییرات غیر طبیعی مختلف در ضخامت بافت آن اطلاعاتی را مورد بررسی قرار دهیم.

آندومتر، پوشش داخلی رحم است که در آن لانه گزینی جنین انجام می‌شود. این بافت شامل یک اپیتلیوم منشوری تک لایه و بافت همبند غنی از سلول با عروق خونی است که غدد رحم را احاطه کرده اند.

آندومتر در طی قاعدگی دچار تغییرات مورفولوژیکی و عملکردی مختلفی می‌شود. همانطور که سطح هورمون‌های جنسی در بدن در طول تخمک‌گذاری تغییر می‌کند، ضخامت پوشش آندومتر نیز تغییر می‌کند تا امکان لانه گزینی تخمک بارور شده فراهم شود. اگر لقاح اتفاق نیفتد، پوشش آندومتر (لایه عملکردی) می‌ریزد و منجر به جریان قاعدگی می‌شود.

توجه: مورفولوژی و ضخامت آندومتر قبل از بلوغ و یائسگی ثابت می‌ماند.

ضخامت طبیعی اندومتر

ضخامت طبیعی آندومتر در مراحل مختلف سیکل قاعدگی در زنان قبل از یائسگی متفاوت است. میزان ضخامت اندومتر طبیعی عبارتند از:

پزشک ضخامت آندومتر را با سونوگرافی اندازه گیری می‌کند. ضخامت طبیعی آندومتر در طول زندگی فرد از دوران کودکی تا بلوغ جنسی، سال‌های باروری و پس از یائسگی تغییر می‌کند.

در آزمایش‌های تصویربرداری زنان جوانی که هنوز قاعدگی را شروع نکرده‌اند، اندومتر وجود دارد اما نسبت به مراحل بعدی زندگی حتما کوچکتر است. طبق گفته انجمن رادیولوژی آمریکای شمالی (RSNA)، اندومتر در نازک‌ترین حالت خود در طول قاعدگی قرار دارد. در این شرایط ضخامت آن معمولاً بین ۲ تا ۴ میلی متر است.

نیمه اول فاز پرولیفراتیو حدود روز ۶ تا ۱۴ سیکل فرد یا زمان بین پایان یک سیکل قاعدگی قبل از تخمک‌گذاری شروع می‌شود. در این مرحله، آندومتر شروع به ضخیم شدن می‌کند و ممکن است بین ۵-۷ میلی متر باشد.

با پیشرفت چرخه و حرکت به سمت تخمک گذاری، آندومتر تا حدود ۱۱ میلی متر ضخیم‌تر می‌شود. حدود ۱۴ روز پس از چرخه قاعدگی یک فرد، هورمون‌ها باعث آزاد شدن تخمک می‌شوند. در طول این مرحله ترشحی، ضخامت آندومتر در بالاترین حد خود است و می‌تواند به ۱۶ میلی متر برسد.

بارداری. ضخامت اندومتر در بارداری مهم است. کارشناسان مراقبت‌های بهداشتی بهترین شانس برای یک بارداری سالم و کامل را به اندومتری که نه خیلی نازک و نه خیلی ضخیم است مرتبط می‌دانند. ضخامت مناسب آندومتر به جنین اجازه می‌دهد تا به راحتی بتواند لانه گزینی کند و تغذیه مورد نیاز خود را دریافت کند. با پیشرفت بارداری، اندومتر ضخیم‌تر می‌شود.

یائسگی. در زنان سالم یائسه، اندومتر معمولاً حدود ۵ میلی متر یا کمتر است.

نحوه اندازه گیری ضخامت اندومتر

سونوگرافی، رایج‌ترین روش برای اندازه گیری ضخامت اندومتر است. این روشی است که پزشک برای تشخیص بیشتر بیماری‌ها در زنان از آن استفاده می‌کنند، به خصوص اگر فردی خونریزی غیر طبیعی واژینال را تجربه کرده باشد.

اگر سونوگرافی برای موقعیت رحم و یا سایر بیماری‌های زمینه ای، راهکار تشخیصی مناسبی نباشد، پزشکان برای تشخیص بهتر از سایر گزینه‌ها مانند MRI ​​استفاده می‌کنند.

علل پوشش بسیار نازک یا ضخیم اندومتر

ضخامت آندومتر در طول چرخه قاعدگی فرد تغییر می‌کند، اما عوامل دیگری نیز می‌توانند باعث تغییراتی مانند نازک یا ضخیم شدن آن شوند.

یکی از شایع‌ترین علل تغییر ضخامت آندومتر بارداری است. زنانی که حاملگی خارج از رحمی دارند یا کمتر از هفته ۵ بارداری دارند ممکن است علائم ضخیم شدن آندومتر را تجربه کنند.

سرطان آندومتر یا تخمدان یکی از شایع‌ترین شرایطی است که می‌تواند منجر به افزایش ضخامت آندومتر شود. بر اساس انجمن سرطان آمریکا سرطان آندومتر شایع‌ترین سرطانی است که سیستم تولید مثلی زنان را درگیر می‌کند. سرطان آندومتر در زنان زیر ۴۵ سال نادر است. میانگین سنی در هنگام تشخیص ۶۰ سال است.

عوامل دیگری که می‌توانند منجر به ضخامت بیشتر آندومتر شوند، عبارتند از:

چاقی
درمان جایگزینی هورمونی (HRT)
تاموکسیفن
فشار خون بالا مزمن
پولیپ آندومتر
دیابت
بافت اسکار
هیپرپلازی آندومتر
هیپرپلازی آندومتر اصطلاح پزشکی برای شرایطی است که در آن اندومتر بیش از حد ضخیم می‌شود. این وضعیت اغلب به سطوح بیش از حد استروژن یا ترکیبات مشابه استروژن و کمبود پروژسترون مربوط می‌شود. این بیماری به خودی خود سرطان نیست، اما می‌تواند منجر به بروز احتمالی سرطان شود.

علاوه بر آن، امکان نازک شدن بیش از حد آندومتر هم وجود دارد. محققان آندومتر نازک را به این میزان ۷ میلی متر یا کمتر تعریف می‌کنند و آن را با سن مرتبط می‌دانند. با این حال، آن‌ها گزارش می‌دهند که ۵٪ از زنان زیر ۴۰ سال و ۲۵٪ از زنان بالای ۴۰ سال ممکن است اندومتر نازکی داشتند. علل احتمالی اندومتر نازک شامل التهاب، درمان دارویی یا ساختار و ماهیت خود آندومتر است.

علائم ضخامت بیش از حد اندومتر

شایع‌ترین علائم ضخامت بیش از حد آندومتر عبارتند از:

• خونریزی بعد از یائسگی
• خونریزی بسیار شدید یا طولانی مدت در دوران قاعدگی
• سیکل‌های قاعدگی نامنظم که کمتر از ۳ هفته یا بیشتر از ۳۸ روز طول می‌کشد.
• لکه بینی بین دوره‌ها

درمان ضخامت بیش از حد آندومتر شامل پروژستین، یک هورمون زنانه است که از تخمک‌گذاری و هیسترکتومی جلوگیری می‌کند. بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد، زمانی که میزان ضخامت آندومتر کم باشد، پیشرفت بارداری دشوارتر می‌شود. درمان برای اندومتر نازک می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• استروژن
• گنادوتروپین جفتی انسان، هورمونی است که جفت پس از لانه گزینی جنین در دیواره رحم تولید می‌کند.
• داروها و مکمل‌های مورد استفاده برای بهبود جریان خون

با این حال، تحقیقات نشان می‌دهد که این درمان‌ها به طور مداوم موثر نیستند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

زنان در صورت مشاهده علائم خونریزی غیرطبیعی واژن باید به پزشک خود مراجعه کنند که می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• لکه بینی بین پریود
• جریان خون نامنظم و کوتاه
• خونریزی واژینال یا لکه بینی بعد از یائسگی
• زنانی که درد لگن با منشا ناشناخته را تجربه می‌کنند باید برای ارزیابی و رد یا تشخیص احتمالی سرطان آندومتر به پزشک مراجعه کنند.
• علائم دیگری که باید مراقب آن‌ها بود نفخ و احساس سیری بدون خوردن بیش از حد غذا است.

تشخیص اندومتر ضخیم غیر طبیعی

سونوگرافی ترانس واژینال به شناسایی ضخامت غیر طبیعی آندومتر کمک می‌کند. آندومتر در MRI یا سونوگرافی مانند یک خط تیره به نظر می‌رسد و به آن نوار آندومتر می‌گویند. نحوه تغییر ظاهر و ضخامت نوار آندومتر در طول چرخه قاعدگی، عبارت است از:

قاعدگی و فاز پرولیفراتیو اولیه: در این مرحله به صورت نوار اکوژنیک نازک و روشنی ظاهر می‌شود که از یک لایه پایه با حداقل مایع تشکیل شده است.
فاز پرولیفراتیو دیررس: در این مرحله ظاهر سه لایه دیده می‌شود. این لایه شامل لایه پایه، لایه عملکردی میانی و نوار اکوژنیک داخلی در مرکز است.
فاز ترشحی: آندومتر در این مرحله ضخیم‌ترین است. نوار اطراف آن مایع بوده و بنابراین در سونوگرافی یکنواخت به نظر می‌رسد.

پیش آگهی اندومتر ضخیم

توجه و ارزیابی به ضخامت آندومتر می‌تواند به زنانی که در تلاش برای باردار شدن هستند کمک کند تا بهترین زمان برای شانس بارداری خود را شناسایی کنند.

ضخامت آندومتر در طول زندگی زنان تغییر می‌کند. با این حال، اگر فردی متوجه خونریزی غیرطبیعی، ترشح، درد لگن یا سایر تغییرات در احساس بدن خود شد، باید برای دریافت درمان مناسب با پزشک مشورت کند. سرطان آندومتر یکی از شدیدترین بیماری‌هایی است که در صورت ضخیم شدن بیش از حد آندومتر ممکن است رخ دهد. با این حال، سرطان آندومتر در صورت تشخیص زودهنگام، پیش آگهی خوبی دارد.

سوالات متداول

آیا ضخامت آندومتر ۱۷ میلی متر به معنای بارداری است؟

داشتن ضخامت آندومتر ۱۷ میلی متر قبل از بارداری به این معنی است که شانس خوبی برای بارداری و نتیجه بالینی بهتری دارید.

آیا اندومتر بعد از لانه گزینی ضخیم می‌شود؟

بله. پس از کاشت، آندومتر ضخیم شده از فاز پرولیفراتیو چرخه قاعدگی ضخامت بشتری پیدا می‌کند. در چند هفته اول به عنوان محلی برای اتصال و تغذیه جنین عمل می‌کند.

آیا می‌توانم با اندومتر ۸ میلی متری باردار شوم؟

در حالی که ضخامت آندومتر ۸ تا ۱۴ میلی متر برای لقاح ایده آل است، حتی امکان این وجود دارد که با پوششی با ضخامت کمتر از ۷ تا ۸ میلی متر باردار شوید. با این حال، میزان بارداری شما ممکن است کمتر باشد.

آگاهی در مورد علائم تغییر یا غیرعادی ضخامت آندومتر ضروری است زیرا ممکن است نشان دهنده یک بیماری زمینه‌ای مانند بارداری مولار، لخته شدن خون یا آندومتریت باشد. در صورت مشاهده چنین علائم غیرطبیعی با پزشک خود مشورت کنید تا به موقع درمان و از بروز هرگونه عارضه جلوگیری شود و با تشخیص زودهنگام بتوانید پیش آگهی وضعیت خود را بهبود ببخشید.