ویروس کرونا و بیماری‌های مشابه

افراد مختلفی که به ویروس کرونا مبتلا می‌شوند، فارغ از سن و جنسیت‌شان، سطح گوناگونی از شدت بیماری را تجربه می‌کنند. از طرفی دیگر علائم کرونا گاه با علائم بیماری‌های دیگر مانند سارس و آنفولانزا شباهت زیادی دارد. تلاش برای کنترل شیوع بیماری و کاهش اثرهای مخربش در طولانی مدت، پژوهشگران حوزۀ سلامت به مطالعه بیشتری هدایت کرده است.
در این مقاله از سایت اسنپ دکتر، راه‌های متمایز کردن علائم کرونا از علائم سایر بیماری‌ها و عوارض طولانی مدت این بیماری روی زندگی مردم، به ویژه گروه پر خطر را بررسی می‌کنیم.

چگونه ویروس کرونا را از دیگر بیماری‌ها تشخیص دهیم ؟

خانواده ویروس کرونا انواع مختلفی دارد و به دنبال آن، طیف وسیعی از موجودات از جمله انسان میزبان آن‌ها هستند. ویروس کرونا (COVID-19) و سارس (SARS- CoV) با میزبانی خفاش دو نوع از این خانواده هستند. آن‌ها سیستم ایمنی بدن را ضعیف و دستگاه تنفس را نابود می‌کنند. مهم‌تر آن که همچون ویروس‌های ناشناخته دیگر هنوز واکسنی برای آن‌ها تولید نشده است.

1. آنچه شباهت ویروس کرونا و سارس را برای همگان مثال‌زدنی کرده ‌است، تنها میزبان مشترک آن‌ها نیست.
2. قابلیت انتقال هر دوی آن‌ها از طریق ذرات تنفسی مانند عطسه و سرفه یکسان است.
3. میزان دوام این دو عامل بیماری‌زا در هوا و سطوح هم یکسان است. گفتنی است که افراد سالمند یا افرادی که سابقه بیماری مثلاً حساسیت‌های ریوی، آسم یا بیماری‌های خاص دارند، بیشتر در معرض خطر هستند.
4. مراقبت بیشتر از این افراد و رعایت فاصله اجتماعی و نکات بهداشتی الزامی است.

تمایز ویروس کرونا و بیماری آنفولانزا از همدیگر

اما با فرا رسیدن فصل پاییز شباهت علائم ویروس کرونا و ویروس آنفولانزا باعث نگرانی بسیاری از مردم شد. کادر درمان و محققان نگران شیوع بیشتر کرونا شدند. این در حالی است که بسیاری از افراد مبتلا به بهانۀ ابتلا به آنفولانزا، نکات بهداشتی را نادیده می‌گیرند.
اما به راستی چه شباهت‌هایی میان علائم این دو ویروس وجود دارد؟

‎شباهت میان علائم ویروس کرونا و بیماری آنفولانزا

همانطور که هنگام ابتلا به ویروس کرونا، سیستم تنفسی نسبت به هر عضو دیگری در بدن بیشتر آسیب‌ می‌بیند، گلو درد و عفونت ریه نیز علامت‌های شایع ابتلا به آنفولانزا به حساب می‌آیند. با این حال علاوه بر عفونت ریوی، علائم دیگری همچون سردرد، تب، سرفه، خستگی، درد عضلانی، تهوع و استفراغ و آبریزش بینی که در کودکان شایع‌تر است یا گرفتگی بینی تمایز ابتلا به ویروس کرونا و ویروس آنفولانزا را دشوار کرده است.

با وجود این شباهت‌ها و ضرورت سرعت تشخیص ویروس کرونا و درمان به موقع، گرفتن تست کرونا کمک قابل توجهی در کنترل این بیماری کرده است. زیرا درمان به موقع می‌تواند از بروز علائمی مانند ایست قلبی و تنفسی، سکته قلبی، سکته مغزی و التهاب مغزی و قلبی و حتی مرگ جلوگیری کند.

تفاوت‌های میان علائم ویروس کرونا و بیماری آنفولانزا

آنچه باعث افتراق مبتلایان به ویروس کرونا و ویروس آنفولانزا شده است می‌تواند میزان وخیم بودن بیماری باشد.
افراد مبتلا به آنفولانزا یا آن‌هایی که علائم خفیفی از ویروس کرونا دارند با قرنطینه خانگی و خوردن مایعات و دم‌نوش‌ها از سلامتی خود مراقبت می‌کنند.
در مقابل کسانی که علائم شدید کرونا دارند، باید سریع‌تر به بیمارستان مراجعه و سریع تحت درمان دارویی و مراقبت قرار گیرند.
با تمام این موارد، تفاوت عمدۀ مبتلایان به ویروس کرونا با مبتلایان به ویروس آنفولانزا هم همین شدت آسیب وارده به ریه‌ها است که کنترل آن در بیماران کرونا بسیار دشوار است.

تفاوت روش درمانی ویروس کرونا با سایر ویروس‌ها

سندروم التهاب چند سیستمی و لخته شدن خون علائمی هستند که باعث مرگ کودکان مبتلا به ویروس کرونا شده است. گفتنی است که برخلاف بیماری آنفولانزا، استفاده از داروهای ضد ویروس جوابگوی بیماران مبتلا به ویروس کرونا نیست. همانند واکسن آنفولانزا که تأثیری در کاهش ابتلا به ویروس کرونا ندارند.
با وجود تجویزهای متنوع از سوی سازمان جهانی بهداشت، درمان دارویی ویروس کرونا با آنتی بیوتیک‌هایی مانند آزیترومایسین جواب بهتری گرفته است.

راهکارهای مشابه در کنترل ابتلا به ویروس کرونا و آنفولانزا

بی توجه به این شباهت‌ها و تفاوت‌ها، لازم است که اصول بهداشتی رعایت شود. یعنی دست‌ها با مواد ضدعفونی مانند الکل 60% ضد عفونی شده یا حتی با آب و صابون به مقدار کافی شسته شود. علاوه بر این رعایت فاصله اجتماعی، مخصوصاً در برخورد با افراد ناقل ویروس یا مبتلایان اجباری است.

در کنار رعایت اصول بهداشت فردی، لازم است که سطوح آلوده مانند دستگیره‌های در، کلید و پریز‌ها ضدعفونی شوند. در ضمن ضدعفونی وسایلی که روزانه مورد استفاده عموم هستند، نباید فراموش کرد. رعایت این اصول نه تنها خطر ابتلا به ویروس کرونا که تعداد مبتلایان آنفولانزا را هم کاهش می‌دهند و افراد آسیب‌پذیر تحت مراقبت بیشتری قرار خواهند گرفت.

چه افرادی بیشتر در معرض ابتلا به ویروس کرونا هستند؟

شواهد پزشکی در سال 2020 نشان داد که ویروس کرونا بدون توجه به سن و جنسیت افراد، آمار مرگ و میر را افزایش داده است. اما واضح است افراد مسن که  حدود 60 سال سن دارند به خاطر کهولت سن و مصرف داروهای مختلف، آسیب‌پذیرتر از گروه‌های سنی دیگر شناخته شده‌اند.

نقص ایمنی و خطر ابتلا به ویروس کرونا

گروه دیگری از جامعه جهانی که در خطر بیشتری نسبت به همنوعان قرار دارند، بیماران قلبی و سرطانی هستند. البته بیمارانی با بیماری‌های خاص مانند مبتلایان به دیابت و بیماران کلیوی در گروه افراد آسیب‌پذیر به حساب می‌آیند.
در کنار دو گروهی که اشاره کردیم، افرادی که سیستم ایمنی ضعیف دارند، بیشتر در معرض ابتلا به ویروس کرونا هستند.

خطر ابتلا به ویروس کرونا در افراد سالم

با این وجود، افرادی که سابقه بیماری خاصی ندارند در خطر ابتلا به ویروس کرونا و مرگ هم قرار دارند. بنابراین در فضاهایی که راه تهویه هوا ندارند نباید قرار گرفت. در ضمن، علاوه بر رعایت فاصله اجتماعی و نکات بهداشتی باید از ماسک استفاده کرد.

مهمتر اینکه باید از ملاقات بیماران مبتلا به کرونا اجتناب کرد. حضور در جمع‌های شلوغ و مهمانی‌ها ممنوع است. رعایت این اصول ساده منجر به مراقبت از سلامتی خود و دیگران می‌شود. مهمتر آنکه اثرات طولانی مدت آن بر زندگی کاهش می‌یابد.

عوارض طولانی مدت روی افراد مختلف چیست؟

ویروس کرونا در مقایسه با سایر ویروس‌های مخرب سیستم تنفسی، رفتار مرموزانه‌ای دارد. شدت آسیب سیستم تنفسی با این ویروس می‌تواند بسیار زیاد باشد به نحوی که سیستم ایمنی بدن را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.

به همین دلیل است که ویروس کرونا در افراد دیابتی و آن‌هایی که مشکل کلیه و کبد دارند سریع‌تر پخش می‌شود. مرگ و میر در این افراد هم به تبع آسیب‌پذیریشان، بیشتر است.
به گونه‌ای که خستگی، بدن درد و مشکلات قلبی و اختلالات شناختی می‌تواند طولانی مدت باقی بماند. بنابراین تعداد بیشمار مبتلایان تا مدت زمان طولانی از آسیب‌های این ویروس در امان نخواهند بود.

نقش رعایت اصول بهداشتی بر سبک زندگی

افراد مختلف مانند جوانان به بهانۀ سن کم و سلامت جسمی خود از رعایت اصول بهداشتی اجتناب می‌کنند.
در حالی که ابتلا به ویروس کرونا نه تنها محدودیت خاصی ندارد، بلکه آثار مخرب آن روی قلب، مغز و ریه‌ها تا سال‌ها باقی خواهد ماند.
برای مثال خطر ابتلا به ذات‌الریه، ابتلا به سکته قلبی و مغزی بیشتر می‌شود. همچنین سرعت در پیشرفت بیماری‌های پارکینسون و آلزایمر افزایش می‌یابد.
درباره خطرات ابتلا به ویروس کرونا برای سلامت جسمی صحبت کردیم و افراد پر خطر را مورد بررسی قرار دادیم. اما نباید سلامت روان را نادیده گرفت. افزایش تعداد افرادی که از وسواس و افسردگی رنج می‌برند نشانه خوبی نیست. همچنین، آمار رو به افزایش خودکشی حتی در میان کودکان و نوجوانان نشان از آثار مخرب ویروس کرونا بر سلامت روان دارد.

منابع:
Mayoclinc 1, Mayoclinc 2, Mayoclinc 3, Mayoclinic 4