خواص تخم گشنیز چیست؟
هیچ چیزی بهتر از انواع ادویه‌جات نمی‌تواند به غذاها رنگ و بوی جذاب و خوبی ببخشد و تقریبا در هر کشور و فرهنگی از ادویه‌ها در غذاها، سالادها، شیرینی‌ها و… استفاده می‌شود. یکی از این ادویه‌ها تخم گشنیز است. از تخم گشنیز در بسیاری از شیرینی‌ها و همچنین به صورت ترکیبی با سایر ادویه‌ها استفاده می‌شود و جدا از تخم گشنیز، برگ‌های گیاه گشنیز را که شاید برای ما ایرانی‌ها شناخته‌شده‌تر باشد در سوپ‌ها، خورش‌ها و… می‌ریزند تا طعم و بوی دلپذیری به آن ببخشد. اما اثر تخم گشنیز فقط ایجاد طعم و بوی خوب نیست و این ادویه خواص بسیاری برای بدن دارد. گشنیز (Coriander) که با نام جعفری چینی هم شناخته می‌شود در مدیترانه بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. هم گیاه گشنیز و هم دانه آن که به تخم گشنیز معروف است کاملا خوراکی هستند و فواید بسیاری دارند. در ادامه سراغ بررسی خواص تخم گشنیز برای بدن می‌رویم.
هفت خاصیت خیره‌کننده تخم گشنیز
اگر بخواهیم به طور خلاصه از خواص تخم گشنیز بگوییم باید به ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌های آن اشاره کنیم. برگ‌ها و تخم گشنیز نیز دارای مقادیر قابل‌توجهی از ویتامین K هستند که نقش مهمی در لخته شدن خون شما (هنگام التیام زخم‌ها) ایفا می‌کند. این ویتامین همچنین به ترمیم استخوان‌ها کمک می‌کند و مانع ابتلا به بیماری‌هایی مانند پوکی استخوان می‌شود. در ادامه سراغ بررسی هفت فواید تخم گشنیز می‌رویم:
1) دارای آنتی‌اکسیدان فراوان
تخم گشنیز دارای مقادیر زیادی آنتی‌اکسیدان است که بدن برای مبارزه با رادیکال‌های آزاد نیاز دارد. این رادیکال‌های آزاد در واقع مولکول‌های اکسیژن ناپایداری هستند که می‌توانند به سلول‌های شما آسیب بزنند و به طور بالقوه‌ای باعث بروز بسیاری از بیماری‌ها مانند سرطان، بیماری قلبی و… شوند. آنتی‌اکسیدان‌های موجود در تخم گشنیز کمک می‌کنند که این رادیکال‌های آزاد از بین بروند و ریسک ابتلا به سرطان و حتی نشانه‌های افزایش سن در چهره شما هم کاهش پیدا کند.
2) کاهش‌دهنده ریسک ابتلا به بیماری قلبی
تخم گشنیز به عنوان یک ادرار آور عمل می‌کند و باعث می‌شود که سدیم اضافی از بدن شما خارج شود و فشار خون شما کاهش پیدا کند. تحقیقات اخیر نشان داده است که تخم گشنیز می‌تواند نقش قابل‌توجهی در کاهش کلسترول‌های بدن و کاهش ریسک ابتلا به تصلب شرایین که نوعی بیماری مرتبط با عروق کرونر قلب است، ایفا کند.
3) کاهش التهاب
تخم گشنیز نشان داده است که می‌تواند در کاهش التهاب در بدن به شدت موثر عمل کند. بروز التهاب در بدن به عوامل مختلفی مانند سرطان و بیماری قلبی برمی‌گردد و آنتی‌اکسیدان‌های موجود در تخم گشنیز به کاهش این التهاب و کمک به کاهش سرعت رشد سلول‌های سرطانی بسیار کمک می‌کند.
4) کاهش سطح قند خون
تخم گشنیز می‌تواند سطح قند خون در افراد مبتلا به دیابت را کاهش دهد. تحقیقات اخیر نشان داده است که تخم گشنیز دارای آنزیم‌هایی است که به کاهش موثر گلوکز خون می‌تواند بسیار کمک کند.
5) دارای مواد معدنی و ویتامین
تخم گشنیز به عنوان یکی از منابع غنی ویتامین A محسوب می‌شود که نقش مهمی در تغذیه شبکیه چشم، مرطوب نگه داشتن چشم و به طور کلی مراقبت از بینایی شما دارد. در این ادویه همچنین مقادیر قابل‌توجهی از ویتامین C وجود دارد که برای سیستم ایمنی بدن بسیار حائز اهمیت است. مصرف کافی ویتامین C به کارکرد درست سلول‌های سفید و همچنین جذب آهن کمک می‌کند و نقش قابل مهمی در التیام پیدا کردن زخم‌ها، تولید کلاژن و سفت نگه داشتن پوست می‌کند. در کنار این دو ویتامین، تخم گشنیز دارای ویتامین K، آهن و کلسیم نیز هست. شما به ازای مصرف یک قاشق چای‌خوری از تخم گشنیز مقادیر زیر را دریافت می‌کنید:
- دو کالری انرژی
- کمتر از یک گرم پروتئین
- کمتر از یک گرم چربی
- کمتر از یک گرم کربوهیدرات
- کمتر از یک گرم فیبر
- کمتر از یک گرم قند
6) ارتقای هضم و سلامت روده
روغن استخراج شده از تخم گشنیز می‌تواند سرعت هضم را افزایش و عملکرد آن را ارتقا ببخشد. در یک تحقیق هشت هفته‌ای که روی ۳۲ نفر با مشکل سندروم روده تحریک‌پذیر انجام شد، مشخص شد که استفاده روزانه ۳۰ قطره از یک گیاه دارویی که حاوی گشنیز است به طور قابل‌توجهی باعث کاهش دردهای شکمی، نفخ و ناراحتی می‌شود.
7) محافظت از سلامت مغز
بسیاری از بیماری‌های مغزی مانند پارکینسون، آلزایمر و ام اس با بروز التهاب در ارتباطند. ویژگی‌های ضد التهابی تخم گشنیز می‌تواند از مغز در برابر این بیماری‌ها محافظت کند. با تحقیقی روی موش‌ها نشان داده شد که عصاره گشنیز از سلول‌های مغز در برابر تشنج ناشی از مصرف مواد مخدر محافظت می‌کند و این احتمالا به خاطر خواص ضد التهابی آن است.
ممنوعیت‌های مصرف تخم گشنیز
تخم گشنیز در کاهش قند خون بسیار موثر است. در واقع به حدی موثر عمل می‌کند که افراد دیابتی که دارو مصرف می‌کنند یا مبتلا به هیپوگلیسمی (کم قند خونی) هستند باید در مصرف تخم گشنیز احتیاط کنند. از آنجایی که تخم گشنیز یک ادویه محسوب می‌شود، از آن در حجم زیاد استفاده نمی‌کنند. با این حال، مطالعات نشان داده است که عصاره تخم گشنیز می‌تواند قند خون را در دوزهای پایین خودش (تا ۲۰ میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن) کاهش دهد. پس باید توجه داشته باشید که با توجه به اینکه عصاره تخم گشنیز دارای خواص بیشتری نسبت به تخم گشنیز معمولی است، اگر مبتلا به بیماری‌های مرتبط با قند خون هستید از آن در حد چند گرم استفاده کنید.
