چگونه عادتهای ناسالم زندگی را تغییر دهیم؟
تقریبا همه ما برخی عادت نامناسب داریم که تغییر یا ترک آنها زمانبر یا حتی دشوار است. نکته مهم این است که حتی گاهیاوقات از تاثیر عادتهای بد بر سلامتی و شرایط زندگیمان مطلع نیستیم. برای توقف اثرات منفی عادتهای نامناسب بر سلامتی، شناخت عادتهای بد اهمیت پیدا میکند و میتواند اولین قدم برای ترک آنها باشد. در این مطلب از اسنپدکتر تصمیم داریم با مجموعه عادتهای بد و تاثیر آنها بر سلامتی و نیز روشهای جلوگیری از عادتهای بد آشنا شویم.
عادتهای نامناسب چگونه شکل میگیرند؟
ترک عادتهای ناسالم و غلط میتواند قدری دشوار باشد، بهخصوص اگر برای مدت طولانی درگیر آنها باشید. در وهله اول، درک چگونگی شکلگیری عادات میتواند این روند را سادهتر کند. فرض کنید محل کار شما در کنار یک کافیشاپ است. یک روز بعد از کار، وارد کافیشاپ میشوید و یک نوشیدنی بزرگ و پر از یخ و بسیار شیرین برای خود میخرید. دفعه بعد که از این کافیشاپ رد میشوید، مغزتان میگوید: «هی، یادت هست چقدر خوشمزه بود؟ بیا دوباره امتحانش کنیم!» به همین سادگی، احتمالا دوباره همان نوشیدنی را بعد از کار میل میکنید.
نکته اینجاست که حتی اگر قصد انجام این کار را هم نداشته باشید، مغز شما شروع به ایجاد ارتباط میان پایان یک روز کاری و خوردن یک نوشیدنی شیرین آن هم پر از شکر و یخ میکند. بدین ترتیب پس از مدت کوتاهی، عادت نادرست مصرف نوشیدنی شیرین و بسیار سرد در پایان روز کاری در وجود شما شکل میگیرد. عادتی که علیرغم میل شما، احتمالا پس از مدتی ترک کردنش دشوار میشود.
زمانی که احساس استرس، تنهایی، غم، افسردگی یا هر حس دیگری را که تحمل آن دشوار است تجربه میکنید، معمولا بیشتر درگیر عادتهای بد میشوید. این امر در صورتی بیشتر رخ میدهد که راهکارهای سالم را برای مدیریت و تنظیم احساسات خود بلد نباشید. برای مثال ممکن است شروع به جویدن ناخن، سیگار کشیدن، تا دیروقت بیدار ماندن یا خوردن تنقلات مضر کنید.
بنابراین میتوان گفت، تغییر یا ترک عادتهای بد به دلیل سیستم پاداش در مغز، دشوار است. چرا که امکان دارد چیزی برای ما نامناسب و مضر باشد، اما باز هم موجی از دوپامین را (انتقالدهنده عصبی مغز که احساس خوبی را القا میکند) در ما ایجاد کند.
چگونگی تاثیر عادتهای بد بر سلامتی
در ادامه مطلب، با مجموعه کاملی از عادتهای بد مشترک در بسیاری از افراد و تاثیری که بر سلامتی میگذارند، آشنا میشویم:
شکستن قولنج انگشتان دست
با اینکه ممکن است قدری لذتبخش باشد، اما نه تنها این کار اطرافیان شما را آزار میدهد، بلکه برای خودتان نیز میتواند بسیار مضر باشد. مادهای به نام مایع سینوویال (Synovial fluid) باعث میشود که مفاصل شما بهراحتی حرکت کنند. صدایی که هنگام شکستن قولنج بند انگشتان دست تولید میشود، زمانی اتفاق میافتد که حبابهای کوچک موجود در مایع سینوویال، میترکند.
بنابراین دقت کنید که اگر مدام قولنج انگشتان دست خود را میشکنید، به احتمال زیاد پس از مدتی دستهایتان متورم شده و به مرور زمان قدرت پنجه شما ضعیفتر میشود. با این حال، هنوز ثابت نشده که تکرار این عادت میتواند شانس ابتلا به آرتریت افزایش دهد.
جویدن ناخنها
این عادت نامناسب میتواند به دندانها و همچنین به پوست اطراف بستر ناخن آسیب برساند و حتی به سادگی منجر به عفونت شود. علاوهبر آن، ممکن است زمانی که انگشتان خود را که اغلب حامل تعداد زیادی میکروب هستند، وارد دهان میکنید، بیشتر دچار سرماخوردگی و سایر بیماریها شوید. از این رو، اگر دلیل اصلی بروز این عادت استرس است، احتمالا روشهایی مانند ورزش کردن میتواند در مدیریت آن موثر باشد. البته اگر سالهاست که این عادت در شما ریشه دوانده و یا فرزندتان به این عادت مبتلاست، برای ترک آن میتوانید از راهنماییهای پزشک کمک بگیرید.
کم خوابیدن
این ایده را که با خواب کمتر از ۶ ساعت در شبانهروز میتوانید به موفقیت بیشتری دست پیدا کنید به کلی دور بریزید. واقعیت این است که اگر به اندازه کافی نخوابید، نه تنها برای روز بعد انرژی کافی ندارید، بلکه به سادگی با کمخوابی مزمن احتمال ابتلا به بیماریهایی همچون فشار خون بالا، ناراحتی قلبی، دیابت، چاقی، افسردگی، حمله قلبی و سکته در شما بیشتر میشود. همچنین کمخوابی یا خواب نادرست میتواند قدرت یادگیری و حافظه شما را کاهش دهد، بهطوری که به خاطر سپردن چیزهای مختلف در طی روز برای شما سختتر میشود.
بنابراین یک برنامه خواب منظم برای خودتان تنظیم کنید و سعی کنید به آن پایبند باشید. یادتان باشد تمام تلاش خود را بکنید تا در طی شبانهروز دستکم ۷ تا ۸ ساعت خواب بیوقفه داشته باشید. بنابراین سعی کنید زود و به اندازه کافی بخوابید تا بدن شما بتواند بهترین عملکرد ممکن را برای روز بعد داشته باشد. البته اگر برای به خواب رفتن مشکل دارید، سعی کنید از پزشک خود درباره راهکارهای بهبود وضعیت خواب مشورت بگیرید و ابدا سرخود از داورهای خوابآور و مسکنها استفاده نکنید.
با صدای بلند به هدفون گوش دادن
صدا با واحد دسیبل اندازهگیری میشود و قدرت صدای یک مکالمه معمولی حدود ۶۰ دسیبل است. متخصصان توصیه میکنند صدای هدفون خود را زیر ۷۵ دسیبل نگه دارید (تقریبا به اندازه صدای جاروبرقی) تا خطری گوش شما را تهدید نکند. همچنین هر بار که تصمیم دارید با هدفون به چیزی گوش دهید، بهتر است کمتر از یک ساعت باشد.
شاید این نکته را نمیدانستید اما اگر در جایی زندگی میکنید که سر و صدای بلند در آن زیاد است یا خودتان مدام برای چندین ساعت متوالی با صدای بلند به موزیک گوش میدهید، با افزایش سن احتمال از دست دادن شنوایی شما خیلی بیشتر میشود. متاسفانه هماکنون این اتفاق برای بیش از نیمی از مردم در سن ۷۵ سالگی رخ میدهد. لازم به ذکر است که در افراد مسن، کمشنوایی با مشکلات مرتبط با فکر کردن و حتی از دست دادن بافت مغز مرتبط است.
وبگردی قبل از خواب
نور مصنوعی میتواند بیشازحد ساعت داخلی بدن شما را به هم بریزد. نور آبیرنگی که توسط وسایل الکترونیکی مانند تلفن، کامپیوتر و تلویزیون منتشر میشود، میتواند میزان ترشح هورمون ملاتونینی را که در بدن شما تولید میشود کاهش داده و روند طبیعی خواب شما را مختل کند. هرچند امروزه، برخی عینکها یا صفحهنمایشهای تخصصی میتوانند نور را فیلتر کنند یا برخی از دستگاهها دارای تنظیمات نایتشیفت هستند که به حذف اثرات مضر نور مصنوعی کمک میکنند، با اینحال بهترین راه این است که لوازم الکترونیکی را قبل از خوابیدن کنار بگذارید.
برخی مطالعات نشان میدهند که نور زیاد در شب ممکن است با سرطان (به ویژه سرطان سینه و پروستات)، دیابت، چاقی و بیماری قلبی مرتبط باشد. بنابراین پیش از اینکه به رختخواب بروید، سعی کنید گوشی موبایل خود را کنار بگذارید. اگر به مطالعه پیش از خواب عادت دارید، بهجای موبایل از کتاب و مجله کمک بگیرید. همچنین برای اینکه راحتتر به خواب بروید، بهتر است اتاق خواب خود را تاریک و ساکت نگه دارید. یادتان باشد، رختخواب برای خوابیدن است، جای خوردن، فیلم دیدن و چک کردن رسانههای اجتماعی نیست و هر یک از این اقدامات میتواند بر کیفیت و زمان خواب شما تاثیر نامطلوب بگذارد.
نشستن طولانیمدت
در لیست تاثیر عادتهای بد بر سلامتی، اکنون به نشستن در جای ثابت برای زمان طولانی میرسیم. اکثر افراد به دلیل شغلی که دارند، مجبور هستند زمان زیادی را روی صندلی بنشینند. در واقع، بخشی از مشکل محیطهای کار مدرن این است که فرد میبایست برای ساعات طولانی و بدون وقفههای منظم، پشت میز و کامپیوتر خود بنشیند. این امر روند متابولیسم و سوخت و ساز بدن شما را کند میکند، به این معنی که بهراحتی ممکن است دچار اضافه وزن شوید. البته نشستن طولانیمدت میتواند با سایر مشکلات سلامتی از جمله بیماری قلبی نیز مرتبط باشد.
با این حال، یک راهحل بسیار آسان برای بهبود این شرایط وجود دارد؛ سعی کنید هر از گاهی از جای خود برخیزید و قدری قدم بزنید. اگر برایتان مقدور است، یک پیادهروی ۱۰ دقیقهای را در طی روز برای خود برنامهریزی کنید، چرا که بسیار کمککننده است. در غیر اینصورت، میتوانید برای خوردن یک لیوان آب از جای خود بلند شده و مقداری استراحت به خودتان بدهید.
پرخوری
منظور ما از پرخوری، خوردن بیشازحد مواد غذایی نامناسب نیست. حتی اگر شما فقط از غذای سالم و مواد مغذی استفاده کنید اما میزان مصرفتان از مقدار متعادل بیشتر باشد، به احتمال بسیار زیاد دچار اضافه وزن خواهید شد. حالا تصور کنید که فرد علاوهبر پرخوری، از یک رژیم غذایی نامناسب شامل فستفود و کربوهیدرات زیاد نیز پیروی کند؛ طبیعی است که ادامه این روند، میتواند به بیماری قلبی، دیابت و فشار خون بالا منجر شود. قضیه به همینجا ختم نمیشود؛ با ادامه این روند در طول زمان احتمال ابتلا به انواع خاصی از سرطان نیز در فرد افزایش پیدا میکند.
برای جلوگیری از این عادت بد، پیشنهاد میکنیم اندازه وعدههای غذایی خود را پیش از خوردن، بررسی کنید. البته موضوع فقط وعدههای اصلی غذایی نیست و شما باید میانوعدههایی را که جلوی تلویزیون و یا در بین مسیر محل کار و دانشگاه با دوستانتان میل میکنید نیز در نظر بگیرید. بدین ترتیب، به خوبی متوجه میزان غذای ورودی خود میشوید و میتوانید برای مدیریت و کنترل شرایط، برنامهریزی درستی انجام دهید.
نوشیدن آب یخ
میدانیم هیچ نوشیدنیای نمیتواند جای آب سالم را بگیرد، اما آب بسیار سرد یا آب یخ، موضوع را قدری عوض میکند. چرا که نوشیدن آب یخ خصوصا در فصل تابستان، میتواند یکی دیگر از عادتهای بدی باشد که کمتر کسی به آن توجه میکند. از عوارض نوشیدن آب خیلی سرد خصوصا اگر به همراه تکههای یخ باشد، میتوان به خطر ابتلا به کبد چرب، ضعیف شدن معده، گرفتگی روده، اختلال در عملکرد سیستم ایمنی، ضعف اعصاب، خوابآلودگی و حتی فراموشی اشاره کرد. بنابراین نوشیدن آب تمیز و سالم را در اولویت قرار دهید و تا جایی که امکان دارد حتی در فصل گرما، از نوشیدن آب خیلی سرد خودداری کنید.
تند تند غذا خوردن
یکی دیگر از عادتهای بدی که بسیاری از مردم بهطور ناخواسته دچار آن هستند، تند خوردن غذا است. این عادت نادرست نه تنها میتواند باعث شود از غذایی که میخورید لذت کافی را نبرید، بلکه به سادگی منجر به پرخوری در طی روز میشود.
بنابراین، سریع غذا خوردن عادت نادرستی است که یک عادت بد دیگر را نیز تشدید میکند. نکته جالب توجه در مورد آهسته و جویده غذا خوردن این است که باعث میشود با مقدار کمتری غذا خیلی زودتر از حد انتظار، احساس سیری کنید و از افزایش وزنتان جلوگیری شود. از این رو، سعی کنید لقمههای کوچک درست کرده و آنها را با آرامش و بدون عجله، به خوبی بجوید.
خوردن تنقلات و ریزهخواری
در مجموعه تاثیر عادتهای بد بر سلامتی، اکنون به خوردن تنقلات و خوراکیهای ناسالم میپردازیم. میدانیم نوشابه، آبمیوههای شرکتی، آبنبات، کلوچه، بستنی، شیرینی و خوراکیهایی از این دست، کالری بسیاری داشته و در مقابل، مواد مغذی کمی دارند. علاوهبر آن، قند موجود در این خوراکیها، خیلی سریع وارد جریان خون میشود. بنابراین مصرف این نوع مواد غذایی، به مقدار قابلتوجهی با مشکلات جدی سلامتی از قبیل چاقی، دیابت و بیماری قلبی مرتبط است.
از طرفی، کربوهیدراتهای پیچیده (Complex carbs) با فیبر و مواد مغذی بیشتر (غلات کامل، میوهها و سبزیجات)، به مدت زمان بیشتری برای هضم نیاز دارند، گرسنگی شما را برطرف کرده و مقدار انرژی ثابتی به بدن شما میدهند. خوراکیهایی مانند آجیل و دانههای روغنی یا به اصطلاح چربیهای خوب نیز میتوانند بخشی از یک رژیم غذایی سالم و مغذی باشند. بنابراین این مواد را جایگزین تنقلات و خوراکیهای ناسالمی کنید که ممکن است در طی روز و به هر دلیلی، حتی در صورت سیری به سراغشان بروید.
سیگار کشیدن
احتمالا سیگار کشیدن بدیهیترین عادت بدی باشد که همه ما با عوارض آن آشنا هستیم. سیگار کشیدن مداوم حتی در مقادیر کم، میتواند برای سلامتی خطرناک باشد. چرا که این عادت بد تقریبا بر تمام اندامهای بدن انسان تاثیر منفی میگذارد. سیگار کشیدن میتواند منجر به انواع بیماریها از قبیل بیماری قلبی، سرطان، دیابت، سکته مغزی، برونشیت، آمفیزم (Emphysema) و سایر مشکلات سلامتی شود. همچنین خطر ابتلا به سل، مشکلات چشمی و اختلالات ایمنی مانند آرتریت روماتوئید را افزایش میدهد.
البته این خطرات تنها فردی را که سیگار میکشد تحتتاثیر قرار نمیدهد. بلکه اگر شما زمان زیادی را در کنار فردی که مدام سیگار میکشد میگذرانید، بدانید که متاسفانه احتمال ابتلا به بیماریهایی از قبیل آسم، بیماری قلبی، سرطان ریه یا سکته در شما نیز بیشتر میشود. ترک سریع سیگار میتواند چالشبرانگیز باشد، به همین دلیل باید آن را به تدریج کاهش داد. اگر به سیگار کشیدن عادت دارید، در مورد ترک آن ناامید نباشید و فکر نکنید سالها طول میکشد تا از مزایای ترک این عادت بد بهرهمند شوید. در واقع، فواید آن برای سلامتی پس از ۲۰ دقیقه از کشیدن آخرین نخ، شروع میشود. اگر در مورد ترک سیگار سوالاتی دارید، بهتر است با پزشک مشورت کنید.
برنزه کردن
خانمهای با مو و پوست روشن، تقریبا بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان پوست قرار دارند. همچنین این افراد بیشتر از سایرین به استقبال برنزه کردن میروند. لازم به ذکر است که همین کار میتواند احتمال ابتلا به سرطان پوست را در آنها بیشتر از قبل افزایش دهد. علاوهبر آن، هرچه زمانی که برنزه کردن را شروع میکنید به دوران جوانی برگردد، احتمال رویارویی با خطر این بیماری نیز بیشتر میشود.
بهطور کلی محصولات موضعی برنزهکننده و ضدآفتاب، جایگزین ایمنتر و مناسبتری به حساب میآیند؛ البته تا زمانی که طبق دستورالعمل گفتهشده استفاده شوند. نکته مهم دیگر این است که هرگز نباید این محصولات را استنشاق کرده یا روی نواحی حساسی مانند لب، بینی یا دهان خود بمالید.
چگونه عادتهای بد را ترک کنیم؟
در بخش زیر، در مورد اینکه چطور میتوان از تاثیر عادتهای بد بر سلامتی جلوگیری کرد، راهکارهایی را ارائه کردهایم:
محرک شکلگیری عادت بد را بیابید
هنگامی که بدانید چه عاملی محرک شکلگیری عادت بد در شماست، بهتر میتوانید خود را برای ترک آن عادت آماده کنید. چرا که محرکها اولین قدم در ایجاد یک عادت هستند. بنابراین چند روزی را صرف شناسایی ریشه عادت نامناسب خود کرده و سپس به سوالات زیر پاسخ دهید:
- کجا و چه زمانی از روز، آن عادت بروز میکند؟
- وقتی این اتفاق میافتد چه احساسی دارید؟
- آیا افراد دیگری در شکلگیری آن دخیل هستند؟
- آیا عادت موردنظر بلافاصله بعد از چیز دیگری اتفاق میافتد؟
برای مثال، تصور کنید تصمیم گرفتهاید تا دیروقت بیدار نمانید. پس از چند روز پیگیری رفتار خود، متوجه میشوید که اگر بعد از شام، شروع به تماشای تلویزیون یا گپ زدن با دوستان خود کنید، این رویه باعث میشود تا دیرتر بخوابید. در حالی که اگر قدری مطالعه کنید یا قدم بزنید، زودتر به رختخواب میروید. برای ترک این عادت میتوانید شبها تلویزیون تماشا نکرده و گوشی موبایل خود را از ساعت ۹ شب خاموش کنید.
برنامهریزی کنید
متاسفانه، فقط فکر کردن به اینکه من واقعا باید تغییر کنم، معمولا برای اقدامی موثر کافی نیست. به جای اینکه فقط فکر کنید، یک دفترچه یادداشت برداشته یا در نوتپد گوشی موبایل خود، شروع به برنامهریزی کنید. سپس تاریخ شروع را مشخص کنید؛ یادتان باشد برای شروع ترک یک عادت بد یا شروع انجام یک عادت خوب، لزوما انتخاب روز سال نو یا روز تولدتان نیاز نیست. شما میتوانید هر زمانی از سال و هر زمانی از شبانهروز، برای اصلاح رفتارهای نامناسب اقدام کنید. در ادامه، با خودشناسی و دروننگری، صادقانه به سوالات زیر پاسخ دهید:
- چه چیزی باعث ایجاد عادت بد شما میشود؟
- هدف از ترک این عادت بد چیست؟
- چه اهداف کوچکی را میتوانید تعیین کنید تا به شما در رسیدن به هدف کلی کمک کند؟
- در روند ترک عادت، ممکن است با چه مشکلاتی روبرو شوید؟
- چه مهارتهایی دارید که به شما کمک میکند با محرکها و شکستها مقابله کنید؟
- چه کسی از شما پشتیبانی میکند؟
- چگونه پیشرفت و چالشهای خود را پیگیری میکنید؟
- چگونه متوجه خواهید شد که موفق شدهاید؟
محرکها را از خود دور نگه دارید
یکی از بهترین راهها برای جلوگیری از وسوسه این است که مطمئن شوید عوامل محرک اصلا در دسترس شما نیستند. برای مثال، اگر میخواهید ناخنهایتان را نجوید، آنها را طوری کوتاه کنید که چیزی برای جویدن وجود نداشته باشد. اگر میخواهید از شر عادت ناسالمی مثل خوردن شیرینیجات خلاص شوید، شیرینی را در کابینت یا یخچال خانه خود نگه ندارید. اگر میخواهید سیگار را ترک کنید، از دوستانی که سیگار میکشند بخواهید این کار را نزدیک شما انجام ندهند.
بهعلاوه، بسته به عادتی که سعی در ترک آن دارید، دور نگه داشتن موارد وسوسهبرانگیز میتواند به معنای پسانداز کردن پول نیز باشد. با نخریدن شیرینی یا سیگار، پول بیشتری در حساب بانکیتان میماند و دقیقا همین مورد میتواند انگیزه متقابلی برای ترک عادت بد در شما ایجاد کند.
یاد بگیرید حواس خود را پرت کنید
بهتر است برای جلوگیری از تاثیر عادتهای بد بر سلامتی، پیش از آن که دچار وسوسه شوید، زودتر فکر کرده و برنامهای داشته باشید. زیرا داشتن برنامهای که از قبل آن را نوشتهاید، میتواند به منحرف کردن حواس شما کمک کند. وقتی وسوسه یک عادت نادرست به فکر شما خطور میکند، میتوانید یکی از موارد زیر را انجام دهید:
- زنگ زدن به یک دوست
- پیادهروی کردن
- دوش گرفتن
- گوش دادن به موسیقی
- فیلم دیدن
علاوهبر آن، قطعا عبارت «این نیز بگذرد» را بارها شنیدهاید. زمانی که سعی میکنید عادتی را ترک کنید، یادآوری این عبارت کوتاه میتواند کمککننده باشد. به این نکته دقت کنید که به تعویق انداختن زمان انجام یک عادت نامناسب حتی برای ۱۵ دقیقه، میتواند به میزان قابلتوجهی وسوسه انجام آن را در ذهن شما از بین ببرد.
عادت بد را با عادت دیگری جایگزین کنید
اگر رفتار نادرست را با یک رفتار جدید جایگزین کنید، ممکن است شروع یک عادت خوب را رقم بزنید. برای مثال، اگر میخواهید وقتی در محل کار گرسنه شدید، به سراغ خوردن آبنبات و شکلات نروید، میتوانید از قبل چیز دیگری را بهعنوان جایگزین آماده کنید. چرا که اگر فقط سعی کنید تنقلات همراه خود نبرید، ممکن است به سادگی نتوانید در برابر هوس ناشی از آن مقاومت کنید و دوباره به این عادت برگردید. اما آوردن یک ظرف میوه خشک و یا ترکیبی از دانههای روغنی و آجیل، میتواند گزینه مناسبی برای میانوعده شما باشد. همچنین میتوانید:
- وقتی میل به نوشابه دارید، به جای آن آبمیوه یا اسموتی بخورید.
- به جای رفتن به کافیشاپ بعد از کلاس یوگا، عادت کنید در هنگام پیادهروی به خانه با بهترین دوست خود تماس بگیرید.
- یک توپ کوچک پلاستیکی را در جیب خود نگه دارید تا هر زمان که میل به جویدن ناخن به شما دست داد، بتوانید آن را فشار دهید.
چه زمانی از افراد حرفهای کمک بگیریم؟
اگر در ترک یک عادت بد دچار مشکل هستید، یا اگر بارها تلاش کردهاید اما هنوز با موانع مختلف روبرو میشوید، وقت آن رسیده که با یک پزشک یا روانشناس صحبت کنید. این امر بهویژه در مورد چیزی فراتر از یک عادت ساده (مانند اعتیاد)، اهمیت پیدا میکند. برای مثال، برای ایجاد برنامه ترک سیگار و تجویز داروهای کمکی جایگزین نیکوتین، صلاحدید پزشک نیاز است.
علاوه بر آن، وقتی بالاخره توانستید عادت نامناسبی را ترک کنید، وقت آن است که یک برنامه برای جلوگیری از تکرار مجدد آن، توسط پزشک شما به پیشنهاد شود. البته اگر تاکنون در این مورد به پزشک مراجعه نکردهاید، میتوانید از سرویس آنلاین مشاوره پزشکی اسنپدکتر کمک گرفته و برای ترک عادات ناسالم، با متخصصان مربوطه مشورت کنید.
تاثیر عادتهای بد بر سلامتی و راههای پیشگیری
اکنون که با شناسایی تاثیر عادتهای بد بر سلامتی و راههای پیشگیری از آنها بهطور اصولی آشنا شدید، خوب میدانید که چه بخواهید عادت شببیداری خود را ترک کنید یا از سیگار کشیدن دست بکشید، ابتدا باید در تصمیم خود قاطع و با برنامه باشید. استفاده از برنامهریزی و پیروی از نکات و مراحلی که در این مطلب به آنها پرداختیم، میتواند شما را به تحقق چیزی که در آرزوی آن هستید، برساند. یادتان باشد، هرچند ترک عادتهای بد لزوما آسان نیست، اما تلاش برای تغییر یا ترک آنها قطعا ارزشش را دارد.