قبل از چه آزمایش‌هایی باید ناشتا باشیم؟

آزمایش خون یکی از آزمایش‌های رایجی است که برای چکاپ سلامتی توسط پزشک تجویز می‌شود. برخی از آزمایش‌ها نیازی به ناشتا بودن ندارد اما برای انجام برخی از آزمایش‌های خون نیاز است تا قبل از خون‌گیری از مصرف غذا خودداری کنید. در این مطلب از وبلاگ اسنپ‌دکتر به آزمایش‌هایی که نیاز به ناشتا بودن دارند پرداخته‌ایم.

خون از طریق فرآیندی به نام رگ‌گیری به دست می‌آید، که در آن رگ با سوزن سوراخ می‌شود تا خونگیری انجام شود. تست‌های آزمایشگاهی برای تشخیص، غربالگری و نظارت بر بیماری‌ها مفید هستند. در حالی که بیشتر آزمایش‌های آزمایشگاهی نیازی به ناشتا بودن ندارند، برخی از آزمایش‌های آزمایشگاهی نیاز به یک دوره بدون غذا قبل از آزمایش دارند، زیرا غذا وارد جریان خون می‌شود و می‌تواند بر نتایج تأثیر بگذارد. این مقاله از پزشکت به این موضوع می‌پردازد که چرا ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما ممکن است از شما بخواهد که ناشتایی قبل از آزمایش خون را رعایت کنید و چگونه می‌توانید بهترین آمادگی را داشته باشید.

اکثر آزمایش‌های خون در واقع نیازی به ناشتا بودن ندارند، اما برخی آزمایش‌های رایج نیازی به ناشتا بودن دارند.

اگر ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی از شما خواسته است که قبل از انجام آزمایش ناشتا باشید، مهم است که این کار را برای دقیق بودن نتیجه انجام دهید. در غیر این صورت، ممکن است مجبور شوید برای تست مجدد دوباره به آزمایشگاه مراجعه کنید و آزمایش دهید.

نوع ناشتایی مورد نیاز برای خون گیری با دستور «NPO بعد از نیمه شب» که ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی روز قبل از انجام عمل می‌دهند متفاوت است. «NPO after midnight» به معنای «nil per os» است که در لاتین به معنای «هیچ چیزی از طریق دهان» است.

NPO به معنای‌عدم وجود غذا یا مصرف، حتی آب است. این دستور اصولا قبل از اعمالی که نیاز به آرام بخش یا بیهوشی دارند، تجویز می‌شود. از آنجایی که داروهای مورد استفاده می‌توانند باعث تهوع و استفراغ شوند، خطر خفگی یا آسپیراسیون را افزایش می‌دهند.

قوانین عمومی ناشتایی قبل از آزمایش خون

ناشتایی برای انجام آزمایش خون به این منظور است که ۸ تا ۱۲ ساعت قبل از آزمایش چیزی نخورید. می‌توانید آب، چای یا قهوه سیاه بنوشید (بدون شکر یا شیر). بهتر است برای آزمایش خون ناشتا بودن تا صبح را برنامه ریزی کنید.

به طور کلی، قبل از انجام کار آزمایشگاهی که به آن نیاز دارد، باید هشت تا ۱۲ ساعت ناشتا باشید. ناشتا بودن برای آزمایش قند خون، که در پانل متابولیک پایه گنجانده شده است، معمولاً ۸ تا ۱۲ ساعت است.

همیشه می‌توانید مدت زمان ناشتا بودن قبل از آزمایشات را با ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود مشخص کنید. اگر مطمئن نیستید که چه مدتی باید ناشتا بمانید بهتر است، ۱۲ ساعت ناشتا باشید. به عنوان مثال، اگر آزمایش خود را برای اولین بار در صبح برنامه ریزی کنید، به طور کلی نباید بعد از شام شب قبل از آزمایش چیزی بخورید.

نوشیدن

مصرف مایعات خاص قبل از انجام خون مجاز است و حتی تشویق می‌شود. این به این دلیل است که ۱۲ ساعت ناشتا بودن از مصرف مایعات می‌تواند بدن شما را کمی کم آب کند. حتی این وضعیت باعث صاف شدن رگ‌های شما می‌شود و پیدا کردن آن‌ها برای رگ‌گیری سخت‌تر می‌شود.

مصرف باید به آب، چای یا قهوه سیاه و بدون شیرین کننده یا کرم محدود شود. مصرف آب قبل از آزمایشات آزمایشگاهی توصیه می‌شود تا دچار کم آبی نشوید. اگر به خوبی هیدراته شده باشید، خون گیری شما آسان‌تر خواهد بود.

غذا خوردن

خوردن قبل از انجام برخی کار خونی می‌تواند بر نتایج تأثیر بگذارد. به طور خاص، خوردن قبل از پانل کلسترول می‌تواند‌تری گلیسیرید را افزایش دهد. سطوح و به طور بالقوه سطوح LDL (لیپوپروتئین با چگالی کم) (معروف به کلسترول «بد»). افرادی که از داروهای استاتین برای کلسترول استفاده نمی‌کنند ممکن است مجبور نباشند ناشتا بمانید، و دستورالعمل‌های جدید نشان می‌دهد که ناشتایی قبل از آزمایش چربی اختیاری است.

تغذیه قبل از آزمایش قند خون باعث افزایش قند خون شما می‌شود. با این حال، آزمایش دیگری برای دیابت، به نام آزمایش هموگلوبین A۱c، نیازی به ناشتا بودن ندارد، زیرا به جای اندازه‌گیری مستقیم قند خون، به نشانگر کنترل قند خون در چند ماه گذشته نگاه می‌کند.

آزمایشات کمتر رایجی که نیاز به ناشتا بودن دارند، عبارتند از:

• گاسترین
• پروانسولین
• انسولین
• گلوکاگون
• پلی پپتید پانکراس
• پپتید سی
• سطح هورمون رشد

دارو و آزمایش خون

حتی اگر برای آزمایش خون از شما خواسته شود که ناشتا بمانید، باید داروهای تجویزی خود را با آب مصرف کنید، مگر اینکه به طور خاص درخواست شده باشد که این کار را نکنید. استثنا در این مورد ویتامین‌ها و مکمل‌ها هستند. اینها ممکن است بر روی برخی از آزمایشات آزمایشگاهی تأثیر بگذارد. در مورد داروهایی که مصرف می‌کنید با ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود صحبت کنید و اگر سؤالی در مورد نگهداری داروها قبل از آزمایش خون دارید، زودتر توضیح دهید.

بارداری و آزمایش خون

اکثر آزمایش‌های آزمایشگاهی که در بارداری انجام می‌شوند، به استثنای آزمایش چالش گلوکز، نیازی به ناشتا بودن ندارند. این آزمایش برای غربالگری وضعیتی به نام دیابت بارداری انجام می‌شود.

برای این آزمایش، از شما خواسته می‌شود که یک مصرف ی شیرین مخصوص که حاوی مقدار مشخصی گلوکز است، مصرف کنید. سطح گلوکز خون شما در فواصل زمانی مشخص آزمایش می‌شود.

در صورت خوردن یا نوشیدن تصادفی چه باید کرد؟

اگر به طور تصادفی قبل از آزمایش یک خوردنی شیرین خوردید یا نوشیدید، به پزشک خود اطلاع دهید. باتوجه به اینکه آزمایش برای چه چیزی سفارش داده شده است، ممکن است بتوانید ادامه دهید و خون خود را بگیرید، و ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما آن را بر این اساس تفسیر خواهد کرد.

به عنوان مثال، اگر پانل غربالگری کلسترول دارید و قبل از آزمایش صبحانه خورده‌اید، نیازی به تغییر زمان آن نیست. در واقع، توصیه‌های جدیدتر انجمن ملی لیپیدولوژی بیان می‌کند که ناشتایی برای غربالگری پنل چربی اختیاری است.

در حالی که صبحانه شما بر سطح‌تری گلیسیرید تأثیر می‌گذارد، سایر بخش‌های مهم آزمایش، مانند کلسترول تام و HDL (لیپوپروتئین با چگالی بالا، معروف به کلسترول «خوب») تحت تأثیر قرار نمی‌گیرند. LDL تنها زمانی تحت تأثیر قرار می‌گیرد که سطح‌تری گلیسیرید بسیار بالا باشد. اگر سطح‌تری گلیسیرید بالا باشد، ممکن است از شما خواسته شود که برای تکرار آزمایش مراجعه کنید.

از طرف دیگر، اگر آزمایشی به طور خاص برای قند خون تجویز شده باشد و صبحانه خورده باشید، آزمایش ممکن است مفید نباشد. از بیماران بارداری که تحت آزمایش چالش گلوکز قرار می‌گیرند، خواسته می‌شود ناشتا بمانند. در غیر این صورت، زمان برگزاری آزمون مجدداً برگزار خواهد شد.

سوالات متداول

چه مدت طول می‌کشد تا نتایج آزمایش خون دریافت شود؟ باتوجه به آزمایش و میزان فوریت ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما در فرم سفارش آزمایشگاهی، نتایج آزمایش خون می‌تواند در کمتر از یک ساعت تا چند روز بازگردد. هنگامی که تست به عنوان «stat» علامت‌گذاری می‌شود، به آزمایشگاه نشان می‌دهد که آزمایش باید در اسرع وقت اجرا و گزارش شود، در حالی که «روتین» به این معنی است که عجله‌ای برای نتیجه وجود ندارد. زمان‌بندی همچنین به این بستگی دارد که آیا آزمایش باید به آزمایشگاه خاصی منتقل شود یا خیر.

چرا باید آزمایش خون را تکرار کنم؟ ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما ممکن است از شما بخواهد زمانی که نتایج نامعتبر است، برای تأیید نتایج غیرمنتظره، یا اگر خون کافی برای انجام همه آزمایش‌های لازم داده نشده است، آزمایش خون تکرار کنید. خون در لوله‌های مخصوص گرفته می‌شود و برای آزمایش به آزمایشگاه منتقل می‌شود.

تجهیزات آزمایشگاهی برای انجام آزمایشات به مقدار مشخصی خون نیاز دارند. اگر خون برای مدت طولانی در لوله بماند، اگر لوله در دمای مناسب نگهداری نشود، یا اگر خون در طول خونگیری دچار شکستگی (همولیز) شود، برخی از آزمایشات آزمایشگاهی تحت تأثیر قرار می‌گیرند.

اکثر آزمایش‌های خون نیاز به دستور یک ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی مانند پزشک، پرستار یا دستیار پزشک دارند. ممکن است مطب ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما یک فلبوتومیست داشته باشد که می‌تواند آزمایشگاه‌ها را درست در مطب بکشد، یا ممکن است از شما خواسته شود به یک مرکز آزمایشگاهی جداگانه بروید.

سخن آخر

بسیاری از آزمایشات آزمایشگاهی نیازی به ناشتا بودن ندارند. اما برای کسانی که این کار را انجام می‌دهند، مانند آزمایش قند خون، مصرف غذا می‌تواند بر نتایج اثر بگذارد. با ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی که دستور آزمایش خون را می‌دهد، بررسی کنید که آیا ناشتایی ضروری است یا خیر، و اگر چنین است، تا هشت تا ۱۲ ساعت قبل از آزمایش غذا نخورید. برای هیدراته ماندن، بهتر است داروهای تجویزی را قبل از آزمایش مصرف کنید و آب بنوشید.

آزمایش خون می‌تواند بخش مهمی از نظارت بر سلامت باشد و مهم است که تا حد امکان دقیق باشد. مطمئن شوید که با ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود تأیید کنید که آیا قبل از آزمایش خون باید ناشتا باشید یا خیر. به یاد داشته باشید که همچنان مهم است که با مصرف آب هیدراته بمانید و داروهای خود را طبق دستور مصرف کنید.