علت خونریزی بعد از یائسگی چیست؟

یائسگی یا منوپوز، هنگامی رخ می‌دهد که زنان به مدت بیش از یک سال پریود نشوند. این اتفاق به طور معمول در پی کاهش طبیعی هورمون‌ها رخ می‌دهد. یائسگی، پایان قاعدگی است و همه زنان با افزایش سن‌شان این روند را تجربه می‌کنند. به طور معمول سن یائسگی زنان بالای ۴۵ سال است اما گاهی اوقات با وجود یائسگی باز دچار خونریزی می‌شوند. به راستی آیا می‌شود بعد از یائسگی پریود شد؟ آیا خونریزی بعد از یائسگی یک امر طبیعی است یا نشانه یک مشکل در سلامتی است؟ علت خونریزی بعد از یائسگی چیست؟ در این مطلب از وبلاگ اسنپ‎‌دکتر به این سوالات درباره خونریزی بعد از یائسگی پاسخ داده‌ایم.

علت خونریزی بعد از یائسگی

همان طور که پیش‌تر گفته شد یائسگی به معنای پایان خونریزی در دوران باروری زنان است. بنابراین  مشاهده هر گونه لکه‌بینی و خونریزی در زنان یائسه می‌تواند خطرناک بوده و مشکلاتی به همراه داشته باشد. علت خونریزی بعد از یائسگی می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد. این دلایل شامل موارد زیر است:

پولیپ رحم

پولیپ رحم نوعی توده غیر سرطانی است. در حقیقت بافتی است که در داخل رحم یا دهانه آن ایجاد می‌شود. پولیپ‌ها با اینکه خوش‌خیم هستند اما اگر به موقع درمان نشوند، ممکن است به توده سرطانی تبدیل شوند. علائم شایع این بیماری، خونریزی غیر منظم و لکه بینی است. البته می‌تواند با علائمی همچون درد شدید به همراه خونریزی بعد از رابطه جنسی نیز همراه باشد.

آتروفی دیواره داخلی رحم (اندومتر)

اندومتر به بافت داخلی رحم گفته می‌شود. این توده سرطانی، به هورمون‌هایی مانند استروژن و پروژسترون پاسخ می دهد. همانطور که گفته شد، کاهش سطح هورمون‌ها بعد از یائسگی می‌تواند باعث نازک شدن بیش از حد آندومتر شده و در نتیجه، منجر به سست و بی‌ثبات شدن دیواره رحم و ایجاد خونریزی شود و این اتفاق باعث خونریزی در زمان یائسگی می‌شود.

سرطان آندومتر در رحم آغاز می‌شود. اندومتر لایه‌ای در دیواره رحم است. به همین دلیل در این نوع  سرطان علاوه بر خونریزی غیر عادی، فرد درد لگن را نیز تجربه می‌کند. در بسیاری از موارد، برداشت رحم به منظور درمان سرطان اندومتر توصیه می‌شود. فقط حدود ۱۰ درصد از زنانی که خونریزی بعد از یائسگی را تجربه می‌کنند، به سرطان اندومتر مبتلا می‌شوند.

هیپرپلازی اندومتر

این بیماری کاملا برعکس حالت آتروفی اندومتر، به معنی ضخیم شدن دیواره رحم است. این وضعیت هنگامی بروز می‌کند که مقدار اضافی استروژن بدون حضور پروژسترون کافی وجود دارد و به طور معمول در بانوان یائسه ایجاد می‌شود. استفاده طولانی مدت از استروژن موجب افزایش خطر هیپرپلازی اندومتر می‌شود و در نتیجه در صورت عدم درمان می‌تواند به سرطان تبدیل شود. همچنین گاهی امکان دارد، سلول‌های اندومتر به صورت غیر طبیعی رشد کرده و باعث ایجاد سرطان شوند. بنابراین هیپرپلازی آندومتر نیز با لکه بینی همراه است.

آتروفی واژن

یکی از دیگر از علت خونریزی بعد از یائسگی می‌تواند آتروفی واژن باشد. از آنجایی که استروژن سبب سالم ماندن بافت واژن می‌شود، بعد از یائسگی کاهش میزان استروژن می‌تواند باعث نازک، خشک و ملتهب شدن دیواره واژن شده و در نهایت منجر به خونریزی بعد از ایجاد رابطه جنسی شود.

آیا می‌شود بعد از یائسگی پریود شد؟

معمولا بعد از یائسگی دیگر دوران قاعدگی تمام شده و پریود اتفاق نمی‌افتد. خونریزی پس از یائسگی ممکن است به دلیل یک بیماری جدی مانند سرطان باشد. اگر چه ممکن است قادر به پیش‌گیری از خونریزی غیرطبیعی واژینال نباشید، ولی می‌توانید در صورت مشاهده لکه بینی پس از یائسگی بلافاصله به پزشک برای معاینه مراجعه کنید.اما گاهی درمان‌های هورمونی علت خونریزی بعد از یائسگی هستند که دیدن لکه خون در آنها طبیعی است. در ادامه به این مورد اشاره خواهیم داشت.

علائم خونریزی بعد از یائسگی

بسیاری از زنانی که خونریزی پس از یائسگی را تجربه می‌کنند، ممکن است علائم دیگری نداشته باشند. اما به محض خونریزی ممکن است با علائم دیگری نیز همراه باشد. این امر می‌تواند به علت خونریزی نیز بستگی داشته باشد. بسیاری از علائمی مانند گرگرفتگی که در مدت زمان دوره پیش از یائسگی اتفاق می‌افتد، اغلب پس از یائسگی به حداقل می‌رسد. اما علائم دیگری نیز ممکن است اتفاق بیفتد. این علائم شامل موارد زیر است:

• استرس و اضطراب
• افزایش عفونتهای دستگاه ادرار
• افزایش ناگهانی وزن
• خشکی واژن
• کاهش رابطه جنسی
• بی‌خوابی و کم خوابی

درمان خونریزی بعد از یائسگی

دانستن علت خونریزی بعد از یائسگی کمک می‌کند تا به فکر درمان آن نیز باشیم. درمان این موضوع را می‌توان به دو دسته کلی تقسیم کرد. این درمان‌ها شامل موارد زیر است:

درمان پولیپ‌ها: برای درمان ناشی از این بیماری باید عمل جراحی انجام شود. به این صورت که با عمل پولیپ‌ها برداشته می‌شوند.

درمان آندومتر: این درمان ممکن است با استفاده از کرم‌های استروژنی و پساری‌ها صورت گیرد. (پساری واژینال روش مؤثر و غیر تهاجمی برای درمان افتادگی اندام‌های لگن و درمان افتادگی رحم است.)

درمان هیپرپلازی آندومتر: بسته به نوع هیپرپلازی‌ها پزشک دارو تجویز می‌کند. پزشک بسته به نوع بیماری شما داروهای هورمونی همچون قرص‌ها، هورمون پروژستین، یا دستگاه داخل رحمی آی یو دی هورمونی تجویز می‌کند یا حتی ممکن تشخیص دهد که شما نیاز به هیسترکتومی کامل (یک جراحی وسیع با هدف برداشتن کامل رحم، دهانه رحم و تخمدان‌ها) داشته باشید.

درمان سرطان دهانه رحم: اگر علت خونریزی بعد از یائسگی به دلیل سرطان رخ داده باشد، درمان به نوع سرطان و مراحل آن بستگی دارد.

درمان معمول سرطان آندومتر و یا دهانه رحم شامل جراحی، شیمی درمانی و پرتودرمانی است. معمولا برای جراحی، انجام هیسترکتومی کامل توصیه می‌شود.

درمان آتروفی واژن: استروژن درمانی برای درمان آتروفی واژن و آندومتر استفاده می‌شود و طبق تشخیص پزشک و معالجات آن، تجویز شیاف واژینال، قرص و حلقه واژن صورت می‌گیرد.

سخن پایانی

خونریزی پس از یائسگی با اقدامات به موقع به راحتی درمان می‌شود. تشخیص به موقع علت خونریزی بعد از یائسگی در این زمینه بسیار مهم است. البته اگر خونریزی به دلیل سرطان رخ داده باشد، توجه به نوع سرطان و بازه زمانی که در آن بیماری تشخیص داده شده، مدت زمان درمان را متفاوت خواهد کرد. صرف نظر از علت خونریزی بعد از یائسگی، پیگیری منظم ویزیت‌های پزشکی می‌تواند به تشخیص زودهنگام مشکلات کمک کند. در این میان تغییر سبک زندگی و حفظ تناسب اندام و استفاده از رژیم غذایی متناسب را دست کم نگیرید.