نشانههای بیش فعالی در بزرگسالان چیست؟
اختلال کمبود توجه/ بیش فعالی بزرگسالان که به آن ADHD نیز میگویند، نوعی از اختلال سلامت روان است که ترکیبی از مشکلات پایدار مانند مشکل در توجه، بیشفعالی و رفتار تکانشی را شامل میشود. بیش فعالی در بزرگسالان میتواند منجر به روابط ناپایدار، عملکرد ضعیف در کار یا مدرسه، اعتماد به نفس پایین و سایر مشکلات شود. در این مطلب از وبلاگ اسنپدکتر نشانههای بیشفعالی در دوران بزرگسالی را بررسی کردهایم.
اگرچه به این اختلال سلامت روان، ADHD بزرگسالان گفته میشود، اما علائم آن از اوایل کودکی آغاز میشود و تا بزرگسالی ادامه مییابد. در برخی موارد، ADHD تا زمانی که فرد بالغ نشود، شناسایی یا تشخیص داده نمیشود. علائم ADHD بزرگسالان ممکن است به اندازه علائم ADHD در کودکان واضح نباشد. در بزرگسالان، بیش فعالی ممکن است کمتر شود، اما ممکن است حرکات تکانشی، بیقراری و مشکل در توجه به قوت خود در فرد باقی بماند.
درمان ADHD بزرگسالان مشابه درمان ADHD دوران کودکی است. درمان ADHD بزرگسالان شامل داروها، مشاوره روانشناختی (روان درمانی) و درمان سایر اختلالاتی است که به همراه بیش فعالی در دوران بزرگسالی در فرد ایجاد شده است.
علائم ADHD
برخی از افراد مبتلا به بیشفعالی با افزایش سن علائم کمتری دارند، اما برخی از بزرگسالان همچنان علائم عمدهای را تجربه میکنند که در عملکرد روزانه آنها اختلال ایجاد میکند. در بزرگسالان، ویژگیهای اصلی ADHD ممکن است شامل مشکل در توجه، حرکات تکانشی و بیقراری باشد. علائم میتواند از خفیف تا شدید در فرد متغیر باشد.
بسیاری از بزرگسالان مبتلا به ADHD از ابتلا به این بیماری آگاه نیستند. آنها فقط میدانند که انجام کارهای روزمره میتواند برای آنها یک چالش بزرگ باشد. ممکن است تمرکز و اولویتبندی کارها برای بزرگسالان مبتلا به بیشفعالی مشکل باشد. این عدم تمرکز برای انجام کارها منجر به از دست دادن ضربالاجلها و فراموشی جلسهها یا برنامههای کاری یا برنامههایشان در زندگی اجتماعی آنها شود. ناتوانی در کنترل تکانهها میتواند از بیحوصلگی در صف انتظار یا رانندگی در ترافیک گرفته تا نوسانهای خلقی و طغیان خشم متغیر باشد.
علائم ADHD بزرگسالان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- حرکات تکانشی
- بینظمی و عدم اولویتبندی مشکلات
- مهارت ضعیف مدیریت زمان
- مشکلات تمرکز روی یک کار
- مشکل در انجام چند کار به صورت همزمان
- فعالیت بیش از حد یا بیقراری
- برنامهریزی ضعیف
- تحمل ناامیدی کم
- نوسانهای خلقی مکرر
- مشکلات پیگیری و تکمیل وظایف
- طبع گرم
- مشکل در مقابله با استرس
چطور بیش فعالی را تشخیص دهیم؟
تقریباً هر فردی در مقطعی از زندگی خود علائمی مشابه ADHD دارد. اگر مشکلات شما اخیراً به وجود آماده یا در گذشته فقط گاهی اوقات رخ میداده احتمالاً بیش فعالی ندارید. ADHD تنها زمانی تشخیص داده میشود که علائم آنقدر شدید باشد که مشکلات مداومی را در بیش از یک بخش از زندگی شما به وجود آورد. این علائم پایدار و مخرب را میتوان در اوایل دوران کودکی ردیابی کرد. تشخیص بیشفعالی در بزرگسالان میتواند دشوار باشد زیرا برخی از علائم ADHD مشابه علائم ناشی از سایر شرایط مانند اضطراب یا اختلالات خلقی است. بسیاری از بزرگسالان مبتلا به بیش فعالی حداقل یک بیماری روانی دیگر مانند افسردگی یا اضطراب را نیز تجربه میکنند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
اگر هر یک از علائم ذکر شده در بالا به طور مداوم زندگی شما را مختل میکند، با پزشک خود صحبت کنید تا مشخص شود به بیش فعالی مبتلا هستید یا خیر. انواع مختلف متخصصان مراقبتهای بهداشتی ممکن است درمان ADHD را تشخیص داده و بر آن نظارت کنند. به دنبال مشاور یا روانشناسی باشید که در زمینه مراقبت از بزرگسالان مبتلا به بیش فعالی آموزش دیده و تجربه داشته باشد.
دلایل ابتلا به بیشفعالی چیست؟
علت دقیق ADHD هنوز مشخص نیست، اما با این حال تلاشهای تحقیقاتی برای یافتن دلیل آن ادامه دارد. عواملی که ممکن است در ایجاد ADHD دخیل باشند عبارتند از:
ژنتیک: ADHD میتواند در خانوادهها شایع شود. مطالعات نشان میدهد که ژنها ممکن است در ابتلا به این بیماری نقش داشته باشند.
محیط: برخی از عوامل محیطی نیز ممکن است خطر ابتلا به بیشفعالی را افزایش دهند، مانند قرار گرفتن در معرض سرب در کودکی.
مشکلات در طول توسعه: برخی مطالعات نشان دهدهاند که برخی مشکلات سیستم عصبی مرکزی در لحظات کلیدی رشد جنین ممکن است در ابتلای کودکان به بیش فعالی نقش داشته باشد.
عوامل خطر
خطر ابتلا به ADHD ممکن است در شما افزایش یابد؛ اگر:
- شما خویشاوندان خونی، مانند والدین یا خواهر و برادری داشته باشید که به بیش فعالی مبتلا است.
- مادر شما در دوران بارداری سیگار میکشیده، الکل یا مواد مخدر مصرف میکرده است.
- در دوران کودکی، شما در معرض سموم محیطی مانند سرب قرار گرفته باشید، که عمدتاً در رنگ و لولههای ساختمانهای قدیمیتر یافت میشود.
- نارس به دنیا آماده باشید.
عوارض بیش فعالی چیست؟
ADHD میتواند زندگی را برای شما سخت کند. بیشفعالی با موارد زیر مرتبط است:
- عملکرد ضعیف مدرسه یا در محیط کار
- بیکاری
- مشکلات مالی
- مشکل با قانون
- سوء استفاده از الکل یا مواد دیگر
- تصادفات مکرر اتومبیل یا حوادث دیگر
- روابط ناپایدار
- سلامت جسمی و روانی ضعیف
- تصویر ضعیف از خود
- اقدام به خودکشی
شرایط همزیستی
اگرچه بیش فعالی مشکلات روانی یا رشدی دیگری ایجاد نمیکند، اختلالات دیگر اغلب همراه با ADHD رخ می دهند و درمان را چالش برانگیزتر می کنند. این شامل:
اختلالات خلقی: بسیاری از بزرگسالان مبتلا به ADHD نیز افسردگی، اختلال دوقطبی یا اختلال خلقی دیگری دارند. در حالی که مشکلات خلقی لزوماً مستقیماً به دلیل ADHD نیست، الگوی مکرر شکست ها و ناامیدی های ناشی از ADHD می تواند افسردگی را بدتر کند.
اختلالات اضطرابی: اختلالات اضطرابی اغلب در بزرگسالان مبتلا به ADHD رخ می دهد. اختلالات اضطرابی ممکن است باعث نگرانی شدید، عصبی بودن و سایر علائم شود. اضطراب می تواند با چالش ها و مشکلات ناشی از ADHD بدتر شود.
سایر اختلالات روانی: بزرگسالان مبتلا به ADHD در معرض افزایش خطر سایر اختلالات روانپزشکی مانند اختلالات شخصیت، اختلال انفجاری متناوب و اختلالات مصرف مواد هستند.
ناتوانی های یادگیری: بزرگسالان مبتلا به ADHD ممکن است در تست های تحصیلی امتیاز کمتری نسبت به سن، هوش و تحصیلاتشان داشته باشند. اختلالات یادگیری می تواند شامل مشکلات در درک و برقراری ارتباط باشد.