داروی پردنیزولون چیست؟
پردنیزولون (Prednisolone) متعلق به گروهی از داروها به نام استروئید یا کورتیکواستروئید است. این دسته از داروها در میان مردم با نام کورتون شناخته می‌شود. این دارو با سرکوب سیستم ایمنی بدن، از ایجاد تورم، خارش، قرمزی و دیگر علائم التهاب جلوگیری می‌کند، در نتیجه آن را داروی ضد التهاب در نظر می‌گیرند. شیوه عملکرد پردنیزولون بدین صورت است که سنتز آنزیم‌های موردنیاز برای واکنش‌های التهابی را مهار می‌کند. این دارو در موارد مختلفی مانند حساسیت، بیماری‌های خونی و حتی پس از پیوند اعضا نیز تجویز می‌شود. برای تهیه این دارو به نسخه پزشک نیاز دارید.
نام‌های تجاری این دارو در ایران بدین شرح هستند:
- دلتاکورتریل (Deltacortril)
- دلتاستب (Deltastab)
- دیلاکورت (Dilacort)
- پوانتی (Pevanti)
پردنیزولون برای درمان چه بیماری‌هایی تجویز می‌شود؟
به طور کلی این دارو یک ضد التهاب است و در درمان بیماری‌های زیر موثر واقع می‌شود:
- بیماری آرتروز
- نفروتیت
- مشکلات خونی
- آسم
- اختلالات سیستم ایمنی بدن
- بیماری‌های پوستی مانند اگزمای پوستی و کهیر
- آرتریت
- مشکلات تنفسی
- نارسایی آدرنال
- سرطان
- آلرژی‌های شدید
نکات کلیدی درباره پردنیزولون
- مصرف این دارو باید تحت نظر پزشک انجام شود و در طول دوره مصرف، کلیه آزمایشات و معاینات لازم صورت پذیرد.
- استفاده از این دارو برای کودکان در دوره‌های طولانی می‌تواند موجب کاهش و یا توقف رشد شود.
- با توجه به اینکه این دارو سیستم ایمنی بدن را سرکوب می‌کند، احتمال ابتلا به عفونت‌های مختلف افزایش می‌یابد، پس کلیه سابقه پزشکی خود را با پزشک در میان بگذارید.
- به دلیل ضعیف شدن سیستم ایمنی، از ارتباط با افرادی که مشکوک به سرماخوردگی یا دیگر بیماری‌ها هستند، پرهیز کنید.
- در طول مصرف پردنیزولون از انجام واکسیناسیون خودداری کنید.
- هر گونه تغییر در بدن و یا هر نوع تغییر ویژگی‌های رفتاری پس از مصرف این دارو را به پزشک اطلاع دهید.
- در صورتی که به هر نوع بیماری نظیر بیماری‌های قلبی و کبدی مبتلا هستید، قبل از تجویز پردنیزولون، موضوع را به پزشک خود یادآور شوید.
اشکال دارویی پردنیزولون
این دارو به صورت آمپول، قرص، قطره چشمی، شربت تولید می‌شود.
میزان مصرف دارو پردنیزولون
میزان مصرف این دارو توسط پزشک تعیین می‌شود و به سن، نوع و شدت بیماری، اولین واکنش بیمار به مصرف دارو و سایر شرایط پزشکی فرد بستگی دارد. اما به طور معمول بین پنج میلی‌گرم تا ۶۰ میلی‌گرم در روز استفاده می‌شود. بهتر است روزی یک عدد قرص را پس از صبحانه مصرف کنید. گاهی این دارو با فاصله یک روز در میان تجویز می‌شود.
نحوه مصرف دارو پردنیزولون
نحوه استفاده از این دارو توسط پزشک مشخص می‌شود، اما اغلب آن را با غذا مصرف می‌کنند. قرص را با یک لیوان آب بخورید و از جویدن یا خرد کردن آن بپرهیزید. قبل از شروع به مصرف دارو از عوارض احتمالی و دیگر شرایط پزشکی خود آگاه باشید.
مدت زمان مصرف پردنیزولون
مدت زمان مصرف این دارو به دوز آن بستگی دارد. این قرص در دو مقدار پنج و ۵۰ میلی‌گرمی وجود دارد. قرص ۵۰ میلی‌گرمی برای التهابات شدیدتر تجویز می‌شود و دوره مصرف آن کوتاه است. توجه داشته باشید که مصرف طولانی مدت این دوز از دارو بسیار خطرناک می‌باشد. پس در هنگام مصرف پردنیزولون به دوز تجویز شده دقت کنید و طول مصرف آن را از پزشک خود سوال کنید.
فراموشی مصرف دارو پردنیزولون
در صورتی که مصرف یک دوز از دارو را فراموش کردید، بلافاصله پس از یادآوری آن را استفاده کنید. اما اگر استفاده از دارو را به طور کلی فراموش کردید و زمان استفاده از دوز بعدی فرا رسید، از مصرف همزمان دو دوز خودداری کنید.
نحوه متوقف کردن مصرف دارو پردنیزولون
توقف مصرف این دارو به طور ناگهانی، خطرآفرین است، به همین دلیل پزشک معالج با کاهش دوز و به طور پیوسته، استفاده از پردنیزولون را قطع می‌کند. از قطع خودسرانه و یکباره این دارو به شدت پرهیز کنید.
مصرف زیاد دارو پردنیزولون
میزان مصرف توسط پزشک مشخص می‌شود؛ پس از خوردن این دارو به مقدار بیشتر و یا کمتر از دستور پزشک به شدت خودداری کنید، زیرا دوز بالای آن بسیار خطرناک است. در صورتی که به هر دلیلی میزان زیادی از پردنیزولون را استفاده کردید، سریعا به پزشک مراجعه کنید. در صورت مشاهده علائمی همچون مشکلات تنفسی شدید با فوریت‌های پزشکی تماس بگیرید.
عوارض مصرف دارو پردنیزولون
مصرف پردنیزولون ممکن است عوارض زیر را به دنبال داشته باشد:
- گیجی، تحریک پذیری، سردرد، بی‌قراری، رفتارهای عصبی
- زخم گوارشی، افزایش اشتها، افزایش وزن
- هیپوکالمی، افزایش چربی خون، پوکی استخوان
- عفونت‌های قارچی مختلف
- مهار رشد کودکان
- احتباس مایعات در بدن، اختلالات قلبی، افزایش فشارخون
- راش پوستی، آکنه، برفک
نکته: در صورت مشاهده این علائم سریعا به پزشک مراجعه کنید.
مصرف پردنیزولون در دوران بارداری
مصرف این دارو در دوران بارداری توصیه نمی‌شود، زیرا بر طبق برخی مطالعات حیوانی، پردنیزولون موجب آسیب به جنین می‌شود. در این زمینه حتما با پزشک خود مشورت کنید.
مصرف پردنیزولون در دوران شیردهی
این دارو می‌تواند وارد شیر مادر شود، به همین دلیل استفاده از دوز بالای این دارو در دوران شیردهی به دلیل اثرات سوء بر رشد و نمو کودکان، منع شده است. در صورتی که در دوران شیردهی هستید، برای مصرف این دارو حتما با پزشک صحبت کرده و شرایط خود را توضیح دهید.
تاثیر پردنیزولون در باروری
بر طبق برخی مطالعات مصرف بالای پردنیزولون می‌تواند بر سلول‌های اسپرم و باروری مردان تاثیر بگذارد. در زمینه میزان مصرف این دارو و شرایط آن از پزشک مشاوره بگیرید.
تداخلات دارویی
اگر در حال مصرف دارویی خاص هستید، در هنگام تجویز پردنیزولون آن را به پزشک اطلاع دهید. پردنیزولون با داروهای زیر تداخل دارد:
- آلدسلوکین
- میفپریستون
- استروژن‌ها
- ریفامایسین‌ها مانند ریفابوتین
- داروهایی که باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن می‌شوند، مانند آزاتیوپرین و سیکلوسپورین
- داروهای مورد استفاده در درمان تشنج مانند فنی توئین
- داروهای ضد پلاکتی مانند کلوپیدوگرل
- رقیق‌کننده خون مانند مانند آسپرین و سلکوکسیب
- ضد قارچ‌های آزول مانند ایتراکونازول
سوالات متداول دربارهی پردنیزولون
پردنیزولون را در چه شرایطی باید نگهداری کرد؟
دارو را در بسته‌بندی آن و در دمای اتاق به دور از نور خورشید و یا گرمای زیاد نگهداری کنید.
آیا در زمان مصرف پردنیزولون باید رژیم غذایی خاصی را رعایت کرد؟
در هنگام مصرف این دارو باید از خوردن غذاهایی که حاوی مقادیر بالای نمک هستند، مانند غذاهای فست فود و کنسروی پرهیز کنند. همچنین برای دریافت منیزیم مورد نیاز بدن، مصرف سبزیجات دارای برگ سبز را فراموش نکنید.
آیا پردنیزولون برای درمان مشکلات پوستی نیز مفید است؟
بله، این دارو برای برخی مشکلات پوستی نیز استفاده می‌شود، اما با توجه به عوارض احتمالی، حتما باید توسط پزشک تجویز شود.
سخن پایانی
در این مقاله به معرفی داروی پردنیزولون پرداختیم، میزان و نحوه مصرف آن را بررسی کردیم و به عوارض مصرف آن اشاره کردیم. شما می‌توانید برای دریافت مشاوره آنلاین و تلفنی با پزشک و یا روان‌شناس، از سرویس پزشک و مشاور اسنپ استفاده کنید. همچنین برای خرید دارو سرویس داروخانه اسنپ در دسترس شما قرار دارد.
