داروی کلوتریمازول چیست؟
پزشکان، کلوتریمازول (Clotrimazole) را برای بهبود عفونت‌های قارچی بدن تجویز می‌کنند، اما این دارو بدون نسخه نیز قابل تهیه است. این دارو به دیواره سلولی انواع قارچ‌ها و مخمرهای بدن متصل شده و آن را تخریب می‌کند. با از بین رفتن دیواره سلولی، سیتوپلاسم و دیگر اجزای سلولی قارچ خارج شده و در نهایت موجب مرگ آن میشود. با از بین رفتن عامل قارچ، عفونت‌های پوستی درمان می‌شوند. البته توجه داشته باشید که تمامی قارچ‌های موجود در سطح پوست و یا بدن، عامل ایجاد عفونت و بیماری نیستند.
نام‌های دیگر کلوتریمازول
این دارو نام‌های رایج دیگری نیز در ایران دارد:
- کانازول
- کاندیزول
- کلوژین
- آفی تریمازول
کلوتریمازول برای درمان چه بیماریهایی تجویز میشود؟
به طور کلی، این دارو به عنوان یک ضد قارچ قوی شناخته میشود و در درمان این بیماری‌ها موثر است:
- عفونت‌های قارچی پوست و دهان
- عفونت واژینال
- خارش شدید کشاله ران
- عفونت قارچی حلقوی (رینگ ورم)
- برفک دهان
- قارچ ناخن
- عفونت گوش
- بیماری پای ورزشکار یا تینه آ پدیس (Tinea Pedis)
نکات کلیدی درباره کلوتریمازول
- پماد موضعی کلوتریمازول با داروی کلوتریمازول که برای درمان عفونت‌های واژینال مصرف میشود، متفاوت است.
- کلوتریمازول موضعی را برای دیگر نواحی بدن شامل واژن، چشم، دهان و بینی هرگز نباید استفاده کرد.
- پس از تجویز پزشک، مصرف دارو را تا پایان مقدار و دوره تجویز شده ادامه دهید، زیرا احتمال بازگشت مجدد قارچ وجود دارد.
- در صورتی که شرایط عفونت پس از مصرف کلوتریمازول ادامه پیدا کرد و یا بدتر شد، حتما به پزشک مراجعه کنید.
- پس از استفاده از کلوتریمازول موضعی، دست‌های خود را با آب و صابون بشویید.
- اگر به بیماری ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV) و سندرم نقص ایمنی اکتسابی (AIDS) مبتلا هستید، قبل از تجویز کلوتریمازول، این موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید.
- اگر به‌طور مکرر به عفونت‌های قارچی مبتلا می‌شوید، از مصرف خودسرانه کلوتریمازول پرهیز کرده و حتما به پزشک مراجعه کنید.
اشکال دارویی کلوتریمازول
کلوتریمازول به صورت کرم پوستی، کرم و قرص واژینال، شیاف واژینال، محلول و پماد در داروخانه‌ها عرضه میشود.
میزان مصرف دارو کلوتریمازول
دوز مصرف این دارو به میزان عفونت و شدت بیماری بستگی دارد و توسط پزشک تجویز میشود. اما به‌طور معمول پماد کلوتریمازول دو تا سه بار در روز مصرف میشود.
محلول کلوتریمازول نیز دو تا سه بار در روز (هر بار چند قطره) استفاده میشود. این دارو، به دو صورت کلوتریمازول یک درصد و دو درصد وجود دارد. کلوتریمازول یک درصد برای عفونت‌های خفیف‌تر و کلوتریمازول 2 درصد برای عفونت شدیدتر کاربرد دارد.
نحوه مصرف دارو کلوتریمازول
نحوه مصرف این دارو با توجه به نوع آن متفاوت است:
نحوه مصرف پماد موضعی کلوتریمازول
- ناحیه‌ای از پوست را که دچار عفونت شده است به‌طور کامل تمیز و خشک کنید.
- مقداری از پماد را روی پوست قرار داده و آن را با دست پخش کنید.
- لایه‌ای به ضخامت 5/0 سانتی‌متر از دارو بر روی پوست ایجاد کنید.
- اگر ناحیه مورد نظر دارای موی زیاد است، بهتر است از اسپری محلول کلوتریمازول استفاده کنید.
نحوه مصرف کرم کلوتریمازول واژینال
- برای مصرف از اپلیکاتور مخصوص درون جعبه دارو استفاده کنید.
- اپلیکاتور را تا سطح مشخص شده از کرم کلوتریمازول پر کنید.
- روی کمر دراز کشیده و پاها را از هم باز کنید، یا در حالت ایستاده زانوها را خم کنید تا میان پاها باز شود.
- اپلیکاتور را وارد واژن کرده و پیستون را فشار دهید تا دارو درون واژن تخلیه شود.
- اپلیکاتور را خارج کنید و دستها را با آب و صابون بشویید.
نکته: برای تاثیرگذاری بیشتر دارو، بهتر است پس از مصرف حرکت نداشته باشید. پس پیشنهاد میشود که هنگام شب و قبل از خواب آن را استفاده کنید.
نکته: در زمان پریودی از مصرف کلوتریمازول واژینال خودداری کنید.
مدت زمان مصرف کلوتریمازول
مصرف این دارو تا زمان مشخص شده توسط پزشک الزامی است. مدت زمان مصرف، به نوع و میزان عفونت بستگی دارد و اینکه چه زمانی عفونت پایان می‌یابد. اما توجه داشته باشید که حتی در صورت از بین رفتن نشانه‌های عفونت نیز مصرف کلوتریمازول را متوقف نکنید، زیرا ممکن است عفونت بازگردد.
فراموشی مصرف دارو کلوتریمازول
در صورتی که مصرف یک دوز از دارو را فراموش کردید، بلافاصله پس از یادآوری آن را استفاده کنید. اما اگر استفاده از دارو را به‌طور کلی فراموش کردید و زمان استفاده از دوز بعدی فرا رسید، از مصرف همزمان دو دوز خودداری کنید.
نحوه متوقف کردن مصرف دارو کلوتریمازول
متوقف کردن مصرف دارو به از بین رفتن عفونت بستگی دارد. پس از پایان نشانه‌های عفونت نیز، به مدت یک تا دو هفته استفاده از دارو را ادامه دهید. در صورتی که پس از مصرف دارو وضعیت عفونت تغییری نکرد، حتما با پزشک خود مشورت کنید.
مصرف بیش از اندازه دارو کلوتریمازول
میزان مصرف این دارو توسط پزشک مشخص میشود و معمولا دو تا سه بار در روز است. از مصرف زیاد این دارو به شدت پرهیز کنید، زیرا نه تنها سرعت بهبود عفونت را افزایش نمی‌دهد، بلکه موجب میشود عوارض مصرف آن گریبان‌گیر شما شود.
عوارض مصرف دارو کلوتریمازول
اغلب افراد با مصرف این دارو عوارض جانبی جدی را تجربه نمی‌کنند، با این وجود ممکن است مصرف کلوتریمازول عوارضی را به دنبال داشته باشد:
- سوزش و خارش پوست
- التهاب و سرخ شدن پوست
- ایجاد قرمزی و برآمدگی‌های جوش مانند
مصرف کلوتریمازول واژینال ممکن است عوارض دیگری را نیز موجب شود:
- تب و لرز
- ترشحات غیرطبیعی و بد بو
- راشهای پوستی و تاول
- دل درد و استفراغ
- مشکلات تنفسی
نکته: در صورت مشاهده این علائم با پزشک خود مشورت کنید.
مصرف کلوتریمازول در دوران بارداری
مطالعات مختلفی درباره مصرف این دارو در زمان بارداری انجام شده است و تاکنون مدرکی مبنی بر تاثیر مخرب این دارو برای جنین و تولد زودرس یافت نشده است. اما مصرف کلوتریمازول واژینال ممکن است موجب شود تا بدن نوزاد در هنگام زایمان طبیعی با دارو برخورد داشته باشد که می‌تواند باعث ایجاد برفک دهانی در نوزاد شود.
با وجود آنکه برفک دهانی بیماری خطرناکی نیست، اما در زمان بارداری قبل از استفاده از کلوتریمازول واژینال، حتما از پزشک خود مشاوره بگیرید.
مصرف کلوتریمازول در دوران شیردهی
به‌طور کلی مصرف کلوتریمازول توسط مادر در دوران شیردهی مشکلی را ایجاد نمی‌کند. از طرفی دیگر نیز ممکن است کودک به دلیل بیماری برفک دهانی در حال استفاده از کلوتریمازول باشد. در این صورت نیز نباید شیردهی را متوقف کرد. اما دقت داشته باشید که پس از هر بار شیردهی، باید از کرم کلوتریمازول در محل نوک پستان و نواحی اطراف آن استفاده کنید.
تاثیر کلوتریمازول در باروری
به‌طور کلی مصرف داروی کلوتریمازول چه در زنان و چه در مردان، تاثیر منفی بر باروری نخواهد داشت. تاکنون نتایجی مبتنی بر تاثیر منفی کلوتریمازول در نرخ باروری به دست نیامده است.
تداخلات دارویی
اگر در حال مصرف دارویی خاص هستید، در هنگام تجویز کلوتریمازول آن را به پزشک اطلاع دهید. کلوتریمازول با داروهای زیر تداخل دارد:
- تاکرولیموس
- سیمبیکورت
- تری مترکسات (trimetrexate)
- زاناکس (آلپرازولام)
سوالات متداول درباره کلوتریمازول
کلوتریمازول را در چه شرایطی باید نگهداری کرد؟
دارو را در بسته‌بندی آن و در دمای اتاق به دور از نور خورشید و یا گرمای زیاد نگهداری کنید.
موارد منع مصرف کلوتریمازول چیست؟
مصرف این دارو به نوزادان و افرادی که حساسیت پوستی و یا آلرژی دارند، توصیه نمی‌شود.
آیا در زمان مصرف کلوتریمازول باید رژیم غذایی خاصی را رعایت کرد؟
خیر، در زمان مصرف این دارو هر غذا و نوشیدنی را می‌توانید میل کنید.
چه داروهای دیگری عملکرد مشابه کلوتریمازول دارند؟
داروهای ضدقارچ دیگری نظیر گریزئوفولوین، اکونازول، کتوکونازول میکونازول و تربینافین به درمان عفونت‌های قارچی کمک می‌کنند و باید توسط پزشک تجویز شوند.
سخن پایانی
در این مقاله به معرفی داروی کتوکونازول پرداختیم، میزان و نحوه مصرف آن را بررسی کردیم و به عوارض مصرف آن اشاره کردیم. شما عزیزان می‌توانید برای دریافت مشاوره آنلاین و تلفنی با پزشک و یا روان‌شناس، از سرویس پزشک و مشاور اسنپ استفاده کنید. همچنین می‌توانید با ثبت سفارش خود در داروخانه اسنپ بدون خارج شدن از منزل داروهای خود را دریافت کنید.
