ویتامین D را چه زمانی مصرف کنیم؟
کمبود ویتامین D به چه معناست؟
کمبود ویتامین D به این معنی است که شما ویتامین D کافی در بدن خود ندارید. ویتامین D منحصر به فرد است زیرا پوست شما در واقع آن را با استفاده از نور خورشید تولید میکند. افراد با پوست روشن و آنهایی که سن کمتری دارند نور خورشید را به مراتب بهتر از افرادی که پوست تیرهتر دارند و سنشان بیش از 50 سال است تبدیل به ویتامین D میکنند.
چرا ویتامین D اینقدر مهم است؟
ویتامین D یکی از ویتامینهایی است که بدن ما برای سالم ماندن به آن نیاز دارد. این ویتامین عملکردهای زیادی دارد که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- قوی نگه داشتن استخوانها: داشتن استخوانهای سالم از شما در برابر بیماریهای مختلف از جمله راشیتیسم محافظت میکند. راشیتیسم اختلالی است که باعث میشود کودکان استخوانهای ضعیف و نرمی داشته باشند. بدن شما به ویتامین D نیاز دارد تا بتواند از کلسیم و فسفر برای ساختن استخوانها استفاده کند. اگر در کودکی بدن شما ویتامین مورد نیاز خود برای ساخت استخوانها را دریافت نکند در بزرگسالان به بیماری استئومالاسی (داشتن استخوانهای نرم) مبتلا خواهید شد.
- جذب کلسیم: ویتامین D به همراه کلسیم به ساخت استخوانها کمک میکند و استخوانها را قوی و سالم نگه میدارد. استخوانهای ضعیف میتواند منجر به پوکی استخوان، از دست دادن تراکم استخوان شود که در نهایت با شکستگی استخوان در میانسالی روبهرو خواهید شد. ویتامین D هنگامی که به صورت خوراکی یا از طریق قرار گرفتن در معرض نور خورشید دریافت شود، بیشترین کارایی را دارد. این فرم فعال است که باعث جذب بهینه کلسیم از رژیم غذایی شما میشود.
- کار با غدد پاراتیروئید: غدد پاراتیروئید دقیقه به دقیقه کار میکنند تا با ارتباط برقرار کردن با کلیهها، روده و اسکلت، کلسیم خون را متعادل کنند. زمانی که کلسیم کافی در رژیم غذایی وجود داشته باشد و ویتامین D فعال نیز دریافت شده باشد، کلسیم رژیم غذایی جذب شده و در سراسر بدن مورد استفاده قرار میگیرد. اگر دریافت کلسیم ناکافی باشد یا ویتامین D کم باشد، غدد پاراتیروئید کلسیم را از اسکلت قرض میگیرند تا کلسیم خون را در محدوده طبیعی نگه دارند.
عوارض کمبود ویتامین D برای سلامتی چیست؟
دریافت کافی ویتامین D همچنین میتواند شما را در برابر برخی بیماریها محافظت کند. از جمله:
- بیماری قلبی و فشار خون بالا
- دیابت
- عفونت ها و اختلالات سیستم ایمنی
- سقوط در افراد مسن
- برخی از انواع سرطان مانند سرطان روده بزرگ ، پروستات و سینه
- مولتیپل اسکلروزیس
همچنین تحقیقات جدید نشان دادهاند که کمبود ویتامین D میتواند در میانگین طول عمر افراد تاثیر منفی داشته باشد. کمبود ویتامین D میتواند موجب درد و ضعف عضلانی و خواب آلودگی شود. کمبود این ویتامین همچنین میتواند بر اعصاب تاثیر گذاشته و موجب کج خلقی در کودکان و افسردگی شود.
منابع ویتامین D چیست؟
شما میتوانید ویتامین D را از راههای مختلفی دریافت کنید. از جمله:
- قرار گرفتن در معرض آفتاب. حدود 15 تا 20 دقیقه سه روز در هفته معمولا کافی است.
- از طریق غذاهایی که میخورید.
- از طریق مصرف مکملهای غذایی
نور خورشید چه ارتباطی با دریافت ویتامین D کافی دارد؟
نور خورشید فوایدی برای سلامتی دارد. ویتامین D زمانی تولید میشود که پوست شما در معرض نور خورشید، یا به عبارت بهتر، اشعه ماوراء بنفش B (UV-B) که خورشید ساطع میکند، قرار گیرد. مقدار ویتامین D که پوست شما میسازد به عواملی زیر بستگی دارد:
- فصل: این عامل کمی به محل زندگی شما بستگی دارد. در مناطقی مناطقی از زمین که خورشید در کمترین ساعتهای روز دیده میشود، یا پشت ابرهاست، دریافت این
- زمان روز: پرتوهای خورشید بین ساعت 10 صبح تا 3 بعد از ظهر بیشترین قدرت را دارند.
- میزان پوشش ابر و آلودگی هوا.
- محل زندگی شما: شهرهای نزدیک به خط استوا سطح نور فرابنفش (UV) بالاتری دارند. این نور UV-B در نور خورشید است که باعث میشود پوست شما ویتامین D بسازد.
- محتوای ملانین پوست: ملانین یک رنگدانه قهوهای مایل به سیاه در چشم، مو و پوست است. ملانین باعث برنزه شدن پوست می شود. هرچه پوست شما تیرهتر باشد، برای دریافت ویتامین D کافی از خورشید، بیشتر در معرض نور خورشید قرار میگیرید.
- چند
میزان نیاز روزانه و نحوه تامین آن
ویتامین D یا کلسی فرول از دسته ویتامینهای محلول در چربی است. بدن یک فرد بزرگسال به حدود ۱۰ میلی گرم یا ۲.۰۰۰ واحد از این ویتامین در روز نیاز دارد. منابع تامین ویتامین D غذاهای گیاهی همچون غلات و غذاهای با منشاء حیوانی مانند تخم مرغ، ماهی ساردین، شاه ماهی و آزاد و همچنین شیر و فراوردههای آن مانند پنیر هستند. این ویتامین در بدن، با روزانه ۱۰ تا ۲۰ دقیقه قرار گرفتن در معرض نور خورشید تولید میشود.
میزان شیوع کمبود ویتامین D
کشف شیوع بالای کمبود ویتامین D در سالیان اخیر باعث شده تا یکی از آزمایشات رایج در چکاپهای دوره ای، میزان این ماده در خون باشد.
با توجه به اینکه امروزه در جوامع مختلف دنیا بدن ما کمتر در معرض نور خورشید قرار میگیرد، کمبود ویتامین D در دنیا شیوع بالایی دارد به طوری که در ایران پیش بینی میشود که حدود ۵۰ تا ۸۰ درصد مردم از کمبود ویتامین D در بدن رنج میبرند. بنابراین میتوان گفت کمبود ویتامین D در ایران بسیار شایع شده است و به همین علت و با توصیه وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی، روغنهای خوراکی با ویتامین D غنیسازی شده اند. اما در بسیاری از افراد کمبود این ویتامین به اندازهای است که نیاز به خوردن کپسولهای ویتامین D را ضروری میکند. میزان مصرف ویتامین D در خانمهای باردار باید به صورت ویژه مورد توجه قرار گیرد.
ضرورت تشخیص و تعیین میزان مصرف توسط پزشک
در صورتی که پزشک متخصص با توجه به نتایج آزمایش، نیاز به مصرف قرص یا کپسولهای ویتامین D را تشخیص داد، بر حسب میزان کمبود این ویتامین ممکن است در ابتدای مصرف، هفتهای یک کپسول و در ادامه، مصرف ماهانه کپسول را به شما توصیه کند و یا از ابتدا مصرف ماهانه آنها را تجویز نماید. میزان مصرف این دارو باید دقیقا با تشخیص پزشک متخصص انجام شود. زیرا، همانگونه که کمبود ویتامین D میتواند زیانبار باشد، مازاد آن هم با توجه به اینکه از طریق ادرار دفع نمیشود، میتواند برای بدن مضر باشد
جهت تشخیص کمبود ویتامین D و آزمایشات دورهای و همچنین میزان مصرف داروهای ویتامین D، حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.