آیا پیرچشمی درمان دارد؟
حتما اصطلاح پیرچشمی به گوش شما هم خورده است. با ما همراه باشید تا در این مطلب از وبلاگ اسنپ‌دکتر شما را با علل پیرچشمی، روش‌های پیشگیری و راه‌های درمان آن آشنا شوید.
پیرچشمی چیست؟
پیرچشمی یک بیماری چشمی است که در آن چشم شما به آرامی توانایی تمرکز سریع روی اشیاء نزدیک را از دست می‌دهد. این اختلالی است که در طول فرآیند طبیعی پیر شدن، همه افراد آن را تجربه خواهند کرد.
علل پیرچشمی
حتما شما هم علاقه‌مند هستید بدانید که پیرچشمی چگونه بر دید شما تأثیر می‌گذارد. برای درک بهتر این موضوع باید فرآیند دیدن اشیاء از طریق چشمانمان را با هم مرور کنیم.
هنگامی‌که نور وارد چشم می‌شود، از قرنیه و سپس از مردمک چشم عبور می‌کند. عِنَبیه، مردمک چشم را باز و بسته می‌کند تا میزان نور عبوری از آن را تنظیم کند.
پس از عبور از مردمک، نور از عدسیه و یا لنز چشم شما عبور خواهد کرد. در سالم‌ترین حالت، عدسیه چشم شما تغییر شکل می‌دهد تا بتواند پرتوهای نور را بیشتر خم کند و آنها را روی شبکیه در پشت چشم متمرکز کند.
عدسیه چشم با افزایش سن انعطاف کمتری پیدا می‌کند. سپس، نمی‌تواند به راحتی شکل خود را تغییر دهد. در نتیجه، قادر نخواهد بود نور را به درستی خم کند تا روی شبکیه چشم شما متمرکز شود.
چگونه پیرچشمی را تشخیص دهیم؟
پیرچشمی با یک معاینه اولیه چشم، که شامل ارزیابی انکسار و معاینه سلامت چشم است، تشخیص داده می‌شود.
ارزیابی انکسار تعیین می‌کند که آیا نزدیک بینی یا دوربینی، آستیگماتیسم یا پیرچشمی دارید یا خیر؟ پزشک ممکن است از ابزارهای مختلفی استفاده کند و از شما بخواهد که از طریق چندین لنز نگاه کنید تا فاصله و دید نزدیک شما را آزمایش کند.
چشم پزشک شما احتمالاً برای معاینه سلامت چشم، قطره‌هایی را در چشمان شما می‌ریزد تا مردمک چشمتان را باز کند. این ممکن است چشمان شما را تا چند ساعت پس از معاینه به نور حساس‌تر کند. این کار به پزشک این امکان را می‌دهد تا به راحتی داخل چشم شما را مشاهده کند.
آکادمی‌چشم پزشکی آمریکا توصیه می‌کند که بزرگسالان معاینه کامل چشم خود را مطابق برنامه زیر انجام دهند:
- افزاد زیر ۴۰ سال: هر پنج تا ۱۰ سال
- افراد بین سنین ۴۰ تا ۵۴ سال: هر دو تا چهار سال
- افراد بین سنین ۵۵ تا ۶۴ سال: هر یک تا سه سال
- افراد زیر سن ۶۵ سال: هر یک تا دو سال
علائم پیرچشمی
شایع‌ترین علائم پیرچشمی در حدود ۴۰ سالگی برای اکثر افراد رخ می‌دهد. علائم پیرچشمی معمولاً شامل کاهش تدریجی توانایی شما در خواندن مطالب از فاصله نزدیک است.
علائم شایع پیرچشمی عبارتند از:
- داشتن خستگی چشم یا سردرد پس از مطالعه
- داشتن مشکل در خواندن حروف کوچک
- داشتن خستگی از انجام کارهایی که نیاز به مشاهده آن از فاصله نزدیک دارد.
- نیاز به نور روشن‌تر هنگام مطالعه
- نیاز به نگه داشتن مطالب در فاصله‌ای به‌اندازه یک بازو برای مشاهده بهتر حروف و کلمات
- مشکلات کلی در دیدن و تمرکز روی اشیاء نزدیک به شما
- چشمک زدن
تفاوت پیرچشمی و دوربینی
دوربینی به وضعیتی گفته می‌شود که اجسامی که در فاصله دور قرار دارند، واضح دیده می‌شوند، اما اجسام نزدیک‌تر تار به نظر می‌رسند. دوربینی علائمی‌شبیه پیرچشمی دارد. با این حال، آنها دو اختلال متفاوت هستند.
دوربینی زمانی رخ می‌دهد که چشم شما کوتاه‌تر از حد معمول باشد یا قرنیه بیش از حد صاف باشد. با این ناهنجاری‌ها، پرتوهای نور در پشت شبکیه چشم، مانند پیرچشمی، متمرکز می‌شوند. با این حال، دوربینی یک عیب انکساری است که در بدو تولد وجود دارد. ممکن است دوربینی داشته باشید و سپس با افزایش سن به پیرچشمی نیز مبتلا شوید.
عوامل ایجاد و تشدیدکننده پیرچشمی
مهم‌ترین عامل خطر پیرچشمی سن است. اکثر مردم تا سن ۴۰ سالگی توانایی تمرکز بر روی اشیاء نزدیک را از دست می‌دهند. برخی بیماری‌ها یا داروها نیز می‌توانند باعث پیرچشمی در افراد کمتر از ۴۰ سال شوند. وقتی علائم پیرچشمی زودتر از حد معمول رخ می‌دهد، به آن پیرچشمی زودرس می‌گویند.
اگر علائم پیرچشمی را در سنی زودتر از شروع طبیعی مشاهده کردید، ممکن است زنگ خطر یک بیماری زمینه‌ای در بدن شما به صدا درآمده باشد. اگر موارد زیر را دارید در معرض خطر پیری چشمی‌زودرس هستید:
- کم خونی
- بیماری قلب و عروقی
- دیابت یا مشکل در متابولیسم قند خون
- دوربینی
- مولتیپل اسکلروزیس، که یک بیماری مزمن است که بر ستون فقرات و مغز شما تأثیر می‌گذارد
- میاستنی گراویس، که یک اختلال عصبی عضلانی است که بر اعصاب و عضلات شما تأثیر می‌گذارد
- ضربه
- نارسایی عروقی یا جریان خون ضعیف
برخی از داروهای تجویزی و بدون نسخه می‌توانند توانایی چشم شما را برای تمرکز روی تصاویر نزدیک کاهش دهند. مصرف داروهای زیر می‌تواند شما را در معرض خطر ابتلا به پیرچشمی زودرس قرار دهد:
- داروهای ضداضطراب
- داروهای ضدافسردگی
- آنتی‌هیستامین‌ها
- داروهای ضد روان‌پریشی
- ضد اسپاسم
- دیورتیک‌ها
عوامل دیگری که ممکن است شما را در معرض خطر ابتلا به پیرچشمی زودرس قرار دهد عبارتند از:
- جنسیت مونث
- انجام جراحی داخل چشم
- خوردن یک رژیم غذایی ناسالم
- ابتلا به بیماری ناشی از کاهش ناگهانی فشار خون
درمان پیرچشمی
هیچ درمانی برای پیرچشمی وجود ندارد. با این حال، پزشکان چندین روش درمانی را برای اصلاح دید افراد مبتلا به پیرچشمی توصیه می‌کنند. بسته به شرایط و سبک زندگی خود، ممکن است بتوانید از بین لنزهای اصلاحی، لنزهای تماسی، جراحی و یا روش‌های دیگر برای اصلاح دید خود انتخاب کنید.
عینک
عینک یک راه ساده و ایمن برای اصلاح مشکلات بینایی ناشی از پیرچشمی است. اگر قبل از ابتلا به پیرچشمی بینایی خوبی داشته‌اید، ممکن است بتوانید از عینک‌های مطالعه بدون نسخه استفاده کنید. می‌توانید از چشم پزشک خود بپرسید که آیا عینک‌های بدون نسخه برای شما مناسب هستند یا خیر؟
اگر عینک‌های بدون نسخه کافی نیستند یا اگر از قبل برای نزدیک‌بینی، دوربینی یا آستیگماتیسم به لنزهای اصلاحی نسخه‌ای نیاز دارید، برای پیرچشمی به لنزهای تجویزی نیاز پیدا خواهید کرد. انتخاب‌های شما عبارتند از:
عینک مطالعه نسخه‌ای: اگر مشکل بینایی دیگری ندارید، می‌توانید از عینک با لنزهای طبی فقط برای مطالعه استفاده کنید.
دو کانونی: این لنزها دارای یک خط افقی قابل مشاهده هستند که قسمت بالا برای مشاهده دور و قسمت پایین برای مشاهده نزدیک و خواندن است.
سه کانونی: این عینک دارای اصلاحاتی برای کارهای نزدیک، دید برای فاصله متوسط (مانند صفحه نمایش کامپیوتر) و دید برای فاصله دورتر است. تری فوکال‌ها یا سه کانونی‌ها با دو خط افقی قابل مشاهده در لنزها ساخته می‌شوند.
چند کانونی پیشرونده: این نوع لنز هیچ خطوط افقی قابل مشاهده‌ای ندارد، اما دارای قدرت‌های متعدد برای اصلاح فاصله دور، فاصله میانی و فاصله نزدیک است. نقاط مختلف لنز قدرت فوکوس متفاوتی دارند.
لنزهای تماسی
افرادی که نمی خواهند از عینک استفاده کنند، اغلب از لنزهای تماسی برای بهبود مشکلات بینایی ناشی از پیرچشمی استفاده می‌کنند. اگر شرایط خاصی در ارتباط با پلک‌ها، مجاری اشکی یا سطوح چشم مانند خشکی چشم دارید، ممکن است این گزینه برای شما کارساز نباشد.
جراحی انکساری
جراحی انکساری، شکل قرنیه شما را تغییر می‌دهد. برای پیرچشمی، این درمان می‌تواند برای بهبود دید نزدیک در چشم غیر غالب شما استفاده شود. حتی پس از جراحی، ممکن است نیاز به استفاده از عینک برای مشاهده اجسام نزدیک داشته باشید. با پزشک خود در مورد عوارض جانبی احتمالی این جراحی صحبت کنید، زیرا این روش قابل برگشت نیست.
چندین گزینه جراحی برای درمان پیرچشمی وجود دارد. مثلا:
کراتوپلاستی رسانا (CK): شامل استفاده از انرژی فرکانس رادیویی برای تغییر انحنای قرنیه است. در حالی که این عمل اصلاحی در بهبود دید شما موثر است اما ممکن است کیفیت دید برخی افراد به مرور زمان کاهش یابد.
کراتومیلوسیس درجا با کمک لیزر (LASIK): این جراحی یک چشم را برای دید نزدیک و چشم دیگر را برای فاصله دور تصحیح می‌کند.
کاشت عدسی
برخی از چشم پزشکان از روشی استفاده می‌کنند که در آن عدسی هر چشم را برداشته و آن را با یک عدسی مصنوعی جایگزین می‌کنند. به این جراحی کاشت عدسی داخل چشمی می‌گویند.
چندین نوع کاشت عدسی برای اصلاح پیرچشمی وجود دارد. برخی به چشم شما اجازه می‌دهند که اشیا را هم در نزدیکی و هم از راه دور ببیند. برخی در داخل چشم تغییر موقعیت یا شکل می‌دهند.
اما کاشت عدسی می‌تواند باعث کاهش کیفیت دید نزدیک شما شود و ممکن است همچنان به عینک مطالعه نیاز داشته باشید.
عوارض جانبی احتمالی این کار عبارتند از: تابش خیره‌کننده و تاری. علاوه بر این، این جراحی خطراتی مشابه جراحی آب مروارید مانند التهاب، عفونت، خونریزی و گلوکوم را به همراه دارد.
اینله قرنیه
روش درمانی دیگری نیز وجود دارد که شامل قرار دادن یک حلقه پلاستیکی کوچک با دهانه مرکزی در قرنیه یک چشم می‌شود. دهانه مانند یک دوربین سوراخ سوزنی عمل می‌کند و اجازه می‌دهد تا نور متمرکزی را به شما بدهد تا بتوانید اجسام نزدیک را ببینید.
عوارض پیرچشمی
اگر پیرچشمی شما تشخیص داده نشده یا اصلاح نشده باشد، احتمالاً بینایی شما به تدریج بدتر می‌شود و به مرور زمان بر سبک زندگی شما تأثیر می‌گذارد و اگر درمانی انجام نشود، ممکن است برای انجام فعالیت‌های روزمره با مشکلاتی مواجه شوید. همچنین در صورتی که از روش‌های درمانی اصلاح دید استفاده نکنید ممکن است در معرض خطر سردرد و خستگی چشم نیز قرار گیرید.
چگونه از پیرچشمی پیشگیری کنیم
هیچ تکنیک اثبات شده‌ای برای پیشگیری از پیرچشمی وجود ندارد. کاهش تدریجی توانایی تمرکز بر روی اجسام نزدیک همه را تحت تاثیر قرار می‌دهد. با این مراحل می‌توانید به محافظت از بینایی خود کمک کنید:
- به طور منظم معاینه چشم انجام دهید
- بیماری‌های مزمن مانند دیابت یا فشار خون بالا را که می‌تواند به از دست دادن بینایی کمک کند، کنترل کنید
- عینک آفتابی بزنید
- هنگام شرکت در فعالیت‌هایی که می‌تواند منجر به آسیب چشم شود، از عینک محافظ استفاده کنید
- رژیم غذایی سالم همراه با غذاهای حاوی آنتی‌اکسیدان، ویتامین A و بتا کاروتن داشته باشید
- مطمئن شوید که از عینک مناسب استفاده می‌کنید
- هنگام مطالعه از نور مناسب استفاده کنید
- در مورد هرگونه تغییر در بینایی یا سلامت چشم خود با پزشک یا متخصص چشم صحبت کنید.
درنهایت…
پیرچشمی بیماری است که با افزایش سن، امکان ابتلا به آن برای هر فردی وجود دارد. با این‌حال می‌توان با شناخت بهتر آن، روش‌های پیشگیری و درمان به‌موقع و درست سعی در کنترل آن و عدم تاثیر آن بر زندگی روزمره خود داشته باشید.
ممنون از توضیحات ارزشمندتون