معرفی دارو: شربت اکسپکتورانت

هنگام سرماخوردگی یا عفونت‌های تنفسی میزان خلط کم می‌شود و به تبع آن فرد سرفه‌های خشک آزاردهنده را تجربه می‌کند. برای رفع این مشکل می‌توانید از دارویی مناسب استفاده کنید. در این مطلب از وبلاگ اسنپ‌دکتر شما را با شربت اکسپکتورانت از جنبه‌های مختلف آشنا می‌کنیم.

موارد استفاده اکسپکتورانت

افزایش ترشحات پشت حلقی چسبناک و غلیظ هنگام سرماخوردگی باعث افزایش سرفه‌های خشک می‌شود. به همین دلیل برای بهبود مسیر تنفسی و کاهش موکوس ریوی می‌توانید از شربت اکسپکتورانت استفاده کنید. مصرف این دارو از زخم شدن مسیر تنفسی جلوگیری می‌کند. البته برای درمان کامل سرفه‌های ناشی از سرماخوردگی داروهای دیگری مانند سرماخوردگی بزرگسالان نیز استفاده می‌شود.
شاید سؤال شما هم باشد که عملکرد اکسپکتورانت چگونه است؟ در پاسخ باید بگویم که شربت اکسپکتورانت دارای ترکیبی از کلر فنیرامین، سودوافدرین و گایافنزین است.

• فنیرامین مانند آنتی‌هیستامین علائم آلرژیک را کاهش می‌دهد.
• سودوافدرین ضد احتقان است و التهاب ریه و مجاری تنفسی را کم می‌کند.
• گایافنزین هم رقیق کننده‌ی خلط‌ها و کاهنده‌ی چسبندگی این موکوس های ریوی است.

بنابراین علاوه بر سرماخوردگی برای درمان سرفه‌های ناشی آلرژی و عفونت‌های تنفسی استفاده می‌شود.

عوارض جانبی اکسپکتورانت

اکسپکتورانت هم مانند داروهای مختلفی که وجود دارد، عوارض جانبی غیرقابل انکاری دارد. حالت تهوع و استفراغ عوارض جانبی این دارو در حالت شدید آن به حساب می‌آیند. این در حالی است که عوارض آلرژیک شدیدی بروز نمی‌کند. با این حال بهتر است بدانید عوارض جانبی آلرژیک آن شامل موارد زیر می‌شود.

• آسیب شدید به ریه و مجاری تنفسی
• خارش
• بثورات پوستی
• تورم در گلو
• ورم کردن صورت
• تورم بافت زبان
• سرگیجه شدید
• سختی در نفس کشیدن
• ناراحتی معده
• تورم غدد بزاقی
• کهیر

باید دقت کنید که بعضی از عوارض جانبی این دارو بعد از مدت کوتاهی از بین می‌روند. اما نباید آن‌ها را نادیده بگیرید. بهتر است در اولین فرصت با پزشک معالج خود مشورت کنید.

موارد احتیاط مصرف اکسپکتورانت

شربت اکسپکتورانت بدون نسخه‌ی پزشک هم تهیه می‌شود. اما باید برای مصرف آن با داروساز یا پزشک مشورت کنید. به ویژه اگر کمی بعد از مصرف این شربت عمل جراحی دارید. این دارو خواب‌آور است. بنابراین هنگام رانندگی یا شرکت در امتحان از مصرف آن خودداری کنید. جالب است بدانید که هنگام مصرف این دارو و سایر داروهای مقلد سمپاتیک احتیاط کنید. علاوه بر موارد فوق باید توجه کنید که مصرف شربت اکسپکتورانت برای کودکان زیر 2 سال ممنوع است. در ضمن از تغییر وضعیت ناگهانی بعد از مصرف دارو اجتناب نمایید.

• دقت کنید که اگر به اکسپکتورانت آلرژی دارید باید به پزشک خود اطلاع دهید. زیرا مصرف این دارو علائم آلرژیک را برای شما شدیدتر می‌کند.
• سابقه‌ی پزشکی خود را به پزشک ارائه دهید. پزشک با آگاهی از بیماری‌هایی مانند برونشیت مزمن، سرفه‌های ناشی از مصرف سیگار، آمفیزم و آسم می‌تواند داروهای دیگری را جایگزین کند.
• اگر مشکل کلیه، کبد، دیابت و بیماری‌های زمینه‌ای دیگری داشته باشید، به پزشک خود اطلاع دهید. داروهای دیگری ممکن است جایگزین اکسپکتورانت باشد.
• دوران بارداری و شیردهی مصرف دارو ممکن است برای مادر و فرزند آسیب‌زننده باشد. بنابراین مشورت با پزشک برای مصرف صحیح دارو از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

تداخلات دارویی اکسپکتورانت

درباره‌ی تداخلات دارویی شربت اکسپکتورانت با داروهای دیگر اطلاعات زیادی در دسترس نیست. بهتر است پرونده‌ پزشکی خود را به پزشک ارائه دهید. این راهکار به تجویز به موقع داروی اکسپکتورانت کمک می‌کند. در نتیجه از عوارض جانبی و آسیب‌های ناشی از مصرف این شربت در امان خواهید ماند. پژوهش‌ها حاکی از آن است که داروهایی که بر سیستم عصبی مرکزی (CNS) مؤثر هستند، ممکن است با اکسپکتورانت تداخل دارویی داشته باشند.

علائم اوردوز اکسپکتورانت

اگر شربت اکسپکتورانت را زیاد از حد مصرف کنید، ترشحات پشت حلقی رقیق شده و مشکلات تنفسی شدیدتر می‌شود. در واقع مدام نیاز به خارج کردن اخلاط از ریه و مجاری تنفسی خواهید داشت. در صورت مواجه شدن با این موضوع با پزشک خود یا داروساز مشورت کنید. نادیده گرفتن شرایط تنفس شما را با مشکل مواجه می‌کند.

فراموش کردن مصرف دارو

اگر طبق برنامه‌ای مشخص باید اکسپکتورانت مصرف کنید و خوردن آن را فراموش کرده‌اید، دو راه وجود دارد.

1. اگر با زمان بعدی مصرف دارو فاصله دارید، به محض به یاد آوردن برنامه شربت را بنوشید.
2. اگر با زمان بعدی دارو خوردن فاصله‌ی کمی دارید، از خوردن آنی دارو اجتناب کنید. صبر کنید و طبق برنامه‌ی صحیح پیش روید.

اگر خوردن داروها نامنظم باشد، دوره‌ی درمان طولانی‌تر می‌شود. حتی ممکن است مشکل تنفسی شما به یک بیماری مزمن تبدیل شود. بنابراین نظم در برنامه را فراموش نکنید.

نحوه نگهداری اکسپکتورانت

شربت اکسپکتورانت باید در دمای اتاق و نه در یخچال نگهداری شود. دارو باید دور از نور، حرارت و رطوبت باشد. بنابراین اگر جعبه‌ی داروها و کمک‌های اولیه در حمام و دستشویی قرار دارد، جای مناسبی نخواهد بود. از نگهداری داروی تاریخ مصرف گذشته نیز اجتناب کنید.