افسردگی چیست؟

افسردگی ممکن است در نتیجه یک شکست یا از دست دادن شخصی ایجاد شود. احساس غم مداوم، بی ارزشی، ناامیدی، درماندگی، بدبینی یا احساس گناه همیشگی، از علائم افسردگی هستند. افسردگی همچنین باعث عدم تمرکز نیز می‌شود و سایر جنبه‌های عملکرد روزمره را مختل می‌کند.

((افسردگی نوعی اختلال خلقی است که باعث احساس غم و اندوه مداوم و از بین رفتن انگیزه می‌شود. افسردگی بر احساسات، تفکر و رفتار شما تأثیر می‌گذارد و می‌تواند منجر به انواع مشکلات عاطفی و جسمی شود.)) این ساده‌ترین تعریفی است که می‌شود از افسردگی بیان کرد.

ویلیام استرون، افسردگی را با این جمله تعریف می‌کند: ((قطره‌های خاکستری وحشت))

طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت، افسردگی مهم‌ترین علت ناتوانی و از کار افتادگی در سراسر جهان محسوب می‌شود. در سطح جهان، بیش از ۳۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰ نفر در هر سنی از این اختلال رنج می‌برند. بروز این اختلال در همه جای جهان در حال افزایش است. افسردگی به اشکال مختلفی از افسردگی اساسی تا دیستیمیا و اختلال عاطفی فصلی بروز می‌کند. دوره‌های افسردگی نیز از ویژگی‌های اختلال دو قطبی است.

افسردگی یک بیماری پیچیده است که بسیاری از سیستم‌های بدن را از جمله سیستم ایمنی بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهد. به ساعت و کیفیت خواب آسیب می‌زند و اشتها را نیز مختل می‌کند. در بعضی موارد باعث کاهش وزن می‌شود. در برخی دیگر، به افزایش وزن کمک می‌کند. افسردگی نیز اغلب با اضطراب همراه است. تحقیقات نشان می‌دهد که نه تنها این دو شرایط بسیار به یک دیگر نزدیک هستند بلکه در خیلی از الگوها باهم همپوشانی دارند.

جالب است بدانید انواع مختلفی از افسردگی وجود دارد. وقایع زندگی فرد باعث برخی از آن‌ها و تغییرات شیمیایی مغز باعث انواع دیگر می‌شود.

علت آن هرچه باشد، اولین قدم این است آن شخص به پزشک خود بگوید دقیقاً چه احساسی دارد. آن‌ها ممکن است آن فرد را به یک متخصص روانشناس و یا روان‌پزشک معرفی کنند تا به او کمک کند نوع افسردگی‌اش را تشخیص دهد. این تشخیص در تصمیم گیری برای درمان مناسب، بسیار حائز اهمیت است.

به دلیل پیچیدگی این بیماری، درک کامل آن، بسیار سخت است. در برخی از آزمایش‌ها، نتیجه نشان داده است که در بعضی موارد افسردگی به رژیم غذایی مربوط می‌شود. به طور مستقیم از طریق مصرف ناکافی مواد مغذی مانند چربی‌های امگا 3 و همچنین به طور غیرمستقیم، از طریق انواع باکتری‌های موجود در روده؛ اما افسردگی شامل حال روحی، افکار و ذهن نیز می‌شود. این اختلال برای کسانی که با آن زندگی می‌کنند و هم برای اشخاص نزدیک به آن‌ها بسیار سخت و دردناک است. امروزه افسردگی نیز به طور فزایند‌ه‌ای در کودکان دیده می‌شود.

حتی در شدیدترین موارد، این اختلال قابل درمان است. این وضعیت غالباً دوره‌ای است و درمان زودهنگام ممکن است از بروز دوره‌های مکرر جلوگیری کند. بسیاری از مطالعات نشان می‌دهد که مؤثرترین نوع درمان، درمان از طریق آنالیز رفتار است که توسط الگوهای فکری انجام می‌شود و با استفاده از داروهای ضدافسردگی یا بدون آن‌ها درمان صورت می‌گیرد.

علاوه بر این، تحقیقات و دانش علم روانشناسی به سرعت در حال پیشرفت است. این شواهد بیان می‌کند که مراقبه منظم از ذهن و آگاهی به آن، می‌تواند افسردگی را قبل از شروع با کاهش واکنش به تجربه‌های ناراحت کننده متوقف کند و به طور مؤثر می‌تواند توجه را از افکار منفی تکراری، متوقف کند.

» علائم افسردگی چیست؟

قاعدتاً افراد افسرده همۀ علائم را هم‌زمان تجربه نمی‌کنند. بعضی از افراد علائم محدود و برخی علائم زیادی را تجربه می‌کنند. لازم به ذکر است که شدت علائم در افراد با گذشت زمان تغییر می‌کند.

افراد افسرده غالباً حالتی غم‌زده، مضطرب یا احساس پوچی دارند. احساس ناامیدی یا بدبینی و احساس گناه، بی ارزشی و درماندگی همگی از علائم این اختلال هستند. همچنین می‌تواند باعث از بین رفتن علاقه یا لذت در سرگرمی‌ها و فعالیت‌هایی شود که قبلاً فرد از آن‌ها لذت می‌برده است. یکی از مثال‌های بارز آن رابطه جنسی است. کاهش انرژی، خستگی یا حس‌هایی مانند بی قراری، مشکل در تمرکز، یادآوری یا تصمیم گیری نیز از این اختلال تأثیر می‌گیرند. بسیاری از مبتلایان به افسردگی در دوره‌ای از بیماری افکار مرگ و خودکشی در سر دارند.

افراد مبتلا به افسردگی ممکن است اختلالات در خواب مانند بی خوابی، بیدار شدن از خواب در صبح خیلی زود و یا خواب زیاد و همچنین تغییر رفتار غذایی مانند کاهش وزن یا افزایش وزن را تجربه کنند. علائم جسمی مداوم ممکن است شامل سردرد، اختلالات گوارشی و درد مزمن باشد.

» چه عواملی باعث افسردگی می‌شود؟

عوامل مختلفی باعث افسردگی می‌شود. برخی این عوامل بیولوژیکی و برخی دیگر تحت تأثیر عوامل خارجی هستند. در ادامه بیشتر به آن‌ها خواهیم پرداخت.

• سابقه خانوادگی. اگر افراد سابقه خانوادگی افسردگی یا اختلال خلقی دیگری داشته باشند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به افسردگی قرار دارند.
• ضربه اولیه کودکی. برخی از رویدادها بر نحوه واکنش بدن در برابر ترس و موقعیت‌های استرس زا تأثیر می‌گذارند.
• ساختار مغز. اگر لوب پیشانی مغز فرد فعالیت کمتری داشته باشد، خطر افسردگی بیشتر است. اگرچه، دانشمندان نمی‌دانند این اتفاق قبل یا بعد از شروع علائم افسردگی رخ می‌دهد.
• سوابق پزشکی. برخی شرایط ممکن است اشخاص را در معرض خطر بیشتری قرار دهد، مانند بیماری مزمن، بی خوابی، درد مزمن یا اختلال بیش فعالی.
• مصرف مواد مخدر یا الکل. مصرف موارد مخدر و همچنین الکل می‌تواند خطر ابتلا به افسردگی را چندین برابر کند.

حدود ۲۱ درصد افرادی که مشکل مصرف مواد دارند افسردگی را تجربه می‌کنند.

» علاوه بر این علل سایر عوامل خطر افسردگی عبارت‌اند از:

• عزت نفس پایین یا انتقاد از خود
• سابقه شخصی بیماری روانی
• استفاده از داروهای خاص
• وقایع استرس‌زا، مانند از دست دادن عزیزان، مشکلات اقتصادی یا طلاق

هیچ دلیل شناخته شده‌ای برای افسردگی وجود ندارد. احتمالاً از ترکیبی از عوامل ژنتیکی، بیولوژیکی، محیطی و روان‌شناختی ناشی می‌شود. تجارب منفی در زندگی همانند آنچه اشاره شد مانند از دست دادن یکی از عزیزان، رابطه دشوار یا هر موقعیت استرس‌زا که فرد توانایی کنار آمدن با آن را ندارد ممکن است یک دوره افسردگی را ایجاد کند. دوره‌های بعدی افسردگی ممکن است بدون هیچ نشانه‌ای با توجه به شرایط قبلی، آشکار شوند.

افسردگی، پیامد اجتناب ناپذیر وقایع منفی زندگی نیست. تحقیقات نشان می‌دهد که وقتی رویدادهایی با الگوهای تفکر منفی بیش از حد تکرار شوند باعث تشدید شدن بیماری می‌شود.

تحقیقات با استفاده از فناوری‌های تصویربرداری از مغز مانند تصویربرداری رزونانس مغناطیسی یا همان ام آر آی، نشان می‌دهد که مغز افرادی که دچار افسردگی هستند متفاوت از افرادی است که به این اختلال دچار نیستند. به این معنی که قسمت‌هایی از مغز که مسئول تنظیم خلق و خو، فکر، خواب، اشتها و رفتار هستند غیر طبیعی عمل می‌کنند؛ اما همچنان به طور کامل مشخص نیست که کدام تغییرات در مغز می‌تواند دلیل افسردگی باشد و دقیقاً چه عواملی را سبب می‌شود.

» افسردگی چگونه درمان می‌شود؟

همان‌طور که قبل‌تر اشاره شد افسردگی در شدیدترین زمانش نیز قابل درمان است. درمان مناسب برای افسردگی با معاینه توسط پزشک آغاز می‌شود. برخی از داروها و همچنین برخی موارد پزشکی مانند عفونت‌های ویروسی یا اختلال تیروئید می‌توانند علائمی مشابه اختلال افسردگی ایجاد کنند؛ این دو را نباید با یکدیگر اشتباه گرفت. تشخیص این دو حالت توسط پزشک انجام می‌گیرد. معمولاً پزشک در مورد مصرف الکل و مواد مخدر و اینکه آیا بیمار در مورد مرگ یا خودکشی فکر می‌کند یا خیر، سؤال‌هایی می‌پرسد.

پس از تشخیص، فرد مبتلا به افسردگی می‌تواند به روش‌های مختلفی درمان شود. متداول ترین روش‌های درمانی، استفادۀ دارو و روان درمانی است. روان درمانی از طریق شناخت رفتار، به تنهایی یا در ترکیب با دارو می‌تواند بسیار مؤثر واقع شود و از عود کردن بیماری جلوگیری کند. دارو درمانی اغلب برای تسکین علائم استفاده می‌شود. علائمی مانند اضطراب شدید.

• نشانه‌های افسردگی، عوارض و راهکارهای پیشگیری
• شایع‌ترین دلایل افسردگی چیست؟

» اشکال عمده افسردگی

افسردگی به طور کلی به یکی از دو شکل عمدۀ آن ظاهر می‌شود. یکی از این دو شکل افسردگی، افسردگی یک قطبی است. بیشتر مردم وقتی از افسردگی صحبت می‌کنند منظورشان حالت مداوم غم، بی علاقگی و بی انگیزگی، ناامیدی و کاهش انرژی برای انجام کارهای روزمره است. به نوع از افسردگی گاهی اوقات افسردگی اساسی می‌گویند.

افسردگی دو قطبی یا اختلال دو قطبی، وضعیتی است که با دوره‌های افسردگی و دوره‌های شیدایی همراه با انرژی بالا همراه است. افراد بین دو حالت سرخوشی و افسردگی شدید چرخش می‌کنند. گاهی اوقات این دوره‌ها در طی چند روز و چند ماه و یا سال‌ها به طول می‌انجامد.

تولد نوزاد می‌تواند باعث تغییر خلق و خوی مادر شود. به اصطلاح به این اختلال کودک آبی گفته می‌شود. وقتی واکنش شدیدتر و طولانی تر باشد، دیگر به آن افسردگی پس از زایمان می‌گویند. شرایطی که نیاز به درمان دارد زیرا می‌تواند توانایی والدین در مراقبت از نوزاد خود را به طور کلی مختل کند.

افسردگی همچنین می‌تواند به صورت فصلی رخ دهد. این نوع از افسردگی در ماه‌های فصل زمستان که نور کمتری وجود دارد و خورشید نسبت به فصل‌های دیگر زمان کمتری در آسمان است، بیشتر روی می‌دهد. گاهی این اختلال با استفاده از نورهای مصنوعی درمان می‌شود. البته باید حتماً با پزشک مربوطه پیش از هر اقدامی مشورت شود.

افکار خودکشی اغلب با افسردگی هم‌زمان می‌شوند. به همین دلیل مهم است که اگر شما یا یکی از عزیزانتان اختلال خلقی طولانی مدت دارید از علائم آن آگاه باشید و حتماً به پزشک مراجعه کنید.

» افسردگی و سلامتی

آزار روحی و روانی برای سلامتی افراد دشوار است. افرادی که از افسردگی رنج می‌برند سه برابر خطر ابتلا به بیماری قلبی در آن‌ها افزایش می‌یابد؛ اما در واقعیت، افسردگی بر کل بدن تأثیر می‌گذارد. همچنین سیستم ایمنی بدن را ضعیف می‌کند، حساسیت به عفونت‌های ویروسی و همچنین با گذشت زمان، ابتلا به برخی از انواع سرطان را حاصل می‌شود.

کسانی که از افسردگی رنج می‌برند نیز میزان بالاتری از دیابت و پوکی استخوان را نسبت به سایر افراد تجربه می‌کنند.

» زندگی با افسردگی

همۀ مردم احوالات ناخوشایندی را گاه به گاه را تجربه می‌کنند. با این وجود افسردگی بالینی تجربه فراگیرتری از تکرار افکار منفی، چشم اندازهای تاریک و کمبود انرژی است. این نشانۀ ضعف شخصی نیست. مبتلایان به افسردگی نمی‌توانند مانند سایر افراد با مشکلاتشان برخورد کنند.

شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد افسردگی، دردناک است، اما ممکن است هدف مثبتی داشته باشد و طرز تفکری را با خود به همراه می‌آورد که مبتلایان را مجبور می‌کند تا به عنوان مقدمه‌ای برای حل مشکلاتشان دست به عمل بزند. در حقیقت، برخی از محققان این فرضیه را مطرح می‌کنند که افسردگی می‌تواند به افراد کمک کند تا به خودآگاهی مورد نیاز دست یابد.