علائم سکته قلبی
حملهی قلبی که به آن سکتهی قلبی هم گفته میشود، هنگامی اتفاق میافتد که به بخشی از عضلهی قلب خون کافی نرسد. هرچه مدت زمان بیشتری بدون درمان برای بازگرداندن جریان خون طی شود، آسیب بیشتری به عضلهی قلب وارد میشود. بیماری عروق کرونر (CAD) دلیل اصلی حمله قلبی است. یک علت شایع دیگر اسپاسم شدید یا انقباض ناگهانی شریان کرونر است که میتواند جریان خون را در قلب متوقف کند. در این بخش از سری مقالات پزشکی اسنپ دکتر به مبحث علائم سکته قلب خواهیم پرداخت.
علائم عمده سکتهی قلبی
در ادامه به برخی علائم سکته قلبی اشاره خواهیم کرد. بنابراین توصیه میشود در صورت مشاهدهی هر یک از این علائم فوراً به پزشک مراجعه نمایید.
درد یا ناراحتی در قفسه سینه
بیشتر حملات قلبی شامل ناراحتی در مرکز یا سمت چپ قفسه سینه است که بیش از چند دقیقه طول میکشد یا پس از مدتی بازمیگردد. احساساتی مانند ناراحتی، فشار روحی، سیری یا درد نیز میتوانند منشأ این درد باشند.
نشانههای خستگی مفرط
احساس ضعف، سبکی سر، ضعف و تعرق سرد نیز از نشانههای سکتهی قلبی است. درد یا ناراحتی در فک، گردن یا پشت میتواند شما را از خطر حملات قلبی آگاه کند. درد یا ناراحتی در یک یا هر دو بازو یا شانهها را نیز جدی بگیرید. تکرار این احساس شما را مستعد بیماریهای قلبی میکند.
تنگی نفس
این حالت عموماً همراه با ناراحتی قفسهی سینه است. اما تنگی نفس نیز ممکن است قبل از ناراحتی قفسهی سینه رخ دهد. علائم دیگر سکته قلبی شامل خستگی غیرمعمول یا بیدلیل و همراه با تهوع یا استفراغ است. در زنان این حالات بیشتر دیده میشود.
علائم و نشانههای اصلی حمله قلبی در زنان و مردان
درد یا ناراحتی قفسه سینه، تنگی نفس، درد یا ناراحتی در فک، گردن، پشت، بازو یا شانه، احساس تهوع، سبکی سر یا خستگی غیرمعمول.
عوامل خطر حمله قلبی چیست؟
عدم سلامت و ابتلا به بیماریهای زمینهای، سبک زندگی ناسالم، سن و سابقهی خانوادگی میتواند خطر ابتلا به بیماری قلبی و سکته قلبی را افزایش دهد. به این موارد عوامل خطر گفته میشود. برخی از عوامل خطر مانند سن یا سابقهی خانوادگی شما قابل کنترل نیستند. شما میتوانید با تغییر عواملی که قابل کنترل است، گامهایی برای کاهش خطر خود طی کنید.
اقداماتی برای کاهش بروز مشکلات قلبی در آینده
در ادامه برخی فعالیتها که میتوانند از بروز مشکلات قلبی در بدن جلوگیری کنند بیان خواهد شد.
فعالیت بدنی
با پزشک خود در مورد کارهایی که در روز انجام میدهید، مشورت کنید. پزشک شما توصیههای لازم را جهت کاهش ریسک ابتلا خواهد گفت.
تغییر در سبک زندگی
رژیم غذایی سالم، افزایش فعالیت بدنی، ترک سیگار و کنترل استرس، در کنار مصرف داروهای تجویز شده میتواند به بهبود سلامت قلب و کیفیت زندگی شما کمک کند. از پزشک خود در مورد شرکت در برنامههایی تحت عنوان توانبخشی قلب برای کمک به شما در ایجاد این تغییرات در زندگی سؤال کنید.
توانبخشی قلب
توانبخشی قلبی یک برنامهی مهم برای کسی است که از سکته قلبی، نارسایی قلبی یا سایر مشکلات قلبی بهبود مییابد و به جراحی یا مراقبت پزشکی نیاز دارد. توانبخشی قلب یک برنامهی تحت نظارت است که شامل فعالیت بدنی، آموزش زندگی سالم، از جمله تغذیه سالم، مصرف دارو طبق دستورالعمل و روشهایی برای کمک به شما در ترک سیگار، مشاوره در یافتن راههایی برای کاهش استرس و بهبود سلامت روان است.
سکته قلبی زمانی اتفاق میافتد که جریان خون به قلب مسدود شود. انسداد اغلب تجمع چربی، کلسترول و سایر مواد است که به شکل یک پلاک در عروق تغذیه کننده قلب (عروق کرونر) ایجاد خواهند شد. گاهی اوقات پلاک دچار پارگی و لختهای ایجاد میشود که جریان خون را مسدود میکند. جریان خون قطع شده به بخشی از عضلهی قلب آسیب وارد کند یا آن را از بین مییرد.
علائم حملات قلبی چیست؟
علائم حملات قلبی متفاوت است. تمامی افرادی که سکته قلبی را تجربه کردند، علائم یکسانی نداشته یا شدت علائم آنها یکسان نبوده است. بعضی از افراد درد خفیف دارند. دیگران درد شدیدتری دارند و برخی از افراد هیچ علائمی ندارند. برای دیگران اولین نشانه ممکن است ایست قلبی ناگهانی باشد. با این حال هر چه نشانههای شما بیشتر باشد، احتمال ایست قلبی بیشتر خواهد بود. برخی از حملات قلبی به طور ناگهانی شروع میشوند،.اما بسیاری از افراد از ساعتها، روزها یا هفتهها قبل، نشانههای هشدار دهنده دارند. اولین هشدار ممکن است درد یا فشار قفسه سینه مکرر (آنژین) باشد که در اثر فعالیت آرامبخش یا استراحت تسکین مییابد.
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
بهتر است در صورت تشخیص سریعاً اقدام کنید.برخی افراد برای مدت طولانی منتظر میمانند. زیرانشانههای مهم را تشخیص نمیدهند. این مراحل را در صورت نیاز انجام دهید:
- برای کمک فوری پزشکی با اورژانس تماس برقرار کنید. اگر مشکوک به سکته قلبی هستید، درنگ نکنید. اگر به خدمات فوریتهای پزشکی دسترسی ندارید، فرد را به نزدیکترین بیمارستان منتقل کنید.
- فقط در صورت عدم وجود وسیلهای دیگر خود رانندگی کنید. از آن جا که شرایط فرد میتواند وخیم شود، رانندگی خود و دیگران او را در معرض خطر قرار میدهد.
- در صورت تجویز پزشک نیتروگلیسیرین مصرف کنید. آن را طبق دستورالعمل در انتظار کمک اضطراری مصرف کنید.
- در صورت توصیه آسپرین مصرف کنید. مصرف آسپرین در هنگام سکته قلبی میتواند با کمک به جلوگیری از لخته شدن خون، آسیب قلبی را کاهش دهد. آسپرین میتواند با سایر داروها تداخل داشته باشد، بنابراین از آسپرین استفاده نکنید مگر این که پزشک یا پرسنل فوریتهای پزشکی آن را توصیه کنند.
اگر فردی دچار حمله قلبی شود، چه باید کرد؟
اگر شخصی را که بیهوش است مشاهده کردید و علائم سکته قلبی را در او یافتید، ابتدا با فوریتهای پزشکی تماس بگیرید. سپس بررسی کنید که آیا فرد نفس میکشد و نبض او را چک کنید. اگر فرد نفس نمیکشد یا نبض پیدا نکردید، فقط در این صورت باید (CPR) را شروع کنید. با ریتمی نسبتاً سریع و مداوم روی سینه فرد (حدود 100 تا 120 فشار در دقیقه) فشار وارد کنید. اگر شما در زمینه (CPR) آموزش ندیدید، پزشکان توصیه میکنند تنها فشار مداوم و حداکثری بر قفسه سینه وارد کنید. همچنین در صورت امکان راه هوایی را باز کرده و تنفس را انجام دهید. دلیل دیگر حمله قلبی اسپاسم عروق کرونر است که جریان خون بخشی از عضله قلب را متوقف میکند. استفاده از دخانیات و داروهای غیرقانونی، مانند کوکائین میتواند باعث اسپاسم قلب و تهدید زندگی فرد شود.
عوامل خطر سکته قلبی
برخی فاکتورها باعث تجمع ناخواسته رسوبات چربی (تصلب شریان) و در نتیجه باعث تنگی عروق در سراسر بدن میشوند. شما میتوانید بسیاری از این عوامل خطر را بهبود دهید یا آنها را بی اثر کنید تا احتمال ابتلا به حمله قلبی را کاهش دهید. عوامل خطر حمله قلبی عبارتند از:
سن
مردان با 45 سال یا بیشتر و زنان 55 سال یا بیشتر به احتمال زیاد در معرض ابتلا به این حمله قرار دارند. شواهد نشان میدهند نسبت مردان در مقایسه با زنان بیشتر است.
تنباکو
این ماده شامل سیگار کشیدن و قرار گرفتن برای مدت طولانی در معرض دود سیگار است.
فشار خون بالا
با گذشت زمان فشار خون بالا به عروق منتهی به قلب شما آسیب میزند. فشار خون بالا که با سایر شرایط مانند چاقی، کلسترول بالا یا دیابت همراه است، خطر ابتلا را حتی افزایش میدهد.
سطح کلسترول خون یا تری گلیسیرید بالا
سطح بالایی از کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) باعث گرفتگی عروق میشود. سطح بالای تریگلیسیریدها (نوعی چربی خون مربوط به رژیم غذایی شما) خطر حمله قلبی را افزایش میدهد. با این حال سطح بالایی از کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) ممکن است خطر ابتلا را کاهش دهد.
چاقی
چاقی با سطح کلسترول خون بالا، سطح بالای تریگلیسیرید، فشار خون بالا و دیابت در ارتباط است. از دست دادن فقط 10٪ از وزن بدن میتواند این خطر را کاهش دهد.
دیابت
عدم ترشح مقدار کافی هورمون لوزالمعده (انسولین) یا عدم پاسخ مناسب به انسولین باعث بالا رفتن سطح قند خون در بدن میشود و خطر حمله قلبی را افزایش میدهد.
سندرم متابولیک
این سندرم زمانی اتفاق میافتد که چاقی، فشار خون و قند خون بالا داشته باشید. ابتلا به سندرم متابولیک احتمال ابتلای شما به بیماری قلبی را دو برابر بیشتر از ابتلا به آن میکند.
سابقه خانوادگی حملات قلبی
اگر خواهر، برادر، پدر، مادر یا مادربزرگ و پدربزرگ شما حملات قلبی زودرس داشتند (در مردان 55 سالگی و در زنان در سن 65 سالگی)، ممکن است در معرض خطر بیشتری باشید.
عدم فعالیت بدنی
عدم تحرک باعث افزایش سطح کلسترول خون و چاقی میشود. افرادی که به طور منظم ورزش و فعالیت بدنی دارند، از سلامت قلبی بهتری برخوردار هستند؛ مانند فشار خون پایین.
فشار روحی
در شرایط استرس در صورتی که از راههای نامناسب پاسخ دهید، خطر حمله قلبی را افزایش مییابد. مصرف مواد مخدر غیرقانونی استفاده از داروهای محرک، مانند کوکائین یا آمفتامین میتواند باعث ایجاد اسپاسم عروق کرونر شود که باعث حمله قلبی میشود.
سابقه پره اکلامپسی
این وضعیت باعث فشار خون بالا در دوران بارداری میشود و خطر بیماری قلبی را در طول زندگی افزایش میدهد.
یک بیماری خود ایمنی
داشتن بیماریهایی مانند آرتریت روماتوئید یا لوپوس میتواند خطر حمله قلبی را افزایش دهد.
عوارض سکتهی قلبی
- ریتم غیرطبیعی قلب (آریتمی)
- نارسایی قلبی
- ایست ناگهانی قلب