مراقبت از لثه پس از ایمپلنت: نکات مهم و روش‌های موثر
اگر جراحی ایمپلنت دندان انجام داده باشید قطعا می‌دانید در صورتی که از دندان‌های کاشته‌شده به درستی مراقبت کنید، تا مدت‌ها سالم می‌مانند. به عبارتی دستورالعمل‌های مراقبت از لثه پس از ایمپلنت، بر افزایش طول عمر و دوام دندان‌های ایمپلنت‌شده موثر بوده و نقشی کلیدی در حفظ بهداشت کلی دهان دارند. به همین جهت دندان‌پزشکان اغلب پس از جراحی ایمپلنت، راهنمای مراقبت و نگهداری ایمپلنت دندان را به بیماران ارائه می‌دهند. اهمیت بسیار زیاد این موضوع باعث شد تا ما نیز این مطلب را به بهترین راهنمای مراقبت از دندان‌ها و لثه بعد از ایمپلنت دندان اختصاص دهیم.
اهمیت مراقبت از لثه پس از ایمپلنت
پس از جراحی ایمپلنت دندان، رعایت دقیق تمام دستورالعمل‌های مراقبتی و همچنین مصرف تمام داروها طبق دستور پزشک، بسیار اهمیت دارد. پس از کاشت ایمپلنت دندانی، در بیشتر موارد یک سیلندر فلزی کوچک با نام هیلینگ در بالای ایمپلنت قرار می‌گیرد. وظیفه هیلینگ، شکل دادن و سفت کردن بافت لثه و جلوگیری از گیر کردن غذا در اطراف ایمپلنت است. شما باید مراقب این قسمت باشید و علاوه‌بر تمیز نگه داشتن آن، از ضربه زدن یا جویدن مستقیم غذا با این ناحیه خودداری کنید.
در موارد نادر، سیلندر فلزی کوچک ممکن است شل شود؛ بنابراین مهم است که هیلینگ را نبلعید. اگر هم هیلینگ جدا شد، با شستشوی مکرر، آن ناحیه و لثه را به خوبی تمیز نگه دارید. در صورت وجود بخیه روی لثه، نباید آنها را دستکاری کنید. با انجام این دستورالعمل‌های ساده، اجازه می‌دهید که روند بهبودی دندان‌های ایمپلنت‌شده به درستی طی شود. بنابراین، با رعایت بهداشت و مراقبت از لثه پس از ایمپلنت، می‌توانید از عفونت جلوگیری کرده، روند بهبود را سرعت ببخشید و در نهایت، دوام و طول عمر دندان‌های ایمپلنت شده را تضمین کنید.
نکات مراقبت از لثه پس از ایمپلنت دندان
پس از جراحی ایمپلنت دندان، بسیار مهم است که قبل از بازگشت به فعالیت‌های روزانه و عادت‌های معمول خود، مدتی را برای بهبودی کامل استراحت کرده و از نکات و روش‌های صحیح مراقبتی پیروی کنید. رعایت نکات و اقدامات احتیاطی، به دلیل حساس بودن و شکنندگی ناحیه ایمپلنت، بسیار اهمیت دارد؛ به خصوص اگر قبلا جراحی پیوند استخوان نیز انجام داده باشید. در بخش زیر، نکات مربوط به مراقبت دندان‌ها، لثه و به‌طور کلی بهداشت دهان و دندان، بعد از انجام جراحی ایمپلنت را بیان می‌کنیم:
- از مصرف نوشیدنی‌ها و غذاهای گرم خودداری کنید؛ زیرا بافت اطراف محل جراحی نرم است و مواد داغ می‌توانند مانع از بهبود بافت مربوطه و لثه شوند.
- پس از ایمپلنت، از مسواک نرم استفاده کرده و به آرامی مسواک بزنید؛ چرا که لثه‌ها بسیار حساس هستند. به همین خاطر، توصیه می‌شود که اولا از مسواک نرم استفاده کنید و دوما دندان‌ها را به آرامی، دو بار در روز و به مدت دو دقیقه مسواک بزنید.
- در روزهای ابتدایی پس از جراحی، از مصرف غذاهای سفت مانند آجیل، میوه‌های خشک و سفت و آب نبات‌های جویدنی خودداری کنید. این مواد غذایی می‌توانند لثه‌های حساس را تحت‌فشار قرار داده و حتی منجر به درد یا خونریزی شوند. بنابراین قبل از خوردن غذاهای سفت، اجازه دهید تا ایمپلنت‌ها به خوبی بهبود پیدا کنند.
- دندان‌های ایمپلنت شده خود را دستکاری نکنید. سعی نکنید با انگشتان یا زبان خود، ایمپلنت‌ها و لثه اطراف آنها را مدام لمس کنید.
- برای نخ دندان کشیدن روزانه، از نخ دندان مخصوص ایمپلنت استفاده کنید. مهم است که ذرات غذایی را که به سختی قابل دسترسی هستند، بدون آسیب رساندن به لثه‌ها، از دهان خود خارج کنید.
- از سیگار کشیدن خودداری کنید. چراکه سیگار کشیدن بر کیفیت ایمپلنت تاثیر گذاشته و باعث ایجاد مشکلاتی برای لثه، دندان‌ها و به‌طور کلی دهان می‌شود. همچنین استعمال دخانیات می‌تواند روند بهبودی را کند کرده و حتی بعد از جراحی ایمپلنت، باعث ایجاد درد شود.
- ۲۴ ساعت پس از انجام جراحی ایمپلنت، حداقل ۳ یا ۴ بار در روز، دهان خود را با دهانشویه توصیه شده توسط پزشک بشویید. این کار به حفظ بهداشت دندان‌ها و لثه کمک شایانی می‌کند.
- هر نوع آنتی‌بیوتیکی را که برای شما تجویز شده است مصرف کنید. در صورت نیاز به کاهش درد، از مسکن‌های بدون نسخه مانند پاراستامول یا ایبوپروفن استفاده کنید.
- برای اطمینان از اینکه مراقبت از لثه پس از ایمپلنت به درستی انجام شده و مشکلی وضعیت بهداشت دهان و دندان شما را تهدید نمی‌کند، هر سه ماه یکبار برای معاینه به دندانپزشک خود مراجعه کنید. البته اگر دچار خونریزی یا درد در لثه شدید، زودتر از این موعد با پزشک خود قرار ملاقات بگذارید.
دستورالعمل‌های مراقبتی بعد از ایمپلنت
در بخش زیر، مهم‌ترین موارد و شرایطی را بررسی می‌کنیم که از روز اول انجام ایمپلنت تا مدتی بعد از آن، با آنها سر و کار دارید. در شرح این موارد، نکات و روش‌هایی مرتبط با مراقبت از لثه پس از ایمپلنت را بیان کرده‌ایم:
خونریزی در دهان
بعد از ایمپلنت، مشاهده خونریزی خفیف و قرمزی در بزاق شایع است. اگر خونریزی بیش از حد بود، برای حفظ بهداشت به آرامی لخته‌های قدیمی را از دهان خارج کنید. سپس گاز استریل تمیز را روی آن ناحیه قرار داده و به مدت ۳۰ تا ۴۰ دقیقه آن را محکم گاز بگیرید. هر ۳۰ تا ۴۰ دقیقه از گاز استریل جدید استفاده کنید. اگر خونریزی باز هم ادامه پیدا کرد، یک چای کیسه‌ای مرطوب شده با آب سرد را به مدت ۳۰ تا ۴۰ دقیقه محکم گاز بگیرید. سپس به آرامی چای کیسه‌ای را برداشته و محل را به حال خود رها کنید. در صورت ادامه خونریزی، از صحبت کردن و جویدن غذا به مدت زیاد خودداری کنید.
تورم
اکثر بیماران پس از جراحی ایمپلنت، مقداری تورم را در دهان تجربه می‌کنند که میزان آن می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد. تورم ممکن است در یک یا دو روز اول افزایش یافته و چند روزی طول بکشد. در این وضعیت، مشاهده مقداری کبودی روی صورت نیز کاملا طبیعی است.
در هر صورت، اگر متوجه تورم شدید، یک کیسه یخ را در حوله‌ای پیچیده و سپس آن را روی ناحیه ورم‌کرده قرار دهید. در ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول پس از جراحی، کیسه یخ را به‌طور متناوب روی نواحی متورم قرار دهید تا وضعیت کم‌کم فروکش کند.
بخیه‌ها
معمولا بخیه‌های استفاده شده در عمل ایمپلنت، قابل‌حل بوده و خود به خود می‌ریزند، مگر اینکه خلاف آن گفته شود. با این رویه، تجزیه بخیه‌ها به‌طور معمول در هفته اول پس از جراحی رخ می‌دهد. اما به‌طور دقیق، زمان آن می‌تواند از ۴ تا ۱۰ روز متغیر باشد. بنابراین سعی نکنید با زبان یا دست خود آنها را دستکاری کنید تا زودتر از وجود آنها خلاص شوید.
کبودی و تغییر رنگ
پس از جراحی ایمپلنت دندان، برخی از بیماران ممکن است متوجه کبودی یا تغییر رنگ در نواحی کاشت ایمپلنت و روی لثه خود شوند. این اتفاق پس از عمل، کاملا طبیعی بوده و ممکن است چند روزی نیز طول بکشد تا به‌طور کامل فروکش کند. بنابراین نگران کبودی‌ها و تغییر رنگ روی لثه نباشید.
بهداشت دهان
بهداشت مناسب دهان از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا به کاهش احتمال عفونت کمک می‌کند. از این رو، شستشوی بسیار ملایم باید از روز جراحی ایمپلنت شروع شود. اگر نسخه‌ای برای دهانشویه به شما داده شد، دستورالعمل‌های روی نسخه را با دقت دنبال کنید. اگر نسخه‌ای به شما داده نشد، روزانه دو بار به آرامی با آب نمک ولرم، دهان خود را بشویید.
می‌توانید روز بعد از جراحی ایمپلنت، دندان‌های خود را مسواک بزنید، اما مراقب باشید که ناحیه‌ای که در آن جراحی انجام شده آسیب نبیند.
ممکن است کمی حساسیت در ناحیه ایمپلنت‌شده تجربه کنید که البته جای نگرانی نیست؛ چرا که این حساسیت معمولا با گذشت زمان کاهش پیدا می‌کند. بهترین راه برای مقابله با حساسیت نیز، اطمینان از عاری بودن ناحیه از پلاک است.
رژیم غذایی
اگر برای کاشت ایمپلنت دندانی بیهوشی عمومی داشتید، بدانید که بعد از کاشت ایمپلنت ابتدا فقط باید مایعات مصرف کنید. پس از آن، مواد غذایی نرم‌تر کم‌کم به رژیم غذایی شما اضافه می‌شوند. قبل از غذا خوردن، به اندازه کافی صبر کنید تا اثرات بیهوشی کاملا از بین برود؛ بدین ترتیب از هر گونه آسیب دهانی جلوگیری می‌کنید. در هنگام خوردن غذاها مراقب باشید تا مستقیما با محل کاشت دندان، مواد سخت را نجوید. همچنین پیوسته از مایعات و تغذیه کافی برای جلوگیری از کم‌آبی بدن استفاده کنید.
به محض از بین رفتن بی‌حسی موضعی، می‌توانید با غذاهای نرم و غیر‌ساینده مانند پوره سیب‌زمینی، ماکارونی، پنیر کوتیج، سوپ یا امثال آنها، رژیم غذایی خود را از سر بگیرید. یادتان باشد که از غذاهای بسیار داغ و خوراکی‌های چسبنده (مانند شکلات و ذرت بو داده) و همچنین مواد اسیدی دوری کنید.
چه زمانی باید با دندانپزشک تماس گرفت؟
هرقدر هم که جوانب احتیاط را برای بهداشت دهان و دندان رعایت کرده باشید، باز هم ممکن است موارد غیرمنتظره‌ای برایتان رخ دهد. هرچند احتمال این اتفاقات با رعایت احتیاط‌های لازم و انجام مراقبت از لثه پس از ایمپلنت کم خواهد بود، اما مواردی مانند واکنش نامطلوب به بیهوشی، عفونت یا خونریزی بیش از حد، ممکن است برایتان اتفاق بیفتد. اگر هر یک از این موارد را مشاهده کردید، سریعا با دندانپزشک خود تماس بگیرید:
- درد ضربان‌دار در روز جراحی
- وجود بی‌حسی حتی با گذشت ۱۲ ساعت پس از جراحی
- درد یا تورم در اطراف ایمپلنت بیش از ۱۰ روز پس از جراحی
- خونریزی بیش از ۳۰ دقیقه که حتی با استفاده از گاز مرطوب نیز متوقف نشود
- احساس شل شدن ایمپلنت
مراقبت از لثه پس از ایمپلنت
ایمپلنت‌های دندانی به دلیل دائمی بودن، بهترین گزینه برای جایگزینی دندان‌های طبیعی اما آسیب‌دیده هستند. ایمپلنت‌ها با مراقبت صحیح می‌توانند یک عمر دوام بیاورند. شما می‌توانید از دندان‌های کاشته‌شده، به همان روشی که دندان‌های طبیعی خود را تمیز نگه می‌داشتید، نگهداری کنید. اما چیزی که در ابتدای کار اهمیت دارد، رعایت دستورالعمل‌های مراقبت از لثه پس از ایمپلنت است. بدین منظور، برای حفظ بهداشت دهان، دندان‌ها و لثه بعد از جراحی ایمپلنت، از نکات و روش‌های ساده گفته شده در این مطلب، پیروی کنید.
در صورت نیاز به مشاوره فوری در هر ساعت از شبانه‌روز، می‌توانید از طریق سوپراپ یا وب‌اپ اسنپ دکتر، از پزشکان و متخصصان با تجربه این مجموعه مشاوره آنلاین متنی یا تلفنی دریافت کنید.
