شربت آهن برای کودکان و بزرگسالان
همانطور که می‌دانید امروزه مصرف انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی مانند شربت آهن برای بسیاری از افراد توصیه می‌شود. این تجویز دارویی به این دلیل افزایش یافته است، که تغذیۀ افراد از مواد صنعتی که مواد معدنی موجود در آن ناچیز است، تأمین می‌شود. با این وجود لازم به ذکر است بدون بررسی نتایج آزمایشات از سوی پزشک متخصص نمی‌توان از انواع ویتامین و مکمل‌های غذایی استفاده کرد. در این بخش از بلاگ پزشکی اسنپ دکتر به بررسی اهمیت شربت آهن، یکی از اساسی‌ترین مواد مورد نیاز بدن می‌پردازیم.
شربت آهن
این دارو مکمل آهن است که جهت درمان یا جلوگیری از کاهش سطح خون آهن (مانند کم خونی یا در دوران بارداری) استفاده می‌شود. آهن مادۀ معدنی مهمی است که بدن جهت تولید گلبول‌های قرمز خون و حفظ سلامتی به آن نیاز دارد.
نحوۀاستفاده از شربت آهن
تمام دستورالعمل‌های موجود در بسته‌بندی محصول را مطالعه کنید یا طبق دستورالعمل پزشک خود استفاده نمایید. بیش از دوز توصیه شده مصرف نکنید. اگر سؤالی در مورد علایم و حساسیت خود دارید، با پزشک خود در میان گذارید.
شربت آهن بهتر است با معدۀ خالی مصرف شود (معمولاً 1 ساعت قبل یا 2 ساعت بعد از غذا مصرف شود). در صورت بروز ناراحتی معده می‌توانید این دارو را همراه غذا مصرف کنید. قطره‌های مایع برای نوزادان و کودکان به دستورالعمل‌های متفاوتی نیاز دارد. طی 2 ساعت قبل یا بعد از این دارو از مصرف داروهای ضد اسید، لبنیات، چای یا قهوه خودداری کنید. زیرا این مواد باعث کاهش جذب آهن می‌شوند.
اگر داروی سوسپانسیون آهن مایع برای شما تجویز شده است، بطری را قبل از هر بار مصرف به خوبی تکان دهید.
در صورت مصرف شربت آهن برای بزرگسالان دوز مصرفی را با استفاده از یک قاشق یا قطره چکان داخل بسته اندازه‌گیری کنید. از قاشق خانگی جهت اندازه‌گیری استفاده نکنید، زیرا ممکن است دوز مناسب را دریافت نکنید. دوز مصرفی را در یک لیوان آب مخلوط کنید و این ترکیب را از طریق نی میل کنید تا از لک شدن دندان جلوگیری کند.
اگر شربت آهن را به نوزاد یا کودک می‌دهید، از قطره‌چکان داخل بسته جهت اندازه‌گیری دقیق دوز استفاده کنید. این دوز در برخی شرایط مستقیماً در دهان قرار گیرد (پشت زبان) یا ممکن است در مایعی (غیر از شیر) مانند آب‌میوه یا همراه با غلات یا سایر مواد غذایی مصرف شود تا میزان پذیرش کودک شما افزایش یابد. بهتر است این دارو را بلافاصله بعد از غذا مصرف کنید. دستورالعمل‌های موجود با توجه به بسته‌بندی محصول و مقداری که تجویز شده است، دنبال کنید.
این دارو را به صورت منظم مصرف کنید تا بیشترین سود را از آن ببرید. جهت کمک به یادآوری هر روز آن را در یک ساعت مشخص مصرف کنید. آهن مادۀ معدنی مورد نیاز بدن جهت تولید گلبول‌های قرمز است. هنگامی که بدن آهن کافی دریافت کند، نمی‌تواند تعداد گلبول‌های قرمز خون طبیعی را که برای سلامتی شما لازم است، تولید کند.
بیماری کم خونی
به بیماری کمبود آهن، کم خونی فقر آهن گفته می‌شود. اگرچه بسیاری از افراد در ایالات متحده به اندازه کافی آهن از رژیم غذایی خود دریافت می‌کنند، برخی از آنها باید مقادیر اضافی را جهت تأمین نیازهای خود مصرف کنند. به عنوان مثال آهن گاهی اوقات با خونریزی آرام یا کم در بدن از دست می‌رود که ممکن است از آن آگاهی نداشته باشید.
بلکه این دفع آهن تنها توسط پزشک قابل تشخیص است. پزشک می‌تواند تشخیص دهد که شما دچار کمبود آهن هستید یا نه، چه چیزی باعث کمبود آهن در بدن شما می‌شود و یا یک مکمل آهن لازم است. کمبود آهن ممکن است منجر به خستگی مفرط، تنگی نفس، کاهش فعالیت بدنی و مشکلات یادگیری در کودکان و بزرگسالان شود و احتمال ابتلا به عفونت را افزایش می‌دهد.
برخی شرایط ممکن است نیاز شما به آهن را افزایش دهد. این موارد شامل:
- خونریزی
- سوزش
- همودیالیز
- بیماری‌های روده ای
- مشکلات معده
- برداشتن یا جراحی معده
استفاده از داروها جهت افزایش تعداد گلبول‌های قرمز خون است که سبب بهبود عملکرد بدن می‌شود. علاوه بر این، نوزادان به ویژه آن‌هایی که با شیر خشک تغذیه می‌شوند، ممکن است به آهن اضافی به صورت مکمل نیاز داشته باشند. افزایش نیاز به مکمل‌های آهن باید توسط متخصص شما تعیین شود. بنابراین هرگز دوز مصرفی را طی درمان تغییر ندهید.
آهن تزریقی فقط توسط متخصص خون یا پزشک شما تجویز می‌شود. اشکال دیگر آهن بدون نیاز به نسخه وجود دارند. با این حال متخصصان و پزشکان ممکن است دستورالعمل‌های خاصی در مورد استفاده و دوز مناسب برای شرایط شما ذکر کنند.
اهمیت رژیم غذایی
اگر دغدغۀ سلامتی خود را دارید، رژیم متعادل و متنوعی اهمیت زیادی می‌یابد. هر برنامۀ غذایی را که توسط متخصص شما توصیه گردد، با دقت و در مدت تعیین شده دنبال کنید. جهت تأمین نیازهای خاص خود ویتامین یا مواد معدنی در رژیم غذایی را با نظر متخصص خود به صورت لیستی از غذاهای مناسب قرار دهید. همچنین در صورتی که به اندازۀ کافی ویتامین یا مواد معدنی در رژیم شما وجود ندارد، می‌توانید در کنار غذا یک مکمل غذایی استفاده کنید.
آهن در رژیم غذایی به دو شکل یافت می‌شود. آهن در غذا به خوبی جذب می‌شود و آهن غیر پوستی است که جذب ضعیفی دارد. بهترین منبع غذایی قابل جذب آهن، گوشت قرمز بدون چربی است. مرغ، بوقلمون و ماهی نیز از منابع آهن محسوب می‌شوند، اما در مقایسه با گوشت قرمز کمتر آهن دارند. همچنین غلات، حبوبات و برخی از سبزیجات منابع آهن جذب (غیر پوستی) به حساب می‌آیند.
غذاهای غنی از ویتامین C (به عنوان مثال مرکبات و سبزیجات تازه) که با مقادیر کمی غذای حاوی آهن هم مانند گوشت مصرف می‌شوند، می‌توانند میزان جذب آهن از غلات، لوبیا و سایر سبزیجات را افزایش دهند. برخی از غذاها (مانند شیر، تخم مرغ، اسفناج، موادغذایی حاوی فیبر، قهوه و چای) تا حد زیادی میزان جذب آهن موادغذایی را کاهش می‌دهند.
راه‌های تامین آهن مورد نیاز بدن
مقدار آهن مورد نیاز روزانه از چند راه مختلف مشخص می‌شود. مکمل‌های غذایی توصیه شده (RDA) حاوی مقدار مشخصی از ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز جهت تأمین تغذیه مناسب در اکثر افراد سالم است. جهت مصرف یک ماده غذایی خاص ممکن است با توجه به سن، جنس و وضعیت جسمی فرد دوز آن در روز (به عنوان مثال بارداری) متفاوت باشد. مقادیر روزانه (DV) بر روی برچسب‌های غذایی و مکمل‌های غذایی نوشته می‌شود. تا درصد مقدار توصیه شده روزانه هر ماده مغذی را که یک وعده فراهم می‌کند، نشان دهد.
مواد مغذی توصیه شده (RNI) جهت تعیین مقدار لازم ویتامین، مواد معدنی، پروتئین مورد نیاز و تغذیه مناسب و کاهش خطر بیماری‌های مزمن استفاده می‌شود. مصرف معمول روزانه توصیه شده با واحد میلی‌گرم جهت مصرف آهن به صورت کلی به شرح زیر است. توجه داشته باشید که (RDA) و (RNI) به عنوان مقدار واقعی آهن بیان می‌شود که آهن آن با نام آهن اصلی معروف است. فرم محصولات آهن به عنوان مثال دارای آهن فومارات، گلوکونات آهن، سولفات آهن با میزان و دوز متفاوت است.
اطلاعات مصرف مکمل آهن
- 3 میلی‌گرم برای نوزادان تازه متولد شده
- نوزادان تا 3 سالگی 10-6 میلی‌گرم
- کودکان 4 تا 6 سال 10- 8 میلی‌گرم
- کودکان 7 تا 10 سال 10- 8 میلی‌گرم
- مردان 10- 8 میلی‌گرم
- زنان بزرگسال و بزرگسال 13-8 میلی‌گرم
- زنان باردار 30-17 میلی‌گرم
- زنان شیرده 15-8 میلی‌گرم
بررسی نهایی
از آن جایی که مصرف ویتامین‌های ضروری جهت حفظ سلامت و تأمین مواد معدنی لازم است. اما این موضوع تنها با مصرف مکمل‌های غذایی صورت نمی‌گیرد. شما می‌توانید از راه مشاورۀ مناسب با متخصص تغذیه تنوع موادغذایی خود را در روز افزایش دهید. برای مثال انواع سبزیجات برگ سبز مانند اسفناج را همراه با گوجه یا مرکبات در سالاد خود مصرف کنید تا جذب آهن را در بدن افزایش دهد.
همچنین برای بزرگسالان توصیه می‌شود جهت جلوگیری از افزایش کلسترول در اثر مصرف گوشت قرمز بهتر است، از منابع متنوع آهن استفاده نمایید. زیرا تنوع غذایی به مرور سبب دریافت هر دو نوع آهن مورد نیاز بدن می‌گردد. شما می‌توانید از منابع پروتئینی مانند حبوبات و غلات کامل در سبد غذایی خود بیشتر استفاده نمایید. تا از تنوع بیشتری در موادغذایی روزانۀ خود بهره‌مند شوید. همچنین تحقیقات نشان داده‌اند میوه‌های خشک مانند برگۀ زردآلو در درمان کم خونی مؤثراند.
این میان وعده‌های موجود در اکثر نقاط در دسترس است. بنابراین با خوراکی‌های مناسب و مغذی از میان وعدۀ خود لذت ببرید. نکته‌ای که در مورد استفاده از مکمل‌ها همواره توصیه می‌شود، رعایت میزان تجویز پزشک همراه با گزارش علایم مصرف در صورت وجود است. در برخی از افراد این حساسیت داروی شربت آهن با حالت تهوع، سردرد و ناراحتی معده بروز می‌کند. از این رو همواره این موضوع را با پزشک خود مطرح کنید تا تصمیم دیگری جهت درمان دارویی شما اتخاد کند.
