انواع زگیل و نحوه برداشتن آن
متأسفانه زگیل با ظاهر زشت و آزار دهنده‌ای که دارد، هرگز در مدت کوتاه و سریع از بین نمی‌رود. درمان آنها ممکن است به تسریع رفع آنها کمک کند. زگیل به صورت کلی بی ضرر است و اغلب به مرور زمان خود به خود از بین می‌روند.
در هر صورت ناخوشایند به نظر می‌رسند و برخی مانند مواردی که در کف پا وجود دارد، می‌توانند راه رفتن و ورزش را دردناک کنند. برداشتن زگیل می‌تواند در برخی موارد سخت و مشکل باشد، اما خوشبختانه روش‌هایی برای درمان آن با کمترین تهاجم وجود دارند. در ادامۀ این مطلب از سایت پزشکی اسنپ دکتر به موضوع انواع زگیل و نحوه برداشتن آن خواهیم پرداخت.
زگیل فقط در بخش اپیدرم (لایه فوقانی پوست) رشد می‌کند. یک زگیل معمولی دارای سطح برجسته و خشن است. (بعضی از آنها مانند نوعی که روی صورت بوجود میآیند، ممکن است صاف و تخت باشند). مرکز زگیل ممکن است با نقاط تیره پوشانده شود. درواقع در این نقاط مویرگ‌هایی وجود دارند که خونرسانی به این بخش را انجام می‌دهند.
زگیل چیست؟
زگیل‌ها زمانی شروع به رشد می‌کنند که سلول‌های پوستی زودتر از حالت طبیعی رشد نمایند. زیرا در این حالت به ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) آلوده می‌شوند. در میان 150 نوع (HPV) حدود 10 عامل ایجاد زگیل‌های پوستی از جمله زگیل‌های سطحی، کف پا و تخت، این دسته به شمار می‌روند.
برخی از سویه‌های دیگر باعث ایجاد زگیل مقعدی و زگیل تناسلی می‌شوند. همچنین دسته‌ای دیگر از انواع (HPV) که از طریق رابطۀ جنسی منتقل می‌شوند، در بروز سرطان‌های رحم و سایر سرطان‌های دستگاه تناسلی نقش دارند. اما گونه‌هایی که باعث ایجاد زگیل‌های پوستی می‌شوند به ندرت با سرطان ارتباط دارند.
راه های انتقال زگیل
همۀ ما به طور مکرر در معرض ابتلا به ویروس (HPV) قرار داریم. به عنوان مثال زمانی که با یکدیگر دست می‌دهیم یا دستگیره را لمس می‌کنیم، احتمال ابتلا افزایش می‌باید. در حالی که تنها برخی از افراد دچار زگیل می‌شوند و به همین دلیل توضیح این موضوع دشوار است. کودکان و افراد مبتلا به ناهنجاری‌های سیستم ایمنی در گروه افراد آسیب پذیر به حساب میآیند.
به دلایلی که تا کنون مشخص نیست، افرادی که در مشاغل خاصی در تماس مستقیم با گوشت، ماهی یا مرغ‌های زنده قرار دارند، مستعد ابتلا به این ویروس خواهند بود. به صورت کلی، محدود افرادی در معرض ابتلا به این ویروس قرار دارند.
زگیل‌های پوستی به صورت معمول مسری نیستند. آنها می‌توانند از طریق تماس مستقیم، به طور عمده از طریق شکستگی در پوست، از فردی به فرد دیگر منتقل شوند. بنابر مطالعات، شما می‌توانید زگیل‌ها را از سطوحی مانند کف اتاق‌های رختکن یا دوش حمام دریافت کنید. اما منبع مشخصی جهت آگاهی از تعداد دفعات ابتلا وجود ندارد.
زگیل‌های یک قسمت از بدن می‌تواند به مناطق دیگر نیز منتقل شود، بنابراین شستن دست و هر قسمتی از بدن که با زگیل‌های پوستی شما در تماس است، از جمله ناخن یا انگشتان دست اهمیت دارد.
عفونت ویروس زگیل
عفونت ویروس زگیل متفاوت از عفونت‌های باکتریایی دیگر مانند گلودرد استرپتوکوکی است که افراد زیادی به آن مبتلا می‌شوند. از این رو درمان خاص خود را دارد. زیرا به صورت مشخص و با روند قابل ملاحظه‌ای پیشرفت می‌کند. روش‌های درمان زگیل بسیار کمتر از موارد دیگر قطعی است.
به گفتۀ دکتر «سوزان اولبریخت» متخصص پوست، ویروس زگیل در لایۀ بالایی پوست قرار دارد و به همین دلیل بیان محل یا میزان دریافت این ویروس ممکن نیست. ویروس ممکن است سال‌ها در این محل زندگی کند. پس از این مدت در پوست به صورت زگیل ظاهر شود. زمانی که زگیل از بین رفت، هنوز می‌توان ویروس را در اپیدرم مشاهده کرد.
انواع متداول زگیل های پوستی
ظاهر زگیل‌های مختلف با مشخصات مشترک در ظاهر یعنی سطح برجسته، خشن و گاهی اوقات با لکه‌های تیره دیده شده‌اند. رنگ زگیل‌های معمولی به صورت روشن تا خاکستری یا قهوه‌ای و بیشتر روی دست دیده می‌شود. اما ممکن است در هر جایی از بدن با این ویِژگی ظاهر شود. درمان آن دسته از زگیل‌هایی که در زیر و اطراف ناخن و انگشتان پا بوجود میآیند، در مقایسه با انواع دیگر دشوار است.
زگیل ناحیه تناسلی
زگیل‌های تناسلی یکی از رایج‌ترین انواع عفونت‌های مقاربتی است. تقریباً همۀ افراد فعال جنسی در برخی از مراحل زندگی خود حداقل به یک نوع ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)، ویروسی كه باعث زگیل‌های تناسلی می‌شود، آلوده می‌شوند. زگیل‌های تناسلی بر بافت‌های مرطوب ناحیۀ تناسلی تأثیر می‌گذارد. آنها مانند برجستگی‌های کوچک و گوشتی به نظر می‌رسند یا ظاهری شبیه گل کلم دارند. در بسیاری از موارد زگیل‌ها برای دیده شدن بسیار کوچک و ریز با تشخیص پزشک تشخیص داده می‌شوند.
برخی از سویه‌های (HPV) دستگاه تناسلی می‌توانند باعث ایجاد زگیل تناسلی گردند. در حالی که برخی دیگر می‌توانند باعث سرطان شوند. واکسن می‌تواند به محافظت در برابر برخی از گونه‌های (HPV) دستگاه تناسلی کمک کند. در زنان زگیل‌های تناسلی می‌توانند روی مجرا، دیواره‌های واژن، ناحیۀ بین دستگاه تناسلی خارجی و مقعد، کانال مقعد و دهانۀ رحم رشد کنند. در مردان ممکن است در نوک یا شاخۀ آلت تناسلی، بیضه یا مقعد ایجاد شوند. زگیل تناسلی همچنین در دهان یا گلوی شخصی که با فرد آلوده تماس جنسی دهانی داشته است، وجود دارد.
علائم و نشانه های زگیل‌های تناسلی عبارتند از:
- تورم کوچک، گوشتی، قهوه‌ای یا صورتی در ناحیۀ تناسلی
- شکلی شبیه گل کلم از نمای چندین زگیل نزدیک به هم
- خارش یا ناراحتی در ناحیه تناسلی
- خونریزی همراه با مقاربت
زگیل‌های تناسلی گاهی آنقدر ریز و صاف می‌شوند که قابل تشخیص و دیدن نیست. اما به ندرت زگیل‌های تناسلی در فردی که دارای ضعف سیستم ایمنی است، می‌تواند به صورت دسته‌های بزرگ دیده شود.
زگیل کف پا
رنگ زگیل در این نواحی نیز خاکستری یا قهوه‌ای با لکه‌های تیره است. این نوع تنها در کف پا ظاهر می‌شود. به زگیل کف پا زگیل خوشه‌ای یا موزاییکی می‌گویند.
زگیل تخت
این نوع در مقایسه با انواع دیگر به صورت صاف یا دارای کمی برجستگی و با رنگ صورتی در اندازۀ کوچکتر از زگیل‌های دیگر وجود دارد. بیشتر این نوع زگیل در صورت، دست و روی استخوان دیده می‌شود. تعداد این نوع از زگیل در مقایسه با موارد دیگر نادر است، اما وقتی ظاهر می‌شوند، اغلب به تعداد زیاد بروز می‌کنند.
درمان زگیل
مطالعات نشان می‌دهند حدود نیمی از زگیل‌ها در طی یک سال و دو سوم در طی دو سال پس از بروز به خودی خود از بین می‌روند. بنابراین مراقبت قطعاً گزینه‌ای جهت جلوگیری از تشکیل زگیل‌های جدید است. برخی از متخصصان جهت کاهش میزان ویروس پخش شده در بافت مجاور و احتمالاً کاهش خطر عود، درمان فوری را توصیه می‌کنند.
اگر ترجیح می‌دهید منتظر درمان خودبه خودی نمانید، چندین گزینه درمانی دارید:
درمان زگیل به روش اسید سالیسیلیک
این مادۀ اصلی در مصرف آسپرین است و معمولاً باید اولین انتخاب شما جهت رفع زگیل باشد. طبق یک مطالعه، اسید سالیسیلیک تنها درمان موضعی در رابطه با این ویروس است (درمانی که مستقیماً روی پوست اعمال می‌شود) که به وضوح از دارونما بهتر عمل می‌کند.
(این مطالعه در آگوست 2011 مجلۀ انگلیسی بریتانیا با استفاده از دادههای تعدادی از تحقیقات قبلی تجزیه و تحلیل شد). اسید سالیسیلیک قیمت کم و حداقل عوارض جانبی را دارد و داروهای مختلف بدون نسخه از جمله مایعات و ژل این ماده در غلظت‌های مختلف از 17٪ تا 40٪ موجود است (غلظت قوی تنها جهت رفع زگیل‌های موجود روی پوست ضخیم مناسب است).
جهت درمان زگیل آن را به مدت 10 تا 15 دقیقه در آب خیس کنید (این کار را می‌توانید زیر دوش یا در حمام انجام دهید). سپس پوست زگیل مرده را با سنگ زمرد یا سنگ پا جدا نمایید و اسید سالیسیلیک را در این محل پخش کنید. این کار را یک یا دو بار در روز و به مدت 12 هفته انجام دهید.
زگیل‌های موجود روی پوست ضخیم، مانند کف پا ممکن است به بهترین وجه به این مایع پاسخ دهند که برای چندین روز در جای خود استفاده شده است. ادامۀ درمان به مدت یک یا دو هفته پس از از بین رفتن زگیل ممکن است به جلوگیری از عود آن کمک کند.
درمان زگیل به روش انجماد
در این روش درمانی که سرما درمانی نیز نامیده می‌شود، نیتروژن مایع روی زگیل و یک منطقۀ کوچک اطراف آن قرار می‌گیرد. سرمای شدید (که ممکن است تا 321 درجه فارنهایت باشد) باعث سوختگی پوست می‌شود و درد، قرمزی و تاول را بهبود می‌دهد. از بین بردن زگیل به این روش معمولاً به سه یا چهار جلسه درمانی نیاز خواهد داشت که هر دو تا سه هفته یکبار به بهبود زگیل کمک می‌کنند.
پس از بهبود پوست از اسید سالیسیلیک استفاده کنید تا با کندن پوست قدیمی پوست جدید بیشتری تشکیل شود. برخی از آزمایشات فردی، اسید سالیسیلیک و سرما درمانی را با افزایش سرعت درمان 50٪ تا 70٪ مؤثر دانسته‌اند. همچنین برخی شواهد نشان می‌دهد که سرما درمانی به ویژه برای زگیل‌های روی دست مؤثر عمل می‌کند.
درمان زگیل به روش برش
نام علمی این روش درمان الکتریکی (یا کوتر) و کورتاژ است. با استفاده از بی‌حسی موضعی، پزشک بالینی زگیل را با سوزن برقی خشک کرده و با ابزاری شبیه اسکوپ به نام کورت آن را برش می‌دهد. این روش معمولاً باعث ایجاد زخم می‌شود (برداشتن زگیل با چاقو نیز چنین اثری دارد). معمولاً این روش مخصوص زگیل‌هایی است که به درمان‌های دیگر پاسخ نمی‌دهند و به طور کلی این روش برای زگیل‌های کف پا مناسب نیست.
علائم برخی از سرطان‌های پوستی در ابتدا شبیه زگیل هستند. اگر زگیل روی پوست شما از نظر اندازه، رنگ و شکل تغییر چندانی نمی‌کند، احتمالاً نیازی به مراجعه به پزشک بالینی ندارید. اما اگر حدود 50 سال دارید و دچار زگیل جدید می‌شوید، با یک متخصص پوست مشورت کنید. به هر زگیل که به سرعت خونریزی یا رشد کند، در این شرایط توجه نمایید.
عوامل دیگر مؤثر در درمان زگیل
زگیل‌هایی که به درمان‌های استاندارد پاسخ مثبت نمی‌دهند، ممکن است با داروهای تجویز شده درمان شوند. داروی ایمونوتراپی موضعی ایمیکویمود (Aldara) یک درمان استاندارد برای زگیل‌های تناسلی و زگیل‌های پوستی است. تصور می‌شود که (Imiquimod) با ایجاد واکنش آلرژیک و تحریک در محل نیز جواب می‌دهد.
در روشی به نام ایمونوتراپی درون ناحیۀ زگیل در افرادی که واکنش ایمنی به آنتی ژن نشان داده‌اند، یک زنجیرۀ آزمایش پوستی (مانند اوریون یا کاندیدا) تزریق می‌شود. سایر عواملی که ممکن است در معالجۀ زگیل‌های غیرالتهابی مناسب باشد، داروهای شیمی درمانی فلوئوروراسیل (5-FU) است که به عنوان کرم و بلئومایسین به زگیل تزریق می‌شود. همۀ این روش‌های درمانی عوارض جانبی خود را دارند و شواهد مربوط به اثربخشی آنها محدود است.
منبع: mayoclinic ، health
