بررسی داروی بی حسی + مزایا و معایب این دارو

داروی بی حسی موضعی یک طبقه از داروی های تسکین دهنده هستند که برای از بین بردن درد مورد استفاده قرار می گیرند. داروهای بیهوشی با تاثیری که بر روی اعصاب درد می گذارند، موجب می شوند که به صورت موقت احساس درد به وسیله بی حسی و یا فلج موقتی ماهیچه ها از بین رود.

آشنایی با داروی های بی حسی:

داروی بی حسی که در بازار یافت می شوند در دو طبقه آمیدی و استری طبقه بندی می شوند. داروهای بی حسی که از نوع سینتیک و صناعی می باشند دارای ویژگی هایی نظیر کوکائین هستند. اما تفاوت اصلی آنها با کوکائین این مهم می باشد که خاصیت اعتیادآور آنها کم است و منجر به فشار خون بالا یا تنگی رگ ها نخواهند شد. داروهای بی حسی که با نام داروی بی حسی موضعی در بازار وجود دارند به صورت تزریقی، نخاعی و یا سطحی به بدن وارد می شوند.

چگونگی اثر داروی بی حسی:

همانگونه که مطلع هستید، هنگامی که عضو در بدن احساس درد می نماید، پیام ها از طریق گیرنده درد به مغز منتقل خواهد شد. وقتی داروی بی حسی به بدن تزریق می شود، انتقال پیام درد به مغز امکان پذیر نخواهد بود. جالب است که بدانید که بدن انسان دارای محیط بازی است و چنانچه این محیط به صورت اسیدی باشد، عملکرد داروی های بی حسی با اختلال روبرو خواهد شد. گفته می شود Ph بدن انسان حدود 7.4 است. حال اگر بدن انسان در شرایطی همچون زخم و التهاب، اسیدی شود، لازم است تا میزان بیشتر از داروی بی حسی به بدن تزریق گردد.

داروی بی حسی موضعی پس از آنکه به بدن تزریق می شود، تمام اعصابی که در آن ناحیه وجود دارند مختل خواهند شد. لذا مواردی چون احساس سردی، گرمی، حرکت عضلات و بدن با اختلال روبرو می شود. تحقیقات نشان داده اند که اعصاب درد و گرما بیشترین میزان حساسیت را به اثرات داروهای بیهوشی دارند و کمترین اثر نیز بر روی اعصاب حرکتی می باشد.

استفاده از داروهای بی حسی چه مزایا و معایبی دارد؟

در خصوص تزریق دارو بی حسی مزایا و معایب بسیاری عنوان شده است که در ادامه به آن پرداخته می شود. به طور مثال در بعضی موارد موجب شده است که بیهوشی موضعی منجر به عفونت و خونریزی شده است. لذا چنانچه موارد احتیاطی به درستی انجام نشود می تواند با احتمال زیاد منجر به خونریزی و در حالات خفیف تر ایجاد عفونت نماید.

گاها در بحث معایب داروی بیهوشی به مواردی همچون اختلال در عملکرد عصب و فلج موقتی ماهیچه ها می توان اشاره نمود. چنانچه از داروی بیهوشی برای جراحی های چشم استفاده شود، این احتمال وجود دارد تا بر روی قرنیه تاثیر منفی بگذارد. گفتنی است که اختلال های عصبی که گاها طولانی مدت نیز می باشند، به یکی از دلایل زیر بروز می کند:

• بدن شخص بیمار به داروی بی حسی حساسیت و آلرژی دارد.
• فشار مایعات در موضوع مد نظر بالا است
• آسیب به عصب مورد نظر و از بین رفتن بافت
• خونریزی داخلی و تجمیع آن در بخش مد نظر که موجب فشار بر روی اعصاب خواهد شد
• عفونت و التهاب در موضوع تزریق که می تواند درد و فشار بر روی اعصاب را ایجاد کند

داروهای بی حسی بر روی مغز و نخاع چه تاثیری دارد ؟

مطالعات و تجربه نشان داده است که گاها داروهای بی حسی تاثیرات منفی بر روی مغز و نخاع داشته اند. در شایع ترین آسیب ها فرد بیمار در دهان خود احساس سوزن شدن و یا بی حسی دارد و طعم آهن برای وی ملموس است. همچنین این احتمال وجود دارد تا در گوش خود صدای زنگ بشنود. در مواردی که میزان داروی بی حسی زیادی به بدن تزریق می شود، احتمال به کما رفتن مریض و یا مرگ نیز وجود دارد. دلیل این مشکل به یکی از موارد زیر بستگی دارد:

• میزان دارو بی حسی بیش از میزان مجاز به بدن تزریق شده است.
• اعصاب مرکزی بیمار به صورت مستقیم در معرض دارو قرار گرفته است. برای برخی از جراحی ها که حول نواحی شکم و کمر انجام می شود می توان داروی بیهوشی را به نخاع تزریق نمود. به این روش اسپاینال گفته می شود. در این روش اگر دوز داروی مذکور بالا باشد، مستقیما سیستم عصبی مرکزی درگیر خواهد شد.

مشاهده سردرد پس از استفاده از داروهای بی حسی:

گاها مشاهده شده است که بعضی از افراد پس از آنکه داروی بی حسی را دریافت می نمایند، مخصوصا از کمر، دچار سردرد می شوند. در درصد پایینی از حالات این مشکل به دلیل تکنیک تزریق است اما در موارد شایع به این خاطر رخ می دهد که بدن شخص دارای انحنای ستون فقرات و نخاع است یا حالت بدن برای دریافت داروی بی حسی مناسب نیست که منجر خواهد شد متخصص بیهوشی بارها دارو بیهوشی را تزریق کند. در این وضعیت یکی از خطرهای اصلی نشت مایع مغزی نخاعی است. این مشکل در گذشته که از سوزن ها درشت جهت تزریق استفاده می نمودند، شایع بود. در هر حال سردرد ناشی از بیهوشی بین 24 تا 48 ساعت از بین خواهد رفت.

گفتنی است تا زمانیکه داروی بی حسی در بدن است، عملکرد ذهنی و روانی فرد می تواند مختل شود لذا پیشنهاد می شود تا تصمیمات مهم را پس از استفاده از دارو و از بین رفتن عوارض آن موکول نمود.

تاثیر داروی بی حسی بر روی سیستم تنفس:

در بعضی از افراد این امکان وجود دارد که داروی های مذکور سیستم تنفس را دچار مشکل نمایند لذا لازم است تا میزان دارو، سابقه بیمار و وضعیت بدن حتما بررسی شود.

تاثیر دارو های بی حسی بر روی وضعیت آلرژیک:

انجمن بارداری آمریکا عنوان نموده است که این دارو ها می تواند برای بدن آلرژی ایجاد نمایند اما با در نظر گرفتن سابقه حساسیت بیمار و نوع داروی بیهوشی می توان این عوارض را را کاهش داد.

تاثیر داروی بی حسی بر روی عضله و ماهیچه:

داروی بیهوشی موضوعی در بعضی افراد بر روی عملکرد ماهیچه و عضله آن بخش اثر گذاشته و منجر به اختلال موقتی می شود.

تاثیر داروی بیهوشی موضوعی  بر روی درد:

در بعضی افراد میزان داروی بیهوشی نمی تواند درد را مهار نماید. در بعضی موارد مشاهده شده است که درد بیش از تحمل بیمار است در این حالت حتما پیشنهاد می شود تا از بیهوشی عمومی استفاده نمود. اگر محل تزریق داروی بی حسی متورم گردد و عفونی شود، درد ناشی از آن تا مدت ها در بدن خواهد ماند.