در مورد فوق تخصص خون و آنکولوژی بیشتر بدانید
پزشک متخصص خون یا هماتولوژیست، پزشکی است که توانایی تشخیص و درمان انواع بیماری‌های مرتبط به خون را دارد و انکولوژیست، متخصص تشخیص و درمان انواع سرطان است، این دو تخصص در درک سرطان خون، لنفوم و تومورهای جامد تلاقی پیدا می‌کنند. در نتیجه هنگامی که ما از یک متخصص خون و انکولوژی صحبت می‌کنیم، اشاره می‌کنیم که این فرد، تخصص خود را در زمینه انواع سرطان خون و بافت‌های تولید کنندۀ خون از جمله مغز استخوان، لنف و طحال تکمیل کرده است.
در حقیقت خون شناس و انکولوژیست بر روی خون و لنفی تخصص دارد که توانایی حمل سرطان را در تمام نقاط بدن و اندام‌ها دارد. شناسایی هر نوع بیماری خونی و بافت‌های تولید کننده خون سرطانی یا غیر سرطانی علائم این بیماری‌ها و تومورهای ناشی از آن را مدیریت می‌کند یک متخصص خون در تحقیقات، تشخیص و درمان بیماری‌ها و بیماری‌هایی که خون را تحت تأثیر قرار می‌دهند تخصص دارد.
متخصصان خون، هم بزرگسالان و هم كودكان مبتلا به اختلالات مرتبط با خون، مانند كم خونی، اختلالات خونریزی، اختلالات لخته شدن و سرطان‌های خون را درمان می‌کنند.
به عنوان بخشی از یک تیم مراقبت از بیمار، متخصصان خون، از نزدیک با جراحان، انکولوژیست‌های پرتوی و سایر متخصصان همکاری می‌کنند تا به بیماران در درک تشخیص خود کمک کنند، برنامه‌های درمانی منحصر به فردی تهیه می‌کنند، جنبه‌های مراقبت را هماهنگ می‌کنند و همچنین درمان‌های جراحی، شیمی درمانی و ایمنی درمانی را ارائه می‌دهند.
برخی از متخصصان خون سرطان ممکن است به زمینه پیوند سلول‌های بنیادی وارد شوند. پیوند سلول‌های بنیادی شامل تزریق سلول‌های بنیادی سالم به بدن بیمار است که سلول‌های بنیادی سالم کافی تولید نمی‌کند.
این نوع روش که به آن پیوند مغز استخوان نیز گفته می‌شود، خطر ابتلا به عفونت‌های جدی، کم خونی و خونریزی را کاهش می‌دهد. این متخصصان معمولاً با همكاران بخشه‌ای دیگر از جمله: پرتودرمانی، جراحی، رادیولوژی و آسیب شناسی از نزدیک كار می‌کنند.
بیماری‌های خونی، اختلال در کارکرد سلول‌های موجود در خون، از جمله گلبول قرمز با وظیفه اکسیژن رسانی، گلبول سفید با وظیفه مبارزه با عفونت‌های میکروبی و پلاکت‌ها، برای تشکیل لخته‌های خونی، مرتبط است.
بیماری‌های مربوط به خون دارای طیف‌های بسیار گسترده‌ای است و اختلال عملکرد سلول‌های خون، ممکن است باعث بیماری‌های شدید و خطرناکی از جمله میلومای سلول پلاسما که نوعی سرطان خون است، منجر شود، در نتیجه، تشخیص سریع و درمان به موقع بسیار اهمیت دارد.
سرطان‌های خونی، به سرطانی که از بافت خون ساز مانند مغز استخوان یا سلول‌های سیستم ایمنی شروع می‌شود. علائم بیماری‌های خونی با توجه به نوعی از سلول‌ها که دچار اختلال شده‌اند، متفاوت است.
علائم بیماری‌های خونی از جمله سرطان خون
- خستگی مداوم
- تنگی نفس
- تند شدن ضربان قلب
- احساس بی حالی طولانی مدت
- عفونت‌های مکرر با دوره درمان طولانی مدت
- کاهش وزن شدید و بدون دلیل
- تأخیر در بند آمدن خون ریزی ناشی از جراحت
- خونریزی بدون دلیل
- کبود شدن پوست بدون ضربه
- بهبود پیدا نکردن زخم
- رنگ پریدگی
- درد قفسه سینه
- خون ریزی غیرطبیعی و زیاد در پریود
- خون ریزی لثه
- تب مکرر و عرق شبانه
- حس کردن توده یا توده‌هایی در ناحیه گردن یا زیر بغل
- بی اشتهایی و کم اشتهایی
- دردهای استخوانی که معمولاً به دلیل فشار زیاد به مغز استخوان برای تولید گلبول قرمز به وجود می‌آیند
از جمله علائمی ست که به دلیل وجودشان می‌توانید به هماتولوژیست آنکولوژیست مراجعه کنید.
بیماری‌های خونی را می‌توان در دو دسته ژنتیکی و غیر ژنتیکی دسته بندی کرد اما با توجه به ریشه بیماری‌ها مواردی دیده شده که با وجود ریشه‌های ژنتیکی امکان بروز پیدا کرده ست یا برعکس.
از بیماری‌های ژنتیکی خون، می‌توان به تالاسمی مینور و ماژور، کم خونی داسی شکل، هموفیلی، فون ویلبراند و ... اشاره کرد و از بیماری‌های غیر ژنتیکی خون می‌توان از کم خونی، ترومبوسیتوز، انواع عفونت‌های خونی و سرطان‌های خونی از جمله لنفوم، لوکمی، میلوما نام برد.
اولین گام برای تشخیص دقیق مشکلات مربوط به خون، انجام آزمایش خون به صورت کامل یا CBC است که تعداد هر نوع سلول را در خون نشان می‌دهد، مدت زمان تقریبی جواب دهی ۲۴ ساعت است و آزمایش ادرار که با توجه به نتیجه این آزمایش منشأ مشکل مشخص می‌گردد و در صورت لزوم، نمونه برداری و آزمایش مغز استخوان نیز برای فرد بیمار تجویز خواهد شد.
به صورت کلی توصیه پزشکان بر این است که با توجه به داشتن سه مورد از علائم بالا، در مرحله اول به یک پزشک عمومی مراجعه کرده و با توجه به بررسی دقیق تر علائم، جواب آزمایشات اولیه و صلاح دید پزشک عمومی، به پزشک متخصص مشکل فرد بیمار مراجعه شود.
