سقط جنین و عوارض آن

سقط جنین و عوارضی که برای زنان در پی دارد، موضوعی است که در این مطلب از بلاگ پزشکی اسنپ دکتر به آن می پردازیم. پایان خودخواسته بارداری یا سقط جنین گاهی تنها انتخاب برای مادر است، اما این کار گاهی عوارض و پیامدهایی مانند مشکلات عاطفی و روانی و خطرات جسمی درپی دارد.

سقط جنین چیست؟

بسیاری ممکن ایت سقط جنین را به عنوان روشی برای پایان دادن به بارداری ناخواسته یا بارداری زودهنگام، یا داشتن بیماری‌های تهدید کننده بارداری انتخاب کنند. اما باید سقط جنین با مراجعه به پزشک انجام شود و از عوارض احتمالی آن باخبر باشید. قبل از سقط جنین با پزشک خود درباره انجام این کار مشورت کنید و مطلع شوید که انجام این کار در شرایط شما درست است یا خیر.

پزشک شما با گرفتن سونوگرافی و انجام معاینه، تشخیص خواهد داد که شما در چه وضعیتی قرار دارید و سقط برای شما خطری به همراه دارد یا بی خطر خواهد بود. و اگر سقط جنین لازم بود پس از آن به شما مراقبت از خود و مصرف داروهای پس از سقط را اطلاع می‌دهند. کسانی که به هر دلیل شخصی تصمیم به سقط جنین می‌گیرند باید از این موضوع مطلع باشند که پس از مصرف داروهای سقط جنین  عوارض اساسی به جنین وارد می شود و ادامه بارداری ممکن نیست. اما سقط جنین نمی‌تواند روی بارداری‌های بعدی شما اثرگذار باشد. سقط جنین معمولا بعد هفتهه شانزدهم پس از آخرین قاعدگی انجام می‌شود.

خطراتی که ممکن است پس از سقط درمانی داشته باشید

• سقط جنین ناقص که ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد
• خونریزی شدید و طولانی
• ناراحتی دستگاه گوارش
• عفونت
• تب

اقدامات لازم برای آمادگی قبل از سقط جنین

شما باید سابقهه پزشکی و بیماری خود را بررسی کنید و بارداری خود را با معاینه یا انجام آزمایش تأیید کنید. تاریخ بارداری خود را با سونوگرافی مشخص کرده و مشخص شود که بارداری شما خارج از رحم نیست. اگر شما دارای شرایط خاص و علائم زیر باشید نمی‌توانید سقط را انجام دهید:

• بارداری خارج رحم داشته باشید.
• شرایط پزشکی خاصی شامل اختلالات خونریزی، بیماری‌های قلبی عروقی، بیماری کبدی و کلیوی یا یک تشنج کنترل نشده داشته باشید.
• اگر دسترسی به پزشک و خدمات پزشکی برای سقط ندارید.
• اگر بیش از ۹ هفته باردار هستید نباید سقط جنین را انجام دهید. اما در برخی از موارد سقط جنین بعد از هفته هفتم بارداری انجام نمی‌شود.
•  اگر داروهای رقیق کننده خون یا داروهای استروئیدی مصرف می‌کنید.
• به داروهای مورد استفاده حساسیت داشته باشید.

داروهای مورد استفاده برای سقط جنین

• میفپریستون خوراکی (Mifeprex): رایج‌ترین دارو برای سقط جنین پزشکی است که در هفتهٔ هفتم بارداری می‌توان از آن استفاده کرد. این دارو هورمون پروژسترون را مسدود می‌کند و باعث نازک شدن دیواره رحم می‌شود.
  اگر این روش را برای سقط جنین انتخاب می‌کنید، داروی میفپریستون را مصرف کنید. سپس داروی میزوپروستول را چند ساعت یا چند روز بعد در خانه مصرف خواهید کرد. برای اینکه مطمئن شوید سقط به طور کامل اتفاق افتاده است، حدود یک هفته بعد برای بررسی دوباره به پزشک خود مراجعه کنید.
• میفپریستون خوراکی و میزوپروستول واژن: در این روش مانند روش قبلی قرص میفپریستون استفاده می‌شود. اما قرص میزوپروستول که در واژن، در دهان و بین دندان‌ها یا زیر زبان قرار گرفته و به آرامی حل می‌شود. این داروها باید در هفته نهم بارداری استفاده شود.

• متوترکسات و میزوپروستول واژن: برای بارداری‌های خارج از رحم و به ندرت بارداری‌های ناخواسته استفاده می‌شود و در هفته هفتم بارداری استفاده می‌شود. متوترکسات به صورت واژینال، بعد از میزوپروستول در خانه مصرف می‌شود. ظرف مدت یک ماه سقط جنین اتفاق خواهد افتاد.
• میزوپروستول به تنهایی: این داروی واژینال قبل از هفته نهم استفاده می‌شود. نسبت به بقیه داروها مصرف آن به تنهایی در سقط جنین مؤثر است.
  داروهایی که برای سقط جنین استفاده می‌شوند ممکن است عوارضی را به دنبال داشته باشند. ازجمله: خونریزی واژن و گرفتگی شکم، تب و لرز، حالت تهوع و استفراغ، سر درد و اسهال.

عمل سقط جنین به کمک پزشک

مراحل این عمل به شرح زیر است:

•  پزشک یا پرستار رحم شما را برای شروع عمل معاینه می‌کند. برای معاینه دقیق واژن یک اسپکولوم (دستگاه کوچکی که در دهانه رحم گذاشته می‌شود) را در دهانه واژن قرار می‌دهد.
• سپس یک داروی بی حس کننده را در واژن یا دهانه رحم تزریق می‌کند. دهانه رحم را با استفاده از میله‌های گشاد کننده نگه می‌دارند.
• یک لوله نازک از طریق دهانه رحم، وارد رحم خواهد شد. این لوله از یک دستگاه مکش کوچک استفاده می‌کنند تا بافت بارداری را خارج کنند.
• اگر بافت اضافی در رحم شما باقی مانده باشد با یک ابزار کوچک جراحی آن را خارج می‌کنند.

این نوع سقط ممکن است حدود ۵ تا ۱٠ دقیقه طول بکشد. اما شما باید پس از اتمام جراحی حدود یک ساعت در اتاق ریکاوری استراحت کنید تا بهبودی کامل را بدست آورید. شما باید بعد از مرخص شدن، شخصی را داشته باشید تا بتواند به شما کمک کند تا آنجا را ترک کرده و به خانه برگردید.

اگر احساس کردید بهبودی کامل خود را بدست آورده اید می‌توانید به فعالیت‌های روزمره خود مانند: کار، تحصیل، ورزش و رانندگی ادامه دهید.

برای کنترل درد ناشی از سقط‌ جنین پزشکی، برای شما دارو و آنتی بیوتیک تجویز می‌شود. هرچند عفونت بعد از سقط بسیار کم و به ندرت اتفاق می‌افتد. شما می‌توانید از کمپرس گرم و داروهای مسکن مانند ایبوپروفن برای تسکین درد استفاده کنید. اما از مصرف آسپرین خودداری کنید زیرا باعث تشدید خونریزی خواهد شد. پزشک شما با توجه به اینکه چند هفته باردار هستید به شما اطلاع می‌دهد که چه مقدار خونریزی و درد را دارید. هنگامی که سقط اتفاق می‌افتد ممکن است تا مدتی نتوانید کارهای عادی و روزمره خود را انجام دهید. اما به استراحت نیاز ندارید. اگر سقط جنین در خانه اتفاق می‌افتد از دسترسی خود به اورژانس و پزشکی که بتواند از طریق تلفن به سؤالات شما پاسخ بدهد، اطمینان حاصل کنید.

خطرات احتمالی سقط جنین

سقط جنین در کلینیک یکی از ایمن‌ترین اقدامات پزشکی به شمار می‌رود. همچنین یک روش ساده و معمولی است. مشکلات جدی حین این کار بسیار کم است. اما مانند سایر خدمات پزشکی، خطراتی را نیز به دنبال دارد. مانند آسیب به دهانه رحم یا سایر اندام‌های شما یا واکنش آلرژیک به دارو، اگرچه این مشکلات بسیار نادر هستند و درمان آن‌ها آسان است.

تا زمانی که عوارض جدی و درمان نشده‌ای وجود نداشته باشد، خطری برای بارداری‌های بعدی و سلامت کلی شما نخواهد داشت. سقط جنین تأثیری بر روی ابتلا به سرطان پستان ندارد و بر قدرت باروری شما تأثیرگذار نیست. مشکلات عاطفی طولانی مدت پس از سقط بسیار کم است. اما برای افرادی که به دلایلی مجبور به سقط هستند، افرادی که سابقهٔ مشکلات روانی دارند، بیشتر اتفاق می‌افتد.

علائم و نشانه‌های بعد عمل

پس از سقط پزشکی ممکن است علائمی داشته باشید که نیاز باشد به مراقبت‌های پزشکی مراجعه کنید مانند تب بیش از ۲۴ ساعت، خونریزی شدید، درد شکم و کمر، ترشحات با بوی بد در واژن. پس از سقط جنین شما باید برای بررسی اندازه رحم، خونریزی و عفونت و اطلاع از بهبودی کامل به پزشک خود مراجعه کنید.
توصیه می‌شود که به منظور جلوگیری از ابتلا به عفونت به مدت دو هفته رابطه جنسی نداشته باشید و از تامپون نیز استفاده نکنید. پزشک از شما سؤالاتی خواهد پرسید که آیا خروج جنین یا کیسه بارداری اتفاق افتاده است؟ آیا هنوز خونریزی دارید و اگر خونریزی دارید چه مقدار است. اگر مشخص شود که سقط جنین ناقص بوده است، ممکن است به سونوگرافی و جراحی برای سقط کامل احتیاج داشته باشید. اگر پس از سقط جنین پزشکی، احساس گناه و غم از دست دادن را تجربه کردید با یک مشاور روانشناس صحبت کنید.

تاثیر سقط بر دوره‌های قاعدگی

پس از سقط‌ جنین، قاعدگی شما با چرخه جدیدی شروع می‌شود. بنابراین دوره‌های قاعدگی شما باید پس از ۴ تا ۸ هفته از سقط به حالت اولیه برگردد. بنا به روشی که برای جلوگیری از بارداری استفاده می‌کنید، زمان پریود بعدی شما تعیبن می‌شود. اگر شما از روش‌های جلوگیری از بارداری استفاده می‌کنید، پس از حدود ۸ هفته از سقط، پریود می‌شوید. اما اگر از روش جلوگیری استفاده نمی‌کنید و پس از ۸ هفته پریود نشدید باید به پزشک خود مراجعه کنید.

جلوگیری از بارداری مجدد پس از سقط جنین

دو هفته پس از سقط‌ جنین، تخمک گذاری شروع خواهد شد و احتمال بارداری مجدد قبل از شروع قاعدگی وجود داد. بنابراین اگر بعد از سقط جنین قصد بارداری مجدد را ندارید برای پیشگیری از آن با پزشک خود مشورت کنید.